AI là ‘vũ khí’ đưa Việt Nam thành cường quốc công nghệ

Trong kỷ nguyên kết nối mới, AI sẽ là trụ cột quan trọng của quốc gia công nghệ và Việt Nam đang đứng trước rất nhiều cơ hội lẫn thách thức.

Tại phiên thảo luận về Sức mạnh của AI trong diễn đàn Công nghệ Việt trong kỷ nguyên kết nối mới do VnExpress tổ chức ngày 7 và 8/1, Thứ trưởng Khoa học và Công nghệ – Bùi Thế Duy – cho rằng AI ở Việt Nam luôn có sức hút đặc biệt và còn nhiều tiềm năng rất lớn để phát triển.

Ở Việt Nam, AI không còn là khoa học viễn tưởng mà đã âm thầm đi vào cuộc sống. “Từ trợ lý ảo giúp sắp xếp công việc, chọn quần áo, đồ ăn, AI đã rất gần gũi trong mọi ngõ ngách bằng ứng dụng trên điện thoại đến robot tương tác với khách hàng mọi lúc, mọi nơi”, ông Duy nhận định.

Bàn về tiềm năng của AI Việt Nam, ông Nguyễn Xuân Phong – chuyên gia AI quốc tế thuộc Viện nghiên cứu AI – Mila (Canada) – cho rằng: “AI trong tương lai sẽ là ‘vũ khí’ quan trọng bậc nhất để hoàn thành sứ mệnh đưa Việt Nam trở thành cường quốc công nghệ”.

Ông Phong đánh giá những năm qua, chính phủ và các doanh nghiệp Việt Nam đã đầu tư rất quyết liệt vào trí tuệ nhân tạo. “Các ứng dụng AI chỉ bị giới hạn là trí tưởng tượng của các bạn trẻ. Các bạn sáng tạo được xa đến đâu, sức mạnh AI sẽ đi xa đến đó. Giới trẻ là bộ mặt của đất nước, cần tiên phong trong các lĩnh vực, thay đổi bộ mặt của AI nước nhà”, chuyên gia AI của viện Mila nói.

ÔngNguyễn Xuân Phong – chuyên gia AI quốc tế thuộc Viện nghiên cứu AI-Mila (Canada) thảo luận về sức mạnh của AI trong kỷ nguyên kết nối mới tại Diễn đàn Công nghệ VnExpress ngày 8/1.

Theo ông Bùi Thế Duy, Việt Nam có lợi thế về dân số, thị trường và nhu cầu thị trường còn rất lớn. “Để AI phát triển hơn nữa, chúng ta cần các tập đoàn công nghệ lớn liên kết cộng đồng nghiên cứu, học thuật và giải pháp. Ngoài ra, chúng ta cũng phải hình thành văn hoá xây dựng dữ liệu, tích luỹ dữ liệu, vì đây sẽ là nguồn tài nguyên trong tương lai”, ông Duy nhấn mạnh.

Đảm bảo an toàn thông tin cho nguồn dữ liệu của AI

Bên cạnh việc làm giàu nguồn dữ liệu, các nhà quản lý, nhà khoa học và công ty làm sản phẩm cũng đặc biệt quan tâm về việc bảo đảm an toàn thông tin cá nhân của người dùng.

Ông Vũ Thanh Thắng, Phó chủ tịch Bkav, cho rằng câu chuyện an ninh mạng luôn song hành với sự phát triển của AI hay IoT. Theo ông Thắng, các đơn vị làm hệ thống điện tử luôn đặt an toàn dữ liệu lên hàng đầu. Hiện nay có hai mô hình quản lý dữ liệu là quản lý tập trung và phân tán dữ liệu. Với quản lý tập trung, lãnh đạo Bkav ví mô hình này nguy hiểm “như bỏ trứng chung một giỏ”, khả năng mất mát xảy ra rất cao. “Dữ liệu một khi đã mất, rất khó khôi phục, mất mát không thể bù đắp. Với những dữ liệu nhạy cảm như hệ thống camera an ninh biên giới, việc tập trung dữ liệu vào một máy chủ sẽ là thảm hoạ nếu xảy ra mất mát”, ông Thắng cảnh báo.

Để đảm bảo an toàn, mô hình phân tán dữ liệu được ưu tiên hơn cả. Theo ông Thắng, thay vì 1.000 camera tập trung dữ liệu tại một trung tâm, có thể giảm thất thoát bằng cách lưu trữ ở nhiều nơi khác nhau. Tội phạm mạng dù có thâm nhập vào một camera cũng không vào được cả hệ thống. Trong tương lai, sẽ có hàng triệu camera hoạt động, dữ liệu càng trở nên quan trọng và nhạy cảm, nên mô hình quản lý dữ liệu phân tán sẽ là mô hình phù hợp.

Ngoài ra khi thao tác, dữ liệu phải mã hóa trên nhiều góc độ, chẳng hạn, dữ liệu có lấy được cũng không thể xem được, bên cạnh đó là mã hóa đường truyền… Các chuẩn mã hóa đã có và đã tốt, trong trường hợp đòi hỏi cao hơn, sẽ có những chuẩn bảo mật khắt khe hơn.

Ông Bùi Thế Duy – Thứ trưởng Khoa học và Công nghệ (bìa trái) thảo luận cùng các chuyên gia, đại diện doanh nghiệp về các vấn đề AI tại Việt Nam.

Ông Trần Thế Toàn – Phó giám đốc công nghệ, mảng di động Lazada – cho rằng các đơn vị khai thác dữ liệu người dùng phải cân bằng giữa tiện ích và bảo mật cho người dùng. Các nền tảng phải xem xét đến việc sử dụng dữ liệu một cách đúng đắn. “Người dùng đã tin tưởng trao thông tin, mình phải đảm bảo việc khai thác trong phạm vi cho phép. Dùng dữ liệu của người dùng để phục vụ chính họ và phải bảo đảm an toàn. Đây là điều tối quan trọng”, ông Toàn nói.

Một vấn đề khác của AI được nhiều người quan tâm là đạo đức trong AI. Ông Bùi Thế Duy lưu ý: Hai mặt của AI là bên cạnh việc thấu hiểu nhu cầu người dùng, AI cũng có thể phơi bày những điều riêng tư, nhạy cảm khi biết quá nhiều thông tin, đây là điều mà cả người dùng và các công ty làm sản phẩm phát đặc biệt lưu ý.

Diễn đàn “Công nghệ Việt trong kỷ nguyên kết nối mới”, được tổ chức trong hai ngày 7 và 8/1 tại TP HCM, có ba phiên thảo luận về: Sản phẩm Công nghệ Việt, Việt Nam trong kỷ nguyên 5G và Sức mạnh AI trong kỷ nguyên kết nối mới. Đại diện các bộ, ngành, các công ty công nghệ Việt Nam, đại diện các nhà mạng lớn trong nước, các chuyên gia về trí tuệ nhân tạo hàng đầu… sẽ chia sẻ góc nhìn cùng những thách thức với nền công nghệ trong nước trước một kỷ nguyên mới.