Bánh tổ đậm đà phong vị quê hương
Khi hương vị tết bắt đầu len lỏi khắp vùng xứ Quảng, nhiều gia đình quê tôi lại bắt tay vào làm bánh tổ.
Chợ quê ngày cuối năm đông vui, khác hẳn ngày thường. Bên cạnh các mặt hàng bánh kẹo, hạt dưa nhập về còn có sản vật hoa quả vườn nhà, cả những sạp bán bánh truyền thống như bánh in, bánh nổ, bánh thuẫn và đặc biệt không thể thiếu món bánh tổ.
Năm nào cũng vậy, khi hương vị tết bắt đầu len lỏi khắp vùng xứ Quảng, nhiều gia đình quê tôi lại bắt tay vào làm bánh tổ. Ở Quảng Nam, bánh tổ có từ lâu đời và đây là món chỉ thường xuất hiện trong ngày tết cổ truyền. Bánh tổ vừa dai vừa dẻo, hương vị lạ miệng đậm đà. Dịp tết, bạn bè thân hữu viếng thăm, những lát bánh thơm ngon được chuyển từ bàn thờ gia tiên xuống, bày ra đĩa mời nhau, nhâm nhi cùng tách chè tươi bốc khói trên tay thì còn gì bằng!
Cũng giống như những món bánh truyền thống khác, làm bánh tổ là cả một quá trình chuẩn bị. Nguyên liệu làm nên những ổ bánh mềm mại, thơm ngon khá mộc mạc, đều là “cây nhà lá vườn”. Nếp phải là loại hạng nhất, rất dẻo và thơm, được chọn lựa từ mùa trước, đem phơi khô cất kỹ. Đường là loại đường bát, một loại đường đặc sản của Quảng Nam. Hai thứ phụ liệu không thể thiếu là hạt mè và gừng. Mè khô đãi sạch, phơi nắng rồi đem vào rang đều tay, gừng giã nhỏ lọc lấy nước.
Video đang HOT
Trước khi làm bánh, nếp phải phơi lại thật khô rồi đem xay mịn thành bột. Riêng đường bát được tán nhỏ nấu thành nước đường. Trộn thật đều bột nếp và nước đường theo tỷ lệ phù hợp. Pha vào bột một tí nước gừng trước khi đổ vào khuôn. Khuôn bánh tổ thường đan bằng tre trông như cái rọ, lá chuối được chọn lựa cẩn thận cắt ra lót vào trong khuôn.
Tiếp tục dùng một nồi to để hấp bánh. Đặt tấm vỉ tre ở giữa có chu vi bằng chu vi nồi, phía dưới đổ nước, sau đó xếp những khuôn bánh lên trên hấp liên tục trong khoảng hơn hai tiếng. Khi bánh chín, nhanh tay vớt bánh ra, rắc một ít mè lên trên mặt còn rất nóng của bánh tổ, mè sẽ dính chặt vào khá đều đặn. Cuối cùng, mang bánh phơi khoảng một đến hai nắng là sẽ có những ổ bánh tổ đậm đà phong vị quê hương.
Bao đời vẫn thế, tết đến xuân về, trên mâm cỗ tổ tiên, giữa bao nhiêu món nem, giò, chả, thịt… người dân quê tôi lại khá xem trọng ổ bánh tổ dù có thể đây là món “nghèo” nhất trong các món ăn dành để cúng tổ tiên. Không chỉ vì cái vị ngọt thanh của đường pha chút mùi thơm đặc biệt của nếp, hương cay cay thoang thoảng của gừng… mà còn vì đấy là món bánh đã từng cùng với người dân quê tôi đi qua một quãng đời cơ cực, nghèo khó.
Theo TN
Ngọt ngào bánh quy gai xứ Quảng
Bánh quy gai là niềm mong đợi của nhiều thế hệ t.uổi thơ cùng làng.
Bánh quy gai vừa ra lò
Trong cái rét mướt một ngày tháng chạp, con đường bê tông dẫn về làng dường như dài hun hút. Mới đến đầu làng, đã nghe trong gió hương trứng gà hòa quyện với bột mì chín thơm lừng. Trong phút chốc tôi nhận ra đấy chính là mùi thơm quen thuộc của món bánh quy gai.
Nhớ mùa tết xưa, từ trung tuần tháng chạp cả xóm bắt đầu rủ nhau làm bánh thuẫn, bánh in, bánh tổ... và thấp thỏm chờ lò bánh quy gai đỏ lửa. Má tôi cũng vậy, dù khó khăn đến mấy cũng phải làm bằng được một ít bánh quy. Chị em tôi mỗi khi thấy má xách bột đi làm bánh liền lẽo đẽo theo sau. Cảm giác mong chờ, khao khát, thèm thuồng vỡ òa cùng niềm sung sướng trẻ thơ khi mẻ bánh ra lò, má cho chị em tôi mỗi đứa một cái.
Có lẽ không riêng gì chị em tôi, bánh quy gai là niềm mong đợi của nhiều thế hệ t.uổi thơ cùng làng.
Rồi thời gian trôi qua, cuộc sống khá hơn, tết đến xuân về, chợ búa trưng bày bánh mứt nhiều hơn. Có t.iền, chỉ cần một vòng quanh chợ là đã ê hề món lạ, đồ ngon. Vì vậy một thời gian dài, bánh quy gai không được chuộng nhiều nữa, quầy làm bánh quy cũng đóng cửa, để lại trong chị em tôi nỗi tiếc nuối khôn nguôi.
Bao năm xa quê, tưởng chừng bánh quy gai chỉ còn trong nỗi nhớ, vậy mà chuyến về quê lần này, ngay bên nhà tôi lại xuất hiện lò bánh quy gai. Không thể nấn ná được lâu, đặt ba lô trên tấm phản trước nhà, tôi chạy ngay qua lò bánh như sợ mất đi cơ hội "xin một vé" về t.uổi thơ.
Chao ôi, vẫn hương vị ấy, vẫn mùi thơm ấy, cả hình ảnh những người đứng xung quanh máy làm bánh đợi đến lượt mình... Lò bánh quy vẫn đông khách như ngày nào. Có lẽ, trong sự xô bồ của nền kinh tế thị trường, người dân không thể nào quay lưng với "bánh quê", trong đó có bánh quy gai, vừa rẻ, vừa đảm bảo an toàn thực phẩm, lại ngon.
Nguyên liệu làm nên bánh quy gai không khác gì cách đây mấy chục năm trước, gồm bột mì, trứng gà kết hợp với đường. Trứng gà, bột, đường được đổ vào một thau to trộn đều cùng lượng nước phù hợp. Cái giỏi của người thợ làm bánh là nắm được kỹ thuật trộn bột theo tỷ lệ sao cho bột không nhão nát hay khô cứng. Bột trộn xong liền đ.ánh lên cho thật nhuyễn. Đ.ánh mạnh từ dưới lên trên, từ trong ra ngoài, đ.ánh sao bột nở đạt yêu cầu.
Tiếp tục quết bột lại thành khối lớn trước khi cho vào máy để nén bột xuống. Bắt đầu làm bánh, một người quay cần máy ép cho những chiếc bánh quy gai thuôn dài được đẩy ra, một người bắt bánh theo khay một cách nhịp nhàng. Bánh vừa ép xong được chấn thành từng đoạn nhỏ đều đặn dài chừng 8 cm. Bánh nhanh chóng được chuyển vào lò nướng. Công đoạn này đòi hỏi người làm bánh phải chú ý sao cho bánh chín đều thơm lừng và tuyệt đối không được để khay bánh cháy xém. Nướng xong thì nhanh tay cắt bánh, khi bánh còn nóng hổi. Mọi công đoạn làm bánh mất nhiều thời gian và tỉ mỉ, kỳ công, có lẽ chính vì vậy mà món bánh quy gai truyền thống ngon miệng hơn.
Mẻ bánh mới ra lò, như hiểu lòng tôi, bà chủ vui vẻ mời dùng thử. Vậy là không thể chờ thêm được nữa, tôi vội cắn một miếng, bánh giòn tan, vị bánh mịn, ngọt ngào tan dần nơi đầu lưỡi, nghe cả một khoảng trời hoa mộng ùa về.
Theo Thanhnien
Ý nghĩa của 5 loại bánh truyền thống ngày Tết Trời đất giao hòa, sắp sang năm mới. Bên cạnh những mâm cỗ dành cả tình cảm và sự trân trọng để tưởng nhớ tổ tiên thì các loại bánh ngày Tết cũng được dành nhiều sự kỳ công và tâm huyết. Ẩm thực ngày Tết - những điều sâu sắc và thiêng liêng Cả nước ăn Tết cùng một mùa nhưng mỗi...
