Bậc thầy truyện ngắn đoạt giải Nobel Văn học

Nhà văn Alice Munro, người được xưng tụng là “ bậc thầy truyện ngắn đương đại” đã giành giải Nobel Văn học 2013.

Ngày 10/10, Học viện Thụy Điển đã trao giải Nobel Văn học năm 2013 và phần thưởng trị giá 1,2 triệu USD cho nhà văn 82 tuổi người Canada Alice Munro. Trong một thông báo ngắn sau lễ trao giải, Học viện Thụy Điển cho biết họ lựa chọn bà Munro vì bà là “bậc thầy của truyện ngắn đương đại”.

Trong một buổi phong vấn được phát trên website chính thức của giải Nobel, Chủ tịch Học viện Peter Englund nói rằng bà Munro là “người lột tả nhân loại tuyệt vời.”

Bậc thầy truyện ngắn đương đại 82 tuổi Alice Munro

Ông Englund phát biểu: “Một trong những niềm yêu thích của cá nhân tôi là một cuốn sách được xuất bản năm 2006 có tên gọi là &’The View from Castle Rock’ (Tạm dịch: Quang cảnh từ Lâu đài Đá) của nhà văn Alice Munro.”

Những truyện ngắn của bà Munro hầu hết đều lấy bối cảnh từ vùng tây nam Ontario của Canada, nơi bà lớn lên. Ông Englund nói rằng bà có mọi thứ mình cần trong bối cảnh nhỏ bé này, ám chỉ đến những tư liệu vô cùng phong phú của vùng đất này mà bà Munro đã khắc họa trong các tác phẩm của mình.

Các tác phẩm của bà Munro được xuất bản tại nhà in Penguin Random House, nơi sẽ in lại tất cả các tác phẩm này. Nhà văn Michael Dirda, người đạt giải Pulitzer năm 1993 về phê bình văn học nhận xét: “Đó là sự lựa chọn tuyệt vời. Cùng với William Trevor, bà Munro là một trong những nhà văn viết truyện ngắn vĩ đại nhất còn sống.”

Ông Dirda nói rằng bà Munro không phải là mẫu người thích hào nhoáng. Ngược lại, nguồn sức mạnh của nhà văn này đến từ ngòi bút lột tả cuộc sống của con người, đặc biệt là những con người đang thời kỳ khủng hoảng. Ông cũng ca ngợi quyết định của Học viện Thụy Điển lựa chọn một nhà văn viết truyện ngắn để trao giải thay vì một tiểu thuyết gia.

Mặc dù từng thổ lộ là rất mong muốn viết tiểu thuyết nhưng bà Munro chưa bao giờ rời xa thể loại truyện ngắn của mình.

Nhà phê bình văn học Sven Birkerts cho rằng quyết định chọn bà Munro để trao giải được dựa trên nền tảng văn học chứ không phải các tiêu chí khác. Ông nói: “Danh tiếng của bà đã vang dội trong nhiều thập kỷ. Bà dần dần trưởng thành và được các tác giả cũng như các nhà phê bình trên thế giới công nhận là một trong những nhà văn vĩ đại của thể loại này.”

Bà Munro là tác giả của 13 tuyển tập truyện ngắn. Tuyển tập truyện ngắn mới đây nhất của bà mang tên “Cuộc sống mến yêu” với phần cuối là “Kết thúc” được bà diễn giải là rất gần gũi với cuộc sống của mình. Hồi tháng 7, sau khi giành giải Trillium Book của Canada, bà Munro đã tuyên bố giã từ nghiệp viết.

Alice Munro sinh ngày 10 – 7 – 1931 ở Canada. Hiện nay, bà định cư tại tiểu bang Victoria, British Columbia, nơi hai vợ chồng mở một hiệu sách. Bà là nhà văn, đồng thời là một nhà hoạt động vì nữ quyền. Munro bắt đầu viết truyện từ tuổi thiếu niên, xuất bản tác phẩm dài đầu tiên vào năm 1968 – Dance of the happy shades đã nhận được sự chú ý đáng kể ở Canada. Sau đó là Lives of girls and vomen (1971), Who do you think you are? (1978), The moons of Jupiter (1982), Runaway (2004), The View from Castle Rock (2006), Too Much Happiness (2009)… Mới đây nhất, tháng 7-2013, bà vừa giới thiệu tập truyện ngắn Dear Life. Alice Munro được các nhà phê bình đánh giá là cây bút nữ có chiều sâu, đặc biệt tinh tế, bám sát hiện thực cuộc sống nhưng lồng ghép với sự huyền ảo từ trí tưởng tượng tuyệt vời, bà đã trở thành bậc thầy của nghệ thuật viết truyện ngắn hiện đại. Trong các tác phẩm của bà luôn kể về các nhân vật nữ, thân phận của người phụ nữ với góc nhìn, quan điểm sống, nội tâm đa chiều được phản ánh sống động, quyến rũ. Cho đến nay, Alice Munro đã xuất bản hơn mười tập sách và luôn duy trì vị trí số một trên văn đàn thế giới. Sự nghiệp sáng tác xuất sắc của bà đã từng nhận được rất nhiều giải thưởng văn chương của quốc gia Canada lẫn giải thưởng quốc tế, trong đó, đặc biệt là các giải thưởng cho sáng tác thuộc thể loại văn học hiện thực huyền ảo, truyện viễn tưởng. Alice Munro cũng là cái tên uy tín, sở hữu số đầu sách bán chạy rất cao trên trang web chuyên bán sách Amazon. Ở Việt Nam, mới chỉ có tập Trốn chạy (Tên tiếng Anh: Runaway) của bà đã được dịch và giới thiệu tới độc giả.

Theo WSJ