Chất làm ngọt nhân tạo có thể gây tăng cân và mắc bệnh tiểu đường

Các nhà nghiên cứu nhận thấy sử dụng chất làm ngọt nhân tạo dù có lượng calo thấp nhưng vẫn có khả năng khiến người dùng tăng cân và thậm chí là mắc tiểu đường loại 2.

Theo các nhà nghiên cứu, chất ngọt nhân tạo có thể khiến người dùng tăng cân và có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2. Nhóm nghiên cứu đã đưa ra kết luận sau khi xem xét bằng chứng hiện có từ thập kỷ trước về chất làm ngọt không dinh dưỡng (NNS).

Chất làm ngọt nhân tạo không dinh dưỡng là những sản phẩm tạo vị ngọt nhưng không chứa bất kỳ vitamin hoặc khoáng chất nào, đồng nghĩa với việc chúng không có lợi ích dinh dưỡng và chứa lượng calo thấp hoặc thậm chí là không calo.

Trong 3 thập kỷ qua, đã có sự gia tăng trong việc sử dụng chất làm ngọt nhân tạo, theo các nhà nghiên cứu. Từ năm 2000 đến 2012, việc sử dụng ở trẻ em đã tăng 200% và 54% ở người lớn và thị trường này dự kiến sẽ tăng giá trị lên 2,2 tỷ đô la vào năm 2020.

Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ cho biết sử dụng NNS là “một cách để hạn chế lượng calo nạp vào cơ thể và đạt được hoặc duy trì cân nặng khỏe mạnh”.

“Khi chất ngọt nhân tạo được sử dụng để thay thế thực phẩm và đồ uống bằng đường truyền thống, nó có thể giúp những người mắc bệnh tiểu đường kiểm soát lượng đường trong máu. Ví dụ, dùng soda ăn kiêng là cách không làm tăng mức đường huyết mà vẫn đáp ứng nhu cầu của một người hảo ngọt, Tổ chức y tế cho biết.

Các nhà nghiên cứu nhận thấy sử dụng chất làm ngọt nhân tạo dù có lượng calo thấp nhưng vẫn có khả năng khiến người dùng tăng cân và thậm chí là mắc tiểu đường loại 2. (Ảnh minh họa)

Giáo sư Peter Clifton, chuyên gia về béo phì, dinh dưỡng và bệnh tiểu đường tại Đại học Nam Úc nói rằng, nhóm nghiên cứu đã tìm thấy mối liên hệ giữa chất ngọt với tăng cân và nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2.

Tuy nhiên, Clifton và các đồng nghiệp đã kết luận rằng cần có nhiều nghiên cứu dài hạn hơn về chất ngọt nhân tạo để đưa ra kết luận chắc chắn về vai trò của chúng trong việc kiểm soát lượng đường trong máu.

Một báo cáo mà nhóm của ông đã sử dụng trong bài đánh giá của họ liên quan đến 5.158 người lớn được nghiên cứu trong suốt 7-8 năm. Các nhà nghiên cứu nhận thấy những người tiêu thụ chất ngọt nhân tạo ít nhất 2 lần/ngày có khả năng tăng cân cao hơn những người không bao giờ sử dụng.

Clifton cho biết vấn đề có thể một phần là do hành vi. Chất ngọt nhân tạo là công cụ hữu ích để giảm cân nếu chúng được sử dụng đúng cách với chế độ ăn kiêng có kiểm soát.

Nhưng ông cho biết những người sử dụng chất làm ngọt thường vẫn ăn đường truyền thống và có thể cảm thấy bản thân xứng đáng sử dụng chúng sau khi đã ăn kiêng. Chất ngọt nhân tạo không xuất hiện để làm cho mọi người thèm đồ ăn ngọt hơn.

Các nhà khoa học cũng tìm thấy nghiên cứu liên quan đến động vật chỉ ra các sản phẩm như vậy có thể thay đổi hệ vi sinh vật đường ruột hoặc cấu tạo của vi khuẩn.

Trong một tuyên bố, Clifton nói: “Chất ngọt nhân tạo cũng làm thay đổi vi khuẩn đường ruột có thể dẫn đến tăng cân và nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2. Một lựa chọn tốt hơn so với chất ngọt có hàm lượng calo thấp là tuân thủ chế độ ăn uống lành mạnh, bao gồm nhiều ngũ cốc nguyên hạt, sữa, hải sản, các loại đậu, rau, trái cây và nước lọc”.

Clifton nói rằng, nghiên cứu này bị hạn chế vì nó dựa trên phương pháp quan sát, chỉ có thể đưa ra mối liên hệ giữa các yếu tố, vì vậy không thể đưa ra kết luận mạnh mẽ được. Các hiệp hội về bệnh tiểu đường loại 2 thực sự không giải thích được về mặt cơ học”, ông nói.

Edward Johnston, nhân viên truyền thông nghiên cứu, người không tham gia nghiên cứu này, nói rằng: “Đánh giá này nhấn mạnh rằng hiện tại không có đủ nghiên cứu để có thể đưa ra kết luận về việc liệu có mối liên hệ nào giữa chất làm ngọt nhân tạo với việc phát triển bệnh tiểu đường loại 2.

Những gì chúng ta biết là chất ngọt nhân tạo không phải nguyên nhân chính, nhưng chúng có thể hữu ích cho một số người muốn giảm lượng thức ăn và đồ uống có đường, giảm cân hoặc kiểm soát bệnh tiểu đường của họ. Nếu bạn nghĩ rằng bạn cần hỗ trợ nhiều hơn trong việc quản lý chế độ ăn uống, hãy nói chuyện với nhóm chăm sóc sức khỏe để được tư vấn cụ thể”.

Erik Millstone, Giáo sư danh dự của Đơn vị nghiên cứu chính sách khoa học tại Đại học Sussex, người cũng không làm việc trong nghiên cứu, nói rằng bài đánh giá này là “đặc biệt toàn diện”.

“Rất ít nghiên cứu theo dõi việc tiêu thụ chất làm ngọt nhân tạo của người dân và theo dõi tác dụng của chúng đủ lâu dài, vì vậy thực hiện nhiều nghiên cứu sẽ hữu ích hơn. Nhưng bằng chứng có sẵn đủ mạnh để chứng minh những hạn chế chặt chẽ hơn trong việc sử dụng chất làm ngọt nhân tạo”, Millstone nói.

“Có rất ít bằng chứng đáng tin cậy cho thấy rằng chất làm ngọt nhân tạo giúp mọi người giảm cân. Bằng chứng cho thấy chất làm ngọt nhân tạo có thể khiến mọi người cảm thấy đói là hạn chế, nhưng vẫn khá mạnh mẽ”, ông nói thêm.

Millstone khuyên: “Thay vì khuyến khích mọi người chuyển từ các sản phẩm có đường truyền thống sang các sản phẩm ngọt nhân tạo, mọi người nên được khuyến khích làm quen với việc thưởng thức một chế độ ăn ít đồ ngọt hơn”.

Hương Giang

Theo: Newsweek/vietq