3 thói quen khó cải thiện kỹ năng phát âm
Ngại nói, tự đoán cách phát âm, không nghe lại phần phát âm của bản thân là những thói quen cản trở việc phát âm tiếng Anh chính xác.
Không chỉ với tiếng Anh mà với bất kỳ ngôn ngữ nào, ngữ pháp, từ vựng và phát âm đều là những kiến thức nền tảng, giúp sản sinh những kỹ năng ngôn ngữ nghe, nói, đọc, viết. Đặc biệt, việc nâng cao trình độ phát âm cần được trau dồi trong môi trường có tính tương tác và tiếp xúc với những nguồn nghe chuẩn, phù hợp với trình độ. Trong khi đó, nhiều người học thiếu môi trường thúc đẩy học và luyện tập thường xuyên nên dần hình thành những thói quen không tốt khiến việc phát âm khó cải thiện.
Ngại nói
Người học thuộc trình độ Beginners (Cơ bản) thường ngại nói tiếng Anh trước đám đông vì tâm lý sợ sai, sợ bị đánh giá hoặc sợ người nghe không hiểu được điều mình muốn diễn đạt, dẫn đến sự e dè, thiếu tự tin. Vì vậy các bạn cũng bỏ qua những cơ hội luyện nói để được người khác nhận xét và cải thiện khả năng của bản thân.
Để khắc phục điều này, thầy Hải Đăng – Cố vấn chuyên môn của IELTS Fighter khuyên, người học nên tự luyện phát âm qua gương, xem những video học phát âm trên Youtube như kênh Rachel’s English hay BBC Learning English để thành thạo bảng phiên âm IPA. Ngoài ra bạn cũng có thể tìm kiếm partner (bạn đồng hành) cùng luyện phát âm thông qua các ứng dụng luyện nói trực tuyến với người bản xứ như Cambly hoặc tham gia các câu lạc bộ Speaking để có cơ hội luyện nói thường xuyên hơn, nhờ đó tăng phản xạ giao tiếp và sự tự tin khi nói.
Thầy Hải Đăng – Cố vấn chuyên môn của IELTS Fighter.
Tự đoán cách phát âm
Nhiều bạn khi học tiếng Anh thường có thói quen nhìn mặt từ và đoán cách phát âm, dựa trên những trải nghiệm đã có về cách phát âm những từ tương tự thay vì tra từ điển để kiểm tra cách phát âm chính xác.
Dưới đây là 10 từ người Việt hay phát âm sai và cách phát âm chính xác (theo từ điển Oxford)
Khi gặp bất cứ từ nào không nắm rõ cách phát âm, bạn nên tra cứu từ trong từ điển Oxford hoặc Cambridge để nắm được cách phát âm chính xác của từ.
Không nghe lại phần phát âm của bản thân
Việc không nghe lại phần phát âm, phần nói của chính mình sẽ khiến người học không nhận ra mình phát âm chính xác hay không, từ đó khó có thể cải thiện khả năng phát âm. Bạn nên lựa chọn nguồn nghe phù hợp với khả năng của bản thân và ứng dụng phương pháp Shadowing (Nghe và nói lặp lại đồng thời), kết hợp thu âm lại phần nói để đối chiếu, so sánh với cách phát âm chuẩn của người bản xứ.
Để việc ứng dụng Shadowing đạt hiệu quả tốt nhất, cố vấn chuyên môn của IELTS Fighter, thầy Hải Đăng khuyên người theo nên áp dụng theo quy trình sau:
Bước 1: Lựa chọn nguồn nghe có thời lượng ngắn, nội dung đơn giản
Bước 2: Nghe và theo dõi transcript
Bước 3: Nhìn transcript và nói đồng thời theo transcript
Bước 4: Tắt âm lượng bài nói, nói theo transcript và thu âm
Bước 5: Nghe lại phần thu âm và đối chiếu với bản ghi gốc.
Mẹo học phát âm như người bản xứ
Shadowing là kỹ thuật người học nói cùng lúc với speaker, từ đó bắt chước hoàn toàn ngữ điệu, cách phát âm, nhấn nhá của người bản địa.
Bản chất của việc trau dồi ngôn ngữ cũng như xây dựng một ngôi nhà. Để ngôi nhà kiên cố, nền móng phải chắc, vững chãi. "Với tiếng Anh, nền tảng đó bao gồm ba yếu tố cốt lõi: Phát âm - ngữ pháp - từ vựng", ông James Nguyễn - cố vấn học thuật của hệ thống IELTS Fighter chia sẻ.
Cũng theo ông James Nguyễn, khả năng phát âm tốt sẽ ảnh hưởng tích cực đến kỹ năng nghe và nói. Điều này có lợi khi thực hiện bài thi IELTS, bởi việc phát âm tốt sẽ giúp nhận diện được những từ ngữ có cách đọc gần giống nhau như /et/ (eight - số 8) và /et/ (chữ H), hay những từ tưởng đơn giản nhưng thí sinh thường nhầm lẫn về cách phát âm như island (/alnd/) và recipe (/respi/).
Phát âm tốt là điểm cộng lớn khi giám khảo đánh giá khả năng nói trong bài thi IELTS, vì bên cạnh ngữ pháp, từ vựng và độ trôi chảy, Pronunciation (Phát âm) là một trong bốn tiêu chí quyết định số điểm nhận được.
Ngôi nhà ngôn ngữ của người học tiếng Anh.
Điểm nổi bật của phương pháp Shadowing
Shadowing là kỹ thuật người học nói cùng lúc với speaker, từ đó bắt chước hoàn toàn ngữ điệu, cách phát âm, nhấn nhá của người bản địa, thay vì lắng nghe hết cả câu rồi mới lặp lại nội dung. Kỹ thuật Shadowing giúp người học phát triển khả năng phát âm tiếng Anh khi nhận ra sự khác biệt trong cách phát âm của mình và người bản xứ.
Ngoài ra, kỹ thuật này còn gia tăng kỹ năng nghe hiểu và cải thiện phản xạ giao tiếp cho người học. Điểm nổi bật của phương pháp học này là người học có thể chủ động lựa chọn nguồn nghe phù hợp với sở thích, khả năng của bản thân từ những nguồn tài nguyên có sẵn trên Youtube, Ted Talks, phim ảnh... và hoàn toàn miễn phí.
Cách thực hành phương pháp Shadowing
Lựa chọn nguồn nghe phù hợp
Tùy thuộc vào sở thích và khả năng của bản thân, bạn có thể tự mình lựa chọn nguồn nghe đa dạng như video bài thuyết trình, bài hát, video phỏng vấn người nổi tiếng... Tuy nhiên, để đảm bảo tính hiệu quả của việc luyện phát âm, các nguồn nghe nên đáp ứng các tiêu chí sau:
- Độ dài bài nghe không quá 5 phút và bài nghe dài nên được chia làm nhiều phần nhỏ để luyện.
- Cần có transcript (lời thoại) để người học dễ dàng theo kịp nội dung, tra những từ chưa rõ phát âm và so sánh bản đọc của mình với bài nghe.
- Nội dung không quá chuyên sâu và không chứa nhiều từ vựng khó.
- Tốc độ nói vừa phải, phù hợp với khả năng nghe.
- Nguồn nghe chuẩn Anh - Anh, Anh - Mỹ.
Phân bổ thời gian luyện tập
Thời gian phù hợp để học phát âm qua Shadowing là 30-45 phút mỗi ngày để đảm bảo tính liên tục và dần tạo cho bản thân thói quen ôn luyện.
Bước 1: Nghe toàn bộ bài đọc và theo dõi transcript (lời thoại) để nắm được nội dung chính của bài. Chú ý đến cách nhấn trọng âm trong từ, trong câu, ngữ điệu của người bản xứ.
Bước 2: Vừa nghe hội thoại vừa nhìn transcript và nói (có thể điều chỉnh tốc độ bài nói để nghe rõ cách phát âm, nối âm, ngữ điệu, cách ngắt nghỉ...)
Bước 3: Tắt âm lượng bài nói, nhại giọng theo transcript và ghi âm lại. Sau đó, đối chiếu bản thu âm với bài nghe để so sánh.
Anh ngữ IELTS Fighter có hướng dẫn cách áp dụng phương pháp Shadowing với các bài hát nổi tiếng, vừa giúp giải trí, vừa nâng cao khả năng phát âm. Bạn có thể áp dụng và cảm nhận sự thay đổi trong phát âm tiếng Anh với những mẹo thực hành như trong video sau:
Ông James Nguyễn (IELTS 8.0) đến từ IELTS Fighter hướng dẫn học tiếng Anh bằng phương pháp Shadowing
POPS Kids "trình làng" tính năng về giáo dục mới dành cho trẻ Nền tảng giải trí và giáo dục hàng đầu dành cho trẻ POPS Kids vừa trình làng "trường học online" tích hợp đầy đủ kiến thức và kĩ năng cho trẻ ngay tại nhà. POPS Kids ra mắt từ năm 2014, được các bậc phụ huynh ví von như "bảo mẫu" công nghệ hàng đầu dành cho trẻ. Với hơn 7 năm phát...