Bắt đầu tuyên án bị cáo Trương Mỹ Lan: Buộc tội tham ô là có căn cứ

Theo HĐXX, căn cứ vào các tài liệu chứng cứ và quá trình thẩm tra tại phiên tòa, có đủ cơ sở xác định các bị cáo đã phạm tội như cáo trạng truy tố.

Sau hơn một tháng xét xử và nghị án kéo dài, sáng nay (11/4), TAND TP.HCM đã tuyên án đối với bị cáo Trương Mỹ Lan và các đồng phạm.

Quang cảnh phiên tòa sáng 11/4. Ảnh: Nguyễn Huế

Theo HĐXX, căn cứ vào các tài liệu chứng cứ và quá trình thẩm tra tại phiên tòa, có đủ cơ sở xác định các bị cáo đã phạm tội như cáo trạng đã truy tố.

Đối với 5 bị cáo đang bỏ trốn, trước khi mở phiên tòa, HĐXX đã có thông báo kêu gọi bị cáo ra đầu thú để hưởng sự khoan hồng của pháp luật. Tuy nhiên, các bị cáo vẫn không ra trình diện. Với việc vắng mặt này, các bị cáo đã từ bỏ quyền tự bào chữa của mình. Việc xét xử vắng mặt các bị cáo là phù hợp pháp luật, các luật sư bào chữa cho bị cáo không có ý kiến về quyết định này.

Bị cáo Nguyễn Thị Phương Loan (thành viên HĐQT SCB) và bị cáo Lưu Quốc Thắng (nguyên Trưởng Ban kiểm soát SCB) vì lý do sức khỏe không đảm bảo, đang phải điều trị nên có đơn xin xét xử vắng mặt. HĐXX xét thấy lời khai của các bị cáo tại cơ quan điều tra đầy đủ, có căn cứ. Sự vắng mặt của các bị cáo không ảnh hưởng đến quá trình xét xử nên HĐXX đồng ý cho các bị cáo được xét xử vắng mặt.

Buộc tội tham ô với các bị cáo là có căn cứ

Quá trình điều tra và tại phiên tòa, các bị cáo đã thừa nhận hành vi phạm tội như cáo trạng đã truy tố.

Theo HĐXX, sau khi hợp nhất 3 ngân hàng TMCP Sài Gòn (cũ), TMCP Việt Nam Tín Nghĩa và TMCP Đệ Nhất thành Ngân hàng SCB, bị cáo Trương Mỹ Lan đã thâu tóm số lượng lớn cổ phần của SCB – tính đến tháng 10/2022 là 91,5%.

Vì vậy, HĐXX không chấp nhận quan điểm bào chữa của bị cáo Lan và các luật sư cho rằng bản thân bị cáo Lan chỉ nắm giữ 5% cổ phần và 2 con gái mỗi người 5%. Việc bị cáo khai đứng tên cổ phần giúp người thân và bạn bè là không có căn cứ, HĐXX không chấp nhận.

Theo quy định của Luật Doanh nghiệp và Luật Các tổ chức tín dụng, việc quyết định các vấn đề của ngân hàng khi được trên 65% cổ đông chấp thuận thông qua đại hội đồng cổ đông. Mặc dù không nắm giữ các chức vụ tại SCB nhưng bị cáo Lan gián tiếp sở hữu trên 91% cổ phần nên có quyền chi phối, quyết định các vấn đề của ngân hàng này. Do đó, bị cáo Lan thỏa mãn là chủ thể của tội “Tham ô tài sản”.

Bị cáo Trương Mỹ Lan tại tòa sáng 11/4. Ảnh: Nguyễn Huế

Vì vậy, HĐXX không chấp nhận quan điểm bào chữa của các luật sư cho rằng bị cáo Lan không cấu thành tội tham ô tài sản.

Lợi dụng vai trò là cổ đông gần như tuyệt đối của SCB, bị cáo Lan đã chỉ đạo các bị cáo Bùi Anh Dũng, Trương Khánh Hoàng, Trần Thị Mỹ Dung, Võ Tấn Hoàng Văn… rút tiền ra khỏi ngân hàng để phục vụ mục đích của mình. Vì vậy, VKSND tối cao truy tố các bị cáo tội “Tham ô tài sản” là có căn cứ.

Do có sự thay đổi về chính sách pháp luật nên đối với hành vi của các bị cáo sau ngày 1/1/2018, chuỗi hành vi phạm tội của các bị cáo đã thỏa mãn các dấu hiệu của tội “Tham ô tài sản”. Do đó, VKSND tối cao truy tố về tội là “Tham ô tài sản” là đúng quy định của pháp luật.

Về vấn đề định giá để xác định thiệt hại của vụ án, theo HĐXX, trong vụ án này không cần bắt buộc xác định thiệt hại phải thông qua hội đồng định giá trong tố tụng hình sự.

HĐXX cho biết nếu xác định thiệt hại theo cách lấy giá trị tài sản đảm bảo trừ đi dư nợ của các khoản vay thì sẽ gây bất lợi cho các bị cáo, số tiền quy buộc trách nhiệm cho từng bị cáo sẽ bị tăng lên. Bởi, nếu theo cách tính đó thì giá trị tài sản đảm bảo sẽ không được cấn trừ cho các khoản vay khác, nên cách xác định thiệt hại theo cáo trạng truy tố của VKS là áp dụng nguyên tắc có lợi cho các bị cáo (đối trừ giá trị tài sản đảm bảo trên tổng dư nợ).

Đối với vấn đề lệch 20 mã tài sản đảm bảo, HĐXX cho biết có 20 mã tài sản là trùng lặp giữa các giai đoạn nên các mã tài sản theo xác định của VKS là chính xác.

Tất cả thành viên đoàn thanh tra đều nhận lợi ích vật chất từ SCB

Đối với các thành viên trong đoàn thanh tra, mặc dù kết quả thanh tra tại ngân hàng SCB là rất xấu nhưng bị cáo Nguyễn Văn Hưng và Đỗ Thị Nhàn đã chỉ đạo các bị cáo cấp dưới bỏ ngoài số liệu phân loại nợ xấu nhóm 4, nhóm 5 đối với ba dự án: Mũi Đèn Đỏ, Dự án 6A, Dự án Royal Garden, với tổng dư nợ 37.900 tỉ đồng.

Bị cáo Đỗ Thị Nhàn tại tòa sáng 11/4. Ảnh: Nguyễn Huế

Với thực trạng tài chính của ngân hàng SCB, qua kết quả thanh tra có đề xuất đủ điều kiện đưa SCB vào kiểm soát đặc biệt. Tuy nhiên, khi trình lên Nguyễn Văn Hưng đã chỉ đạo bỏ nội dung này ra khỏi báo cáo của NHNN để báo cáo Chính phủ.

Theo HĐXX, trong và sau khi thanh tra, tất cả các thành viên trong đoàn thanh tra đều nhận lợi ích vật chất từ ngân hàng SCB, với số tiền nhận từ 40 triệu đồng đến 390.00 USD.