Án oan 10 năm: Những chữ “nếu” đầy “trăn trở”….

Sau khi hung thủ thật sự xuống tay với chị Nguyễn Thị Hoan ở tỉnh Bắc Giang 10 năm trước ra đầu thú thì bức màn bí mật về vụ án dần dần hé mở.

Lúc ấy, nhiều người mới ngộ ra rằng, vụ án oan tày trời này sẽ không xảy ra nếu như, nếu như và nếu như…

Nếu những tình tiết trong vụ án được xem xét khách quan

Ngày 15-8-2003, chị Nguyễn Thị H bị chết tức tưởi bởi nhiều nhát dao chí mạng. Ngay sau đó cơ quan cảnh sát điều tra CA tỉnh Bắc Giang đã tiến hành thủ tục khám nghiệm tử thi và khám nghiệm hiện trường. Theo mô tả thì dưới chân nạn nhân có mảnh chai vỡ và một lưỡi dao mất chuôi. Trên nền nhà có nhiều vết chân trần dính máu, vết chân trái có chiều dài 23cm, chỗ rộng nhất 8,6cm. Tiến hành rà soát các đối tượng tình nghi, CQĐT đã triệu tập ông Nguyễn Thanh Chấn để xác minh. Qua kiểm tra, bàn chân trái của Chấn tính từ đầu ngón chân cái đến gót dài 22cm; chỗ bàn chân rộng bè nhất 8,8cm. Kích thước cơ học gần đúng kích thước những dấu vết để lại hiện trường của vụ án mạng. Tại phiên phúc thẩm, luật sư đã chỉ ra rằng, hai dấu chân chỉ gần trùng nhau về kích thước có nghĩa là không đúng nhưng HĐXX đã “bỏ ngoài tai” chi tiết này.

Về chứng cứ ngoại phạm, ngay từ giai đoạn điều tra, nhân chứng là bà Phạm Thị Nhâm trình bày: “Khoảng 7g20 tối 15-8-2003, tôi ra quán của ông Chấn mua kẹo thì gặp ông Nguyễn Văn Thực vào gọi điện ở quán nhà ông Chấn và chính ông Chấn là người bấm máy cho ông Thực gọi”. Ông Thực cũng xác nhận, đúng là ông có gọi điện nhờ tại quán nhà ông Chấn vào khoảng 7g30 tối xảy ra vụ án. Ông Chấn đã bấm máy cho ông gọi số 5660… Tại phiên tòa phúc thẩm, luật sư đã đưa bảng kê thanh toán tiền điện thoại do bưu điện cung cấp. Cụ thể, trong ngày 15-8-2003 từ số máy thuê bao nhà ông Chấn có cuộc gọi đến số 5660… , trùng với lời khai của 2 nhân chứng là bà Nhâm và ông Thực. Dù vậy, HĐXX vẫn cho rằng, cho dù tính khách quan của bảng kê điện tử kể trên là chính xác thì tài liệu này không thể là bằng chứng khẳng định vào thời điểm thực hiện cuộc gọi, ông Nguyễn Thanh Chấn là người bấm máy. Lời khai của bà Nhâm và ông Thực về việc ông Chấn bấm máy cũng không có tài liệu nào khác… để làm chứng?!

Một chi tiết quan trong khác cũng bị các cơ quan tiến hành tố tụng bỏ qua một cách khó hiểu. Dù biên bản ghi lời khai ghi rõ, ông Chấn nhận tội đã dùng dao đâm chị H nhưng CQĐT đã không thể thu hồi được chiếc chuôi dao tang vật theo lời khai của ông. Nếu thực sự ông Chấn đã giết chị H, lời khai nhận tội là đúng nhưng lời khai về con dao tang vật lại được miễn nhiêm coi là… sai?

Ông Chấn bên người vợ đau yếu nhưng can đảm. Ảnh: TL

Nếu ông Chấn không bị ép cung

Trong nhiều đơn kêu oan gửi các cơ quan chức năng ông Nguyễn Thanh Chấn đều khẳng định mình bị ép cung, ép nhận tội. Theo ông Chấn, các điều tra viên Nguyễn H.T., Trần N.L., Ngô Đ.D. đã đánh ông nhiều lần trong quá trình lấy lời khai, có điều tra viên đã cầm dao, búa bắt ép ông phải nhận tội. Ông viết: “Ngày 20-9-2003, tôi nhận được giấy triệu tập lần 2. Tôi lên để gặp làm việc và tiếp tục lấy dấu vân tay, dấu chân nhiều lần. Tôi vẫn trả lời không biết gì về cái chết của cô H. Sáng hôm sau, tôi đến theo hẹn thì cán bộ Nguyễn H.T. lại lấy dấu chân, dấu tay của tôi nhiều lần rồi tra hỏi, đánh tôi rất đau. Điều tra viên Trần N.L. tay cầm dao, lăm lăm đe doạ: “Mày có khai không, tao cho mày chết”. Các cán bộ: Nguyễn V.D, Ngô Đ.D, Đào V.B, Nguyễn T.T, T, Trần N.L thay nhau túc trực suốt ngày này sang đêm khác không cho tôi về và không cho tôi ngủ, dọa nạt ép buộc tôi… Cán bộ Trần N.L bắt tôi vẽ dao, tôi không vẽ loại dao gì lại bảo cho mày cái búa vào đầu cho mày chết bây giờ. Tiếp đó, cán bộ Ngô Đ.D đọc và bắt ép tôi viết đơn tự thú ngày 28-9-2003″. Ông Chấn còn viết: “Cũng trong trại Kế, tôi phải tập đâm bên nọ, đâm bên kia. Họ cho 1 tù nhân giả làm cô H. Cán bộ còn đưa cho cái thìa, cái lược để làm hung khí. Tập nhiều lần cho thành thạo. Làm đi làm lại để cho đúng ý của họ. Sau đó, họ mượn nhà dân, bắt tôi diễn lại và quay phim”….

Dù vậy, trả lời báo chí ngày 6-11-2013, Đại tá Nguyễn Văn Chức, Chánh Văn phòng và là người phát ngôn của CA tỉnh Bắc Giang cho biết, đã triệu tập và làm việc với các điều tra viên trong vụ án của ông Nguyễn Thanh Chấn. Theo ông Chức, CA tỉnh Bắc Giang đã rà soát hồ sơ về vụ án, đọc lại các lời khai của ông Chấn. “Qua đó chúng tôi kết luận hồ sơ không có gì bất thường”, ông Chức nói?!

Có việc điều tra viên CA tỉnh bức cung hay không phải đợi kết luận cuối cùng của Bộ Công an. Tuy nhiên, bất cứ ai theo dõi vụ việc cũng đều đặt câu hỏi: Nếu ông Chấn không bị đánh, bị bức cung thì tại sao ông Chấn phải làm đơn xin tự thú, phải khai nhận mình đã giết cô H? Nếu không bị ép cung thì tại sao trong các bản cung của CA ông Chấn đều nhận tội nhưng khi ra tòa, khi đã bị kết án lại liên tục kêu oan?

Nếu đơn kêu oan được xem xét thấu đáo

Bà Nguyễn Thị Chiến, vợ ông Chấn cho biết, trong thời gian chồng bà bị vướng vào vòng lao lý bà đã rất nhiều lần xuống Hà Nội gửi đơn kêu oan đến các cơ quan chức năng nhưng không được xem xét thấu đáo, thậm chí không nhận được hồi âm. Cùng lắm bà Chiến chỉ nhận được vài công văn trả lời với nội dung: “Cơ quan XY đã nhận được đơn của ông, bà… và đã gửi đến CA tỉnh Bắc Giang đề nghị xem xét, giải quyết”. Như vậy có thể khẳng định rằng, lãnh đạo CA tỉnh Bắc Giang đã nhận được đơn kêu oan của bà Chiến nhưng đã không có bất cứ động thái nào để điều tra, xác minh những lời kêu cứu từ người phụ nữ nhỏ bé này.

Từ trong tù, ông Chấn cũng đã gửi đơn kêu oan đến Thanh tra Bộ Công an, Chánh án TAND tối cao, Viện trưởng VKSND tối cao, Văn phòng Chính phủ… Theo ông Chấn, những lá đơn kêu oan của ông đều nói rõ việc ông bị các điều tra viên đánh đập, ép cung, mớm cung, dạy làm thực nghiệm điều tra… Trong hầu hết các lá đơn kêu oan, ông Chấn cũng trình bày việc bị các điều tra viên sử dụng nhiều biện pháp như thay nhau lấy cung, chuyển phòng giam nhiều lần để ông không được ngủ từ ngày 20 đến ngày 28-9-2003. Ông Chấn viết: “Do sợ hãi hoảng loạn bị tra tấn đánh đập nên tôi đã phải nhận và làm những gì mà cán bộ CA bắt tôi phải làm theo mà thực tế không phải như vậy”.

Vì gửi đơn kêu oan đi nhiều nơi mà không được xem xét nên ông Chấn rất tuyệt vọng, đã hai lần tìm đến cái chết để giải thoát nhưng đều không thành. Và khi kẻ giết chị H tự thú không ít người đã phải trăn trở: Nếu như đơn kêu oan của vợ chồng ông Chấn được xem xét thấu đáo thì có lẽ ở Bắc Giang đã không có vụ án oan gây chấn động cả nước như những hôm vừa rồi …

Nếu hung thủ không tự thú

10 năm trước, vào đêm xảy ra vụ án mạng tại thôn Me, bà Nguyễn Thị Lành, mẹ kế của nghi phạm Lý Nguyễn Chung phát hiện Chung là thủ phạm giết chị H nhưng bị chồng là ông Lý Văn Chúc đe dọa tước đoạt mạng sống nếu để lộ chuyện nên bà không dám hé lời.

Cái kim trong bọc lâu ngày cũng sẽ lòi ra, do liên tục bị chồng chửi bới, đe dọa, lương tâm bị cắn rứt nên sau nhiều năm cất giấu sự thật về hung thủ của vụ án, bà Lành đã kể toàn bộ sự việc với bố đẻ là ông Nguyễn Quang Hiền. Ông Hiền đã kể lại cho anh trai mình là ông Nguyễn Văn Khánh. Sau nhiều lần đấu tranh tư tưởng, ông Khánh đã quyết định hé lộ hung thủ thật sự trong vụ án 10 năm về trước cho vợ ông Chấn là bà Nguyễn Thị Chiến. Từ đầu mối đó, bà Chiến đã bí mật điều tra, nhờ sự giúp sức của ông Khánh trong quá trình làm chứng với cơ quan CA, bà Chiến đã có những căn cứ để cung cấp cho CQĐT lật lại vụ án sau 10 năm.

Và cuối cùng, được sự động viên của các kiểm sát viên, của gia đình, kẻ giết người đã ra đầu thú cho dù trước đó y đã thay hàng trăm số điện thoại, đi hàng chục miền đất khác nhau…

Vụ án có thể sẽ kết thúc có hậu với ông Chấn. Nhưng, nếu hung thủ không bị những người hàng xóm phát hiện; nếu không may ông Chấn đã bị tuyên tử hình. Và đặc biệt, nếu hung thủ không đầu thú thì có lẽ ông Chấn khó có ngày về…

Còn một chữ nếu nữa, đó là nếu những người gây ra oan sai cho ông Chấn vẫn “lên là lên” ở những vị trí quan trọng và coi vụ này chỉ là “tai nạn nghề nghiệp” mà không bị xử lý hình sự, thì…

Theo Pháp luật Xã hội