Bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng thay vì cấm hãy dạy

Theo báo cáo, trong giai đoạn từ đầu năm 2015 đến năm 2018, số trẻ em bị xâm hại có xu hướng giảm dần. Tuy nhiên, tình trạng trẻ bị xâm hại tăng đột biến trong năm 2019.

Hơn một phần ba trong số người sử dụng Internet ở Việt Nam là người chưa thành niên và thanh niên

Bà Nguyễn Thị Thanh Hoà, Chủ tịch Hội Bảo vệ quyền trẻ em Việt Nam cho biết, giai đoạn 01/01/2015-30/6/2019, toàn quốc đã phát hiện 7.824 vụ xâm hại trẻ em, với 8.588 đối tượng xâm hại, số trẻ em bị xâm hại 8.091 em (1.059 em nam, 7.032 em nữ).Trong số trẻ em bị xâm hại thì phần lớn bị xâm hại – với con số 6.337/7.824 vụ (chiếm 81%), 6.432/8.091 em (chiếm 79,5%). Trong 6 tháng đầu năm 2019, cả nước có gần 5.000 trẻ em bị xâm hại, trong đó số trẻ bị xâm hại chiếm trên 80%.

Điều đó cho thấy, trên thực tế tình hình trẻ em bị xâm hại vẫn tiếp tục có những diễn biến phức tạp. Và thực tế cho thấy, tuy chưa có số liệu thống kê cụ thể và đầy đủ, nhưng không ít trẻ trong đó phải đối diện với nguy cơ xâm hại từ môi trường mạng dưới nhiều hình thức.

Ở Việt Nam, phần lớn trẻ em tự học cách dùng Internet (60%).

Việt Nam hiện là một trong các quốc gia có tỷ lệ sử dụng internet tăng trưởng nhanh nhất ở khu vực Châu Á – Thái Bình Dương. Tính tới tháng 1/2019, Việt Nam có 64 triệu người dùng Internet, chiếm hơn 66% dân số. Số người dùng Internet như vậy được xem là ở mức cao trên thế giới.

Việt Nam cũng có tới 62 triệu người dùng mạng xã hội. Trong số đó, 96% người sử dụng tài khoản Youtube và 95% có tài khoản Facebook. Hơn một phần ba trong số người sử dụng Internet ở Việt Nam là người chưa thành niên và thanh niên (trong độ tuổi 15-24, theo số liệu của Unicef). Phần lớn trẻ em tự học cách dùng Internet (60%).

Báo cáo phân tích tình hình trẻ em Việt Nam (2016) của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội và Unicef cho rằng sự phổ biến nhanh chóng của công nghệ truyền thông và thông tin tại Việt Nam đã tạo ra môi trường mới cho bạo lực, xâm hại và bóc lột trẻ em – đó là môi trường mạng.

1/4 số trẻ được khảo sát chia sẻ rằng các em từng có trải nghiệm đau buồn khi sử dụng mạng xã hội. 1/3 số trẻ sử dụng mạng là nạn nhân của bắt nạt trên mạng. Có thể nói chưa bao giờ việc tiếp cận trẻ em và có thể có động thái xâm hại trẻ em lại dễ dàng đến vậy.

Làm thế nào để bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng? Đó là câu hỏi không dễ trả lời. Thực tế cho thấy, hiện nay hầu hết các trường học chỉ dạy học sinh kỹ năng công nghệ thông tin, nhưng không dạy về sử dụng mạng an toàn.

Hầu hết các trường chỉ dạy học sinh kỹ năng công nghệ thông tin, nhưng không dạy về sử dụng mạng an toàn

Phát biểu về các giải pháp tại hội thảo “Phòng, chống xâm hại trẻ em trên môi trường mạng và trong cơ sở giáo dục” ngày 13/1/2020 do Đoàn giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật về phòng, chống xâm hại trẻ em của Quốc hội tổ chức, ông Nguyễn Thanh Lâm, Cục trưởng Cục phát thanh truyền hình và thông tin điện tử – Bộ Thông tin và truyền thông, nhấn mạnh vấn đề truyền thông, nâng cao kỹ năng, để bố mẹ bảo vệ trẻ em và đến lúc nào đó trẻ em tự bảo vệ mình.

Cũng theo ông Lâm, tư duy ngăn chặn trẻ em tham gia không gian mạng là hạn chế cơ hội tiếp cận thông tin của trẻ. Do đó, truyền thông thay đổi nhận thức là rất quan trọng, trong đó có vai trò rất lớn của của báo chí, truyền thông, nhà trường và gia đình. Nếu cha mẹ, thầy cô không dẫn dắt trẻ thì có vô số kẻ trên thế giới ảo sẽ dẫn dụ vào những con đường chúng ta không lường hết được.

Theo Báo Pháp Luật