Cha mẹ lưu ý gì khi con trai bước vào tuổi dậy thì?
Khi con trai bước vào độ tuổi dậy thì với nhiều thay đổi về cả sinh lý và tâm lý, nhiều cha mẹ còn bỡ ngỡ không biết cần chú ý những điểm gì.
Khi con trai bước vào độ tuổi dậy thì với nhiều thay đổi về cả sinh lý và tâm lý – Ảnh: QUANG ĐỊNH
Trả lời về vấn đề này, chuyên viên tâm lý Nguyễn Ngọc Hoàng (Công ty nghiên cứu và ứng dụng tâm lý DR.PSY) cho biết trẻ vị thành niên trong giai đoạn dậy thì có rất nhiều thay đổi cả về sinh lý và tâm lý.
Theo đánh giá của nhiều người lớn thì tuổi dậy thì là tuổi phức tạp hoặc là nổi loạn nhất, nhiều cha mẹ khủng hoảng, lo lắng và không biết tương tác, hỗ trợ con ra sao.
Đầu tiên cần phải nói rằng ở tuổi này ngoài sự thay đổi về sinh lý (tăng đột ngột và vượt trội các hormone sinh dục nam testosterone, những thay đổi về chất dẫn truyền thần kinh cũng như những thay đổi bề ngoài như thân hình…) thì các bạn nam còn có nhiều thay đổi về mặt tự nhận thức, cách tương tác với các mối quan hệ cũng như sự phát triển mạnh của cá tính và tính cách.
1- Cần sự đồng hành cùng con trong quá trình thay đổi: Đồng hành có nghĩa bố mẹ cung cấp thông tin chính xác và tin cậy về những vấn đề liên quan đến sinh lý và giới tính. Điều này giúp con có thể hiểu rõ hơn về những thay đổi mà con đang trải qua cũng như tự bảo vệ bản thân và người khác về an toàn trong tình dục.
2- Giúp con nhận diện cảm xúc cũng như sự thay đổi cảm xúc của bản thân và cách thể hiện cảm xúc. Đây là một kỹ năng quan trọng để con có thể nhận diện các cảm xúc của bản thân cũng như những thay đổi cảm xúc trong giai đoạn dậy thì. Tiếp đến là thể hiện và xử lý được cảm xúc, đặc biệt là những cảm xúc khó khăn.
3- Giúp con xây dựng và phát triển các mối quan hệ với mọi người xung quanh.
4- Giúp con tự lập.
5- Lắng nghe con.
Trẻ yêu và có khi quan hệ tình dục ở tuổi dậy thì, cha mẹ làm gì?
Ngày xưa lứa sinh năm 8X trở về trước tuổi dậy thì rơi vào khoảng 14, 15 tuổi, thậm chí có người lên lớp 11 mới có kinh nguyệt.
Video đang HOT
Cách đây mấy bữa có một người mẹ hỏi tôi: Con em đi khám và bác sĩ nói con dậy thì sớm. Giờ con học lớp 4.
Trẻ cũng nên được hướng dẫn và biết rằng mang thai, sinh con ở tuổi vị thành niên đối diện với nhiều nguy hiểm đến sức khỏe, tâm lý - Ảnh minh họa
Ngày xưa. Cái ngày xưa xa lắm rồi, nhiều cái giờ không còn đúng với thời nay nữa, từ việc dậy thì cho đến văn hóa xã hội, truyền thông, các quan điểm sống và cách sống, ứng xử và giao tiếp...
Nếu bố mẹ nào còn giữ cái ngày xưa ấy để cư xử với con hay nhìn nhận các vấn đề trong cuộc sống của con thì chắc chắn mình sẽ bị bay ra khỏi quỹ đạo của chúng nó ngay tắp lự.
Trên màn hình điện thoại của tôi có hình của anh Ji Chang Wook - một diễn viên nổi tiếng của Hàn Quốc. Ai nhìn cũng tròn mắt. "Sao tâm hồn chị trẻ trung thế? Tuổi này rồi mà vẫn còn...". Còn con gái tôi nói: "Chúng mày xem mẹ tao này, già rồi mà vẫn còn thần tượng ông chú này đấy".
"Ông chú" mà nó nói sinh năm 1987. Nhưng khoảng cách của tôi với con gần lại rất nhiều, có thể nói với nhau hàng tá chuyện trên trời dưới biển.
Một thời gian không lâu trước, một phụ huynh gửi cho tôi một đoạn chat sex dài của cô con gái 13 tuổi với bạn trai 19 tuổi, trong đó có những hình ảnh nhạy cảm: hở ngực, hở cả bộ phận sinh dục... rồi khóc.
Chị ấy bảo: "Tôi nói chuyện với nó, nó bảo có gì phải làm to chuyện thế? Giờ tuổi nó chuyện ấy đâu phải lạ. Tụi con trai xem sex trong lớp đầy ra đấy, rủ nhau vào nhà nghỉ đầy ra đấy, mẹ quen đi!".
Một bạn phụ huynh cũng kể, con trai lớp 8 yêu một bạn gái. Từ ngày yêu nó đi đêm về hôm, cứ ở lì bên nhà bạn gái ấy không về. Nói chuyện với bố mẹ bạn gái thì họ ừ ào rồi đâu đóng đấy vì còn mải làm ăn. Hằng ngày cả hai vợ chồng họ đi từ 4, 5 giờ sáng đến tối khuya mới về.
Chị lo con chị bị "úp sọt" ở tuổi dở dang này thì hỏng hết cả tương lai. Năm trước đi dạy, một cô giáo tiểu học kể chuyện. Chiều hôm đó hết giờ làm cô đi về gần đến nhà thì bị thầy hiệu trưởng gọi quay lại trường gấp với nội dung: có hai học sinh một nam một nữ vào nhà vệ sinh làm chuyện người lớn.
Bác lao công dọn dẹp xong bỏ quên đồ dùng quay lại lấy thì phát hiện. Bạn gái mới học lớp 5 thôi đấy nhé, còn bạn trai học lớp 9 trường THCS cách nhau một bờ tường.
Ứng xử sao đây???
Các con nói: Bố mẹ hãy quen đi, đừng làm to chuyện làm gì. Ngày xưa bố mẹ lên cấp 3 mới yêu nhau hoặc vào đại học rồi mới dám "nhắm mắt đưa thân", nhưng các bố mẹ 16, 17 tuổi mới dậy thì, còn chúng nó 10 tuổi đã dậy thì rồi, dậy thì mà k biết yêu mới đáng lo sợ nhé. Giờ thì phải làm sao?
Dạy con về sức khỏe sinh sản
Không ít phụ huynh la lối: tại sao tôi đưa nó đi học cả hai chiều mà nó vẫn dính bầu? Lo nó yêu đương sớm, lo nó mang bầu nhưng không dạy nó làm thế nào để không mang bầu quả thực là một sự tréo ngoe đến mệt mỏi.
Tư tưởng đừng vẽ đường cho hươu chạy vẫn phổ biến. Tôi đi dạy sức khỏe sinh sản tại một số trường THPT và THCS, khi sắp lên dạy, các thầy cô níu tay dặn dò: Cô dạy nhẹ nhàng thôi nhé, học sinh trường em ngoan lắm, còn trong sáng lắm!
Rồi có trường còn đề nghị: cô tách nam nữ ra dạy riêng từng giới tính nhé, cô đừng dạy chung vì tụi chúng nó vẫn còn ngây thơ lắm, chưa biết gì đâu. Rồi nhiều phụ huynh cho rằng học sinh cấp 2 vẫn còn ở độ tuổi nhạy cảm lắm, chưa nên dạy về tình dục và tình dục an toàn.
Trong khi đó, học sinh cấp 2 chúng đang độ tuổi tò mò về tình dục và các vấn đề liên quan, thậm chí học sinh cấp 3 cần thiết phải được học về cách chăm sóc thai nhi, cách chăm sóc sức khỏe bà mẹ khi mang thai, học về cách chăm sóc một đứa trẻ sơ sinh như thế nào... để nếu có đứa trẻ nào không tiếp tục theo học lên nữa thì chuẩn bị cho chúng một hành trang vào đời là thực sự cần thiết.
Không ai nắm tay được cả ngày. Phòng còn hơn tránh là như vậy. Cũng đừng ngạc nhiên khi biết chúng có quan hệ tình dục ở độ tuổi vị thành niên. Đừng đem chuẩn mực văn hóa, giáo dục, xã hội của 20 năm về trước để dạy chúng và đem những chuẩn mực đó để nhìn nhận chúng, đánh giá chúng về mọi mặt.
Vâng. Cần phải quen đi và hãy dạy cho chúng nó càng sớm càng tốt về tình yêu, tình dục nên khi nào và tình dục như thế nào là an toàn, đúng pháp luật, tránh trường hợp đưa bạn trai vào tù vì tình yêu của chính mình.
Cần quan tâm thật lòng đến chúng nó nhiều hơn. Hãy có không gian chung với chúng nó ở một vài lĩnh vực nào đó, có cái gì chung cũng dễ gần gũi với nhau hơn. Bố hãy chia sẻ với con trai và mẹ sẽ chia sẻ với con gái về vấn đề sức khỏe sinh sản. Bố hãy chia sẻ với con gái về cảm nhận của con trai về mọi mặt trong tình yêu và ngược lại mẹ cũng vậy với con trai.
Dạy như thế nào?
* TRÁNH dạy theo kiểu so sánh
* TRÁNH dạy theo kiểu khuyên nhủ
* TRÁNH dạy theo kiểu dọa nạt
* TRÁNH dạy theo kiểu phán xét, hạ nhục
* TRÁNH dạy theo kiểu khích bác
* NÊN quan tâm con nhiều hơn.
* NÊN dạy cách giao tiếp ứng xử trong chuyện yêu đương (vì đôi khi có đứa trẻ không biết cách từ chối lời mời gọi quan hệ tình dục của đối phương hoặc cả nể, hoặc bị đưa chuyện tình yêu đôi ta ra để gây sức ép...).
* NÊN nhấn vào cảm xúc và sự kiện khi nói chuyện với con.
* NÊN hiểu về suy nghĩ của từng bạn trẻ về chuyện yêu và tình dục rồi hãy tính đến định hướng dạy nó như thế nào.
* NÊN biết con chơi với những đứa trẻ như thế nào. NÊN biết người yêu nó là ai, bố mẹ nó làm gì, nhà ở đâu?... Các cụ vẫn có câu: Muốn biết bạn là ai, hãy cho mọi người xung quanh biết những đứa bạn chơi thuộc thể loại nào!
* NÊN làm bạn với con. Nhưng "ranh giới" không được mất đi.
* NÊN có một ai đó hoặc biết ai đó là người con nể nang và có uy tín đối với con. Đôi khi những lúc "bất lực" thì con "át chủ bài" này sẽ thay ta đứng ra gánh vác.
Thân thiện những mô hình giáo dục giới tính cho vị thành niên Mặc dù thời gian tuyên truyền chăm sóc sức khoẻ sinh sản vị thành niên chỉ trong gần một giờ nhưng đã cung cấp được phần nào cho các em học sinh trường Đăng Hưng Phước những chuyện tế nhị về sức khỏe giới tính, về những thay đổi cơ thể ở tuổi dậy thì... Tuổi teen rất cần được giáo dục giới...