Cách xây dựng động lực học tiếng Anh mỗi ngày
Cô Moon Nguyen, tốt nghiệp thủ khoa Ngôn ngữ học Ứng dụng tại Mỹ, đã 14 năm giảng dạy tiếng Anh, chia sẻ cách tạo động lực học ngôn ngữ mỗi ngày.
Tận hưởng hành trình luyện tập
Qua nhiều năm dạy tiếng Anh, tôi nhận thấy khó nhất để cải thiện một kỹ năng chính là sự kiên trì. Điều này giống như việc tập thể dục giảm cân. Nhiều người hăng hái tới phòng gym một thời gian, sau đó cảm thấy cuộc sống nhiều áp lực, bận rộn với các mối quan tâm khác và lại lười, bỏ qua việc tập luyện.
Tôi từng đi tập gym và thú thật tôi là một trong những người như vậy. Tôi không thể giữ được niềm hăng say luyện tập chỉ sau thời gian ngắn. Tôi tự cho rằng mình quá lười biếng và thiếu quyết tâm. Tuy nhiên, sau này tôi không tự trách mình nữa. Tôi nhận thấy để làm một việc gì đó lâu dài, bạn cần “kết hôn” với nó. Ý tôi là bạn cần thực sự yêu thích nó và muốn chung sống với nó.
Sau khi trải qua nhiều kiểu luyện tập, tôi nhận thấy mình rất ham thích bơi lội. Khi bơi, dù mệt tới mấy tôi vẫn thấy vui. Tôi có thể ngâm mình trong nước để bơi cả tiếng mà chưa thấy chán. Đó chính là thứ tôi muốn làm mỗi ngày, chứ không phải là tới phòng gym và tập trên máy chạy hay máy tập cơ bắp khác.
Tương tự như việc tập luyện, bạn cần yêu thích hành trình học ngôn ngữ của mình. Nếu đã cố gắng hết sức và vẫn cảm thấy việc học tiếng Anh thật vô vị, nhanh chán, bạn cần xem xét lại cách đang tiếp cận.
Bạn hãy bắt đầu từ những thứ yêu thích. Đây là nguyên tắc cơ bản nhất. Có thể bạn không thích học cuốn sách ngữ pháp buồn tẻ, hoặc không thích ngồi cày một quyển sách IELTS để thi lấy chứng chỉ cuối năm nay. Hãy thử việc khác nhẹ nhàng mà bạn yêu thích. Ví dụ, nếu thích nấu ăn, tại sao không thử theo dõi một vài kênh Youtube dạy nấu ăn bằng tiếng Anh? Nếu thích làm thủ công, tại sao không thử tìm kiếm trên Google những video dạy cách làm một số đồ vật, con vật bằng giấy ngộ nghĩnh. Nếu thích truyện tranh, tại sao không thử xem một số phiên bản truyện tranh bạn biết bằng tiếng Anh?
Nói tóm lại, hãy tiếp cận tiếng Anh theo hướng bạn yêu thích. Đừng gò bó ngôn ngữ trong những cuốn sách cứng nhắc và công thức.
Cô Moon Nguyen (Nguyet Nguyen) trong lần nhận bằng khen sinh viên xuất sắc toàn khóa thạc sĩ tại Grand Valley State University (Michigan, Mỹ). Ảnh: Nhân vật cung cấp.
Tôi luôn thực hành tiếng Anh mỗi ngày. Có thời gian tôi yêu thích nghe những bài podcast về kinh doanh và ngày nào tôi cũng mở ra nghe. Sau này, tôi lại thích chủ đề gần gũi với cuộc sống như chăm sóc con cái, cây cảnh, sức khỏe nên theo dõi kênh podcast NPR life kit mỗi ngày. Đôi khi thấy cuộc sống hơi nhàm chán và muốn tìm lại cân bằng, tôi lại theo dõi những kênh Youtube về chủ đề này bằng cách tìm kiếm các từ khóa liên quan.
Tôi nghe tiếng Anh để lấy kiến thức mà tôi muốn, sau đó tôi tự nói lại kiến thức mình học được (tóm tắt bài nghe) bằng tiếng Anh. Đây là cách đơn giản mà tôi vẫn thực hành đều đặn mỗi ngày.
Video đang HOT
Tham gia vào cộng đồng người luyện tiếng Anh
Nếu muốn giữ “lửa” cho việc luyện tập, bạn cần tham gia vào cộng đồng người giống bạn. Điều này làm tôi liên hệ với một số môi trường như thư viện hay phòng tập gym. Tại sao chúng ta thường học tập trung hơn khi ở thư viện, hay thường hăng say tập ở phòng gym hơn ở nhà? Chắc bạn đã đoán được lý do.
Trên thư viện, mọi người đều học như bạn và tại phòng tập, ai nấy cũng hết mình cố gắng. Khi ở cùng những người có mục tiêu giống mình, bạn sẽ nỗ lực hơn. Họ chính là những nhân tố tạo động lực cho bạn mỗi ngày. Đó là lý do chúng tôi đã tạo ra cộng đồng nói và nghe tiếng Anh online, bởi vì tôi tin rằng người Việt hoàn toàn có khả năng cùng nhau luyện tập, thúc đẩy lẫn nhau cùng tiến bộ.
Trong cộng đồng học tiếng Anh, các nhóm nhỏ cùng nhau luyện tập, góp ý sửa bài cho nhau, nhắc nhở nhau làm bài mỗi ngày. Tôi thực sự thấy việc tham gia vào các nhóm để cùng luyện tập là rất hữu ích. Bạn cũng có thể làm một việc tương tự bằng cách tham gia vào các cộng đồng, hoặc câu lạc bộ tiếng Anh. Không chỉ cùng nhau luyện tập, các bạn cũng có thể chia sẻ khó khăn trong quá trình rèn luyện.
Đặt mục tiêu cụ thể, rõ ràng
Tôi chơi rất thân với một người bạn. Anh ấy rủ tôi thi TOEFL iBT khi mới tốt nghiệp đại học. Tại thời điểm đó, tôi còn không biết gì về bài thi này và không có nhu cầu du học. Du học với tôi là ước mơ quá xa xỉ, chỉ dành cho những đứa trẻ nhà giàu. Sau này nghĩ lại, tôi thấy mình đã quá sai. Nếu thực sự nuôi dưỡng ước mơ, bất kể ở hoàn cảnh nào, bạn cũng có thể tìm cách chạm tới nó.
Quay trở lại với câu chuyện về anh bạn thân của tôi. Anh ấy rủ tôi đi thi vì mục đích khá đơn giản – thi để xem trình độ của mình đang ở đâu. Tôi thấy cũng có lý. Nếu chỉ học mà không thi, tôi chẳng biết mình đang ở tầm nào, nên quyết định đăng ký thi cùng anh. Sau này, mỗi khi thấy thiếu động lực, chán nản, tôi lại đóng tiền đăng ký thi để lấy tinh thần ôn luyện.
Với mỗi bài thi, tôi đều đặt ra một số mục tiêu cụ thể để phấn đấu. Với kỳ thi TOEFL iBT đầu tiên, sau hai tháng chật vật tìm hiểu nội dung của bài thi, tôi ước lượng sức mình và đặt ra mục tiêu sẽ đạt 85 điểm tổng (cho bốn phần thi, như vậy trung bình mỗi phần 20 điểm). Cuối cùng tôi được 88 điểm. Lần tiếp theo tôi đặt mục tiêu 110/120 điểm thì tôi đạt 113, cao hơn 3 điểm so với dự kiến.
Với tôi, đặt mục tiêu khi tự luyện vô cùng quan trọng vì sẽ có cái đích để nhắm tới. Thời kỳ ở Mỹ, tôi quyết tâm luyện để nói tiếng Anh như người Mỹ. Đó cũng là một loại mục tiêu. Giờ đây, mục tiêu của tôi là luyện nghe và nói tiếng Anh mỗi ngày để nói lưu loát và không bị mai một, mặc dù tôi thiếu môi trường giao tiếp với người nước ngoài tại Việt Nam.
Bạn sẽ không bao giờ bắn trúng vào mục tiêu mà bạn còn chưa nhìn thấy. Chính vì thế, để gặt hái tiến bộ, bạn cần đặt mục tiêu cho bản thân mỗi ngày. Nếu ngày ngày bạn chỉ luyện mà không nghĩ tới mục tiêu xa hơn, có thể sẽ có lúc thấy nản. Khi thấy nản, việc nghĩ tới cái đích bạn có thể đến sẽ làm cho bạn lấy lại hứng thú. Ví dụ, bạn muốn đạt điểm thi nói IELTS cao hoặc muốn qua được kỳ phỏng vấn tuyển dụng vào một công ty đa quốc gia, hãy ghi mục tiêu thật cụ thể vào mảnh giấy và ngắm nhìn nó mỗi ngày.
Thậm chí, bạn nên tưởng tượng đến cảm giác chiến thắng đó. Càng mường tượng rõ, bạn sẽ càng có động lực để tiến lên phía trước. Hoặc bạn có thể nghe một ai đó nói tiếng Anh thật siêu và muốn được như họ. Tại sao không? Không ai đánh thuế ước mơ của bạn hết. Hãy nghe người đó nói tiếng Anh mỗi ngày để tạo động lực thôi thúc bạn luyện tập. Tôi cam đoan bạn chắc chắn thành công.
Ông bố sáng tạo cách học hàng chục nghìn từ tiếng Anh
Trước khi sáng tạo phương pháp Nhị Ngữ, anh Tiến Nùng học nhiều khóa tiếng Anh đắt đỏ, nhưng "không ăn thua", nghĩ "thế này chắc hỏng, không học được".
Nhận được lời mời tham dự dự án kinh doanh dịp đầu năm mới, anh Nguyễn Tiến Nùng, 47 tuổi, ở Hà Nội, từ chối vì muốn chuyên tâm xây dựng hai chủ đề Sinh học - Hóa học và Luật pháp - Nền kinh tế trong phần mềm học tiếng Anh theo phương pháp Nhị Ngữ. Từ khi sáng tạo ra cách học này, ông bố có hai con trai gần như gác lại toàn bộ công việc liên quan đến kinh doanh, luật, vốn là hai lĩnh vực đúng chuyên môn, để tập trung phát triển phương pháp học tiếng Anh mới.
"Với tôi, Nhị Ngữ là niềm vui, cũng là mục tiêu quan trọng nhất ở thời điểm hiện tại. Tôi muốn hoàn thiện và giới thiệu cách học này tới nhiều người, muốn giúp thay đổi cách học tiếng Anh không hiệu quả hiện nay", anh Nùng nói.
Anh Nguyễn Tiến Nùng trong chuyến du lịch Tam Đảo. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Sinh ra ở Hải Dương, năm 11 tuổi, anh Nùng chuyển đến Hải Phòng sinh sống. Không nhập được hộ khẩu thành phố, anh theo học bổ túc, không có điều kiện học bất cứ ngoại ngữ nào. Vốn thích học các môn tự nhiên, anh Nùng nhanh chóng trở nên nổi trội tại trường. Tốt nghiệp cao nhất trường với 36,5 điểm cho bốn môn thi, anh được cô giáo dạy Hóa khuyên "nên học đại học".
Từ 1993 đến 2010, anh Nùng lần lượt tốt nghiệp cử nhân Đại học Luật, lấy bằng thạc sĩ Luật kinh doanh quốc tế của Đại học Tours Rabelais và thạc sĩ Quản trị dự án của Đại học Nantes, Pháp. Ngoài ra, anh còn theo học Đại học Kinh tế quốc dân, Trung tâm Pháp - Việt đào tạo về Quản lý thuộc Đại học Kinh tế TP HCM, cao học Biên - phiên dịch tiếng Pháp thuộc Học viện Quan hệ Quốc tế và cao học luật liên kết giữa Đại học Luật Hà Nội với Đại học Panthéon Assas, Pháp. Suốt thời gian này, anh chỉ học chương trình tiếng Pháp và tự học một chút tiếng Anh.
Khi làm việc cho một công ty bảo hiểm của Mỹ, anh chủ yếu nói tiếng Anh "bồi" kiểu Pháp, kết hợp với ngôn ngữ hình thể. Vì kém tiếng Anh, anh vẫn nhớ mãi tình huống xấu hổ trong chuyến đi tới Australia năm 2012. Khi dùng bữa tại nhà hàng gần cảng Sydney, anh muốn xin thêm chiếc dĩa nên tới gặp người phục vụ, ấp úng nói từng từ "Would you give me a fork, please?" (Anh có thể mang giúp tôi một chiếc dĩa không?). Người phục vụ cau mày, tỏ rõ bực dọc nhưng vẫn trở vào bếp, lấy chiếc dĩa rồi đặt mạnh xuống bàn anh Nùng, nói "Fork, please".
"Lúc đó, tôi xấu hổ và không hiểu sao họ lại bực thế, không biết mình nói gì sai hay không", anh Nùng kể. Nhiều năm sau, đến khi tìm ra cách học tiếng Anh bằng Nhị Ngữ, anh cho rằng mình dài dòng, sử dụng câu không đúng ngữ cảnh, làm mất thời gian của người phục vụ nên anh ta bực. Như câu người phục vụ nói khi đập dĩa xuống bàn, chỉ "Fork, please" là đủ, ngắn gọn mà vẫn lịch sự.
Động lực phải thoát khỏi trình độ tiếng Anh "làng nhàng" đến với anh Nùng vào năm 2017. Anh muốn mở văn phòng luật riêng, chuyên tư vấn pháp lý cho các doanh nghiệp nước ngoài nên cần tiếng Anh trình độ cao chứ không thể "bồi". Cùng với đó, thấy hai con trai đi học thêm ngoại ngữ nhiều nhưng vẫn không biết những từ đơn giản như "kéo rèm", "ăn hết", người bố càng quyết tâm hơn.
Để bắt đầu, anh lên mạng mò mẫm nhiều trang web, khóa học để tự luyện, nhưng "chỉ được vài hôm là quên". Anh đầu tư, bỏ tiền mua nhiều khóa học được đánh giá cao cấp, nhưng vẫn "không ăn thua". Lúc đó, anh đã ngoài 40 tuổi nên việc tiếp thu khó khăn hơn rất nhiều. "Sau nhiều tuần không nhớ được gì nhiều, tôi nghĩ thế này chắc hỏng, không học được", anh Nùng kể.
Trong lúc bí bách, anh nhớ đến trải nghiệm làm việc trong lĩnh vực máy tính khi mới đi làm, băn khoăn tại sao hệ nhị phân trong tin học chỉ có hai số nhưng mã hóa được nhiều thứ. Từ đó, anh đặt câu hỏi "Thay vì học từng từ, tại sao không học hai từ, cụm từ tiếng Anh cùng lúc?". "Việc này tưởng chừng khó hơn nhưng nếu hai từ có liên quan theo một nguyên tắc nào đó, việc ghi nhớ chắc chắn dễ hơn", anh Nùng tự nhủ.
Ông bố ngoài 40 tuổi gọi tên cách học này là Nhị Ngữ - Bilet, nghĩa là học ít nhất hai từ, cụm từ, câu cùng lúc dựa trên nguyên tắc về ngữ nghĩa, phát âm... và được người bản ngữ thường xuyên sử dụng. Chẳng hạn, "for here or to go" (dùng đồ tại cửa hàng hay mang đi), "import" - "export" (nhập khẩu - xuất khẩu). Đôi khi, Nhị ngữ lên đến 7 từ gồm: "red", "orange", "yellow", "green", "blue", "indigo", "violet" (đỏ, cam, vàng, lục, lam, chàm, tím) là bảy màu của quang phổ, tương tự cầu vồng.
Tìm được cách học mới, anh Nùng tập trung liệt kê các từ, cụm từ theo từng nhóm chủ đề như: cơ thể người, động vật, rau củ quả... và cách dùng câu hoàn chỉnh do người bản ngữ sử dụng. Tuy nhiên, nếu chỉ dừng ở việc lưu trữ trong bộ nhớ máy tính, anh Nùng không thể chia sẻ tới nhiều người. Sau gần một năm tự mày mò và xây dựng được hơn chục nghìn từ, cụm từ, anh liên hệ với các nhóm công nghệ, đề nghị hợp tác để đưa các cặp Nhị Ngữ vào phần mềm.
Lựa chọn logo là hình hai vòng tròn lồng nhau, tạo thành hình trái tim, anh Nùng muốn nói lên tâm huyết của mình. Tuy nhiên, sau nhiều tháng chờ đợi, nhóm công nghệ ban đầu không thể xây dựng thành công phần mềm như anh mong muốn. Ông bố một lần nữa tưởng sẽ thất bại, "chắc là hỏng" vì "đây là nhóm có trình độ cao mà còn không thể làm được".
Anh Nùng thừa nhận nhiều lần muốn bỏ cuộc do phía trước quá mờ mịt, "không biết đâu mà lần". Thời điểm khó khăn nhất, động lực kéo anh lại là hai con trai. Khi được bố chia sẻ cách học này, hai em học nhanh, nhớ được thêm nhiều từ mới. Sau mỗi ngày làm việc mệt nhoài, trở về nhà và thấy các con thích thú hỏi hôm nay bố có thêm cặp từ nào, anh Nùng như được tiếp thêm sức mạnh.
Cùng với đó, anh có niềm tin mạnh mẽ về việc tạo ra một sản phẩm giúp người Việt cải thiện trình độ tiếng Anh. "Tôi cho rằng học là cách tốt nhất để thay đổi số phận của một người và giáo dục là công cụ hữu hiệu nhất để thay đổi vận mệnh của quốc gia. Trong giai đoạn ban đầu, tiếng Anh chính là phương tiện để chúng ta vươn lên mạnh mẽ", anh Nùng nói.
Anh Nùng quyết tâm quay lại hoàn thiện phần mềm học tiếng Anh theo phương pháp Nhị Ngữ. Sau khi tiếp xúc đến nhóm công nghệ thứ sáu, anh Nùng mới tìm được tiếng nói chung và ưng ý với sản phẩm được làm ra. Phần mềm được thiết kế đơn giản, đặt tiêu chí thân thiện với người dùng lên hàng đầu. Khi tìm kiếm bất kể cặp Nhị ngữ nào, phần mềm sẽ hướng dẫn cách đọc và hiển thị hình ảnh, cách dùng của người bản ngữ.
Sau ba năm hình thành ý tưởng và phát triển phần mềm, hiện anh Nùng đã xây dựng được 15.000 cặp Nhị Ngữ, tương đương 30.000 từ và cụm từ cho hơn 30 nhóm chủ đề. Để xây dựng một nhóm chủ đề, anh thường mất nhiều tháng nên gác lại các dự án luật, kinh doanh để chuyên tâm hoàn thiện. Một số bạn bè không rõ anh đang thực sự theo đuổi điều gì, khuyên "thôi bỏ đi" vì kết quả đồng nghĩa với lợi nhuận. Thế nhưng, anh Nùng cho rằng việc mình đang làm hướng đến giáo dục, tạo ra giá trị lâu dài chứ không thể đạt kết quả trong ngày một, ngày hai.
Anh Nùng trong buổi ra mắt, giới thiệu phương pháp Nhị ngữ - Bilet và phần mềm học với thầy cô, phụ huynh trường THCS Nghĩa Tân, Cầu Giấy, Hà Nội, tháng 12/2020. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Dấu ấn đầu tiên của Nhị Ngữ - Bilet đến với anh Nùng trong những ngày cuối năm 2020 khi được giới thiệu phương pháp học và phần mềm với giáo viên, phụ huynh trường THCS Nghĩa Tân, quận Cầu Giấy, Hà Nội. Một giáo viên tiếng Anh của trường Nghĩa Tân đánh giá phần mềm Nhị ngữ giải quyết phần lớn việc học từ vựng tiếng Anh của học sinh, nhiều em yếu và chán nản khi học nhồi nhét.
Được tiếp cận với Nhị Ngữ, các em hứng thú và chủ động hơn trong quá trình học do được chọn chủ đề mình muốn tìm hiểu. "Khi tôi giới thiệu với phụ huynh và học sinh, đặc biệt là những em ở lớp song bằng, tôi thấy nhiều người hào hứng. Thông qua việc học từ, phương pháp này còn giúp người học mở rộng kiến thức ở nhiều lĩnh vực", cô nói.
Thời gian tới, anh Nùng đặt mục tiêu hoàn thành các cặp Nhị Ngữ tại hai nhóm chủ đề Sinh học - Hóa học và Luật pháp - Nền kinh tế, đồng thời phát triển phiên bản của phần mềm dùng trên máy tính để tiện cho giáo viên trình chiếu, giảng bài. "Với trải nghiệm bản thân, tôi tin rằng Nhị Ngữ có thể giúp người học lưu loát và tự tin trong giao tiếp chỉ sau 100 ngày xây dựng vốn từ. Khi đó, tôi nghĩ mình đã thật sự thành công", anh Nùng nói.
Những quy tắc ngữ pháp giúp viết tiếng Anh tốt hơn Khi viết tiếng Anh, nhiều người nhầm lẫn giữa "who" và "whom". Bạn cần nhớ "who" thay thế cho đại từ nhân xưng còn "whom" thế chỗ đại từ sở hữu. Trang FluentU giới thiệu một số quy tắc ngữ pháp viết tiếng Anh. Viết hoa Nghe có vẻ ngớ ngẩn, nhưng viết hoa thật sự quan trọng. Trong tiếng Anh, ngoài các...