5 thói quen phổ biến vô tình gây tổn thương gan

Tùng Lâm09:16 04/03/2024

Bạn có thể mắc bệnh gan mà không hề biết vì thường không có triệu chứng cho đến giai đoạn cuối.

Sau một thời gian nhất định, gan sẽ mất khả năng tự phục hồi nếu chúng ta thường xuyên có những thói quen gây hại cho nó. (Ảnh: ITN)

Vì vậy, điều quan trọng là phải thực hiện các bước cần thiết để giữ cho gan của bạn khỏe mạnh, càng sớm càng tốt.

Gan là một trong những cơ quan quan trọng nhất của cơ thể. Vai trò chính của nó là loại bỏ độc tố. Bất cứ thứ gì bạn đưa vào cơ thể đều được gan xử lý và chăm sóc, sau đó sẽ đào thải ra ngoài.

Trên thực tế, gan có thể tự động thay thế các tế bào bị tổn thương từ đó tự sửa chữa và phục hồi.

Tuy nhiên, sau một thời gian nhất định, gan sẽ mất khả năng tự phục hồi nếu chúng ta thường xuyên có những thói quen gây hại cho nó. Dưới đây là những thói quen phổ biến có thể làm tổn thương gan đến mức không thể sửa chữa được.

Mất ngủ

Việc đảm nhiệm quá nhiều công việc khiến bạn phải trả giá bằng giấc ngủ của mình. Lối sống này có thể làm hỏng gan của bạn về lâu dài. Các nghiên cứu chỉ ra rằng không ngủ đủ giấc có thể gây ra stress oxy hóa cho gan.

Dinh dưỡng kém và béo phì

Lối sống này có thể làm hỏng gan của bạn về lâu dài. (Ảnh: ITN)

Hầu hết chúng ta đều thích đi ăn ngoài hàng, la cà tại quán cà phê. Nhưng bạn cần nhớ rằng thói quen ăn uống kém lành mạnh và tiêu thụ thực phẩm chế biến sẵn cũng như thực phẩm đông lạnh thường xuyên sẽ gây tổn hại gan theo thời gian.

Nhìn chung, thói quen ăn uống kém, lịch trình thất thường và tiêu thụ thực phẩm chế biến sẵn/đóng gói/mua ngoài/chiên rán có thể gây hại cho gan vì dẫn đến tích tụ chất béo và độc tố mà gan không thể loại bỏ dễ dàng.

Video đang HOT

Hút thuốc

Trên bao thuốc lá có ghi ‘”Hút thuốc có hại cho sức khỏe”. Nhưng nhiều người vẫn chọn hút thuốc vì thấy nó hay, thích hợp với bạn bè đồng trang lứa hoặc vì nghiện và giờ đây việc bỏ thuốc trở nên quá khó khăn.

Hút thuốc lá gây ra nhiều tác dụng phụ và tổn thương gan là một trong số đó. Cho dù hút thuốc lá không ảnh hưởng trực tiếp đến gan, nhưng việc sử dụng quá nhiều sản phẩm chứa nicotin có thể dẫn đến stress oxy hóa, từ đó tạo ra các gốc tự do, cuối cùng gây tổn hại cho gan.

Nghiện rượu

Bất cứ thứ gì được tiêu thụ ở mức độ vừa phải và không thường xuyên đều không gây hại cho gan. Tuy nhiên, tiêu thụ quá nhiều rượu sẽ làm tổn thương gan đến mức không thể sửa chữa được.

Thậm chí, nó dẫn đến một tình trạng gọi là bệnh gan do rượu. Bệnh gan do rượu gây tổn thương gan, dẫn đến tích tụ chất béo, viêm và sẹo. Nói tóm lại, cơ chế giải độc chắc chắn sẽ gặp trục trặc nếu việc tiêu thụ rượu không bị hạn chế hoặc kiểm soát trong thời gian dài.

Mách bạn cách bảo vệ gan

Các chất độc như dư lượng thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ có thể xâm nhập vào cơ thể chúng ta qua những thực phẩm vô cơ. (Ảnh: ITN)

Theo giới chuyên gia, bạn hoàn toàn có thể ngăn ngừa bệnh gan bằng cách áp dụng lối sống lành mạnh hơn.

Quản lý cân nặng

Ngay cả những người hơi thừa cân cũng có nguy cơ bị gan nhiễm mỡ, dẫn đến bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD). Lúc này, giảm cân đóng một vai trò quan trọng trong việc giúp giảm mỡ gan.

Béo phì có thể gây ra bệnh gan cũng như các vấn đề sức khỏe khác như bệnh tim, tiểu đường tuýp 2, viêm khớp và một số bệnh ung thư.

Nếu bạn lo lắng về cân nặng của mình và có bất kỳ vấn đề sức khỏe nào, hãy nói chuyện với bác sĩ về các chiến lược tốt nhất để bạn giảm cân an toàn trước khi áp dụng chế độ ăn kiêng hoặc thói quen tập thể dục mới.

Giảm lượng calo, tránh đường, tăng lượng trái cây và rau quả, thay thế thực phẩm chế biến sẵn bằng nhiều loại thực phẩm cơ bản, tự nhiên hơn sẽ giúp bạn chăm sóc gan, cải thiện sức khỏe nói chung và giảm cân.

Áp dụng chế độ ăn uống và tập thể dục lành mạnh cũng giúp gan kiểm soát mức cholesterol và chất béo trung tính trong máu.

Tăng cường tập thể dục

Tập thể dục tốt cho gan và cơ thể nói chung. Một cách đơn giản biến việc tập thể dục thành một thói quen thường xuyên trong cuộc sống của bạn là đi bộ, đạp xe, làm vườn, khiêu vũ, bơi lội hoặc chơi môn thể thao mà bạn yêu thích.

Những thay đổi đơn giản mà bạn có thể thực hiện bao gồm đi cầu thang bộ thay vì thang máy hoặc thang cuốn, đỗ xe càng xa cửa trung tâm mua sắm càng tốt, bắt xe buýt và xuống sớm vài điểm dừng rồi đi bộ hết quãng đường còn lại hoặc đi bộ sau bữa tối thay vì ngồi xem TV.

Sử dụng các sản phẩm an toàn

Gan là vũ khí chính của cơ thể trong cuộc chiến chống lại chất độc trong môi trường và trong thực phẩm, và bạn có thể hỗ trợ gan bằng cách giảm tải chất độc.

Nhà cửa, trường học và nơi làm việc có thể trở thành môi trường độc hại nếu sử dụng các sản phẩm làm sạch không tự nhiên, thuốc trừ sâu và các sản phẩm bình xịt khác.

Các chất độc như dư lượng thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ cũng có thể xâm nhập vào cơ thể chúng ta qua những thực phẩm vô cơ và thực phẩm không được rửa sạch đúng cách.

Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy glyphosate, được sử dụng rộng rãi trên cây lương thực có thể gây tổn thương gan.

Vì vậy, hãy sử dụng các lựa chọn thay thế tự nhiên bất cứ khi nào có thể để giúp ích cho gan của bạn. Đừng quên rửa trái cây và rau củ cẩn thận và chọn sản phẩm được nuôi trồng hữu cơ (nếu có thể).

Đề xuất mở rộng nguồn tạng hiến lấy từ người chết tim

Mặc dù đánh giá lợi ích của nguồn tạng hiến từ người cho chết tim rất rõ ràng, các chuyên gia vẫn cho rằng cần quan tâm, cân nhắc tiêu chí 'an toàn về pháp lý, thoải mái về tâm linh'.

Tại Việt Nam, Luật Hiến ghép mô tạng ra đời năm 2006 nhưng chỉ đề cập hiến mô tạng từ người chết não, chưa đề cập hiến mô tạng từ người chết tim. Đây là thông tin do PGS.TS Đồng Văn Hệ, Giám đốc Trung tâm điều phối ghép tạng Quốc gia, cung cấp tại hội thảo Hiến mô, tạng từ người chết tim tại Việt Nam diễn ra ngày 29/2.

Theo các chuyên gia, người chết tim có thể hiến được phổi, thận, gan, tụy, các mô, giác mạc, xương, gân. Thế giới tận dụng các nguồn hiến tạng từ người sống và người chết. Với người chết có hai nguồn là nguồn chết tim và chết não. Còn tại Việt Nam, hiện 95% ca ghép tạng được tiến hành từ người cho sống, chỉ có 5% ca ghép từ người cho chết não, ngược với xu hướng thế giới.

Thực tế 20 năm qua, nhiều nước trên thế giới đã tăng nguồn hiến mô tạng từ người chết tim. Tại Trung Quốc, hiến tạng được lấy từ 3 nguồn, gồm người chết não, chết tim và chết tim sau khi chết não. Tỷ lệ người hiến chết tim nhiều hơn chết não.

Cụ thể, năm 2015, Trung Quốc thực hiện 6.719 ca ghép thận, trong đó, 64% là thận hiến từ người sống; 19% thận hiến từ người chết tim sau chết não và 17% từ người hiến chết não. Nguyên nhân là hiến mô tạng từ người chết não còn nhiều tranh luận. Nhiều người Trung Quốc cho rằng khi tim chưa ngừng đập, bệnh nhân chưa thể chẩn đoán tử vong, gia đình chỉ đồng ý hiến tạng khi tim đã ngừng đập.

PGS.TS Nguyễn Quang Nghĩa, Giám đốc Trung tâm Ghép tạng thuộc Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, cho biết tại đơn vị này, nhiều trường hợp không thể đánh giá được chết não vì trong quá trình thực hiện, bệnh nhân bị ngừng tuần hoàn (chết tim).

"Mặc dù gia đình bệnh nhân đã ý hiến tạng nhưng do không có quy định trong luật nên chúng tôi không thể lấy tạng được từ người hiến chết tim, điều này rất lãng phí", bác sĩ Nghĩa chia sẻ.

PGS Đồng Văn Hệ đề xuất nguồn tạng, mô được hiến từ người chết tim cần được cụ thể hóa để đưa vào Luật Hiến ghép mô tạng và xây dựng quy trình cụ thể. Ông cũng lưu ý cách thức, quy trình, tiêu chuẩn để chẩn đoán người chết tim rất khác so với quy trình chẩn đoán chết não.

Việt Nam đã thực hiện gần 8.000 ca ghép tạng trong hơn 30 năm qua, gần 6% tạng được hiến từ người chết não. Ảnh: BVCC

Đồng tình với quan điểm ghép tạng từ người hiến ngừng tim hoặc ngừng tuần hoàn là một dạng hiến tạng mở rộng nhằm tận dụng tối đa những mô tạng còn chức năng để ghép, Tiến sĩ Dư Thị Ngọc Thu, Trưởng đơn vị điều phối ghép các bộ phận cơ thể người, Bệnh viện Chợ Rẫy (TP.HCM), đề xuất bổ sung nguồn hiến từ người chết tim vào luật.

Tuy nhiên, việc bổ sung này cần đáp ứng điều kiện xây dựng hoàn chỉnh chặt chẽ các quy định về pháp lý, hành chính, tiêu chuẩn y khoa, tài chính - là cơ sở để phát triển hệ thống hiến, điều phối, ghép mô - tạng, bảo đảm tính minh bạch, công bằng.

Đánh giá việc chẩn đoán chết tim rất quan trọng, từ kinh nghiệm thực tế tại Bệnh viện Chợ Rẫy, bác sĩ Thu cho rằng mấu chốt quan trọng trong ghép tạng từ người hiến ngừng tuần hoàn là thời điểm chẩn đoán tử vong.

Tiến sĩ Dương Đức Hùng, Giám đốc Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức (Hà Nội), cho biết cần cân nhắc quy trình, tiêu chí kỹ thuật xác định chết tim cần làm nghiêm túc và cân nhắc kỹ lưỡng. Để xây dựng bộ tiêu chuẩn chết tim, Việt Nam nên tham khảo và áp dụng bộ tiêu chuẩn đã áp dụng trên thế giới.

"Lợi ích của việc có tạng đã quá rõ nhưng làm sao để có tiêu chí an toàn về pháp lý, thoải mái về tâm linh là điều chúng ta cần tiếp tục phải quan tâm", bác sĩ Hùng nêu băn khoăn.

Việt Nam bắt đầu ghép tạng từ năm 1993. Sau 31 năm ghép tạng và 13 năm lấy tạng từ người cho chết não, tính tới tháng 10/2023, cả nước đã thực hiện gần 8.000 ca ghép, song chỉ gần 500 ca được ghép từ nguồn tạng là người cho chết não, chết tim (tương đương gần 6%).

Mỗi năm Việt Nam chỉ có khoảng 10 người chết não hiến tạng, thuộc hàng thấp nhất thế giới, bằng 1/110 so với Hàn Quốc và 1/500 so với Tây Ban Nha. Tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, trong 5 năm, chỉ 107 người cho chết não hiến tạng, trên cả nước con số này là 154 người. Trong khi hàng nghìn người có tên trong danh sách chờ ghép tạng.

4 món ăn bài thuốc giúp giải độc gan do rượu Dịp cuối năm nhiều người khó lòng khước từ lời mời uống rượu, bia. Vậy làm thế nào để hạn chế tác hại của rượu, bia đối với lá gan của chúng ta, giúp giải độc gan hiệu quả? 1. Vai trò thải độc tố của gan Gan là bộ phận rất quan trọng nhận nhiệm vụ dự trữ, chuyển hóa và đào...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Vụ ô tô Mercedes lao xuống biển Nha Trang, xác định danh tính 4 cô gái đi cùng13:53

Cơ quan điều tra Hàn Quốc huy động 1.000 người bắt ông Yoon Suk Yeol08:15

Người lạ vào tận trường mầm non nghi bắt cóc bé gái 4 tuổi10:53

Israel tấn công Yemen, tuyên bố sẽ truy lùng các thủ lĩnh Houthi17:48

3 người giàu nhất thế giới sẽ dự lễ nhậm chức của ông Trump08:24

Khu nhà giàu California hoang tàn sau thảm họa cháy rừng10:51

Nghi can phóng hỏa bị bắt tại khu vực cháy rừng Los Angeles06:54

Nga phản pháo lệnh cấm vận nặng nề nhất của Mỹ08:10

Lợi dụng cháy rừng ở California để đóng giả lính cứu hỏa hòng trộm cắp06:49

Người dân sợ bị phạt khi leo lề, rẽ phải nhường đường xe cấp cứu lúc bị kẹt xe09:12

Rộ tin Hamas đồng ý thỏa thuận ngừng bắn, thả con tin tại Gaza08:14

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Các loại quả ít nguy cơ tồn dư thuốc trừ sâu nhất

08:43:51 18/01/2025

Vỏ bơ dày và không ăn được đóng vai trò như một rào chắn tự nhiên, ngăn thuốc trừ sâu xâm nhập vào phần bên trong. Mặc dù vậy, bạn vẫn nên rửa sạch vỏ bơ để tránh vi khuẩn hoặc chất ô nhiễm từ vỏ chuyển sang các phần khác khi cắt.

Bệnh dại có nguy cơ gia tăng dịp Tết

08:32:40 18/01/2025

Dù có vắc-xin phòng bệnh, tỷ lệ tiêm phòng cho chó mèo ở một số khu vực vẫn thấp, đặc biệt là ở các quốc gia có tỷ lệ tiêm phòng cho động vật nuôi thấp như Đông Nam Á.

Thưởng thức trà shan tuyết thế nào để tránh tác dụng phụ?

08:29:39 18/01/2025

Uống trà shan tuyết quá đặc có thể dẫn đến ngộ độc trà, dẫn đến mệt mỏi, chóng mặt, buồn nôn và tăng nguy cơ mắc các vấn đề về tim mạch và huyết áp. Nên thưởng thức trà pha ở nồng độ nhẹ hoặc vừa phải để tránh những tác dụng phụ tiềm ẩn...

3 loại hạt tốt cho tim mạch lại không lo tích mỡ bụng

06:28:12 18/01/2025

Hạt hướng dương chứa nhiều chất xơ giúp thúc đẩy quá trình tiêu hóa, giảm cholesterol, giúp bạn cảm thấy no lâu hơn và giảm cảm giác thèm ăn, từ đó hỗ trợ giảm cân hiệu quả.

Một loại củ được xem là 'mỏ vàng' dinh dưỡng và được bác sĩ khuyên dùng

06:26:02 18/01/2025

Beta-carotene là một chất chống oxy hóa mà cơ thể chuyển hóa thành vitamin A. Chất này có rất nhiều trong khoai lang giúp duy trì thị lực tốt và tránh các bệnh như quáng gà.

5 bí quyết phòng ngừa bệnh loét dạ dày tá tràng

05:24:01 18/01/2025

Loét dạ dày tá tràng là tình trạng những vết loét phát triển trên niêm mạc của dạ dày và đoạn đầu của ruột non, thường xảy ra do vi khuẩn HP và thói quen sinh hoạt không lành mạnh.

Đau đầu đột ngột: Cảnh báo căn bệnh nguy cơ tử vong nhanh chóng

05:20:41 18/01/2025

Dị dạng mạch máu não ở người trẻ gây những hệ quả vô cùng nặng nề, có thể để lại di chứng suốt đời.

Nam sinh 15 tuổi tử vong vì đột quỵ

05:18:33 18/01/2025

Mặc dù đã được hồi sức tích cực tại Trung tâm Đột quỵ nhưng tình trạng bệnh nhân diễn biến nhanh, tiên lượng rất nặng. Sau 2 ngày cấp cứu, bác sĩ giải thích không còn khả năng cứu chữa, bệnh nhân được đưa về nhà và tử vong sau đó.

Dây đeo đồng hồ thông minh chứa hóa chất độc hại

05:15:07 18/01/2025

Một nghiên cứu của Đại học Notre Dame phát hiện dây đeo đồng hồ thông minh và các thiết bị theo dõi sức khỏe khác chứa hàm lượng cao nhiều chất PFAS độc hại có thể thẩm thấu qua da đi vào cơ thể.

Phòng tránh biến chứng loét bàn chân, người bệnh đái tháo đường cần chăm sóc bàn chân như thế nào?

04:45:31 18/01/2025

Người bệnh mắc bệnh đái tháo đường có nguy cơ mắc nhiều biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt là ở bàn chân.

Cô gái sơ ý nuốt cả viên thuốc còn nguyên vỏ sắc cạnh

04:43:31 18/01/2025

Bác sĩ khuyến cáo cả người lớn lẫn trẻ nhỏ phải luôn cẩn thận trong việc uống thuốc và dùng các thực phẩm. Nên kiểm tra và đọc kỹ đường dùng thuốc, khi uống thuốc không nên cười đùa hay la hét để tránh tình trạng nuốt phải thuốc chưa bó...

Nhiều người phải cấp cứu vì viêm phổi

04:30:16 18/01/2025

Ngay khi nhập viện, bệnh nhân đã được đặt ống thở máy để duy trì hô hấp. Các bác sĩ cũng sử dụng kháng sinh phổ rộng để chống nhiễm trùng và thuốc kháng nấm để tiêu diệt nấm phổi.