Ăn mặn… hại tim
Việc sử dụng quá nhiều muối trong các món ăn hằng ngày gây ra nhiều hệ luỵ khôn lường đối với sức khoẻ, trong đó có hệ tim mạch.
Ăn thừa muối là yếu tố nguy cơ chính gây tăng huyết áp, dẫn đến đột quỵ, nhồi máu cơ tim và nhiều bệnh tim mạch khác. Vì thế để phòng ngừa, hạn chế ăn mặn có ý nghĩa đặc biệt quan trọng.
Tại sao người bệnh tim mạch không nên ăn mặn?
Trước hết, chúng ta phải ý thức được rằng, muối là thành phần rất quan trọng đối với cơ thể. Vì muối giúp cân bằng lượng chất lỏng trong cơ thể, giúp truyền xung lực não và ảnh hưởng đến hoạt động co giãn cơ. Tất cả các món ăn đều phải có một lượng muối nhỏ nhất định.
Ngoài ra, natri trong muối cùng với kali, canxi và magiê kết hợp với nước tạo thành một hợp chất gọi là “chất điện phân”, có tác dụng “vệ sinh” bên trong cơ thể. Tuy nhiên, theo tính toán, một người trung bình mỗi ngày chỉ cần một lượng muối khoảng dưới 5g mỗi ngày.
Nhưng tại Việt Nam, theo kết quả điều tra toàn quốc, trung bình một người trưởng thành tiêu thụ tới 9,4g muối trong một ngày, nghĩa là cao gấp đôi so với khuyến nghị. Số liệu cho thấy, hiện nay, tại Việt Nam cứ 5 người trưởng thành thì có 1 người bị tăng huyết áp, cứ 3 trường hợp tử vong thì có 1 trường hợp do các bệnh tim mạch, chủ yếu tử vong do tai biến mạch não.
Trong năm 2016 ước tính toàn quốc có tới 81.800 trường hợp tử vong do bệnh mạch máu não (chiếm 15% tổng số tử vong trên toàn quốc) và 67.500 trường hợp tử vong do nhồi máu cơ tim (chiếm 12% số tử vong).
Ăn mặn làm tăng huyết áp.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), ăn mặn làm gia tăng nguy cơ những cơn đau tim và đột quỵ. Không những vậy, nhiều nghiên cứu khoa học đã chứng minh, ăn mặn còn là tác nhân gây ra nhiều căn bệnh khác như: Suy thận, loãng xương, ung thư dạ dày…
Khi ăn mặn, cơ thể chúng ta sẽ “nạp vào” một lượng natri lớn. Khi đó hàm lượng natri trong máu sẽ gia tăng và thận phải làm việc hết công suất mới lọc máu được. Khi lượng natri trong máu cao, thận không thể phát huy tối đa khả năng làm việc sẽ gia tăng áp lực thẩm thấu trong lòng mạch. Hậu quả là nước sẽ di chuyển bên trong lòng mạch theo áp lực thẩm thấu gây tăng thể tích máu. Vì thế, ăn mặn là nguyên nhân gây bệnh tim mạch và làm huyết áp tăng cao.
Tăng huyết áp thường được biết đến như là một “kẻ giết người thầm lặng”. Bởi tăng huyết áp có thể ủ bệnh tới 15 đến 20 năm mà không hề có bất kỳ một dấu hiệu hoặc triệu chứng nào. Hấp thụ một lượng muối nhiều hơn mức cần thiết trong mỗi bữa ăn cũng làm tăng nguy cơ mắc phải căn bệnh nguy hiểm này.
Video đang HOT
Nguyên nhân là do natri sẽ hút nước từ thành của động mạch vào trong mạch máu, làm cho động mạch bị thu hẹp trong khi lượng nước và áp suất lại tăng lên. Tăng huyết áp dễ dẫn đến một số bệnh nguy hiểm khác như bệnh thận, đau tim, đột quỵ, xuất huyết não…
Còn với người bị suy tim, bên cạnh các triệu chứng ho, khó thở, nhịp nhanh, mệt mỏi thì phù cũng là một triệu chứng phổ biến. Phù thường gặp ở mu bàn chân và cẳng chân, trường hợp nặng có thể phù toàn thân, đó là do tình trạng ứ trệ tuần hoàn, giữ muối và nước trong cơ thể gây ra. Do đó việc thực hiện chế độ ăn nhạt, uống ít nước là rất quan trọng giúp giảm các triệu chứng phù và làm giảm gánh nặng cho tim.
Cần làm gì để xây dựng chế độ ăn giảm muối?
Muối có nhiều trong nước chấm, các loại thức ăn khô như cá khô, chà bông, mắm… Chúng ta nên bắt đầu giảm muối trong bữa ăn từng bước một, với các chế độ ăn nhạt tham khảo như sau:
Chế độ ăn nhạt vừa: Là trong chế độ ăn chỉ cần 800 – 1.200mg natri/ngày, tương đương 2 – 3g muối. Trong đó đã có sẵn 1g từ gạo và rau quả của khẩu phần ăn nên khi chế biến thức ăn chỉ cần cho 2g muối/ngày hoặc 2 thìa cà phê nước mắm/ngày.
Chấm nhẹ tay giúp giảm ăn mặn.
Chế độ ăn nhạt: Là trong chế độ ăn chỉ cần 400 – 700mg natri/ngày, tương đương 1 – 2g muối. Trong đó đã có sẵn khoảng 1g muối từ gạo và rau quả của khẩu phần ăn. Vì vậy nên khi chế biến khẩu phần ăn chỉ cần cho 1g muối ăn hoặc 1 thìa con nước mắm/ngày là đủ lượng natri theo yêu cầu.
Chế độ ăn nhạt hoàn toàn: Là trong chế độ ăn chỉ cần 200 – 300mg natri/ngày, tương đương 0,5-1g muối. Lượng natri này đã có đủ trong thực phẩm, do đó khi chế biến khẩu phần ăn cần chú ý: Hoàn toàn không dùng muối, mì chính, bột canh, nước mắm và chọn thực phẩm chứa ít natri, chẳng hạn gạo trắng, khoai, củ, rau, quả ngọt, thịt, cá, trứng.
Để đảm bảo chế độ ăn với lượng muối vừa đủ, tốt cho sức khỏe, chúng ta nên ưu tiên những thực phẩm có lượng muối ít như: Rau xanh, trái cây, các loại thịt nạc….
Một số món ăn phù hợp là: Khoai tây hầm thịt bò, thịt băm viên hấp, đậu phụ luộc, bí xanh, bí đao luộc bỏ nước, cá luộc hoặc hấp nhạt, khoai tây, khoai lang rán hoặc luộc, bánh quy, bánh đậu xanh.
Không nên ăn thực phẩm chứa nhiều muối.
Các loại thực phẩm nhiều muối nên hạn chế ăn như: Thực phẩm muối, lên men (dưa muối, cà muối, mắm tép, mắm cá…); thực phẩm chế biến sẵn (xúc xích, lạp xường, giò chả…); thực phẩm khô (cá khô, tôm khô, mực khô…); thức ăn kho, rang, rim (cá kho, thịt kho…); thực phẩm công nghiệp (mì ăn liền, bim bim, thịt hộp, cá hộp)…
Và cuối cùng, để tránh ăn thừa muối ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe nhưng vẫn đảm bảo cơ thể được cung cấp đủ muối (natri) cần thiết chúng ta cần phải nhớ và thực hiện thông điệp truyền thông của ngành y tế đó là: Cho bớt muối – chấm nhẹ tay và giảm ngay đồ mặn.
Để tránh ăn thừa muối ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe nhưng vẫn đảm bảo cơ thể được cung cấp đủ muối (natri) cần thiết thì chúng ta cần phải nhớ và thực hiện thông điệp truyền thông của ngành y tế đó là: Cho bớt muối – chấm nhẹ tay và giảm ngay đồ mặn.
Giảm lượng muối bằng chế độ ăn phù hợp
Tại Việt Nam, theo điều tra năm 2015, mức tiêu thụ muối trung bình/người/ngày là 9,4 gram (nam 10,5 gram và nữ 8,3 gram).
Nhưng chỉ có 16% số người khi được hỏi cho rằng bản thân mình có ăn mặn. Các chuyên gia khuyến cáo, việc giảm lượng muối ăn hằng ngày sẽ hạn chế các nguy cơ mắc bệnh.
Nhiều tác hại cho sức khỏe
Bệnh nhân tăng huyết áp cần giảm ăn muối.
Chị Nguyễn Thị Phương, ở đường Võ Trường Toản, phường An Hòa, quận Ninh Kiều, TP Cần Thơ có thói quen nêm nếm thức ăn "đậm đà". Những món kho, rim, chiên, chị thường ướp nhiều đường và muối. Chị Phương chia sẻ: "Con tôi thích ăn như vậy. Mình nấu vậy, cháu ăn được nhiều cơm.
Nấu lạt, cháu không thích ăn". Thói quen nêm nếm thức ăn như chị Phương rất phổ biến ở các bà nội trợ. Món ăn mặn rồi, nhưng trên nhiều bàn ăn, còn thêm chén nước chấm, kèm với tỏi, ớt, để ai ăn mặn thì chấm thêm. Đây cũng là thói quen ăn của cô sinh viên Nguyễn Ngọc Hà, Trường Đại học Kỹ thuật - Công nghệ Cần Thơ. Mỗi khi ăn, Hà đều rót thêm chén nước mắm, hoặc nước tương cho các món canh, xào.
Theo điều tra yếu tố nguy cơ bệnh không lây nhiễm năm 2015, thói quen sử dụng muối của người Việt Nam: 89% là sử dụng muối trong bếp ăn; 70% là sử dụng muối trên bàn ăn; 20% sử dụng muối chế biến sẵn. Ở các nước phát triển, 77% là sử dụng muối ở trong nhà hàng và các loại thức ăn nhanh. Riêng tại Việt Nam, theo Viện Dinh dưỡng, năm 2011, 70% người được điều tra cho muối vào khi chế biến và khi ăn; 20% muối có trong thực phẩm chế biến sẵn; 10% có trong thực phẩm tự nhiên.
Muối là một loại gia vị quen thuộc. Trong đó Natri là một trong hai nguyên tố chính, chiếm khoảng 40% trọng lượng của muối. Trong cơ thể người, Natri đóng vai trò quan trọng để điều chỉnh và duy trì cân bằng dịch thể, cân bằng axít-bazơ, dẫn truyền tín hiệu thần kinh - cơ, hỗ trợ hấp thụ các chất dinh dưỡng và bảo đảm chức năng bình thường của tế bào.
Muối có tác dụng tạo vị mặn cho thực phẩm, giảm đáng kể vị đắng, chua, bảo quản thực phẩm. Tuy nhiên, nhiều người dân chưa biết về tác hại của việc ăn mặn. Theo điều tra tại Phú Thọ, dưới 50% người được điều tra biết ăn nhiều muối là nguy cơ gây tăng huyết áp (THA); dưới 10% biết ăn thừa muối gây tai biến mạch máu não và nhồi máu cơ tim và trên 50% người được điều tra không nhận biết được đầy đủ những thực phẩm thông thường có nhiều muối.
Mặc dù muối rất cần thiết đối với cơ thể nhưng ăn thừa muối lại gây ra tác hại cho sức khỏe, gây nguy cơ cao mắc các bệnh: THA, nhồi máu cơ tim, suy tim, tai biến mạch máu não, ung thư dạ dày, loãng xương, suy thận... Ăn thừa muối còn liên quan đến béo phì, suy giảm nhận thức, rối loạn thính lực, làm bệnh hen phế quản nặng thêm...
Tất cả bệnh nhân THA, đái tháo đường đều cần được tư vấn về ăn giảm muối. Người khỏe mạnh cũng cần ăn giảm muối do biến cố tim mạch xảy ra ở cả người THA và không THA. Huyết áp càng cao hơn so với huyết áp lý tưởng (
Cho bớt muối - chấm nhẹ tay - giảm ngay đồ mặn
Bác sĩ Huỳnh Minh Trúc đề nghị tăng cường lồng ghép tuyên truyền giảm ăn muối trong các cuộc họp, sinh hoạt...
Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới, mỗi người trưởng thành nên ăn dưới 5 gram muối/ngày. Mức này áp dụng cho cả người bị THA và người không THA, kể cả phụ nữ có thai, bà mẹ cho con bú. 5 gram muối tương đương với một thìa cà phê muối đầy hoặc 10 gram bột canh hoặc 11 gram hạt nêm hoặc 25 gram nước mắm. Mức khuyến cáo này không áp dụng cho người bệnh hoặc đang điều trị thuốc có nguy cơ làm giảm Natri máu, gây giữ nước cấp tính hoặc cần áp dụng chế độ ăn giám sát chặt chẽ theo chỉ định của bác sĩ.
Trẻ em nên ăn lượng muối ít hơn. ThS. BS Huỳnh Văn Tú, Phó Giám đốc Trung tâm Phòng chống chấn thương và Các bệnh không lây, Viện Y tế công cộng TP Hồ Chí Minh, cho biết: Trẻ từ 6 đến 8 tháng tuổi mức khuyến cáo là 1,5 gram muối/ngày. Mức này tăng dần, đến năm 12 tuổi thì bằng người lớn. Hiện nay, khi trẻ đã ăn được cơm, phần lớn các gia đình cho trẻ ăn chung các món ăn với người lớn. Ngoài ra, trẻ còn ăn các món ăn vặt nên trẻ em đang ăn rất nhiều muối. Lượng muối sử dụng nhiều nhất trong lúc chế biến. Vì thế, cần thay đổi thói quen sử dụng muối bằng cách giảm lượng muối trong lúc nấu thức ăn.
Tại Hội thảo về giảm ăn muối được tổ chức ở TP Cần Thơ vào ngày 4-3-2021, có đại biểu nêu sáng kiến: ngành Y tế thiết kế khẩu hiệu giảm ăn muối, chia sẻ rộng rãi trên mạng xã hội và khuyến cáo các bà nội trợ in, dán ngay khu vực bếp để nhắc nhở mình giảm ăn muối. Bác sĩ Huỳnh Minh Trúc, Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP Cần Thơ đề nghị y tế dự phòng quận, huyện phối hợp ngành Giáo dục lồng ghép nội dung giảm ăn muối vào các buổi tập huấn về công tác phòng dịch, an toàn thực phẩm cho ban giám hiệu, thầy cô giáo và cán bộ phụ trách công tác y tế trường học; sinh hoạt dưới cờ ở các trường. Đồng thời, các ban, ngành, đoàn thể đưa nội dung giảm ăn muối tuyên truyền trong các cuộc họp, sinh hoạt.
Ngành Y tế hướng dẫn cách giảm muối: cho bớt muối - chấm nhẹ tay - giảm ngay đồ mặn. Cho bớt muối bằng cách: Hạn chế cho muối và gia vị chứa nhiều muối vào thực phẩm khi sơ chế, tẩm ướp và nấu; giảm từ từ lượng muối sử dụng cho đến khi giảm một nửa lượng muối và gia vị chứa muối; dùng dụng cụ để kiểm soát được lượng muối và gia vị nêm nếm cho vào thực phẩm; không cho muối hoặc gia vị chứa nhiều muối vào nước luộc rau.
Tăng cường các món luộc, hấp. Sử dụng các gia vị khác như tiêu, ớt, tỏi để ăn ngon hơn mà không cần dùng nhiều muối. Với "chấm nhẹ tay": hạn chế để muối và nước chấm trên bàn ăn. Hạn chế chấm và bỏ thói quen chấm ngập thực phẩm vào nước chấm và gia vị chứa nhiều muối. Hãy pha loãng nước mắm để chấm. Không chấm các món ăn đã mặn. Không ăn trái cây chấm muối hay gia vị chứa nhiều muối. Không nên cố uống hết nước khi ăn bún, miến, phở, nhất là khi ăn ở hàng quán. Giảm ngay đồ mặn: Hạn chế các thực phẩm chế biến sẵn chứa nhiều muối.
Người bình thường ăn giảm muối không làm cho cơ thể bị thiếu muối chỉ cần ăn thực phẩm tự nhiên hằng ngày là đã đủ cung cấp đầy đủ lượng Natri trong cơ thể vì thực phẩm tự nhiên đã có muối. Cơ thể bị thiếu hụt muối chỉ xảy ra trong một số trường hợp đặc biệt: Người bị tiêu chảy nặng kéo dài, người lao động nặng nhọc trong điều kiện nắng nóng kéo dài nhiều giờ, vận động viên luyện tập cường độ rất cao trong thời gian dài.
Bộ Y tế ban hành Quyết định 2033/QĐ-BYT ngay 28/03/2018 phê duyệt Kế hoạch quốc gia Truyền thông vận động thực hiện giảm muối trong khẩu phần ăn đê phòng, chống tăng huyết áp, đột quỵ và các bệnh không lây nhiễm khác giai đoạn 2018-2025. Vơi muc tiêu giam mưc tiêu thu muôi trung binh cua ngươi trương thanh xuông con dươi 7 gram/ngươi/ngay.
Hiểu đúng về DASH - chế độ ăn kiêng giúp kiểm soát bệnh cao huyết áp DASH là chế độ ăn kiêng giúp kiểm soát bệnh cao huyết áp được nhiều người áp dụng. Chế độ ăn DASH khuyến khích giảm muối trong khẩu phần ăn và ăn những thực phẩm hỗ trợ làm giảm huyết áp như kali, canxi và magie. Vì chế độ ăn uống được cho là đóng vai trò vô cùng quan trọng trong quá...











Tiêu điểm
Tin đang nóng
Tin mới nhất

Lý do đi bộ thường xuyên giúp kéo dài tuổi thọ

Cứu sống 1 trẻ đuối nước bằng kỹ thuật hạ thân nhiệt chỉ huy

Điều nên biết nếu bạn muốn ăn khoai lang giảm cân

Thu hồi toàn quốc viên nang cứng Femancia không đạt chất lượng

6 dấu hiệu cảnh báo bệnh ở đường tiêu hóa, cần nội soi càng sớm càng tốt

Cứu sống mẹ con sản phụ bị sa dây rốn hiếm gặp

Cảnh báo liệt mặt biến chứng do tự ý điều trị tại nhà

Loại trái cây chỉ cần ăn một quả mỗi ngày tốt cho sức khỏe và vui vẻ hơn

Mỹ đánh giá 'rau tốt nhất thế giới' hóa ra là rau quen thuộc, các bà nội trợ mê tít

Cúm A nguy hiểm với phụ nữ mang thai

Đừng chủ quan với mạng sống của mình

Gần 800 ca bệnh cúm trong tháng 1 và 2
Có thể bạn quan tâm

Bạn gái 2k4 được Hoài Lâm cưng nhất từ trước tới nay, làm 1 ngoại lệ chưa từng có
Sao việt
20:00:35 06/03/2025
Hot: Nữ diễn viên sống sót qua nhiều lần tự tử bất ngờ kết hôn với bạn thân 17 năm
Sao châu á
19:57:02 06/03/2025
Qua đêm nay (ngày 6/3/2025), 3 con giáp này sẽ trở thành đại gia, may mắn ngập tràn, tiền vàng vận hết vào người
Trắc nghiệm
19:41:33 06/03/2025
Những cô gái có bố mẹ là tỷ phú Việt Nam, gen Z vừa học xong đã nắm trong tay cả nghìn tỷ
Netizen
19:31:24 06/03/2025
Bộ phim nóng nhất sự nghiệp diễn viên Quý Bình vừa qua đời
Phim việt
18:45:54 06/03/2025
Mỹ thừa nhận xung đột Ukraine là cuộc chiến ủy nhiệm giữa hai cường quốc
Thế giới
18:41:49 06/03/2025
Bữa tối nhất định phải nấu món canh này: Dễ làm mà ngọt ngon, thanh nhiệt lại dưỡng phổi và loại bỏ mỡ thừa
Ẩm thực
17:48:41 06/03/2025
Ái nữ nhà Công Vinh - Thủy Tiên từng được giấu mặt giờ ra sao: Chiều cao "ăn đứt" mẹ, trổ mã ở tuổi 12
Sao thể thao
17:21:25 06/03/2025
Người mang dòng máu quý hiếm nhất thế giới qua đời
Lạ vui
16:36:19 06/03/2025