Chặng đường dài để Việt Nam trở thành “công xưởng iPhone” của Apple

Không chỉ ký túc xá cho công nhân thiếu đảm bảo, doanh nghiệp này còn gặp những sai phạm trong quá trình hoạt động, bao gồm cả đưa lao động Trung Quốc vào làm việc trái phép.

Đảm bảo điều kiện sống công nhân đi hãy tính

Apple đã rất nhiều lần xem xét việc đưa hoạt động sản xuất iPhone đến Việt Nam. Để làm điều này, công ty đã nhiều lần đến thăm nhà máy của Công ty TNHH Luxshare – ICT Việt Nam tại KCN Vân Trung ( Việt Yên, Bắc Giang) nhằm kiểm tra các điều kiện của cơ sở này.

Sau khi nhận được khoản tài trợ từ Luxshare, cơ sở sản xuất của công ty tại Việt Nam đã mở rộng dây chuyền lắp ráp AirPods vào tháng 12/2019. Nhà máy rộng 30 hecta được xây dựng trong 5 tháng sau khi Apple yêu cầu mở rộng sản xuất. Về cơ bản, nhà máy của Luxshare tại Bắc Giang đã được kiểm tra đảm bảo đúng quy mô, có đủ cơ sở vật chất và đủ vốn đầu tư để bắt đầu lắp ráp iPhone.

“Phía Apple liên tục khảo sát xưởng Luxshare tại Bắc Giang về điều kiện sản xuất iPhone. Tập đoàn Apple rất ấn tượng về tốc độ xây dựng cơ sở nhanh của chúng tôi tại đây. Đồng thời, qua nghiên cứu thực tế, Apple đánh giá cao tiềm năng tại tỉnh Bắc Giang và những người lao động siêng năng ở đây”, AppleInsider dẫn lời Giám đốc Đối ngoại Luxshare Tăng Duệ Bằng.

Trong trả lời với báo chí vào cuối tháng 7, ông Bằng chia sẻ: “Phía Apple liên tục về khảo sát xưởng sản xuất của Cty Luxshare -ICT Việt Nam tại Bắc Giang về điều kiện sản xuất iPhone. Tập đoàn Apple cảm thấy ấn tượng về tốc độ xây dựng cơ sở sản xuất nhanh (thời gian 3 tháng) của chúng tôi tại đây. Đồng thời, qua tìm hiểu thực tế, Apple đánh giá rất cao tiềm năng ở tỉnh Bắc Giang và công nhân làm việc chăm chỉ”.

Chính vì lẽ đó, sau khi nhận thấy Công ty Luxshare -ICT Việt Nam tại Bắc Giang chưa đáp ứng được các yêu cầu về phúc lợi và ký túc xá cho công nhân làm việc, Apple đã từ chối việc cho phép nhà máy này sản xuất iPhone. Với Apple, những điều kiện này đảm bảo thì mới tạo môi trường tốt nhất cho công nhân có thể tập trung làm việc, không cần biết nhà máy sản xuất trực tiếp có hiện đại đến đâu.

Rõ ràng, việc sản xuất iPhone tại tỉnh Bắc Giang có được hay không vẫn là do phía Apple chấp nhận. Một khi Apple đã chấp nhận cho nơi đây sản xuất iPhone có nghĩa điều kiện lao động và mọi phúc lợi cho công nhân đã được đảm bảo.

Cũng có một thông tin cần lưu ý rằng, vào ngày 6/7, hơn 800 công nhân Công ty TNHH Luxshare – ICT Việt Nam (thuộc KCN Quang Châu, Việt Yên) đã ngừng việc tập thể, kiến nghị với chủ sử dụng lao động một số vấn đề liên quan đến chế độ thưởng thâm niên; nghỉ thai sản; cải thiện môi trường làm việc, ăn ca. Mặc dù sự việc sau đó đã được giải quyết cũng như không nằm trong KCN Vân Trung nhưng ít nhiều các vấn đề liên quan đến quyền lợi người lao động tại Việt Nam vẫn cần được công ty này quan tâm hơn.

Luxshare từng đưa hàng trăm lao động Trung Quốc trái phép vào Việt Nam

Trong thông báo gần đây, Luxshare nói rằng khoản đầu tư của họ vào tỉnh Bắc Giang đã lên tới 270 triệu USD. Hiện tại, mặc dù đã có 28.000 công nhân, mức lương 14-19 triệu đồng/tháng, nhưng nhà máy này sẽ cần tăng lên từ 50.000 đến 60.000 công nhân nếu được chấp thuận sản xuất iPhone (yêu cầu từ Apple).

Luxshare cũng đang có kế hoạch mở rộng cơ sở của mình hơn nữa khi được chính quyền tỉnh Bắc Giang cho thuê hai lô đất mới bên ngoài khu công nghiệp và chấp thuận cho xây dựng thêm ký túc xá. Công ty này cho rằng họ đang có nhu cầu tuyển dụng lao động rất lớn nhưng tỉnh Bắc Giang không đáp ứng được nên công ty phải đi các tỉnh khác để tìm lao động.

Nhưng liệu Luxshare có tuyển toàn bộ lao động tại Việt Nam vào làm việc tại nhà máy của họ hay không vẫn còn là dấu hỏi.

Điều này hoàn toàn có cơ sở bởi vào đầu năm, UBND tỉnh Bắc Giang đã ban hành quyết định xử phạt công ty này 150 triệu đồng. Nguyên nhân vì tổ công tác liên ngành về phòng chống dịch bệnh COVID-19 của UBND tỉnh do Công an tỉnh Bắc Giang chủ trì phối hợp với các đơn vị liên quan đã kiểm tra, phát hiện Luxshare đã đứng ra bảo lãnh cho 677 người Trung Quốc nhập cảnh vào Việt Nam rồi đến thẳng doanh nghiệp làm việc mà không trình báo chính quyền địa phương nhằm thực hiện biện pháp cách ly, phòng dịch theo quy định.

Chưa dừng lại ở đó, công ty này còn lợi dụng chính sách bảo lãnh công dân, cấp hộ chiếu, thị thực có thời hạn dưới 3 tháng để đưa người Trung Quốc sang làm việc trái phép tại Việt Nam khi những người này không được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt vị trí việc làm, cấp giấy phép lao động theo quy định.