3 loại hải sản tiềm ẩn nhiều vi nhựa gây hại sức khỏe
Nhiều loại hải sản quen thuộc như ngao, sò, tôm, cua… có nguy cơ chứa vi nhựa, gây tác động xấu cho sức khỏe con người.
Vi nhựa là các hạt nhựa nhỏ có kích thước dưới 5mm làm ô nhiễm biển và xâm nhập vào chuỗi thức ăn qua sinh vật biển. Những hạt này xuất phát từ mảnh nhựa lớn bị phâ.n hủ.y trong đại dương hoặc mỹ phẩm, chất tẩy rửa và một số sản phẩm khác.
Khi ô nhiễm nhựa trong đại dương gia tăng, nhiều loài sinh vật biển sẽ hấp thụ vi nhựa mang theo hóa chất độc hại và chất ô nhiễm hữu cơ bền vững. Khi chúng ta ăn hải sản sẽ dần ngấm các chất gây hại cơ thể.
Dưới đây là các loại hải sản có nguy cơ nhiễm nhiều vi nhựa nhất:
1. Ngao, sò, hàu
Các sinh vật nhuyễn thể trên lọc lượng nước lớn hằng ngày để lấy dinh dưỡng. Trong quá trình đó, chúng vô tình nuốt phải vi nhựa trong môi trường nước. Nghiên cứu của Đại học Hull (Vương quốc Anh) cho thấy nhuyễn thể có thể chứa đến 10,5 hạt vi nhựa mỗi gram mô. Các mẫu nhuyễn thể từ những vùng biển châu Á, nơi ô nhiễm nhựa đặc biệt nghiêm trọng, thường có nồng độ vi nhựa cao nhất.
Tôm là món ăn phổ biến ở các gia đình nhưng tiềm ẩn nguy cơ chứa vi nhựa. Ảnh minh họa: Ban Mai
2. Tôm, cua
Các loài giáp xác như tôm, cua có mức độ nhiễm vi nhựa vừa phải. Mặc dù chúng không phải là loài lọc thức ăn như nhuyễn thể nhưng vẫn có thể nuốt phải vi nhựa từ nước hoặc các sinh vật nhỏ hơn. Một nghiên cứu đăng trên tạp chí Khoa học và Công nghệ Môi trường ghi nhận tôm, cua có thể chứa lượng vi nhựa đáng kể. Trong 1g cua có thể chứa đến 0,3mg vi nhựa.
Vì giáp xác là nguồn thực phẩm quan trọng cho con người và các loài động vật biển khác nên tôm cua nhiễm vi khuẩn có thể là mối quan ngại lớn.
3. Cá nhỏ
Những loại cá nhỏ săn mồi và tiêu thụ các sinh vật nhỏ chứ không lọc nước lấy dinh dưỡng như loài nhuyễn thể. Tuy nhiên, con mồi của chúng thường chứa vi nhựa.
Nghiên cứu của Đại học Queensland (Australia) chứng minh cá mòi có nồng độ vi nhựa cao, lên tới 2,9mg nhựa mỗi gram mô. Cá mòi thường sống ở vùng biển ven bờ, nơi ô nhiễm nhựa thường cao hơn do sự tồn tại của chất thải công nghiệp, rác nhựa…
Sự biến động khu vực trong ô nhiễm vi nhựa
Mức độ ô nhiễm vi nhựa trong hải sản khác nhau tùy thuộc vào khu vực. Những nơi có mật độ dân số cao, quản lý chất thải kém, gần các hoạt động công nghiệp thường có mức ô nhiễm nhựa cao hơn. Các vùng ven biển là điểm nóng của ô nhiễm vi nhựa vì rác thải nhựa thường xuyên được đưa vào đại dương qua các con sông, cống rãnh và nước mưa.
TÁC HẠI CỦA VI NHỰA
Video đang HOT
Hệ hô hấp: Theo Health, hít phải vi nhựa trong không khí có thể gây viêm nhiễm, tổn thương phổi và các vấn đề hô hấp.
Hệ tiêu hóa: Ăn uống thực phẩm hoặc nước chứa vi nhựa có thể gây kích ứng ruột và làm thay đổi hệ vi sinh vật đường ruột, dẫn đến rối loạn tiêu hóa.
Hệ tuần hoàn: Vi nhựa có thể xâm nhập má.u, gây nguy cơ bệnh tim mạch như đột quỵ hoặc nhồi má.u cơ tim.
Sức khỏe sinh sản: Vi nhựa có liên quan đến chất lượng tin.h trùn.g giảm và rối loạn chức năng buồng trứng.
Hệ nội tiết: Hóa chất trong vi nhựa gây rối loạn hormone, ảnh hưởng đến chuyển hóa và sức khỏe lâu dài.
Nước rửa bát có độc hại không?
Nước rửa bát có thể có các chất hóa học độc hại nếu sử dụng không đúng cách hoặc nếu chúng chứa các thành phần không an toàn.
Sử dụng nước rửa bát hàng ngày có thực sự độc hại?
Nỗi lo lắng về việc nước rửa bát có độc chủ yếu liên quan đến chất tẩy rửa trong sản phẩm, điển hình như Natri Lauryl Ether Sulfate (SLES) và Natri Alkylbenzenesulfonate (LAS). Đây là 2 thành phần có tỷ lệ cao nhất trong nước rửa bát, giúp làm sạch chén bát hiệu quả.
Một số người lo lắng rằng việc tiêu thụ chất tẩy rửa còn sót lại trên dụng cụ ăn uống có thể gây ngộ độc. Tuy nhiên, nghiên cứu cho thấy, để đạt được mức độ ngộ độc, một người nặng 60kg cần phải uống ít nhất một thùng nước rửa bát chưa pha loãng, điều này gần như không thể xảy ra trong cuộc sống hàng ngày. Nếu vẫn lo lắng, chỉ cần rửa sạch nhiều lần hơn sau khi sử dụng nước rửa bát là có thể yên tâm.
Ảnh minh họa (Nguồn: Pexels)
Mặt khác, có nhiều thông tin cho rằng một số loại nước rửa bát có hàm lượng formaldehyde (chất gây ung thư) vượt mức cho phép, khiến người dùng lo ngại về nguy cơ mắc bệnh.
Theo Tiến sĩ hóa học Từ Á Phí từ Đại học Thanh Hoa (Trung Quốc), ngoài các chất tẩy rửa, nước rửa bát truyền thống còn chứa nước, hương liệu và một số thành phần khác nhưng dễ sinh vi khuẩn. Do formaldehyde có tính năng bảo quản và diệt khuẩn nên nhiều loại nước rửa bát trôi nổi, kém chất lượng đã thêm formaldehyde vào bảng thành phần.
Để kiểm soát chất lượng nước rửa bát, tiêu chuẩn vệ sinh cho chất tẩy rửa thực phẩm đã được ban hành, gồm 2 loại:
Loại A: Hàm lượng formaldehyde và methanol không vượt quá 0,05%, có thể sử dụng trực tiếp để rửa thực phẩm.
Loại B: Hàm lượng formaldehyde và methanol không vượt quá 0,1%, dùng để rửa dụng cụ ăn uống.
Trên thực tế, chỉ cần mua nước rửa bát từ các thương hiệu uy tín thì khả năng xuất hiện formaldehyde vượt mức cho phép cũng đã rất thấp nên người tiêu dùng không cần quá lo lắng.
Những lưu ý khi chọn nước rửa bát
Bác sĩ Giang Hạo - Trưởng khoa Ung bướu từ Bệnh viện Chiết Giang (Trung Quốc) cảnh báo rằng cũng có một số loại nước rửa bát trên thị trường cần tránh xa vì sử dụng lâu dài có thể gây hại cho sức khỏe:
Nước rửa bát có hương liệu mạnh
Nhiều người thích mua nước rửa bát có mùi thơm đậm để cảm thấy sạch sẽ hơn sau khi rửa chén. Tuy nhiên, những loại nước rửa bát có mùi quá nồng thường chứa hương liệu kém chất lượng. Việc hít phải mùi hương này thường xuyên có thể kích thích đường hô hấp, gây ra các triệu chứng như khó thở và buồn nôn.
Ảnh minh họa (Nguồn: Getty)
Nước rửa bát bán theo cân
Nhiều loại nước rửa bát được bán theo dạng xô, can không có nhãn mác và nguồn gốc rõ ràng, có thể chứa vi khuẩn và có chỉ số pH vượt mức cho phép. Sử dụng lâu dài loại nước này có thể khiến dụng cụ ăn uống càng ngày càng bẩn hơn.
Nước rửa bát bị đục hoặc có lớp phân tầng
Nước rửa bát bình thường nên có dạng trong suốt và không phân tầng. Nếu phát hiện nước rửa bát có hiện tượng đục hoặc phân tầng, đó có thể là dấu hiệu của sản phẩm hỏng, kém chất lượng, nên vứt bỏ ngay.
Những thói quen rửa bát xấu cần tránh
Rửa chén bát không đúng cách cũng có thể gây ra bệnh tật cho người dùng. Nếu dụng cụ ăn uống không được rửa sạch và khử trùng hoàn toàn, vi khuẩn và virus có thể sinh sôi nảy nở, khi xâm nhập vào cơ thể sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe.
Các vi khuẩn như Salmonella hay E. coli nếu còn sót lại có thể gây ra triệu chứng tiêu chảy. Nếu bị nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori, người bệnh có thể bị chướng bụng, khó chịu ở vùng bụng trên, thậm chí có thể phát triển thành bệnh về dạ dày.
Vì vậy, các gia đình cần tránh những thói quen xấu khi vệ sinh bát đĩa, nhất là trong thời điểm Tết cận kề, nhiều gia đình thường xuyên tụ tập ăn uống, số lượng chén bát nhiều hơn ngày thường.
Thói quen chồng chén bát sau khi ăn
Nhiều người có thói quen sau bữa ăn sẽ chồng chén bát lên nhau để rửa. Tuy nhiên, cách làm này có thể gây ra nhiễm khuẩn chéo. Để đảm bảo vệ sinh, nên tách riêng dụng cụ ăn có dầu mỡ và không có dầu mỡ và nhớ rửa sạch cả phần đáy của bát đĩa.
Khăn rửa bát không sạch
Theo báo cáo "Khảo sát vệ sinh nhà bếp gia đình Trung Quốc", khăn rửa bát có thể chứa nhiều loại vi khuẩn gây bệnh như nấm Candida, E. coli, Salmonella và Staphylococcus aureus.
Khăn rửa bát không sạch sẽ làm bẩn lại dụng cụ ăn uống. Do đó, nên sử dụng khăn rửa bát riêng biệt cho từng mục đích và sau mỗi lần sử dụng, hãy phơi nơi thông thoáng, khô ráo.
Không khử trùng chén bát thường xuyên
Sau khi rửa bát, nhiều người cất trực tiếp đồ lên giàn hoặc tủ. Thực tế, để bảo vệ sức khỏe thì công đoạn khử trùng cũng là một phần rất quan trọng.
Nếu gia đình có máy tiệt trùng thì cách tiện nhất là cho bát đĩa đã rửa sạch vào để khử trùng. Nếu nhà không có thì cũng có thể sử dụng một số phương pháp đơn giản khác, phổ biến nhất là đun sôi nước rồi ngâm bát đũa khoảng 10 phút. Hoặc, sử dụng tia cực tím từ ánh sáng mặt trời để khử trùng tự nhiên cũng tốt.
Ảnh minh họa (Nguồn: Getty)
Không pha loãng nước rửa chén
Nhiều người có thói quen đổ trực tiếp nước rửa chén lên dụng cụ ăn uống. Thói quen này rất dễ tích tụ các chất hóa học độc hại, gây giảm sức đề kháng cho cơ thể. Tốt nhất là nên pha loãng nước rửa chén trước khi sử dụng.
Làm khô bát đũa sai cách
Nhiều người có thói quen lau khô bát đĩa bằng khăn sau khi rửa nhưng thực tế, làm như vậy dễ tạo điều kiện cho vi khuẩn sinh sôi hơn, gây ra những mối nguy hiểm tiềm ẩn cho sức khỏe.
Cách làm đúng là đặt bát đĩa đã rửa ở nơi thông thoáng để khô tự nhiên. Các gia đình có thể dùng giá thoát nước, úp bát xuống hoặc đặt đĩa thẳng đứng, giúp nước bay hơi nhanh hơn.
Ngoài ra, đừng quên vệ sinh bồn rửa và mặt bàn xung quanh sau khi rửa bát. Bởi vì nếu vết nước vẫn còn trên bồn rửa và mặt bàn sẽ dễ dàng trở thành nơi sinh sản của vi khuẩn.
Đừng bỏ qua những vấn đề này để có một năm mới khỏe mạnh Dịp Tết, bạn không thể tránh khỏi những bữa tiệc cùng bạn bè,... Tuy nhiên, khi tận hưởng kỳ nghỉ lễ, bạn đừng quên đảm bảo sức khỏe của mình. Trong dịp năm mới, những bữa ăn uống đông người cần phải chú ý vệ sinh thực phẩm. (Ảnh: ITN) Chú ý vệ sinh thực phẩm Trong dịp năm mới, những bữa ăn...