ĐH Quốc gia Hà Nội: Sẽ thi đánh giá năng lực 7-8 đợt trong năm

GS.TS Nguyễn Tiến Thảo – giám đốc Trung tâm khảo thí ĐH Quốc gia Hà Nội – cho biết kế hoạch tổ chức 7-8 đợt thi đánh giá năng lực với học sinh phổ thông dự kiến từ tháng 2 đến tháng 8-2022 để sử dụng kết quả này tuyển sinh đại học.

Thí sinh trong một kỳ thi đánh giá năng lực của ĐH Quốc gia Hà Nội – Ảnh: ĐHQGHN

Đây cũng là phương thức phù hợp với hướng đổi mới thi và tuyển sinh của Bộ GD-ĐT đang xây dựng. Trao đổi với phóng viên Tuổi Trẻ, ông Nguyễn Tiến Thảo cho biết:

- Năm 2021, ĐH Quốc gia Hà Nội lần đầu tổ chức thi theo hình thức phi tập trung nhờ áp dụng triệt để công nghệ thông tin sẵn có từ khâu đăng ký dự thi, sàng lọc thí sinh từ “vùng xanh”, cá thể hóa trong khâu tổ chức thi, chấm điểm thi, tra cứu điểm thi và thông báo kết quả thi.

Theo đó, mỗi thí sinh sẽ làm một đề riêng biệt trên máy tính và được bố trí giờ bắt đầu làm bài thi khác nhau. Quy trình xây dựng câu hỏi thi chuẩn hóa ở các mức độ khác nhau đảm bảo sự tương đương giữa các đề thi.

Có thể đánh giá kết quả thi năng lực có độ tin cậy, phân hóa khi đánh giá theo ba nhóm năng lực theo chuẩn đầu ra của chương trình giáo dục trung học phổ thông: sáng tạo và giải quyết vấn đề; tư duy toán học, ngôn ngữ và xử lý số liệu, khám phá và vận dụng khoa học xã hội – tự nhiên/công nghệ.

Kết quả kỳ thi vừa qua ở mức cao nhất đạt 122/150 điểm, mức thấp nhất 46/150 điểm. Phổ điểm phân bố theo chuẩn, có độ phân hóa cao phục vụ tốt công tác tuyển sinh đại học theo các nhóm ngành khác nhau.

* Ông có thể chia sẻ về những điểm mới đáng lưu ý dự kiến sẽ triển khai?

- Dự kiến sẽ có nhiều đợt thi, có thể bắt đầu từ tháng 2-2022 đến tháng 8-2022. Việc này cũng tương ứng với xu thế tuyển sinh nhiều đợt mà các cơ sở đại học nhiều quốc gia đã làm. Tháng 2 có thể tổ chức cho thí sinh tự do và các học sinh.

Từ tháng 3 trở đi, học sinh cơ bản hoàn thành chương trình lớp 12 cũng có thể tham gia thi. Hơn nữa, đề thi kiểm tra năng lực khác với kiểm tra kiến thức thuần túy. Các bạn học sinh đều có thể thử sức vì nếu chưa đạt, sau 28 ngày có thể đăng ký thi lại lần mới.

Chúng tôi cũng tính toán tiệm cận dần với mục tiêu đổi mới giáo dục phổ thông bằng việc tăng tỉ lệ câu hỏi tích hợp kiến thức liên môn.

GS.TS Nguyễn Tiến Thảo

* Bộ GD-ĐT đang xem xét tiếp lộ trình đổi mới thi, trong đó có hướng để các trường tự chủ tuyển sinh và sẽ hình thành các trung tâm khảo thí độc lập tổ chức thi nhiều lần trong năm. Trường hợp Bộ GD-ĐT “đặt hàng” ĐH Quốc gia Hà Nội thí điểm tổ chức kỳ thi như nói trên, ĐH Quốc gia Hà Nội có đáp ứng tổ chức kỳ thi quy mô lớn hơn so với hiện tại không?

- Hiện tại chúng tôi có khả năng tổ chức kỳ thi cho khoảng 100.000 thí sinh với 7-8 đợt/năm. Mỗi đợt thi tổ chức 10.000, tối đa khoảng 20.000 thí sinh. Còn trường hợp được “đặt hàng” tổ chức cho quy mô lớn cần có sự đầu tư, hỗ trợ, phối hợp của các bên liên quan.

Hoặc chúng tôi sẽ phải phối hợp với các trường theo hướng ĐH Quốc gia Hà Nội cung cấp công nghệ, quy trình, bảo hộ đề thi và giám sát. Các trung tâm khảo thí độc lập sẽ tổ chức các đợt thi trong năm.

* Khó khăn lớn nhất đối với ĐH Quốc gia Hà Nội trong tình huống muốn mở rộng quy mô của kỳ thi này là gì?

- Cái khó khăn đối với chúng tôi khi mở ra quy mô quá lớn trong thời gian ngắn là nền tảng công nghệ thông tin vì ĐH Quốc gia Hà Nội tổ chức thi trên máy. Việc thi trên máy có nhiều ưu điểm, đảm bảo an toàn, khách quan nhất. Nhưng cần đầu tư lớn hoặc phải có sự liên kết thực hiện được an toàn, đồng bộ, chuẩn xác.

* Theo ông, để tạo điều kiện cho các trung tâm khảo thí độc lập có thể tổ chức thi sử dụng để tuyển sinh đại học, thay thế việc lấy kết quả thi tốt nghiệp THPT như hiện nay, cơ quan quản lý nhà nước cần làm gì?

- Dĩ nhiên để mở ra các trung tâm khảo thí độc lập, cần phải hoàn thiện hành lang pháp lý, tiêu chuẩn kỹ thuật, đội ngũ chuyên gia…

Nhưng điều tôi đang quan tâm trước mắt là tính ổn định trong quy định liên quan tới tuyển sinh đối với cơ sở đại học. Vì nếu còn chưa rõ ràng, chưa ổn định thì sẽ rất khó khích lệ các trường có phương án tự chủ cũng như khích lệ các đơn vị đầu tư cho hoạt động khảo thí.

ĐH Quốc gia Hà Nội hướng dẫn cách làm bài thi đánh giá năng lực

Bài thi đánh giá năng lực của ĐH Quốc gia Hà Nội sẽ thực hiện thi trên máy tính. Thí sinh đang làm bài ở phần 2 sẽ không thể quay lại câu hỏi ở phần 1 mà chỉ được làm lại các câu hỏi trong cùng một phần.

Mới đây, Trung tâm Khảo thí ĐH Quốc gia Hà Nội đã công bố đề thi tham khảo của kỳ thi đánh giá năng lực học sinh THPT.

GS.TS Nguyễn Tiến Thảo, Phó trưởng Ban Đào tạo, Giám đốc Trung tâm Khảo thí cho biết, đề tham khảo và bài thi chính thức sẽ gần giống như nhau. Do đó, thông qua đề thi tham khảo, thí sinh có thể làm quen với bố cục bài, cách thức trả lời câu hỏi để tự rút kinh nghiệm và có phương pháp làm bài tốt nhất.

Để có thể làm tốt bài thi đánh giá năng lực, GS.TS Nguyễn Tiến Thảo cũng đưa ra một số lời khuyên cho thí sinh trong quá trình ôn tập và làm bài.

GS.TS Nguyễn Tiến Thảo, Phó trưởng Ban Đào tạo, Giám đốc Trung tâm Khảo thí ĐH Quốc gia Hà Nội

Học tủ không phải cách để đạt điểm cao

GS.TS Nguyễn Tiến Thảo cho biết, bài thi đánh giá năng lực của ĐH Quốc gia Hà Nội nhằm đánh giá 3 nhóm năng lực chính, kiểm tra kiến thức, kỹ năng của học sinh tích lũy trong quá trình học tập. Các câu hỏi được xây dựng từ cơ bản đến nâng cao, có câu hỏi vận dụng ở mức độ trung bình đến khó. Do đó, học lệch hay học tủ, thậm chí "học gạo" không phải là cách tốt nhất để đạt điểm thi cao.

"Cách thức đơn giản nhất là thí sinh hãy dành thời gian làm bài thi tham khảo trước ngày đăng ký dự thi. Trong những năm tới, Trung tâm Khảo thí sẽ cung cấp thêm một số đề thi tham khảo bên cạnh việc bổ sung liên tục các câu hỏi mới vào ngân hàng đề.

Việc làm thử đề thi tham khảo sẽ giúp thí sinh quen cấu trúc bài thi, dạng câu hỏi, tìm hiểu thêm các lĩnh vực chưa nắm rõ, tính toán thời gian cho mỗi câu hỏi và kiểm soát tiến trình làm bài để lựa chọn đáp án thích hợp nhất, giảm áp lực tâm lý khi làm bài thi chính thức", ông Thảo nói.

Để làm tốt những câu hỏi trắc nghiệm

Đối với bài thi có câu hỏi trắc nghiệm khách quan, theo ông Thảo, điều quan trọng là thí sinh phải kiểm soát tốt thời gian làm bài bằng cách phân bổ thời gian đọc hiểu đầu bài, đọc hiểu hướng dẫn từng phần, từng câu hỏi trước khi quyết định lựa chọn đáp án.

Với mỗi phần, thí sinh cần tiết kiệm thời gian đọc hướng dẫn bằng cách làm bài thi tham khảo, sau đó có thể phân chia thời gian làm bài của từng phần theo số câu hỏi của phần đó để biết thời gian cần thiết phải hoàn thành tất cả các câu hỏi.

"Nếu có thể, thí sinh tiết kiệm thời gian của từng câu hỏi để kịp xem lại toàn bộ các câu hỏi trong một phần, làm lại các câu hỏi thí sinh cảm thấy khó trong phần đó trước khi chuyển sang phần kế tiếp.

Các em cũng lưu ý, đề thi không sắp xếp câu hỏi từ dễ đến khó mà bố cục theo lĩnh vực có tính liên ngành, một số câu hỏi tích hợp các ngành. Do đó, nếu thí sinh gặp phải một câu hỏi quá khó thì hãy làm tiếp câu hỏi tiếp theo, sau đó trở lại câu hỏi đó nếu còn thời gian", ông Thảo gợi ý.

Một lưu ý quan trọng khác cũng được GS.TS Nguyễn Tiến Thảo nhấn mạnh là điểm bài thi được tính dựa trên tổng số câu trả lời đúng, các câu trả lời sai không bị trừ điểm. Vì thế, thí sinh nên cố gắng trả lời đủ tất cả các câu hỏi trong khoảng thời gian cho phép của từng phần.

Nếu còn thời gian, sau khi đã hoàn thành một phần, thí sinh đừng vội chuyển sang phần tiếp theo mà hãy kiểm tra lại các câu trả lời thí sinh chưa chắc chắn, bởi thí sinh sẽ không thể quay lại phần thi trước để sửa câu trả lời sau khi thời gian làm bài của phần thi đó đã hết.

Trình tự làm bài để đạt điểm cao nhất bài thi đánh giá năng lực

GS.TS Nguyễn Tiến Thảo cho biết, bài thi đánh giá năng lực sẽ gồm 3 phần là Định lượng (75 phút), Định tính (60 phút), Khoa học (60 phút). Trước khi bắt đầu mỗi phần, thí sinh cần đọc cẩn thận hướng dẫn trả lời.

"Thông thường, thí sinh hay có một chút bối rối ở phần định tính. Với phần thi này, các câu hỏi thuộc lĩnh vực văn học, ngôn ngữ nên thí sinh hãy đọc và xem xét tất cả các câu trả lời, vận dụng kiến thức, kỹ năng và tư duy theo hướng chọn đáp án cảm thấy phù hợp nhất với câu hỏi.

Ngược lại, các câu hỏi về toán học và khoa học tự nhiên thì phải tìm câu trả lời chính xác. Thí sinh có thể làm nháp và lựa chọn đáp án mà cảm thấy đúng nhất. Nếu không tìm thấy đáp án như tính toán, hãy đọc lại câu hỏi và xem xét lại tất cả các đáp án.

Điều quan trọng là thí sinh phải hiểu chính xác câu hỏi đang hỏi điều gì. Một số câu hỏi đòi hỏi người dự thi phải làm nháp, tính toán, suy luận để có đáp án đúng hay đáp án phù hợp nhất trong khi cũng có các câu hỏi dễ nhận ra đáp án thì cần phải làm nhanh.

Với các câu hỏi dễ, hãy kết thúc nhanh để giành thời gian cho các câu hỏi khó hơn. Sau khi hoàn thành câu hỏi dễ, hãy quay lại kiểm tra các câu hỏi khó trước khi chuyển sang làm phần tiếp theo.

Khi thí sinh trở lại với câu hỏi khó, hãy phát huy tư duy logic để loại bỏ những đáp án không đúng. So sánh các câu trả lời đã chọn với các câu còn lại và tìm hiểu xem chúng khác nhau ở điểm gì.

Sự khác biệt này có thể gợi ý cho thí sinh câu trả lời đúng. Hãy loại bỏ các câu trả lời sai nhiều nhất có thể, sau đó chọn đáp án dựa trên những mối liên hệ giữa các câu trả lời và đầu bài", ông Thảo gợi ý.