26 nhà khoa học chất vấn vaccine Covid-19 Nga

26 nhà khoa học ở Italy ký thư ngỏ đặt nghi vấn về độ tin cậy của dữ liệu kết quả thử nghiệm giai đoạn đầu vaccine Sputnik-V của Nga.

Thư ngỏ công bố trên blog cá nhân của một nhà khoa học hôm 9/9, cho hay dữ liệu kết quả thử nghiệm giai đoạn một và hai mà Viện Gamaleya ở Moskva công bố trên tạp chí The Lancet hôm 4/9, cho thấy nhiều người tham gia có kết quả nồng độ kháng thể giống hệt nhau, dữ liệu mà theo các nhà khoa học là “rất khó xảy ra”.

“Trên cơ sở đánh giá xác suất đơn giản, việc nhận thấy rất nhiều điểm dữ liệu vẫn giữ nguyên trên nhiều đối tượng thí nghiệm khác nhau là rất khó xảy ra”, trích thư ngỏ.

Vaccine Sputnik-V của Nga chụp hôm 6/8. Ảnh: AFP.

Tuy nhiên, các nhà khoa học, đa số làm việc tại các trường đại học Italy, cho hay họ dựa trên kết luận của bản tóm tắt dữ liệu kết quả thử nghiệm của Nga xuất bản trên tạp chí The Lancet, chứ không phải dữ liệu gốc.

“Thiếu dữ liệu gốc không thể kết luận chắc chắn về độ tin cậy của dữ liệu đã được nêu, đặc biệt về sự trùng lặp rõ ràng đã được được phát hiện”, thư viết.

Viện Gameleya, nơi phát triển vaccine, bác bỏ nghi vấn.

“Kết quả công bố là thật và chính xác, được 5 biên tập viên của The Lancet kiểm tra”, Denis Logunov, phó viện trưởng, nói.

Ông cho hay đã gửi toàn bộ kết quả của dữ liệu gốc cho The Lancet.

“Chúng tôi đã trình bày cụ thể dữ liệu thu được từ thử nghiệm, chứ không phải dữ liệu để làm hài lòng các chuyên gia Italy”, Logunov nói.

Naor Bar-Zeev, phó giám đốc trường y tế công John Hopkins Bloomberg, người đã xem xét các dữ liệu của Nga, bảo vệ phân tích của ông về nghiên cứu này.

“Khoa học phải duy trì cân bằng giữa hoài nghi và tin tưởng. Lòng tin hình thành trên tính hợp lý, tính lặp lại và tính phản chứng”, ông nói. “Kết quả rất hợp lý, không quá khác biệt so với những sản phẩm véctơ AdV (adenovirus) khác”.

Các nhà nghiên cứu Nga đã cung cấp nhiều chi tiết cần thiết hơn để đánh giá và trả lời các câu hỏi của Bar-Zeev “một cách thông minh và thực tế, đầy tự tin”.

“Tóm lại, tôi không thấy có lý do gì để nghi ngờ tính chính đáng của những kết quả này với những kết quả khác mà tôi từng đọc và xem xét. Nhưng tất nhiên là lúc nào cũng có chuyện mà ta không thể nói trước”, Bar-Zeev cho hay.

Phát ngôn viên The Lancet cho biết tạp chí đã mời các tác giả của nghiên cứu trả lời câu hỏi trong thư ngỏ và đang theo dõi diễn biến.

Nga vừa công bố kết quả thử nghiệm giai đoạn một và hai trên 76 người tham gia hồi tháng 6-7. Các tác giả cho hay những người tham gia đã đáp ứng miễn dịch tốt, không có tác dụng phụ nghiêm trọng.

Bộ trưởng Y tế nga Mikhail Murashko cho hay thử nghiệm giai đoạn ba với hy vọng 40.000 người tham gia được phát động hôm 26/8 và tới nay đã có 31.000 người đăng ký.