Apple đẩy mạnh sản xuất ở Việt Nam, Ấn Độ
Hãng công nghệ vừa thông báo với đối tác sẽ đẩy mạnh sản xuất ở các quốc gia châu Á nhằm giảm phụ thuộc vào chuỗi cung ứng tại Trung Quốc.
Theo Wall Street Journal, Apple thông báo đến các đối tác rằng hãng sẽ tăng cường sản xuất các dòng sản phẩm của mình bên ngoài Trung Quốc. Việt Nam và Ấn Độ là 2 quốc gia được hãng công nghệ nhắm đến để xây dựng các cơ sở mới, trong đó có iPhone.
Trong thời điểm này, những động thái của Apple được theo dõi chặt chẽ. Wall Street Journal nhận định bất kỳ quyết định nào của Apple cũng có thể ảnh hưởng tới những nhà sản xuất Mỹ khác trong thời gian tới.
Tránh phụ thuộc Trung Quốc
Năm 2021, các nhà máy tại Ấn Độ sản xuất khoảng 3,1% lượng iPhone cung ứng cho Apple. Con số đó có thể tăng lên 6-7% trong năm nay. Toàn bộ phần còn lại được sản xuất tại Trung Quốc.
Ban đầu, Apple có ý định biến Ấn Độ thành “Trung Quốc thứ 2″. Tuy nhiên, hãng phải cân nhắc lại vì các đối tác không muốn đầu tư mạnh vào quốc gia đang có nhiều xung đột về chính trị với Trung Quốc.
Do đó, hãng đã chuyển hướng sang các quốc gia Đông Nam Á khác, trong đó có Việt Nam, vốn là một trong những trung tâm chế tạo, sản xuất chính của Samsung.
Apple có ý định mở rộng chuỗi cung ứng sang Việt Nam và các quốc gia Đông Nam Á khác.
Khi gặp Thủ tướng Phạm Minh Chính tại Mỹ ngày 17/5, CEO Tim Cook cho biết Apple có mong muốn mở rộng chuỗi cung ứng ở Việt Nam, hợp tác với các doanh nghiệp trong nước.
Video đang HOT
Đồng thời, ông còn dự tính tăng số lượng nhà cung cấp nội địa và nâng tỷ lệ sử dụng sản phẩm trong nước trong thời gian tới.
Vào tháng 4, khi được hỏi về tình hình chuỗi cung ứng, CEO Tim Cook từng khẳng định chuỗi cung ứng và những sản phẩm của họ hiện có tính toàn cầu hóa. “Chúng tôi đang tìm cách tối ưu hóa những nguồn lực mình đang có”, ông bổ sung.
Táo khuyết nhiều năm qua đã tìm cách tránh phụ thuộc chuỗi sản xuất ở Trung Quốc, nhưng gặp nhiều khó khăn do đại dịch Covid-19. Giờ đây, khi tình hình đã ổn định hơn, hãng lại đẩy mạnh kế hoạch này và tìm kiếm những lãnh thổ khác để đa dạng hóa cơ sở sản xuất.
Hiện nay, hơn 90% thiết bị của Táo khuyết như iPhone, iPad và MacBook được chế tạo ở Trung Quốc. Tuy nhiên, nếu phụ thuộc quá nhiều vào quốc gia này, Apple có thể đối mặt với nhiều rủi ro do xung đột giữa Mỹ và Trung Quốc.
Mặt khác, do chính sách hạn chế nhập cảnh của Trung Quốc, các lãnh đạo và kỹ sư của tập đoàn công nghệ này không thể thường xuyên đến thăm xưởng sản xuất, từ đó khó theo dõi tiến độ làm việc. Tình trạng thiếu hụt năng lượng, mất điện diện rộng cũng ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động sản xuất của quốc gia đông dân nhất thế giới.
Lợi thế của Trung Quốc
Theo nhiều chuyên gia trong ngành, nguyên nhân khiến Apple vẫn giữ mối quan hệ hợp tác lâu dài với Trung Quốc là do lực lượng lao động giàu kinh nghiệm và giá nhân công rẻ.
Cụ thể, quốc gia này sở hữu lượng người lao động lành nghề lớn nhất trong khu vực châu Á. Đồng thời, chính quyền địa phương cũng hỗ trợ Apple trong việc cung cấp đất đai, nhân công và nguyên vật liệu để sản xuất iPhone.
Một điểm mạnh khác của Trung Quốc lại nằm ở thị trường smartphone và máy tính sôi động, chiếm đến 1/5 lượng bán ra của Táo khuyết. Trong đó, iPhone giữ ngôi đầu bảng với 4 vị trí top đầu danh sách điện thoại bán chạy nhất quốc gia này.
Lực lượng nhân công rẻ và lành nghề là thế mạnh lớn nhất của Trung Quốc.
“Sở hữu thị trường lớn và hệ sinh thái phục vụ cho sản xuất lâu đời, Trung Quốc vẫn là quốc gia đi đầu trong chuỗi cung ứng cho các công ty công nghệ”, chuyên gia cho biết.
Do đó, việc chuyển trọng tâm sản xuất sang Việt Nam hay Ấn Độ sẽ khó tránh khỏi khó khăn và tốn nhiều thời gian, 9to5mac nhận định.
Mặt khác, theo Wall Street Journal, việc Apple mở rộng nhà máy ra ngoài lãnh thổ Trung Quốc sẽ khiến nhiều công ty khác cân nhắc giảm phụ thuộc nguyên vật liệu vào đất nước này.
Đồng thời, các chuyên gia trong giới cho rằng kế hoạch này buộc Táo khuyết phải đầu tư số tiền lớn. Trong khi đó, nền kinh tế toàn cầu đang gặp phải rất nhiều khó khăn do giá cả hàng hóa tăng cao, thị trường chứng khoán biến động mạnh.
Trước đó, Foxconn, đối tác lắp ráp iPhone lớn nhất của Apple, đã mở thêm nhiều xưởng sản xuất ở Ấn Độ để đánh ứng nhu cầu mua iPhone cho thị trường nội địa quốc gia này. Những sản phẩm sắp sửa được ra mắt của Táo khuyết như kính AR được cho là sản xuất ở các quốc gia bên ngoài lãnh thổ Trung Quốc.
Apple phụ thuộc quá mức vào Trung Quốc
Apple luôn nói chuỗi cung ứng của họ trải rộng toàn cầu và không quá phụ thuộc vào Trung Quốc. Nhưng thực tế Apple phụ thuộc rất nhiều vào nước này để sản xuất, thể hiện rõ ràng trong chuỗi cung ứng trị giá 8 tỉ USD.
Theo Bloomberg, hầu hết sản phẩm của Apple được lắp ráp chủ yếu tại đại lục. Mối quan hệ chuỗi cung ứng này đã khiến cả Apple, các nhà đầu tư và người tiêu dùng đau đầu trong thời kỳ đại dịch. Điều đó đặc biệt rõ ràng trong cuộc họp quý 2/2022 của Apple hồi tuần trước, khi công ty cảnh báo tình trạng thiếu hụt nguồn cung, phần lớn là do việc phong tỏa vì dịch Covid-19 ở Trung Quốc, sẽ làm giảm doanh số bán hàng tới 8 tỉ USD.
Hầu hết sản phẩm của Apple được lắp ráp chủ yếu tại đại lục
Trong cuộc họp, Giám đốc điều hành Apple Tim Cook đã nhắc lại lập trường rằng chuỗi cung ứng của Apple "thực sự toàn cầu", với các sản phẩm được sản xuất ở khắp mọi nơi, bao gồm ở Mỹ. Ông cũng cho biết công ty đang tìm cách để chuyển nhiều hoạt động sản xuất hơn ra khỏi Trung Quốc. "Chúng tôi tiếp tục xem xét việc tối ưu hóa. Hiện tại, Apple có nhiều linh kiện bên ngoài Trung Quốc. Bộ phận của iPhone, iPad, Mac, cũng như các sản phẩm khác được sản xuất trên khắp thế giới, từ Mỹ, Ấn Độ đến Việt Nam và Nhật Bản".
Tuy nhiên, điểm nghẽn thực sự trong sản xuất là quy trình lắp ráp gọi là FATP, viết tắt của việc lắp ráp, kiểm tra và đóng gói cuối cùng. Phần lớn các thiết bị của Apple, bao gồm MacBook, iPad, iPhone, đều trải qua quá trình này ở Trung Quốc. Đây là mô hình mà CEO Tim Cook đã tiên phong để tập trung hóa hoạt động lắp ráp ở Trung Quốc khi các linh kiện được vận chuyển từ khắp nơi trên thế giới. Trong nhiều thập niên, phương pháp này cho phép Apple hưởng lợi từ lao động chi phí thấp hơn và các chính sách hỗ trợ của chính phủ, đặc biệt là khả năng tiếp cận với người tiêu dùng đại lục.
Giờ đây, mô hình trên lại khiến Apple đặc biệt dễ bị ảnh hưởng bởi quyết định phong tỏa vì dịch Covid-19 ở Trung Quốc. Nhiều khu vực ở đại lục, nơi Apple tiến hành hoạt động lắp ráp lần cuối cho iPhone, MacBook Pro và các thiết bị khác, đã bị ảnh hưởng đáng kể trong những tuần gần đây. Các nhà máy đã đóng cửa và chi phí vận chuyển đang tăng cao. Việc sản xuất thiết bị của Apple diễn ra với tốc độ chậm hơn, dẫn đến lượng hàng tồn kho không nhiều và doanh số bán hàng ít hơn trong quý hiện tại.
Nếu tình trạng này chỉ xảy ra một lần, Apple sẽ dễ dàng sống chung với nó trong thời gian ngắn. Tuy nhiên, thực tế là chiến lược lắp ráp cuối cùng tại Trung Quốc của Apple đã gặp vấn đề trong nhiều năm, ngay cả trước khi dịch Covid-19 diễn ra. Trở lại năm 2019, trong một động thái hiếm hoi, Apple cho biết doanh thu quý nghỉ lễ (holiday-quarter) sẽ thấp hơn dự kiến. Công ty trích dẫn ràng buộc chuỗi cung ứng ảnh hưởng đến iPad, Apple Watch, AirPods và MacBook Air, bao gồm căng thẳng thương mại với Trung Quốc dưới thời chính quyền cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump đã khiến các sản phẩm của Apple bị áp thuế.
Khi dịch Covid-19 bùng phát vào năm 2020, làn sóng ngừng hoạt động ban đầu đã ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng của Apple, với các sản phẩm bị trì hoãn bao gồm iPhone SE và iPhone 12. Năm 2021, Apple cho biết tình trạng thiếu chip và những hạn chế về nguồn cung khác đã khiến công ty thiệt hại hàng tỉ USD. Giờ đây, năm 2022, tình trạng phong tỏa nghiêm ngặt ở Trung Quốc lại một lần nữa làm khó Apple. Nhà cung cấp chính của Apple là Foxconn Technology Group và các đối tác lắp ráp cuối cùng khác tại đại lục phải tạm ngưng hoạt động. Bên cạnh đó, tình trạng thiếu chip kéo dài và chiến sự Nga - Ukraine cũng đang đe dọa xóa sổ doanh thu từ 4 đến 8 tỉ USD của Apple trong quý tài chính kết thúc vào cuối tháng 6/2022.
Kiên quyết giữ chiến lược sản xuất ở Trung Quốc
Bất chấp tác động tiêu cực của Trung Quốc về khả năng vận chuyển sản phẩm và tạo doanh thu cho Apple, Tim Cook một lần nữa kiên định bảo vệ chiến lược sản xuất mà ông đã xây dựng. "Khi bạn nhìn rộng ra và xem chuỗi cung ứng đã hoạt động như thế nào. Bạn sẽ thấy nó rất linh hoạt", CEO Apple lưu ý mọi người đã phải vật lộn với vấn đề cung cấp chip trong thời gian qua, và "tôi nghĩ rằng chúng tôi đã thực hiện rất tốt việc quản lý vấn đề này khi nói đến yếu tố tác động liên quan đến dịch Covid".
Điều nêu trên là không thể chối cãi vì hãng công nghệ Mỹ vẫn tạo ra gần 80 tỉ USD chỉ từ phần cứng trong quý tài chính thứ hai kết thúc vào tháng 3.2022. Tuy nhiên, 8 tỉ USD vẫn là một cơn gió lớn và Apple biết rằng họ cần phải chuyển dần việc xử lý tất cả các công đoạn lắp ráp cuối cùng ở Trung Quốc ra bên ngoài. Mac Pro 2019 có một số công đoạn lắp ráp được thực hiện ở Mỹ. Một số cấu hình nhất định của Mac Studio mới được lắp ráp tại Malaysia. Một số iMac M1 được sản xuất tại Ireland và Thái Lan, còn một số mẫu AirPods gần đây được sản xuất tại Việt Nam.
Dù vậy, thiết bị cấu hình cao nhất của công ty là iPhone, iPad và Apple Watch vẫn được sản xuất chủ yếu tại Trung Quốc. Apple đã cố gắng mở rộng một số hoạt động lắp ráp iPhone, với việc sản xuất một số đơn vị ở Ấn Độ trong vài năm qua. Nhưng số lượng iPhone được sản xuất bên ngoài đại lục vẫn chưa thực sự đáng kể. Cụ thể, Apple chỉ sản xuất được 1 triệu iPhone tại Ấn Độ trong quý 1/2022, khoảng thời gian mà hãng này được ước tính bán khoảng 60 triệu chiếc.
Hiện không có gợi ý nào cho biết những vấn đề hiện tại ở Trung Quốc sẽ kéo dài trong bao lâu đối với Apple. Ngay cả khi chúng được giải quyết nhanh chóng, dường như sẽ luôn có vấn đề mới xuất hiện. Đó là lý do tại sao các chuyên gia nghĩ rằng Apple nên làm việc nhiều hơn với đối tác sản xuất, hoặc tìm đối tác mới để thiết lập thêm các nhà máy ở Ấn Độ, Thái Lan, Ireland, Brazil, Việt Nam, Malaysia và thậm chí là Mỹ để đa dạng hóa hoạt động lắp ráp cuối cùng.
Vì sao iPhone 13 được sản xuất tại Ấn Độ là tin vui? Apple đang chuyển một số hoạt động sản xuất iPhone 13 sang Ấn Độ, một động thái có thể thúc đẩy toàn bộ ngành công nghiệp smartphone. Do hậu quả của đại dịch toàn cầu, Apple đã và đang nỗ lực để đa dạng hóa chuỗi cung ứng của mình, chuyển một số hoạt động sản xuất ra bên ngoài Trung Quốc. Trong...