Bài 2: Đổi mới, sáng tạo trong giảng dạy

Bài 1: Chuẩn hóa đào tạo giáo viên

QĐND – Bộ môn Giáo dục quốc phòng và an ninh (GDQPAN) vốn được các học sinh, sinh viên (HS, SV) coi là nội dung “khô cứng”. Để tạo sự hấp dẫn, cuốn hút người học, đòi hỏi các trung tâm, nhà trường phải tích cực đổi mới, sáng tạo trong phương pháp dạy học.

Làm mới cả nội dung và hình thức

Quan sát giờ lên lớp về vấn đề dân tộc, tôn giáo do Trung tá Nguyễn Đình Lưu, Tổ trưởng Tổ Đào tạo và Quản lý sinh viên, Trung tâm GDQPAN Vinh thực hiện, chúng tôi thấy anh thể hiện phương pháp khá hấp dẫn. Trong quá trình giảng dạy, giảng viên Nguyễn Đình Lưu đã kết hợp chặt chẽ giữa thuyết trình với trình chiếu hình ảnh để minh họa. Phương pháp này tuy không còn mới, nhưng các hình ảnh minh họa khá sinh động, cộng với cách dẫn dắt đa dạng, nên đã thu hút sự chú ý của SV. Từ một vấn đề tưởng chừng “khô cứng” nhưng dưới sự tác động của công nghệ, kết hợp với sự linh hoạt của giáo viên đã làm cho buổi học trở nên sôi động.

Trung tá Nguyễn Đình Lưu nêu kinh nghiệm: “Để khắc phục hiện tượng “đi theo lối mòn” trong giảng dạy, chúng tôi liên tục cập nhật các nội dung mới về QPAN, nhất là các thông tin từ phương tiện thông tin đại chúng. Mỗi ngày cập nhật, làm mới bài giảng một chút thì bài giảng sẽ luôn sinh động. Mặt khác, các giáo viên cũng đã chủ động tìm hiểu kiến thức về công nghệ thông tin, soạn giáo án, bài giảng điện tử, sản xuất video clip để minh họa cho bài giảng… Tất cả những yếu tố đó đã làm “mềm hóa” các nội dung khô cứng, tạo sự sinh động, hấp dẫn, lôi cuốn người học”.

Một giờ học của các sinh viên ở Trung tâm GDQPAN Vinh.

Tìm hiểu tại các trung tâm GDQPAN và các trường học, chúng tôi nhận thấy thời gian qua, đội ngũ cán bộ, giảng viên GDQPAN đã tích cực đổi mới trong quá trình lên lớp. Nhiều giảng viên đã chủ động nghiên cứu và sử dụng nhiều phương pháp giảng dạy, huấn luyện, tích hợp nhiều phương pháp dạy học hiện đại trong cùng một bài giảng. Sự tích cực của đội ngũ giáo viên đã dần khắc phục được lối truyền thụ một chiều, tăng tính đối thoại, tạo điều kiện cho người học mở rộng khả năng tư duy, vận dụng lý thuyết vào thực hành.

Để tăng tính thực tiễn của môn học, Trung tâm GDQPAN Hà Nội 1 đã thường xuyên tổ chức các hoạt động ngoại khóa trong thời gian SV học tập tại trung tâm, như: Tham quan bảo tàng, di tích lịch sử, nói chuyện truyền thống, hoạt động văn hóa- thể thao, thực hiện các hoạt động xã hội…, giúp SV tiếp thu kiến thức từ thực tế. Trung tâm cũng đã chủ động duy trì có nền nếp việc thu thập thông tin phản hồi từ người học và các đơn vị liên kết đào tạo để kịp thời rút kinh nghiệm, điều chỉnh các hoạt động giảng dạy môn GDQPAN, bảo đảm ngày càng nâng cao chất lượng môn học.

Đại tá Vũ Tiến Đại, Phó giám đốc Trung tâm GDQPAN Hà Nội 1, cho biết: “Để tiếp tục nâng cao chất lượng dạy học, trung tâm đã yêu cầu cán bộ, giáo viên hằng năm phải có đề tài nghiên cứu khoa học, sáng kiến, kinh nghiệm và xác định đây là một tiêu chí để đánh giá năng lực của cán bộ, giáo viên. Điều này sẽ tạo động lực để cán bộ, giáo viên phấn đấu vươn lên. Riêng năm học 2013-2014, trung tâm đã có 1 đề tài nghiên cứu cấp bộ, 5 đề tài và 3 sáng kiến, kinh nghiệm cấp trường, được ứng dụng hiệu quả trong giảng dạy, quản lý sinh viên”.

Phát huy tính chủ động của người học

Mới đây, trong đợt kiểm tra thực tế tại Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Nam Định và Trường THPT Lê Hồng Phong (Nam Định), đoàn công tác của Hội đồng GDQPAN Trung ương đã có cuộc làm việc và kiểm tra kiến thức QPAN đối với đội ngũ cán bộ chủ chốt của ngành giáo dục và đào tạo (GD&ĐT) tỉnh Nam Định. Qua kiểm tra, đoàn công tác đánh giá nhận thức của HS, SV về GDQPAN là khá tốt. Các HS, SV được kiểm tra một số động tác về sử dụng lựu đạn, bắn súng… đã nắm được kỹ thuật, động tác khá chuẩn xác. Điều đó cho thấy việc học tập môn GDQPAN ở các trường của Nam Định được tổ chức khá nghiêm túc.

Trao đổi với chúng tôi, ông Cao Xuân Hùng, Phó giám đốc Sở GD&ĐT tỉnh Nam Định cho rằng, phát huy tính tích cực, chủ động của người học là biện pháp có ảnh hưởng lớn đến chất lượng, hiệu quả công tác GDQPAN cho HS, SV. Bởi vì, HS, SV là đối tượng của giáo dục, họ trực tiếp lĩnh hội, chuyển hóa tri thức chính trị, quân sự, quốc phòng thành nhận thức, tình cảm, niềm tin, ý chí quyết tâm trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc.

Từ nhận thức trên, thời gian qua, Hội đồng GDQPAN tỉnh nói chung, ngành GD&ĐT Nam Định nói riêng đã chỉ đạo các trường CĐ, ĐH, TCCN, dạy nghề và THPT… thường xuyên làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục bồi đắp lòng yêu nước, tinh thần sẵn sàng thực hiện nghĩa vụ bảo vệ Tổ quốc cho HS, SV; làm cho họ hiểu rõ vị trí, vai trò của GDQPAN trong điều kiện cách mạng mới. Từ đó khơi dậy tinh thần ham học, phát huy tối đa tính tích cực, tự giác học tập, rèn luyện của HS, SV, qua đó hạn chế được những tiêu cực, thụ động trong quá trình lĩnh hội kiến thức quốc phòng của HS, SV.

Nhờ có những giải pháp đồng bộ nên công tác GDQPAN của các trung tâm, nhà trường đã góp phần giáo dục toàn diện cho HS, SV về lòng yêu nước, niềm tự hào, tự tôn dân tộc, truyền thống đấu tranh chống giặc ngoại xâm của dân tộc ta. Cũng qua giáo dục đã giúp cho HS, SV dần hình thành nhân cách, nếp sống có kỷ luật, xác định rõ trách nhiệm của thế hệ trẻ trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Theo QĐND