6 mẹo giúp người mắc bệnh phổi có giấc ngủ ngon
Một số hành động nghe có vẻ đơn giản, nhưng nếu kiên trì thực hiện có thể giúp người bệnh COPD cải thiện rõ rệt giấc ngủ và sức khỏe hô hấp.
Đối với người mắc bệnh COPD, việc có một giấc ngủ ngon là điều khó khăn. Ảnh: Freepik.
Với nhiều người sống chung với bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD), giấc ngủ ngon mỗi đêm là điều không dễ dàng. Những cơn ho kéo dài, tình trạng khó thở và tác dụng phụ của thuốc có thể khiến họ trằn trọc suốt đêm. Khi giấc ngủ bị gián đoạn, cơ thể không được nghỉ ngơi đầy đủ, điều này lại làm các triệu chứng COPD trở nên tồi tệ hơn vào ban ngày.
Để cải thiện chất lượng giấc ngủ và hỗ trợ kiểm soát bệnh tốt hơn, người bệnh có thể áp dụng một số cách sau đây.
Chuẩn bị tâm lý thư giãn trước khi ngủ
Theo WebMD , thay vì leo lên giường và đi ngủ ngay lập tức, bạn nên dành thời gian thư giãn cơ thể và tinh thần. Một số cách đơn giản người bệnh có thể thử:
Tắm nước ấm để cơ thể được làm dịu
Thực hiện vài động tác kéo giãn nhẹ nhàng giúp thả lỏng cơ bắp
Nghe nhạc nhẹ
Tắt toàn bộ thiết bị điện tử ít nhất một giờ trước khi đi ngủ
Video đang HOT
Thiết lập không gian ngủ lý tưởng
Phòng ngủ nên là nơi yên tĩnh, mát mẻ và mang lại cảm giác thư giãn. Bạn có thể sử dụng rèm tối màu hoặc rèm cản sáng để giảm ánh sáng từ bên ngoài vào phòng, điều này giúp cơ thể dễ nhận biết tín hiệu rằng đã đến giờ nghỉ ngơi.
Nhiệt độ lý tưởng trong phòng ngủ thường dao động từ 15 đến 22 độ C. Ngoài ra, bạn nên giữ không gian gọn gàng, tránh bừa bộn. Một chút hương oải hương nhẹ nhàng từ tinh dầu cũng có thể giúp bạn dễ ngủ hơn. Lưu ý, người bệnh nên hạn chế mang điện thoại, máy tính hoặc tivi vào phòng ngủ.
Chọn tư thế ngủ phù hợp
Việc nằm thẳng lưng hoàn toàn có thể làm giảm thể tích phổi, khiến bạn khó thở hơn. Vì vậy, hãy kê cao đầu khi nằm ngủ để giảm áp lực lên phổi. Nếu bạn quen nằm nghiêng, hãy kẹp một chiếc gối giữa hai chân và giữ lưng thẳng. Còn nếu nằm ngửa, bạn nên hơi gập đầu gối và đặt gối dưới chân để hỗ trợ cột sống và giảm áp lực lên ngực.
Sử dụng máy thở oxy đúng cách
Ban đêm, nhịp thở thường chậm lại và nồng độ oxy trong máu có thể giảm xuống. Nếu bạn đang được chỉ định sử dụng máy thở oxy, đừng quên đeo thiết bị trong khi ngủ để đảm bảo cơ thể nhận đủ oxy suốt đêm.
Hình thành thói quen sống lành mạnh
Nếu bạn đang hút thuốc, điều đầu tiên và quan trọng nhất là nên tìm cách cai thuốc càng sớm càng tốt, theo Healthline . Bên cạnh đó, hãy giữ không gian sống trong lành, tránh xa khói thuốc lá, bụi mịn và các chất ô nhiễm khác. Những tác nhân này có thể làm đường thở bị kích thích và thu hẹp, khiến tình trạng khó thở trở nên nghiêm trọng hơn.
Ăn uống khoa học hơn
Chế độ ăn cũng ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ. Người bệnh nên hạn chế uống cà phê hoặc các loại đồ uống chứa caffeine sau bữa tối vì chúng có thể khiến bạn trằn trọc khó ngủ. Lưu ý rằng, bạn cần tránh ăn tối quá no, đặc biệt là các món nhiều tinh bột hoặc đường gần giờ đi ngủ. Thay vào đó, hãy lựa chọn những bữa ăn nhẹ với rau củ, trái cây và các loại protein lành mạnh như cá hoặc thịt nạc.
Ô nhiễm không khí: Mối đe dọa vô hình đến sức khỏe tinh thần
Khi nói về ô nhiễm không khí, tác động lên hệ hô hấp thường được nhắc tới nhiều nhất, song ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần cũng là vấn đề đáng lo ngại không kém.
Là chuyên gia tâm lý học và giảng viên cấp cao tại Đại học RMIT, Tiến sĩ Gordon Ingram nhận thấy ngày càng có nhiều bằng chứng khoa học về mối đe dọa vô hình này.
Tháng 3 ở Hà Nội thường là mùa nồm với độ ẩm không khí cao.
Hà Nội và nhiều tỉnh thành miền Bắc đang bước vào mùa nồm - hiện tượng thường thấy trong tháng 2 và 3 với mưa phùn kéo dài, độ ẩm cao và không khí lưu thông kém. Những thay đổi thời tiết này khiến cuộc sống hàng ngày trở nên khó chịu hơn, đồng thời tình trạng ô nhiễm không khí cũng trầm trọng hơn khi bầu không khí ẩm ướt khiến bụi mịn bị giữ lại gần mặt đất.
Ô nhiễm không khí có hại không chỉ do các hóa chất trong không khí có độc tính về mặt vật lý hay liên quan đến các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp, mà còn vì chúng có thể tác động trực tiếp lên tâm lý, ảnh hưởng đến bộ não, tâm trí và hành vi của chúng ta.
Đó là lý do tại sao vào mùa nồm và ô nhiễm, nhiều người cảm thấy tâm trạng giảm đáng kể. Một số người nhận thấy triệu chứng của rối loạn cảm xúc theo mùa (SAD), thường phổ biến hơn vào mùa đông ở các nước có khí hậu lạnh, nhưng cũng thể xuất hiện ở bất cứ đâu có thời tiết u ám, lạnh giá và không có ánh nắng kéo dài. Một số người thì sẽ cảm nhận được bản thân cáu kỉnh, mệt mỏi hoặc mất tập trung hơn. Trầm cảm và lo âu có xu hướng trở nên tồi tệ hơn trong những điều kiện như vậy và ngay cả những người không có tiền sử về vấn đề sức khỏe tâm thần cũng có thể cảm thấy bất an.
Giải mã lý do cho những tác động này là một chủ đề nghiên cứu quan trọng của ngành tâm lý học môi trường. Đây là bộ môn nghiên cứu đang phát triển thuộc lĩnh vực khoa học hành vi, được thúc đẩy bởi những quan ngại về biến đổi khí hậu và tính bền vững, cũng như quá trình đô thị hóa gia tăng nhanh chóng trên toàn thế giới. Lĩnh vực này ra đời dựa trên ý tưởng rằng tâm trí của con người bị ảnh hưởng bởi môi trường sinh sống. Vì vậy, nếu muốn có tâm trí khỏe mạnh, chúng ta cần một môi trường lành mạnh hơn. Con người hít thở hơn 20.000 lần mỗi ngày, và các kỹ thuật yoga và thiền dạy chúng ta rằng hơi thở ảnh hưởng rất nhiều đến trạng thái tinh thần của mỗi chúng ta. Tuy nhiên, nhiều người chưa biết rằng ô nhiễm không khí có liên quan đến nhiều vấn đề tâm lý như: Suy giảm nhận thức và "sương mù não" (đặc biệt là ở người lớn tuổi), trầm cảm và lo âu, căng thẳng và sức khỏe cảm xúc kém, phát triển chứng rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD) và các vấn đề chú ý khác ở trẻ em.
Mặc dù hầu hết các nghiên cứu liên quan còn khá mới mẻ và giới khoa học cần đẩy mạnh nghiên cứu hơn nữa, nhưng mối liên hệ giữa ô nhiễm không khí và sức khỏe tinh thần đang trở nên rõ ràng hơn.
Một cơ chế chính trong mối liên hệ này được cho là tình trạng viêm tổng quát (một phản ứng tự miễn dịch), có thể ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của trục HPA (trục hạ đồi - tuyến yên - thượng thận). Là một trong những hệ thống cân bằng nội môi chính trong cơ thể, trục HPA chịu trách nhiệm giải phóng các hormone như cortisol để đối phó với căng thẳng. Vì vậy, khi trục trặc thì cơ quan này có thể ảnh hưởng sâu rộng đến cơ thể và não bộ.
Bên cạnh đó, ô nhiễm không khí còn có thể gây ra tác động trực tiếp đến thần kinh, đặc biệt là trong thời kỳ mang thai và tuổi già (một số nghiên cứu chỉ ra mối liên hệ với chứng mất trí). Vì vậy, người già, phụ nữ mang thai và trẻ nhỏ đặc biệt cần có nguồn cung cấp không khí sạch mọi lúc mọi nơi.
"Về trẻ em, gần đây tôi đã bắt đầu nghiên cứu hiện tượng gia tăng các vấn đề về sự chú ý trong xã hội hiện đại như ADHD. Mọi người thường nghĩ rằng công nghệ số đang gây ra các vấn đề về sự chú ý, đặc biệt là ở trẻ em và người trẻ. Nhưng bạn có biết: ADHD cũng liên quan đến ô nhiễm không khí? Cũng giống như cách hóa chất độc hại trong không khí có thể khiến cơ thể con người bị viêm nhiễm và đổ bệnh, chúng có thể gây ra tác động viêm ở não, dẫn đến hội chứng "sương mù não" và các vấn đề khác. Vậy nên, nếu muốn đầu óc minh mẫn thì chúng ta cần phải làm sạch không khí.
Lĩnh vực nghiên cứu kết hợp giáo dục và công nghệ mà tôi đang theo đuổi có thể đóng vai trò trong việc giải quyết vấn đề này. Một ý tưởng mà tôi dự định phát triển là trò chơi di động dạy trẻ em về chất lượng không khí, kết hợp dữ liệu ô nhiễm theo thời gian thực từ các nguồn như IQAir. Mục tiêu là dạy trẻ em cách cư xử có trách nhiệm khi không khí xấu. Công nghệ di động có rất nhiều tiềm năng để giúp ích cho việc này", Tiến sĩ Gordon Ingram cho biết.
Tiến sĩ Gordon Ingram, chuyên gia tâm lý học và giảng viên cấp cao tại Đại học RMIT.
Ở cấp độ cá nhân, mỗi người chúng ta có thể từng bước giảm tiếp xúc không khí độc hại bằng cách theo dõi chất lượng không khí, sử dụng máy lọc không khí và đeo khẩu trang vào những ngày ô nhiễm cao. Nhưng việc quan trọng không kém đối với sức khỏe tinh thần của là cần đi ra ngoài và tận hưởng không khí trong lành khi thời tiết đẹp - có thể ở công viên hoặc không gian xanh khác, nơi cây cối và nước giúp làm sạch không khí một cách tự nhiên.
Tuy vậy, để tạo nên thay đổi căn bản thì sẽ cần đến các chính sách thông minh và thực thi bài bản. Đẩy mạnh năng lượng sạch, kiểm soát khí thải chặt chẽ và quy hoạch đô thị tốt hơn là điều cần thiết. Những nỗ lực thay đổi như giảm thiểu bụi xây dựng và đốt rác thải, thúc đẩy sử dụng xe điện, phương tiện giao thông công cộng và hoạt động tái chế, thậm chí phát minh ra công nghệ sạch hơn để phục vụ các phong tục như đốt vàng mã, có thể tạo ra sự khác biệt lớn.
"Ở Hà Nội, ô nhiễm không khí đã cao đến mức một bộ phận người dân phải rời khỏi thành phố để tìm kiếm không khí trong lành hơn. Đó là lời cảnh tỉnh rằng đây không chỉ là sự bất tiện mà còn có khả năng trở thành khủng hoảng sức khỏe cộng đồng. Nếu thực sự muốn bảo vệ cả cơ thể và tâm trí của mình, chúng ta phải nhìn nhận ô nhiễm không khí một cách nghiêm túc", Tiến sĩ Gordon Ingram nhận định.
Trong ngày chất lượng không khí gia tăng ô nhiễm, các chuyên gia môi trường khuyến cáo người dân hạn chế ra ngoài, nhất là những người có bệnh lý nền, người già và trẻ em. Để bảo vệ sức khỏe, người dân nên đeo khẩu trang chống bụi mịn khi ra ngoài và tham gia giao thông bằng phương tiện công cộng, xe điện nhằm giảm phát thải chất ô nhiễm ra môi trường...
Trước thực trạng nói trên, trong năm 2025 Chính phủ sẽ xây dựng, triển khai đề án khắc phục ô nhiễm không khí ở các đô thị. Xử lý ô nhiễm không khí cũng được Thủ tướng xem là một trong những vấn đề cấp bách cần phải huy động nguồn lực. Trong khi đó Quốc hội cũng sẽ giám sát tối cao sáu tháng cuối năm 2025, tìm cách xử lý ô nhiễm không khí ở Hà Nội.
Theo Tổ chức Y tế thế giới và các nghiên cứu cho thấy, ô nhiễm không khí làm tăng nguy cơ mắc các bệnh viêm đường hô hấp cấp, viêm phổi tắc nghẽn mãn tính, hen suyễn, bệnh tim mạch, đột quỵ và ung thư. Ngoài ra tiếp xúc với chất ô nhiễm trong không khí có thể gây tổn thương da, các bệnh về mắt, tác động đến hệ thần kinh, hệ miễn dịch. Các chuyên gia khuyến cáo một số giải pháp bảo vệ sức khỏe trong những ngày ô nhiễm như hạn chế ra đường, nếu ra đường cần đeo khẩu trang có khả năng chống bụi mịn PM2,5, nên đóng các cửa chính, cửa sổ trong những ngày này, nhất là những gia đình gần đường giao thông, súc rửa mũi họng bằng nước muối sinh lý sau khi ra ngoài. Với những người nhạy cảm như người mắc bệnh hô hấp, tim mạch, người già, trẻ nhỏ cần theo dõi sức khỏe chặt chẽ. Ô nhiễm không khí tại Hà Nội và các tỉnh miền Bắc được xác định bởi nhiều nhóm nguyên nhân gồm hoạt động giao thông, sản xuất công nghiệp - làng nghề và các hoạt động dân sinh như đốt rác, đốt rơm rạ hay sử dụng bếp than tổ ong đun nấu.
Tác nhân gây dị ứng thường gặp Tôi mới phát hiện bị viêm mũi và viêm da dị ứng mà không biết vì nguyên nhân nào. Mong bác sĩ tư vấn những tác nhân nào gây chứng dị ứng để tôi biết và tránh? Lê Hằng (Hòa Bình). Có nhiều tác nhân gây dị ứng, có thể kể đến gồm: Thời tiết thay đổi làm suy giảm miễn dịch ở...








Tiêu điểm
Tin đang nóng
Tin mới nhất

5 tư thế yoga giúp cải thiện cơn đau cho người bệnh gout

Nổi mẩn, bong tróc da cảnh báo bạn có thể mắc viêm gan B

Ăn con so biển, người đàn ông phải nhập viện cấp cứu

5 loại trái cây giàu kali có thể giúp hạ huyết áp

5 biện pháp khắc phục loét miệng tại nhà

Ăn rau quả nhiều màu sắc có lợi gì cho sức khỏe?

Phát hiện ung thư nhờ một miếng dán siêu nhỏ

Các thuốc không dùng cùng với paracetamol

Cá diếc có tác dụng gì?

Cải thiện chứng mất ngủ trong 24 giờ bằng một thay đổi trong chế độ ăn

Biếng ăn sinh lý ở trẻ kéo dài bao lâu?

Mùa hè, cảnh giác tai nạn thương tích ở trẻ em
Có thể bạn quan tâm

Đị chợ mà gặp "nhân sâm" dưới nước mua ngay, vừa ngon lại thanh mát, mẹ bầu thỉnh thoảng ăn rất tốt
Ẩm thực
23:55:54 28/06/2025
Ngô Thị Trâm Anh đăng quang Hoa hậu Trái đất Việt Nam 2025
Sao việt
23:50:38 28/06/2025
10 mỹ nhân khóc đẹp nhất Hàn Quốc: Khen Son Ye Jin mấy cũng không đủ, số 1 rơi lệ trời đất cũng xót xa
Hậu trường phim
23:35:45 28/06/2025
5 phim điện ảnh Việt tuyệt hay và cảm động về gia đình, mỗi năm xem lại 1 lần không thấy chán
Phim việt
23:32:48 28/06/2025
Khán giả khen Squid Game 3 nhân văn nhưng chê thiếu sự kịch tính
Phim châu á
23:15:55 28/06/2025
Cảnh báo nguy cơ lũ quét và sạt lở đất ở Bắc Bộ do mưa lớn kéo dài
Tin nổi bật
23:15:39 28/06/2025
Hệ lụy từ buôn bán động vật hoang dã trái phép
Pháp luật
23:11:58 28/06/2025
Song Hye Kyo diện váy cúp ngực gợi cảm, khoe nhan sắc không tuổi
Phong cách sao
23:04:00 28/06/2025
TRÌNH - "bài rap khổ nhất thế giới" của HIEUTHUHAI lên sóng VTV24
Nhạc việt
22:42:14 28/06/2025
Tình hình căng thẳng của em út BTS: Đối diện bão chỉ trích, quan hệ với 1 người bị xuyên tạc
Nhạc quốc tế
22:40:07 28/06/2025