Bún cua thối Gia Lai và hương vị lạ lùng từ cái tên

Nông Mạnh Hùng10:19 07/04/2020

Sẽ có không ít người cảm thấy tò mò khi nghe tới cái tên của một món ăn nổi tiếng đã gắn liền với ẩm thực Gia Lai – bún cua thối. Và đúng như tên gọi lạ lùng của nó, bún mắm cua là một trải nghiệm ẩm thực khó quên với những ai mới có dịp nếm thử hương vị của món “dị sản” này.

Những nồi nước lèo đen sánh nổi đặc một lớp gạch cua, bốc khói nghi ngút tỏa ra mùi hương nồng nồng “đặc trưng” sẽ làm cho không ít người mới thưởng thức món bún cua phải “cao chạy xa bay”. Cùng với phở hai tô, cà phê phin, cơm lam, rượu cần, muối kiến Kbang… thì bún cua thối đã trở thành một trong những món ăn độc đáo cho nền ẩm thực Gia Lai.

Món ăn dân dã của người Gia Lai. Ảnh: PL

Bún cua thối (hay bún mắm cua) là một món ăn có nguồn gốc từ người Bình Định di cư nên vùng đất này. Sau nhiều năm tồn tại như một món ăn xế dân giã thì bún mắm cua đã trở thành một nét độc đáo khi nhắc về ẩm thực phố núi. Cái tên bún cua thối có lẽ cũng ra đời một cách tự nhiên chính từ mùi vị hơi “nặng” của nó.

Sở dĩ, bún cua dậy mùi như vậy là do quá trình ủ cho nước cua lên men chua. Cua đồng mua về được rửa sạch, nhúng qua nước sôi cho ngất đi (không để chết) cua không kẹp vào tay, người làm dễ dàng lột bỏ mai. Phần thịt được lọc ra được đem xay nhuyễn và ủ từ 1-2 ngày đến khi dậy mùi thì mới được mang ra nấu.

Bún cua và các loại rau sống ăn kèm. Ảnh: PL

Để giảm độ tanh nên mỗi nồi nước gạch cua thường được nấu hơi cay và mặn hơn bình thường. Nước cua lên men được nấu cùng thịt ba chỉ đã xào cho săn lại và nguyên liệu đặc biệt khác là măng tre thái mỏng. Càng đun lâu thì mắm cua sẽ càng trở lên đậm vị hơn.

Video đang HOT

Bún cua thối – trải nghiệm ẩm thực khó quên với nhiều người mới ăn lần đầu. Ảnh: PL

Chính vì mùi vị khá “khó ngửi” với những người mới ăn lần đầu nên mỗi chiếc tô đựng được sử dụng là loại tô nhỏ, chỉ to bằng một vốc tay. Nước mắm cua dùng với lượng rất ít (như lượng nước dùng cho mì quảng), thường được ăn kèm với da heo chiên giòn (hoặc phồng tôm), nem chua cùng các loại gia vị như ớt xay nhuyễn, mắm nêm và các loại rau sống như xà lách, giá, hoa chuối thái, rau kinh giới, tía tô, hung quế…

Nhiều người cho rằng vào mùa mưa thì thịt cua sẽ chắc và dậy mùi, một phần cũng vì mùa mưa ở Gia Lai kéo dài nên mỗi chiều trời chuyển lạnh thưởng thức tô bún đậm đà, cay nồng đã trở thành thói quen của rất nhiều người dân Gia Lai yêu thích hương vị đặc biệt của bún mắm cua.

Dưới đây là địa chỉ một số quán bún cua tại TP. Pleiku, Gia Lai:

- 87 Phan Đình Phùng (bên hông Cung Thiếu nhi)

- 339 Lê Duẩn

- 19 Phùng Hưng

- Ngã tư Biển Hồ, đường Phạm Văn Đồng

- Chợ ngã tư Biển Hồ, đường Lê Đại Hành

- Chợ đêm Pleiku, đường Nguyễn Thiện Thuật

PHẠM LY

Bún cua thối, bún mắm - đặc sản của Phố núi Pleiku

Bún cua thối với mùi vị đặc trưng của cua đồng lên men tạo nên nét độc đáo khó quên trong lòng thực khách khi đến Pleiku.

Nhiều người mới ngửi lắc đầu, bịt mũi rồi vội né xa chẳng khác gì Tây ăn bún đậu mắm tôm. Nhưng khi đã 'chịu được mùi' là ghiền lúc nào không hay.

Bún cua thối

Du khách đến thành phố Pleiku (Gia Lai) từng nghe đến món bún cua thối rất quen thuộc của người dân phố núi. Tuy nhiên không nhiều khách dám thử bởi mùi thum thủm của cua thối, nhưng nếu đã ăn rồi thì khó lòng mà quên được bởi hương vị rất đặc trưng.

Chỉ cần đến gần quán ăn, bạn đã ngửi thấy mùi thum thủm bởi cua đồng sau khi được rửa sạch, giã lấy nước thì người ta ủ một đêm cho cua lên mùi rồi mới mang đi nấu. Chính vì mùi vị này mà món ăn rất kén người ăn, không phải ai cũng có thể chịu được mùi nồng nồng của nước cua lên men.

Theo người dân Phố núi, món ăn có nguồn gốc từ những người Bình Định di dân đến Gia Lai, là sự pha trộn giữa mắm cua, thịt ba chỉ, măng, chả, nem chua, da heo chiên giòn, bánh phồng tôm, rau sống... Với mùi hơi khó ngửi đặc trưng, dần dà người ta gọi là bún cua thối để phân biệt với các món bún riêu khác.

Nhiều thực khách cho rằng, nếu bỏ qua được cảm giác ban đầu, thì thưởng thức bún cua thối lại có vị ngon riêng, khác biệt, cảm nhận vị mằn mặn, cay cay, là lạ. Bỗng dưng món ăn khiến khách cứ thế mà thưởng thức, gắp bún liên hồi để tận hưởng vị nước cua lẫn trong đũa bún thanh mát.

Nếu đến Gia Lai, bạn sẽ thấy quán bún cua thối không tên nằm ở góc đường Phùng Hưng (Chợ Nhỏ Pleiku) rất đông khách. Người ăn hút sột soạt tô bùn giữa tiết trời se lạnh về chiều của Phố núi, tận hưởng món ăn như một đặc sản nổi tiếng của vùng đất cao nguyên này.

Bún mắm

Bún mắm bình dị, đơn giản với rau sống, bún tươi, chả, thịt... cùng chén mắm chan mang hương vị đậm đà, sực nức mũi có nguồn gốc từ miền Trung nhưng theo người dân di cư vào Cao nguyên Gia Lai và đã trở thành món ăn đặc sản của vùng đất này.

Bún mắm có sợi bún nhỏ, ăn kèm các loại rau sống, nem, chả và chén mắm nêm nổi tiếng. Với những người đã một lần thưởng thức thì không thể quên được cái hương vị thơm ngon, đậm đà mà nó mang lại.

Mắm nêm là thành phần chính, quyết định sự ngon miệng của món ăn. Mắm nêm được làm từ cá cơm rửa sạch, ướp với muối theo một tỷ lệ nhất định, cho vào hũ đậy kín lại. Tùy theo thời tiết và nhiệt độ mà mắm có thể chín sau khoảng từ 7 đến 9 ngày. Khi đó mắm hơi sền sệt và có hơi khẳm rất đặc trưng. Khi ăn với bún, mắm được thêm vào nhiều gia vị như chanh, tỏi, ớt, đường và dứa bằm nhỏ để làm dịu vị mặn và dậy mùi thơm rất ngon.

Theo baogialai

Bún cua thối và bún mắm- 2 món bún nức mùi nhưng nổi tiếng đất Pleiku Bún cua thối với mùi vị đặc trưng của cua đồng lên men, bún mắm bình dị với chén mắm chan mang hương vị đậm đà sực nức mũi, hai món bún tuy kén người ăn nhưng đều là những đặc sản khó cưỡng của vùng đất Pleiku. Bún cua thối Du khách đến thành phố Pleiku (Gia Lai) ai cũng từng nghe...