Cấm vận dầu Nga thất bại, EU toan tính gì trong gói trừng phạt thứ 12

Châu Âu đang cân nhắc biện pháp trừng phạt mới nhằm hạn chế doanh thu từ xuất khẩu hàng hóa của Nga sau khi lệnh cấm vận dầu mỏ không mấy khả quan.

EU đang chuẩn bị cho gói trừng phạt thứ 12 nhằm vào Nga. Ảnh: AP

Theo tờ Bloomberg, Liên minh châu Âu (EU) đang chuẩn bị cho gói trừng phạt thứ 12 nhằm vào Nga. Gói trừng phạt mới có thể được tung ra vào nửa đầu tháng 10 hoặc được công bố trong hội nghị thượng đỉnh EU-Mỹ dự kiến diễn ra vào tháng tới.

Gói trừng phạt tiếp theo dự kiến sẽ được mở rộng nhằm ngăn chặn khả năng của Nga trong việc lách các lệnh trừng phạt của EU thông qua các nước thứ ba như Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) và Thổ Nhĩ Kỳ.

EU cũng có kế hoạch sử dụng lãi từ khối tài sản của Ngân hàng Trung ương Nga đang bị phong tỏa tại châu Âu. Khối này đang nỗ lực tìm giải pháp sử dụng nguồn tài chính trên một cách hợp pháp để hỗ trợ Ukraine tái thiết đất nước.

Một nhóm quốc gia thành viên bao gồm Ba Lan và các quốc gia vùng Baltic thậm chí còn muốn tiến xa hơn nữa trong các lệnh trừng phạt chống Nga liên quan đến chiến dịch quân sự tại Ukraine. Các nước này đã kêu gọi các biện pháp trừng phạt bổ sung đối với các dịch vụ liên quan đến khí đốt hóa lỏng (LNG) và lĩnh vực công nghệ thông tin của Nga.

Nhóm các nước này cũng ủng hộ lệnh cấm vận nhắm vào ngành công nghiệp hạt nhân của Nga. Tuy nhiên, EU đã không thông qua những đề xuất trước đây đối với lĩnh vực này, chủ yếu là do nhiều nước thành viên đang phụ thuộc vào nhiên liệu nguyên tử của Nga.

Đặc biệt, kim cương nhiều khả năng sẽ là mặt hàng tiếp theo của Nga bị EU siết trừng phạt trong gói trừng phạt thứ 12 sắp được công bố.

EU dự định nhắm vào kim cương Nga trong gói trừng phạt thứ 12 đối với nước này kể từ khi bùng phạt xung đột tại Ukraine. Ảnh: Getty

Trước đó, hôm 15/9 vừa qua, Reuters dẫn lời một quan chức Bỉ cho biết nhóm G7 dự định thông qua lệnh cấm nhập khẩu kim cương Nga trong vòng 2 đến 3 tuần tới. Quy định này dự kiến sẽ bắt đầu có hiệu lực từ 1/1/2024. Một khi có hiệu lực, việc mua hàng sẽ chịu ảnh hưởng của lệnh cấm trực tiếp trong khi lệnh cấm vấn gián tiếp sẽ được tiến hành sau đó.

Lệnh cấm gián tiếp sẽ đưa ra một hệ thống theo dõi bao gồm kiểm tra thực tế các gói hàng chứa đá quý và dữ liệu truy xuất nguồn gốc bắt buộc đối với các nhà sản xuất và kinh doanh kim cương. Biện pháp này được thiết kế để hạn chế hoạt động buôn bán xuyên biên giới đối với đá quý của Nga trong khi kim cương có nguồn gốc hỗn hợp cũng sẽ bị cấm khỏi thị trường G7.

Những nỗ lực trước đây nhằm trừng phạt đá quý của Nga ở châu Âu đã vấp phải sự phản đối từ các quốc gia nhập khẩu hàng đầu như Bỉ – nơi có trung tâm giao dịch kim cương lớn nhất thế giới ở Antwerp.

Quốc gia này đã lập luận rằng một lệnh cấm đơn giản mà không có thỏa thuận toàn cầu sẽ chỉ chuyển hoạt động buôn bán đá quý sinh lợi sang nơi khác.

Trong khi đó, các chuyên gia cho biết kim cương có thể được đổi chủ từ 20 đến 30 lần trước khi đưa ra thị trường, khiến việc truy tìm nguồn gốc của chúng trở nên khó khăn.

Boris Krasnozhenov, người đứng đầu bộ phận phân tích thị trường chứng khoán tại Ngân hàng Alfa, nói với hãng tin Tass rằng sẽ rất khó để loại kim cương Nga khỏi ngành công nghiệp đá quý toàn cầu.

Ông Krasnozhenov giải thích thêm, nếu muốn lệnh cấm vận trên phát huy hiệu quả, EU và G7 sẽ cần nguồn lực để phát triển một hệ thống theo dõi toàn cầu việc lưu thông đá quý và cách thức thực hiện hệ thống này đang được đặt ra.

Công ty khai thác mỏ khổng lồ Alrosa (Nga) hiện chiếm khoảng 30% thị phần kim cương toàn cầu và hơn 90% kim cương được cắt, đ.ánh bóng ở Ấn Độ,

Sau khi được gia công tại Ấn Độ, các viên đá quý sẽ nhận giấy chứng nhận từ cơ quan quản lý của quốc gia Nam Á.

Do đó, chuyên gia Krasnozhenov nói rằng phương Tây “gần như không thể” xác định được nguồn gốc của kim cương trong các món đồ trang sức.

Mỹ và Anh đã cấm nhập khẩu kim cương thô của Nga, mặc dù Washington vẫn cho phép nhập khẩu đá quý được khai thác ở Nga nếu chúng đã bị thay đổi đáng kể ở các nước khác. Canada và New Zealand đã áp dụng các biện pháp tương tự chống lại công ty khai thác mỏ khổng lồ Alrosa của Nga.

Tuy nhiên, cho đến nay không có dấu hiệu nào cho thấy việc các công ty Mỹ mua kim cương của Nga thông qua Ấn Độ sẽ vi phạm các lệnh trừng phạt.

Trên thực tế, Nga cũng đã chuyển hoạt động buôn bán kim cương của mình sang các thị trường Trung Quốc, Ấn Độ, UAE, Armenia và Belarus. Trong khoảng thời gian gần đây, những thị trường này đều chứng kiến sự gia tăng mạnh mẽ về kim cương thô và kim cương cắt từ Nga.