Bộ GD&ĐT lý giải việc thí sinh trúng tuyển vượt quá chỉ tiêu
Bộ GD&ĐT cho biết một số đại học lấy danh sách trúng tuyển vượt quá chỉ tiêu để dự phòng trường hợp thí sinh không nhập học. Trường đại học tuyển sinh vượt chỉ tiêu sẽ bị xử lý.
Trong đợt xét tuyển đại học bằng kết quả thi tốt nghiệp THPT vừa qua, một số trường đưa ra danh sách trúng tuyển với số lượng lớn hơn chỉ tiêu tuyển sinh đã công bố nhiều lần, thậm chí gấp gần 16 lần.
Bộ GD&ĐT đã đưa ra các nhận định, lý giải về tình trạng này cũng như biện pháp xử lý nếu có sai phạm.
Dự phòng thí sinh ảo
Bộ GD&ĐT cho biết theo Luật Giáo dục Đại học và các quy định tuyển sinh hiện hành, các trường được quyền tự chủ quyết định và có trách nhiệm giải trình trong công tác xét tuyển.
Cụ thể, trường có thể lựa chọn thi tuyển, xét tuyển và kết hợp giữa thi tuyển với xét tuyển, được tổ chức xét tuyển nhiều lần trong năm, xét tuyển theo các phương thức khác nhau… Việc này dẫn đến một thí sinh có thể trúng tuyển vào nhiều trường khác nhau.
Trong quá trình tuyển sinh sử dụng kết quả thi tốt nghiệp THTP đợt 1, một số trường lập danh sách thí sinh trúng tuyển vượt chỉ tiêu của ngành học nhưng đây chưa phải số lượng sinh viên tuyển được thực tế.
Theo phân tích thống kê kết quả tuyển sinh hàng năm, chỉ các trường thuộc khối ngành công an, quân đội là đảm bảo số thí sinh trúng tuyển sẽ nhập học 100%. Còn lại, đa số trường sẽ có một tỷ lệ nhất định thí sinh trúng tuyển nhưng không nhập học.
“Vì vậy, các trường thông báo dự phòng một lượng thí sinh nhất định do phải tính đến có tỷ lệ thí sinh sẽ nhập học vào các trường khác theo những phương thức khác nhau”, trích văn bản của Bộ GD&ĐT.
Bên cạnh đó, trong bối cảnh dịch bệnh phức tạp gây nhiều khó khăn, xáo trộn, nhiều trường xét tuyển bằng các phương thức khác (kết quả học tập THPT, thi đánh giá năng lực…) không đạt được chỉ tiêu như đã xác định. Do vậy, trường đã xem xét điều chỉnh chỉ tiêu sang xét kết quả thi tốt nghiệp THPT.
Bộ GD&ĐT thông tin có trường thông báo số thí sinh trúng tuyển gấp 3-4 lần chỉ tiêu đã xác định nhưng khi kết thúc tuyển sinh cũng chỉ đạt được 30% chỉ tiêu tuyển sinh, nhiều ngành không có thí sinh hoặc rất ít thí sinh trúng tuyển, nhập học.
Theo quy định tại Thông tư xác định chỉ tiêu hiện hành, chỉ tiêu tuyển sinh được xác định theo khối ngành. Tuy nhiên, căn cứ tình hình thực tế, vào công tác đào tạo, đồng thời để tạo thuận lợi cho việc chọn ngành của thí sinh, đa số trường thường xác định chỉ tiêu và tuyển sinh theo ngành (trừ nhóm ngành đào tạo giáo viên).
Trong trường hợp một số ngành không tuyển sinh được, các trường thực hiện quyền tự chủ trong tuyển sinh, có thể sắp xếp điều chỉnh lại chỉ tiêu sang các ngành khác trong khối ngành, trong lĩnh vực, theo quy định nhưng không vượt quá năng lực đào tạo.
Video đang HOT
Tuy nhiên, Bộ GD&ĐT cũng không loại trừ trường hợp có thể một số trường thực hiện sai.
Về tình trạng thí sinh ảo, bộ lưu ý thêm phần mềm lọc ảo giúp giảm thiểu tình trạng thí sinh “ảo” và đảm bảo mỗi thí sinh trúng tuyển một nguyện vọng vào một ngành của một trường ở mức tốt nhất theo năng lực của thí sinh lựa chọn, chứ không giải quyết hết mọi vấn đề “ảo” của các trường, bởi thí sinh có quyền nhập học hoặc từ chối nhập học.
Trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp vào giai đoạn thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh, phải thực hiện giãn cách xã hội tại nhiều địa phương trên cả nước, ngày 20/8, Bộ GD&ĐT đã có công văn hướng dẫn các trường tổ chức nhập học và xác nhận nhập học cho thí sinh khi chưa thể nộp được bản chính Giấy chứng nhận kết quả thi cho các trường.
Nhằm tránh xảy ra sai sót, nhầm lẫn, làm ảnh hưởng quyền lợi của các thí sinh đối với nhiều trường hợp, các trường nếu chưa có đủ thông tin chắc chắn sẽ không nhập thí sinh trúng tuyển ở các phương thức khác lên hệ thống để loại thí sinh khỏi danh sách xét tuyển trước khi lọc ảo.
Bộ GD&ĐT cho rằng đây cũng là một trong những nguyên nhân làm tăng lượng thí sinh ảo. Vì vậy, các trường phải cân nhắc quyết định để tăng thêm số thí sinh khi xác định điểm trúng tuyển và số lượng trúng tuyển.
Nếu các trường thật sự tuyển vượt quá chỉ tiêu và chịu các chế tài xử lý, thí sinh vẫn được đảm bảo về quyền lợi trúng tuyển đại học của mình. Ảnh minh họa: Chí Hùng.
Sẽ xử lý nếu có sai phạm
Bộ GD&ĐT thông tin thêm đến thời điểm này, số thí sinh chính thức nhập học (xét tất cả các phương thức tuyển sinh) trên toàn hệ thống chưa tới 62% tổng chỉ tiêu.
Do đó, bộ cho rằng hiện tại, chưa thể kết luận những trường có số lượng thí sinh thông báo được trúng tuyển cao hơn chỉ tiêu là đã tuyển vượt quá chỉ tiêu theo quy định. Bởi thực tế, số lượng thí sinh có thể “ảo” khá nhiều. Một số thí sinh dù đã nhập học cũng có thể đi du học khi dịch bệnh được kiểm soát.
Theo quy chế tuyển sinh, các trường tuyển sinh nhiều đợt trong năm, công tác tuyển sinh năm 2021 sẽ được báo cáo đầy đủ vào ngày 31/12 với số lượng thí sinh nhập học chính thức.
“Bộ GD&ĐT sẽ thực hiện nghiêm công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý sai phạm nếu có”, bộ khẳng định.
Năm 2020, Bộ GD&ĐT có nhiều công văn chấn chỉnh, xử lý các trường tuyển sinh vượt chỉ tiêu quy định. Một số trường đã bị phạt hành chính trong lĩnh vực giáo dục và khấu trừ chỉ tiêu tuyển sinh vào năm tiếp theo.
Trong trường hợp sau khi thí sinh nhập học, nếu các trường thật sự tuyển vượt quá chỉ tiêu và chịu các chế tài xử lý, sinh viên vẫn được đảm bảo về quyền lợi trúng tuyển đại học của mình.
Trường ĐH gọi thí sinh trúng tuyển gấp gần 16 lần chỉ tiêu: Lọc 'ảo' không xuể
Trước thực tế một trường đại học công bố danh sách thí sinh trúng tuyển cao gấp nhiều lần chỉ tiêu theo đề án tuyển sinh, đại diện Bộ GD-ĐT đã lên tiếng.
Dù đây mới chỉ là số lượng thí sinh có điểm xét tuyển cao hơn hoặc bằng điểm chuẩn, không phải 100% số này đều xác nhận nhập học. Tuy nhiên, con số được công bố cũng khiến nhiều người quan tâm.
Cụ thể, theo công bố của Trường ĐH Tài nguyên và Môi trường TP.HCM, ngành Quản trị kinh doanh có số lượng thí sinh trúng tuyển là 943 em, trong khi chỉ tiêu dành cho phương thức xét tuyển điểm thi tốt nghiệp THPT chỉ là 60, cao gấp gần 16 lần.
Cũng ở trường này, ngành Công nghệ thông tin lấy số thí sinh trúng tuyển (445) cao gấp 8 lần so với chỉ tiêu (55). Trong khi đó, có 573 thí sinh trúng tuyển Ngành Quản lý đất đai nhưng chỉ tiêu chỉ là 125 (gấp hơn 4,5 lần).
Việc gọi thí sinh trúng tuyển nhiều hơn hẳn so với chỉ tiêu cũng diễn ra ở một số trường đại học như ĐH Đà Lạt, ĐH Đồng Nai,...
Ảnh minh họa: Lê Anh Dũng.
Trao đổi với VietNamNet, lãnh đạo một trường đại học ở phía Bắc thốt lên: "Hãi hùng!"
Vị này cho hay, việc lấy dư một chút so với chỉ tiêu là chuyện bình thường. "Vì thường nhập học kể cả trường top đầu cũng không được đúng 100% do trừ hao số đi du học. Tuy nhiên, con số vượt chỉ tiêu như vậy là quá nhiều và có vẻ các trường này cũng quá liều", vị này nói.
Lãnh đạo một trường ĐH khác cũng bất ngờ với thông tin này, dù chuyện "dự phòng" không quá xa lạ.
"Nhiều trường có tình trạng mất cân đối trong tuyển sinh giữa các ngành, nên có hiện tượng gọi theo nhu cầu đăng ký, có ngành không đủ thí sinh. Về nguyên tắc phải gọi đúng theo chỉ tiêu, lấy từ cao xuống thấp. Còn ở đây, các trường gọi tăng thêm để dự phòng số thí sinh không đến nhập học", vị này nói.
Theo vị này, phần mềm lọc ảo của Bộ GD-ĐT chỉ để xác định một thí sinh chỉ trúng tuyển 1 mã ngành và 1 trường, tránh trường hợp trúng tuyển nhiều nơi. Do đó, việc lọc ảo của Bộ GD-ĐT không ảnh hưởng gì đến việc "gọi" thí sinh của các trường.
"Các trường chỉ đặt tỷ lệ dự kiến trúng tuyển trên chỉ tiêu hiện có, sau đó chạy trên phần mềm và lọc ảo gửi về các trường. Tuy nhiên có trường đặt cao hơn chỉ tiêu. Thực ra thì cũng có năm, có trường gọi nhiều nhưng cũng không có thí sinh nhập học, nhưng có năm lại vào nhiều. Do đó, nếu dự báo không tốt là dễ bị vi phạm quy định của quy chế tuyển sinh".
Trưởng phòng đào tạo 1 trường ĐH lớn ở phía Nam cho hay việc lọc ảo hầu như chỉ có tác dụng với nhóm các trường "top trên" để tránh các trường này bị ảo lớn.
"Có năm, chính các trường có điểm chuẩn cao vẫn bị "ảo" như thường và điều này do có thể một phần là thí sinh trúng tuyển nhưng sẽ du học, ôn thi vào trường khác hay học các trường không trong hệ thống lọc "ảo". Thường các trường có điểm chuẩn cao thì không gọi nhiều, vì nhóm điểm cao có giới hạn thí sinh còn các trường có điểm chuẩn thấp thì rất đông và rất dễ biến động (học cao đẳng, học nghề, thi lại, học trường khác theo diện khác)".
Trong khi đó, một cán bộ tuyển sinh khác thì cho rằng, phần mềm lọc ảo chỉ có hiệu quả tương đối.
"Vấn đề là hiện nay nhiều trường đại học cũng chưa thể dự đoán được vì có thể thí sinh sẽ nhập học ít hơn nên mới dự chỉ tiêu rất cao. Cụ thể như trường dự đoán tỷ lệ nhập học chừng 40% - 60% số lượng thí sinh sinh trúng tuyển nhưng nhập học chừng hơn 60% là "chết" vì khi đó lại thành vượt chỉ tiêu. Ngược lại, khi tỷ lệ nhập học ít hơn thì ảnh hưởng sự sống còn của trường".
Số thí sinh trúng tuyển 'ảo' có thể khá nhiều
Nói về vấn đề này, đại diện Vụ Giáo dục Đại học (Bộ GD-ĐT) cho hay, thực tế, không phải năm nay mới có việc các trường đưa ra số lượng trúng tuyển cao hơn so với chỉ tiêu công bố. Các trường đưa ra số lượng trúng tuyển cao hơn khá nhiều so với chỉ tiêu thường cũng thuộc vào nhóm các trường tuyển sinh có tỉ lệ nhập học thấp.
Do vậy, theo vị này, cũng cần phải tính đến số lượng trúng tuyển "ảo" (tức là được thông báo trúng tuyển nhưng không xác nhận nhập học) của các trường.
"Không có quy định nào yêu cầu các trường chỉ được thông báo số lượng thí sinh trúng tuyển chính xác bằng đúng số chỉ tiêu. Theo quy định, các trường xác định chỉ tiêu tuyển sinh theo khối ngành; trong trường hợp một số ngành không tuyển sinh được thì các trường thực hiện quyền tự chủ trong tuyển sinh, có thể sắp xếp lại chỉ tiêu sang các ngành khác theo quy định", vị này nói.
Vị này cho hay, đến thời điểm này, cũng chưa thể kết luận những trường có số lượng thí sinh thông báo được trúng tuyển cao hơn chỉ tiêu là đã tuyển vượt quá chỉ tiêu theo quy định. Bởi thực tế, số lượng thí sinh có thể "ảo" khá nhiều.
Thời hạn báo cáo công tác tuyển sinh năm nay là ngày 31/12/2021, khi sinh viên chính thức nhập học và các trường đưa dữ liệu vào hệ thống báo cáo mới có con số chính xác để xác định vấn đề.
Bộ GD-ĐT cũng đã có quy định để quản lý chỉ tiêu tuyển sinh và những trường nếu tuyển vượt sẽ chịu các chế tài xử lý theo quy định của pháp luật.
"Chế tài xử lý về tuyển sinh sẽ vẫn thực hiện theo quy định và không có ngoại lệ".
Đại diện Vụ Giáo dục Đại học cũng cho hay, phần mềm lọc ảo của Bộ GD-ĐT giúp giảm thiểu tình trạng thí sinh "ảo", và đảm bảo mỗi thí sinh trúng tuyển vào một nguyện vọng ở mức tốt nhất theo năng lực của thí sinh, chứ không giải quyết hết mọi vấn đề "ảo" của các trường, bởi thí sinh có quyền nhập học hoặc từ chối nhập học.
Trong trường hợp sau khi các thí sinh nhập học, nếu các trường thật sự tuyển vượt quá chỉ tiêu và chịu các chế tài xử lý thì các thí sinh vẫn được đảm bảo, không phải lo lắng, về quyền lợi trúng tuyển đại học của mình.
ĐH Quốc gia Hà Nội tổ chức 7-8 đợt đánh giá năng lực Đại học Quốc gia Hà Nội tổ chức 7-8 đợt thi đánh giá năng lực, dự kiến từ tháng 2 đến tháng 8/2022 để dùng kết quả xét tuyển vào các trường đại học. Năm 2022, Đại học Quốc gia Hà Nội sẽ tiếp tục dựa trên đánh giá năng lực và các công cụ khác để tuyển sinh các ngành tài năng,...