Ba Lan phải trả giá đắt khi nhiều người dân từ chối tiêm vaccine COVID-19

Tỉ lệ tiêm chủng thấp đã đẩy Ba Lan vào tình thế nguy hiểm, với số ca nhiễm và tử vong vì COVID-19 tăng vọt trong bối cảnh biến thể Omicron đáng lo ngại hơn đang rình rập.

Bà Hanna Zientara, 83 tuổi của Warsaw, được tiêm mũi vaccine tăng cường phòng COVID-19 ở Warsaw, Ba Lan hôm 7/12. Ảnh: AP

Theo hãng tin AP, bà Hanna Zientara ở Warsaw đã đi tiêm mũi vaccine COVID-19 tăng cường. Trong lúc đó, cháu trai 30 tuổi của bà đang bắt đầu kỳ nghỉ ở quần đảo Canary khi chưa được tiêm phòng. Anh kiên quyết không tiêm dù bà thuyết phục nhiều lần.

“Tôi rất lo lắng cho cháu mình nhưng tôi không thể thuyết phục nó. Cháu tôi có nhiều người bạn là bác sĩ, họ không tiêm phòng và cháu tôi nói rằng nếu họ không tiêm phòng thì cậu ấy không cần phải làm điều đó”, bà Zientara nói.

Ba Lan và một số quốc gia khác ở Trung và Đông Âu đang phải đối mặt với các ca nhiễm và tử vong do COVID-19 bùng phát, trong khi tiếp tục ghi nhận tỷ lệ tiêm chủng thấp hơn nhiều so với Tây Âu.

Tỷ lệ tử vong ở Ba Lan, mặc dù thấp hơn so với hồi mùa xuân, nhưng gần đây đã tăng vọt lên trên 500 ca mỗi ngày và vẫn chưa đạt đỉnh. Hôm 8/12, quốc gia này ghi nhận thêm 592 trường hợp tử vong vì COVID-19, con số cao kỷ lục trong làn sóng dịch bệnh hiện tại. Tính từ đầu đại dịch cho đến nay, quốc gia 38 triệu dân này đã báo cáo tổng số gần 87.000 người chết.

Nhân viên y tế điều trị cho bệnh nhân COVID-19 tại Warsaw, Ba Lan. Ảnh: Reuters

Các phòng chăm sóc đặc biệt đều đã kín chỗ. Các bác sĩ cho biết ngày càng có nhiều trẻ em phải nhập viện, bao gồm cả một số trẻ đã từng mắc COVID-19 mà không có triệu chứng nhưng sau đó đã bị đột quỵ. Tình hình này đã tạo ra một tình thế khó xử cho Chính phủ Ba Lan, khi giới chức vốn đã nỗ lực thúc đẩy người dân đi tiêm chủng.

Vào tuần trước, Thủ tướng Ba Lan Mateusz Morawiecki đã công khai tiêm mũi vaccine tăng cường và kêu gọi những người khác tiêm phòng để bảo vệ người lớn tuổi trong dịp Giáng sinh. Ông lưu ý rằng một số cuộc tụ họp gia đình trong đại dịch đã “kết thúc một cách bi thảm, bởi sự ra đi của những người ông, người bà của chúng ta”.

Để thúc đẩy người dân đi tiêm vaccine COVID-19, Bộ trưởng Y tế Adam Niedzielski hôm 6/12 cho biết rằng trong số 1.085 người dưới 44 tuổi tử vong vì COVID-19 trong năm nay, chỉ có 3% được tiêm chủng đầy đủ. Song ông nói rằng: “Số liệu thống kê tồi tệ này có thể thay đổi nhờ tiêm chủng”.

Khi hệ thống y tế đã quá tải, hôm 7/12, Chính phủ Ba Lan đã yêu cầu các bác sĩ, nhân viên y tế, giáo viên, cảnh sát, quân nhân và lính cứu hỏa phải đi tiêm phòng trước ngày 1/3 năm sau.

Người dân được tiêm vaccine COVID-19 tại Warsaw, Ba Lan. Ảnh: AP

Tình trạng phản đối tiêm chủng ở Đông Âu bắt nguồn từ việc người dân không còn tin tưởng các công ty dược phẩm. Ngoài ra, thông tin sai lệch về vaccine cũng là một yếu tố khiến tỷ lệ tiêm chủng ở mức thấp đáng báo động.

Tại trung tâm tiêm chủng ở Warswa, ông Andrzej Wiazecki, 56 tuổi, đã rất sẵn sàng tiêm mũi vaccine thứ 3. Wiazecki cho biết ông có một người bạn nhập viện vì COVID-19, người này rất khỏe mạnh và chăm chơi thể thao, nhưng đang chiến đấu để giành giật lại sự sống của mình.

“Tôi hy vọng bạn tôi sẽ qua khỏi. Giờ đây, không còn chỗ cho ông ấy trong phòng chăm sóc đặc biệt vì có quá nhiều bệnh nhân, ông ấy phải nằm ngoài hành lang. Trước đó, ông ấy không muốn tiêm phòng. Gia đình của ông ấy cũng không ai đi tiêm chủng. Ngay cả khi chứng kiến người thân của mình đang nguy kịch vì COVID-19, họ vẫn không muốn tiêm phòng”, ông Wiazecki nói.

Ông Andrzej Wiazecki, một cư dân 56 tuổi tại Warsaw được tiêm vaccine COVID-19. Ảnh: AP

Với 54% dân số đã được tiêm chủng đầy đủ, Ba Lan đã đạt tỷ lệ tiêm chủng cao hơn một số quốc gia lân cận. Tỷ lệ tiêm chủng của Ukraine là 27% và ở Nga, nhà sản xuất vaccine Sputnik V, tỷ lệ này là khoảng 41%. Bulgaria, giống như Ba Lan thuộc Liên minh châu Âu, có tỷ lệ tiêm chủng là 26%, thấp nhất trong khối.

Việc phát hiện ra biến thể Omicron vào tháng trước đã làm dấy lên lo ngại ở Ba Lan. Các chuyên gia tin rằng biến thể này có khả năng đã xuất hiện tại quốc gia này mặc dù chưa có trường hợp nào được xác nhận. Theo báo cáo của truyền thông Ba Lan, sự xuất hiện của biến thể mới đã khiến một số người vẫn còn do dự phải thay đổi ý định và quyết tâm đi tiêm chủng. Nhiều người đã đi tiêm mũi vaccine đầu tiên, bao gồm cả ở vùng núi phía nam Podhale, nơi tỷ lệ tiêm chủng thấp hơn nhiều so với mức trung bình của quốc gia.

Nhưng tại trung tâm tiêm chủng ở Warszawa, không có nhiều người đến tiêm mũi đầu. Điều phối viên Paula Rekawek cho biết trong 3 giờ làm việc đầu tiên, chỉ có một người đến trung tâm yêu cầu được tiêm mũi vaccine đầu tiên vào hôm 7/12.

Nhà hàng Der Elefant. Ảnh: AP

Tại Warsaw, nhà hàng Der Elefant của ông Artur Jarczynski được biết đến là nhà hàng đầu tiên và duy nhất ở Ba Lan chỉ đón tiếp những khách hàng đã tiêm chủng đầy đủ. Jarczynski cho biết khi đi du lịch ở Tây Âu, ông đã được yêu cầu xuất trình giấy chứng nhận tiêm chủng để dùng bữa và nghĩ rằng đó là một ý tưởng hợp lý. Lần đầu tiên ông đưa ra yêu cầu này tại Der Elefant, nhiều người phản đối vaccine đã biểu tình trước nhà hàng của ông. Thậm chí, ông Jarczynski còn bị tấn công bởi những cuộc điện thoại đe doạ trong nhiều ngày.

Tuy nhiên, nhiều vị khách đã đánh giá cao không gian công cộng hiếm hoi này ở Ba Lan, nơi họ cảm thấy an toàn và yên tâm khi thưởng thức những món ăn hấp dẫn. Thực khách Ryszard Kowalski cho biết anh muốn mọi người xung quanh mình đều đi tiêm phòng.

Tuy nhiên, Jarczynski vẫn chưa dám áp đặt yêu cầu về tiêm chủng ở một số nhà hàng Warsaw khác mà ông sở hữu. Ông mô tả Der Elefant giống như “một hòn đảo trên đất nước gần 40 triệu dân, nhưng chúng tôi khá buồn vì chúng tôi chỉ là một hòn đảo nhỏ bé”.