Căng thẳng tại Trung Đông: Iraq kêu gọi ngăn chặn nước ngoài can thiệp vào Syria

Ngày 14/12, Thủ tướng Iraq Mohammed Shia’ al-Sudani nhấn mạnh tới việc cần phải ngăn chặn nước ngoài can thiệp vào các vấn đề nội bộ của Syria.

Khói bốc lên sau loạt không kích của không quân Israel nhằm vào các mục tiêu lãnh thổ Syria, sau khi lực lượng nổi dậy tuyên bố lật đổ chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad, ngày 10/12/2024. Ảnh: IRNA/TTXVN

Phóng viên TTXVN tại Trung Đông dẫn thông báo của Văn phòng truyền thông của Thủ tướng Iraq cho biết ông Al-Sudani đưa ra phát biểu trên trong cuộc điện đàm với Tổng thống Pháp Emmanuel Macron khi hai bên thảo luận về những diễn biến mới nhất ở Trung Đông, đặc biệt là tình hình ở Syria.

Ngoài ra, ông Al-Sudani cũng nêu bật sự cần thiết phải có giai đoạn chuyển tiếp ở Syria thông qua một tiến trình chính trị toàn diện nhằm đảm bảo quyền của tất cả người dân nước này. Nhà lãnh đạo Iraq khẳng định phải bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ và sự thống nhất của Syria, coi đây là những yếu tố sống còn để đảm bảo an ninh và ổn định cho khu vực.

Về phần mình, Tổng thống Pháp tái khẳng định cam kết của Paris đối với an ninh và ổn định của Iraq, đồng thời bày tỏ ủng hộ chính quyền Baghdad trong việc giải quyết nhiều thách thức khác nhau, đặc biệt trong cuộc chiến chống khủng bố.

Cũng liên quan tình hình Syria, Tổng Tư lệnh quân đội Israel Herzi Halevi khẳng định nước này không có ý định can thiệp vào Syria nhưng sẽ ngăn chặn “các phần tử khủng bố” hoạt động tại cao nguyên Golan. Tuyên bố được đưa ra sau khi thủ lĩnh nhóm Hayat Tahrir al-Sham (HTS) ở Syria khẳng định phe đối lập ở nước này không có ý định tham gia vào cuộc xung đột với Israel và rằng Tel Aviv “không có lý do chính đáng” để tiếp tục không kích cũng như can thiệp vào Syria.

Dư luận khu vực cũng đã lên tiếng về các hành động của Israel tại vùng đệm với Syria ở cao nguyên Golan. Cố vấn của Tổng thống Các Tiểu vương quốc Arập Thống nhất (UAE) Anwar Gargash lên án làn sóng không kích của Israel nhằm vào các địa điểm quân sự chiến lược ở Syria. Bộ trưởng Ngoại giao Ai Cập Badr Abdelatty cũng đưa ra phản đối tương tự, đồng thời lên án các hành động quân sự của Israel tại vùng đệm với Syria, cho rằng điều này vi phạm thỏa thuận rút quân năm 1974 cũng như luật pháp quốc tế.

Ngoài ra, người đứng đầu ngành ngoại giao của Ai Cập nhấn mạnh sự ủng hộ không ngừng của nước này đối với người dân Syria trong thời điểm quan trọng hiện nay, nêu bật tầm quan trọng của việc bảo vệ chủ quyền, lãnh thổ và sự thống nhất của Syria, bên cạnh việc củng cố các thể chế nhà nước để nâng cao khả năng phục vụ người dân. Theo ông, cần khởi xướng một tiến trình chính trị hoàn toàn do Syria lãnh đạo để đạt được sự hòa giải dân tộc và đảm bảo thành công của giai đoạn chuyển tiếp.

Theo các nguồn tin khu vực, kể từ khi chính quyền của Tổng thống Syria Bashar al-Assad sụp đổ ngày 8/12, các lực lượng Israel đã chiếm đóng vùng đệm với Syria ở cao nguyên Golan và chiếm quyền kiểm soát tiền đồn Jabal Al-Shaikh trên núi Hermon. Trong tuyên bố hôm 9/12, Bộ trưởng Quốc phòng Israel, ông Israel Katz, từng nói khi vùng đệm được an toàn, Israel sẽ thiết lập “vùng an ninh” bên ngoài vùng đệm này bằng cách vô hiệu hóa pháo hạng nặng của Syria.

Đáng chú ý, vùng đệm trên được thành lập theo thỏa thuận rút quân năm 1974 và đặt dưới sự giám sát của Liên hợp quốc để phân tách các vị trí quân sự của Israel và Syria ở cao nguyên Golan sau cuộc chiến tranh năm 1973.

Trong một động thái khác, Thổ Nhĩ Kỳ đã mở lại Đại sứ quán tại thủ đô Damascus của Syria, một tuần sau khi chính phủ của Tổng thống Assad sụp đổ.