Bảo tồn hệ sinh thái vùng biển Hòn Cau
Vùng biển Hòn Cau hiện là nơi hội tụ nhiều loài hải đặc sản quý hiếm, đặc biệt là nơi bảo tồn, bãi đẻ ưa thích của rùa biển.
Hòn Cau là một hòn đảo nhỏ nằm ở phía bắc của huyện Tuy Phong ( Bình Thuận), nơi hội tụ nhiều loài quý hiếm. Ảnh: KBT.
Các rạn san hô có độ bao phủ cao, trong đó có nhiều loài chỉ ở vùng biển Hòn Cau mới có. Đặc biệt nơi đây cũng là “mái nhà” của rùa biển.
Không còn nghề khai thác tận diệt ở Hòn Cau
Hòn Cau là một hòn đảo nhỏ nằm ở phía bắc của huyện Tuy Phong (Bình Thuận), cách bờ 9 km và cách TP Phan Thiết khoảng 110km về hướng đông bắc. Trong đó, diện tích phần nổi của đảo Hòn Cau khoảng 1,4km 2, nơi rộng nhất gần 700m, nơi cao nhất hơn 37m.
Vùng biển Hòn Cau có nhiều lợi thế về đa dạng sinh học. Đây cũng là nơi hội tụ nhiều loài hải đặc sản quý hiếm, đặc trưng bởi tính đa dạng sinh học. Đặc biệt các rạn san hô có độ bao phủ cao, trong đó có nhiều loài chỉ ở vùng biển Hòn Cau mới có.
Theo Ban quản lý Khu Bảo tồn biển Hòn Cau, đối với rạn san hô có 234 loài thuộc 61 giống, 18 họ san hô cứng tạo rạn, 28 loài san hô mềm, 2 loài san hô sừng và 2 loài thủy tức san hô. Rong và cỏ biển ở vùng biển Hòn Cau có độ phủ
Cá ở rạn san hô nhiều vô kể với khoảng 324 loài thuộc 115 giống và 41 họ như: Cá thia, cá bướm, cá mó, cá hồng, cá đuôi gai, cá sơn… Còn thân mềm có 119 loài thuộc 71 giống và 42 họ thân mềm. Bên cạnh đó có 46 loài giáp xác, trong đó có nhiều loài quan trọng như tôm hùm bông và tôm hùm đỏ.
Cá ở vùng biển Hòn Cau có các giống như cá trích, cá mú, cá cơm, cá suốt… Đặc biệt, vùng biển Hòn Cau hiện còn nhiều loài nguy cấp, quý hiếm như rùa biển, trai tai tượng…
Hiện Khu Bảo tồn biển Hòn Cau có các rạn san hô có độ bao phủ cao. Ảnh: KBT.
Ông Trương Ngọc Giao, Giám đốc Khu Bảo tồn biển Hòn Cau cho biết: Để bảo vệ nguồn lợi hải sản quý hiếm, Khu Bảo tồn biển Hòn Cau được thành lập vào tháng 11/2010, với tổng diện tích 12.500ha, trong đó diện tích biển 12.360ha, diện tích đất (đảo Hòn Cau) 140ha và được chia thành 4 phân vùng chức năng gồm: Vùng bảo vệ nghiêm ngặt (2 khu vực) với diện tích 1.250ha; vùng đệm (2 khu vực) với diện tích 1.210ha; vùng phục hồi sinh thái 808ha và vùng phát triển 9.232ha.
Video đang HOT
Theo ông Giao, từ tháng 7/2011, khi Khu Bảo tồn biển Hòn Cau chính thức đi vào hoạt động, đã tạo sự chuyển biến tích cực trong nhận thức của người dân về công tác bảo tồn đa dạng sinh học và bảo vệ rùa biển. Bên cạnh đó, khách du lịch khi đến đảo cũng có ý thức tốt hơn trong việc bảo vệ môi trường, hạn chế sử dụng sản phẩm từ nhựa và bỏ rác thải đúng nơi quy định.
Qua theo dõi cho thấy, hệ sinh thái tại khu bảo tồn biển được duy trì ổn định, có xu hướng phục hồi đa dạng sinh học qua các năm. Đặc biệt, một số ngành nghề khai thác tận diệt như khai thác chất nổ, giã cào bay, xung điện hầu như không còn xuất hiện trong phạm vi khu bảo tồn biển…
Khu Bảo tồn biển Hòn Cau chung tay bảo vệ rùa biển. Ảnh: KBT.
Bãi đẻ của rùa biển
Cũng theo ông Giao, từ tháng 4 đến tháng 8 âm lịch là mùa rùa biển sinh sản. Lúc ấy rùa lên “mái nhà” đảo Hòn Cau đẻ trứng. Đây cũng là thời điểm anh em tại khu bảo tồn thay nhau thức đêm canh để đi kiểm tra, theo dõi rùa lên sinh sản. Và, điều đáng mừng là số lượng rùa biển trở về sinh sản tại Hòn Cau ngày càng thường xuyên và ổn định.
Rùa biển xem Hòn Cau là mái nhà để quay về sinh sản. Ảnh: KBT.
Chị Lưu Yến Phi, một nhân viên của Khu Bảo tồn biển Hòn Cau đã gắn bó nơi đây từ khi thành lập cho đến nay, cho biết: Hiện công tác bảo tồn rùa biển ở trên đảo có đội tuần tra gồm 4 người. Ban ngày anh em thường xuyên tuần tra trên biển, còn buổi tối làm công tác bảo vệ rùa biển. Vào mùa sinh sản của rùa, anh em văn phòng sẽ được tăng cường hỗ trợ cho đội tuần tra thay nhau thức đêm canh chờ rùa lên đẻ trứng.
Chị Phi chia sẻ, rùa biển muốn vào khu vực nào để đẻ trứng thì từ 12 giờ đến chiều, chúng sẽ lên ngóng bãi để kiểm tra khu vực đó có an toàn sinh sản hay không. Nếu thấy an toàn thì ban đêm chúng sẽ lên đẻ trứng.
Vì vậy, để cho rùa yên tâm lên đẻ, Khu Bảo tồn sẽ không cho khách du lịch đi dọc khu vực biển đó. Hơn nữa rùa có đặc điểm nhạy cảm với ánh sáng và âm thanh. Vì vậy khi anh em ra khu bãi đẻ của rùa sẽ tắt hết đèn hoặc dùng đèn ánh sáng cam, đỏ, tím là những màu sắc rùa không thấy được.
Còn để tránh tiếng động mạnh khiến rùa bị giật mình, bò lại xuống biển, mọi người phải ẩn nấp ở khu vực nào cao, không gây tiếng động mạnh. Rùa có đặc điểm nữa là khi lên bờ sẽ đào rất nhiều ổ để ngụy trang và đến ổ chính thức thì mới đẻ. Khi rùa đã đẻ trứng, có thể tới để đo được kích thước, xác định chủng loài.
Trứng rùa đẻ được đưa về khu ấp trứng trên Khu Bảo tồn biển Hòn Cau để bảo vệ. Ảnh: KBT.
“Vào mùa này, anh em đều mang chăn gối ra bãi biển nằm chờ. Nếu rùa lên bờ đẻ là biết ngay bởi âm thanh đào đất sột soạt làm ổ. Nhiều khi công việc này của anh em thức trắng đêm để chờ rùa đẻ là chuyện bình thường xảy ra.
Vì nhiều khi rùa lên bờ đẻ bất cứ lúc nào, thậm chí 2 – 3 giờ sáng, anh em phải ngồi chờ 3 tiếng đồng hồ sau rùa mới đẻ xong. Sau đó đưa trứng về bãi ấp trên đảo (trên đảo có làm khu ấp trứng rùa) để hoàn tất công việc thì trời đã sáng tỏ.
Chị Linh cho biết thêm, trứng rùa mang về được bỏ xuống ổ được làm y chang ổ tự nhiêu của rùa. Sau đó sẽ lấp đất lại đ.ánh dấu và ghi ngày tháng đầy đủ để theo dõi việc rùa nở. Tính từ ngày ấp đến ngày rùa con nở tầm 45 – 60 ngày (tùy theo nhiệt độ). Việc ấp này giúp rùa nở với tỷ khá cao từ 77 – 80%, đặc biệt giúp bảo vệ nghiêm ngặt việc trứng hay rùa con bị xâm phạm.
Rùa đang đào ổ để đẻ trứng. Ảnh: KBT.
Theo chị Phi, qua theo dõi, một con rùa mới trưởng thành lên Hòn Cau đẻ với số lượng lên đến 154 trứng và có thể đẻ từ 3 – 5 lần trong năm. Thời gian rùa đẻ lại lần tiếp theo cách nhau từ 14 – 16 ngày. Tức nhiên số lượng trứng ở các lần đẻ tiếp theo cũng sẽ giảm dần so với lần đẻ đầu tiên. Đặc biệt qua theo dõi rùa bằng việc bấm thẻ vây cho thấy, rùa quay lại Hòn Cau đẻ cũng rất khả quan.
Theo thống kê sơ bộ, qua 9 năm, Khu Bảo tồn biển Hòn Cau đã có khoảng 70 ổ của rùa lên đẻ hơn 6.000 trứng. Trong đó, khoảng 4.500 rùa con được nở và thả về tự nhiên. Riêng năm 2021, đến thời điểm này có 8 ổ của rùa lên đẻ được 750 trứng, với tỷ lệ rùa con nở đạt 77%.
Khám phá đảo Thanh Lân 'Viên ngọc ẩn' của Quảng Ninh
Vùng biển quanh đảo Thanh Lân có sự đa dạng sinh học với nhiều hệ sinh thái điển hình của vùng biển nhiệt đới, trong đó có hệ sinh thái rạn san hô phong phú.
Đảo Thanh Lân có sự đa dạng sinh học với hệ sinh thái biển và rừng nhiệt đới.
Thanh Lân là xã đảo thuộc quần đảo Cô Tô của tỉnh Quảng Ninh. Xã có diện tích 18,2 km 2, là đảo lớn nhất nằm về phía Đông Bắc, cách trung tâm huyện đảo Cô Tô 4km đường biển. Trung tâm xã nằm ở giữa đường cong hình cánh cung địa phận, là một đảo lớn trong quần đảo Cô Tô, có vị trí quan trọng trong chiến lược quốc phòng - an ninh biển, đảo.
Vùng biển Thanh Lân có sự đa dạng sinh học với nhiều hệ sinh thái điển hình của vùng biển nhiệt đới, trong đó có hệ sinh thái rạn san hô phong phú. Trên đảo có nhiều bãi biển đẹp, hoang sơ với mặt nước xanh trong, cát trắng mịn, các bãi đá trầm tích có nhiều hình thù khác nhau, đá ở đây rất mịn và không có rêu, giữ được màu đá nguyên thủy.
Đặc biệt, các rạn san hô ở đây đang được bảo vệ rất nghiêm ngặt và địa phương đang triển khai hoàn thiện các điều kiện thiết yếu để phát triển thành sản phẩm du lịch chỉ có ở Thanh Lân, tạo thành chuỗi liên kết các sản phẩm du lịch của Cô Tô, hứa hẹn đây sẽ là sản phẩm thu hút được du khách trong và ngoài nước tham gia.
Rừng tự nhiên của Thanh Lân được bảo vệ và gìn giữ tốt.
Rừng tự nhiên của Thanh Lân rộng khoảng 2.000ha, được bảo tồn gần như nguyên vẹn, hệ sinh thái rừng nhiệt đới trên đảo thuộc dạng quý hiếm. Trong đó có những cánh rừng nguyên sinh có trảng cỏ đẹp dưới bóng mát của cánh rừng chõi, rừng dứa thuận lợi cho phát triển du lịch khám phá, cắm trại, tắm biển cùng với hoạt động trải nghiệm lặn ngắm san hô, câu cá, câu mực, bắt ốc...
Địa hình đồi cao với những nét đặc thù của núi thấp, sườn dốc, bất đối xứng, chia cắt mạnh; đồng bằng phân bố xen kẽ giữa khu vực đồi núi. Bãi biển có những bãi cát dài, tương đối bằng phẳng có độ cao từ 2 - 6m, độ dốc trung bình từ 0 - 33m, được tạo thành bởi cát hạt trung là điều kiện thuận lợi cho phát triển du lịch tắm biển.
Những bãi đá mài mòn xuất hiện ở khắp nơi, diện tích khá rộng. Do dao động thủy triều khá cao nên thường có sự lẫn lộn giữa đá nổi và ngầm. Dạng địa hình này phát triển ở phía Bắc đảo Thanh Lân, đảo Trần tạo nên những cảnh đẹp tự nhiên. Đảo Thanh Lân được cấu tạo bởi các trầm tích khá đồng nhất, với phương cấu trúc Đông Bắc - Tây Nam.
Các điểm du lịch gồm: Bãi biển Ba Châu (đang xây dựng và đề nghị công nhận là bãi tắm du lịch đạt tiêu chuẩn trong tháng 4/2023), bãi biển Hải Quân, bãi biển Vụng Tròn, Vụng Ăng ten.
Thanh Lân có 6 sản phẩm OCOP của địa phương đạt tiêu chuẩn 3 sao trở lên, các sản phẩm đã hình thành, bảo tồn và phát huy giá trị của các loại cây trồng bản địa như Cam, Tùng la hán, Tùng đen...
Xã Thanh Lân hội tụ các giá trị văn hóa truyền thống nổi bật điển hình như văn hóa của cộng đồng năm 2015, xã đảo Thanh Lân khởi công xây dựng nhà thờ (đây cũng là điểm du lịch không thể bỏ qua khi đến với Thanh Lân).
Hệ sinh thái rạn san hô phong phú hứa hẹn là điểm đến lý tưởng cho những người thích lặn biển.
Ngư dân trên địa bàn các thôn tập trung khai thác và bảo vệ chủ quyền biển đảo, với những giá trị văn hóa, phong tục tập quán gắn với cuộc sống ngư dân độc đáo và giàu bản sắc. Với nhiều giá trị văn hóa đặc sắc của các vùng miền quy tụ tại Thanh Lân, nhất là cộng đồng dân cư các khu vực tập trung, đây là cơ sở để phát triển và xây dựng nét văn hóa làng chài đặc sắc gắn với phát triển du lịch cộng đồng.
Con người Thanh Lân hiền hòa, ẩm thực đa dạng với các loại hải sản tự nhiên tươi ngon và giàu chất dinh dưỡng. Với những đặc điểm trên, Thanh Lân không chỉ là điểm đến tham quan, nghỉ dưỡng, tắm biển mà còn thu hút sự quan tâm của du khách có nhu cầu nghiên cứu khoa học từ mọi miền đất nước và thế giới. Đến với Thanh Lân, du khách sẽ được trải nghiệm những điều tuyệt vời nhất về vùng đất, con người nơi đây.
Cách đảo quốc Palau phát triển du lịch thông qua thúc đẩy bảo tồn hệ sinh thái biển Palau, một quốc đảo ở phía tây Thái Bình Dương, có những bãi biển cát trắng, nước trong xanh và rạn san hô lành mạnh nhất hành tinh. Tên gọi chính thức của quốc đảo này là Cộng hòa Palau, nằm ở Thái Bình Dương và cách Philippines hơn 800km về phía đông. "Xuất hiện đầu tiên trong làn nước mù sương là...
