Cảnh báo đốt rác gây cháy nổ, ô nhiễm môi trường khu dân cư

Trong thời gian vừa qua, trên địa bàn Hà Nội liên tiếp xảy ra những vụ hỏa hoạn mà nguyên nhân từ ý thức chủ quan.

Trong đó, có việc đốt rác, đốt rơm rạ trong khu dân cư gây cháy nổ.

Lực lượng PCCC và CNCH, Công an thành phố Hà Nội tiến hành phá cửa để tiếp cận hiện trường chữa cháy. Ảnh: Phạm Kiên/TTXVN

Đơn cử, khoảng 9 giờ ngày 23/9, đoạn Ngã tư Khuất Duy Tiến cắt với Nguyễn Trãi (Thanh Xuân) xảy ra một đám cháy trong khu dân cư. Khói đen bốc lên mù mịt khiến nhiều người đi đường hoảng hốt. Ngay lập tức, lực lượng Cảnh sát Phòng cháy, chữa cháy và Cứu nạn, cứu hộ, Công an quận Thanh Xuân được điều đến hiện trường. Bằng các biện pháp nghiệp vụ, lực lượng nhanh chóng dập tắt đám cháy.

Về nguyên nhân vụ cháy, Công an quận Thanh Xuân cho biết, bước đầu xác định do là khu đất trống, người dân quanh khu vực thường tập kết rác thải, lâu ngày chưa được dọn đi nên thành đống rác to. Để tiêu hủy và hạn chế ô nhiễm môi trường, người dân khu vực đã châm lửa đốt đống rác trên.

Thực chất, đám cháy không lớn nhưng nếu không được dập tắt kịp thời có thể bén lửa sang những công trình hay nhà dân bên cạnh. Không chỉ vậy, hành vi tự tiện đốt rác trong khu dân cư đã ảnh hưởng không nhỏ đến chính quyền sở tại và các lực lượng chức năng liên quan. Sau khi nhận được thông tin về đám cháy, lực lượng Cảnh sát Phòng cháy, chữa cháy và Cứu nạn, cứu hộ Công an quận Thanh Xuân đã phải điều động tới 4 xe chữa cháy cùng hàng chục cán bộ, chiến sĩ đến hiện trường làm nhiệm vụ.

Hiện trường vụ cháy tại phố Nhân Hòa, quận Thanh Xuân, Hà Nội. Ảnh: Phạm Kiên/TTXVN

Theo UBND quận Thanh Xuân, nếu như ý thức của người dân tốt hơn, lực lượng Cảnh sát Phòng cháy, chữa cháy đã bớt đi sự vất vả, không mất thời gian, nhiên liệu để đi dập một đám cháy mà lẽ ra nó không xảy ra. Ngoài ra, đám cháy trên còn gây ra bất ổn xã hội địa phương. Nhiều “anh hùng” bàn phím đã nhanh chóng chụp lại đám khói rồi đưa lên Facebook, zalo, sau đó là hàng loạt các bình luận mang tính phiến diện, gây hoang mang dư luận, ảnh hưởng niềm tin của người dân vào công tác phòng cháy, chữa cháy của quận và thành phố.

Không chỉ trong nội thành, tại các huyện ngoại thành Hà Nội, tình trạng đốt rác, đốt rơm rạ diễn ra phổ biến và quy mô lớn hơn. Thực tế cho thấy, cứ sau mỗi mùa gặt, trên đồng ruộng lại mịt mù khói tỏa. Nhà nhà đốt rơm, người người đốt rơm. Không chỉ trên ruộng, nhiều người còn mang cả rơm rạ lên đường giao thông để đốt khiến cho khói bay xộc thẳng vào mắt, mũi người đi đường rất nguy hiểm. Chưa hết, sau khi đốt xong, tàn tro của rơm rạ bị gió cuốn đi bay khắp nơi, gây ô nhiễm môi trường, mất mỹ quan làng xóm, ảnh hưởng đến an toàn giao thông.

Dọc tuyến đường gom cao tốc Hà Nội – Hải Phòng, đoạn qua xã Đa Tốn huyện Gia Lâm (Hà Nội), có nhiều bãi đất trống. Người dân, hoặc doanh nghiệp thường lén lút đổ rác thải, vải vụn, nhựa… ra đó rồi đốt.

Các bãi đất trống thuộc xã Tiền Phong huyện Mê Linh (Hà Nội) cũng là nơi chứa lá khô, cỏ khô rác thải của một số hộ dân; sau đó, họ dùng lửa để đốt. Thi thoảng lại xuất hiện những cột khói như “vòi rồng” đen ngòm bay lên, cuốn theo mùi khét lẹt bay vào khu dân cư. Ở làng quê, nhiều người còn cho rằng đây là hành động bình thường, lâu dần trở thành thói quen khó bỏ.

Theo ông Nguyễn Văn Đức, Phó Tổng Giám đốc Công ty trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Môi trường Hà Nội, rác bị đốt tự phát sẽ tạo ra khói tỏa vào các nhà xung quanh nếu diễn ra tại khu dân cư, ảnh hưởng đến quá trình sinh hoạt của người dân cũng như kết cấu các công trình công cộng do bị nhiệt lượng cao tác động lâu ngày.

Mặt khác, khí thải sinh ra từ đó cũng khiến ô nhiễm môi trường không khí, gây mùi hôi; nước rỉ rác sinh ra sẽ chảy xuống ao hồ, làm ô nhiễm nguồn nước. Chính vì vậy, đầu tiên người dân cần có ý thức xóa bỏ thói quen lạc hậu, góp phần bảo vệ chính môi trường mình đang sống. Ngoài ra, người dân cần tuân thủ quy định bỏ rác đúng giờ, đúng nơi quy định để xe thu gom mang đi xử lý để đảm bảo cảnh quan môi trường chung.

Hiện nay, đang là mùa khô hanh dễ xảy ra cháy nổ. Do đó, mỗi người dân Thủ đô cần nâng cao nhận thức: đốt rác, đốt rơm rạ không phải là chuyện nhỏ, có thể cháy lan sang các khu dân cư, gây hậu quả nghiêm trọng ảnh hưởng đến tài sản và tính mạng người dân.

Theo phòng Cảnh sát Phòng cháy, chữa cháy và Cứu nạn, cứu hộ, Công an thành phố Hà Nội, để phòng ngừa nguy cơ cháy lan, cháy lớn từ việc đốt rác, đốt rơm rạ, người dân cần nâng cao ý thức trách nhiệm trong việc đốt cỏ, đốt rác, vệ sinh môi trường. Tuyệt đối không tự ý đốt rác tại các khu vực có nhiều cỏ, cây lá khô khi chưa tiến hành thu gom, tạo khoảng cách an toàn với các công trình xung quanh.

Đặc biệt, phòng Cảnh sát Phòng cháy, chữa cháy và Cứu nạn, cứu hộ, Công an thành phố Hà Nội đề nghị người dân tuyệt đối không được đốt vào buổi trưa hoặc lúc có gió lớn, không chủ quan đốt mà không có sự giám sát, chưa chuẩn bị các điều kiện kiểm soát chống cháy lan, không đốt đồng loạt trên diện tích lớn… để có thể kiểm soát, không cháy lan, cháy lớn, gây thiệt hại nghiêm trọng.

Theo Luật sư Nguyễn Thế Truyền, Văn phòng luật Thiên Thanh, quy định của pháp luật có hiệu lực nêu hành vi tự ý đốt rác thải tại khu vực dân cư gây ô nhiễm là vi phạm pháp luật, bị xử lý hành chính từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng.

Mặc dù quy định là vậy nhưng thực tiễn cho thấy còn rất nhiều cá nhân, hộ gia đình, tổ chức trên địa bàn Hà Nội nói riêng và cả nước nói chung vẫn vi phạm các quy định, có những hành vi gây ô nhiễm nhưng chưa bị xử lý một cách nghiêm khắc, triệt để. Do vậy, các cấp chính quyền của thành phố, các cơ quan chức năng cần tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền để ngăn chặn hành vi đốt rác tự phát, gây ra nhiều hiểm họa, nhất là cháy nổ.