1001 nguyên nhân gây đột quỵ ít ai ngờ tới
Tìm hiểu về nguyên nhân gây đột quỵ và có biện pháp khắc phục sớm là chìa khóa vàng trong việc ngăn ngừa tình trạng nguy hiểm này.
1. Nghiên cứu về nguyên nhân gây đột quỵ do thời tiết2. Chế độ dinh dưỡng không khoa học làm tăng nguy cơ đột quỵ3. Đối tượng có nguy cơ đột quỵ cao
Đột quỵ xảy ra khi lượng má.u đến một phần của não bị suy giảm hoặc gián đoạn. Nếu thiếu oxy trong má.u, các tế bào não bắt đầu chế.t trong vòng vài phút. Do đó, để ngăn ngừa tình trạng này, việc tìm hiểu các nguyên nhân gây đột quỵ là vô cùng quan trọng để bảo vệ sức khỏe.
Dưới đây là phân tích chi tiết về các nguyên nhân gây đột quỵ phổ biến mà hầu hết mọi người đang dễ mắc phải:
1. Nghiên cứu về nguyên nhân gây đột quỵ do thời tiết
Điều này có vẻ kỳ lạ nhưng các nhà nghiên cứu đã tìm thấy mối liên hệ giữa một số điều kiện thời tiết và tỷ lệ đột quỵ. Theo một nghiên cứu mới, sự thay đổi nhiệt độ hàng ngày lớn hơn và độ ẩm cao hơn có liên quan đến tỷ lệ nhập viện do đột quỵ cao hơn.
Tìm hiểu về nguyên nhân gây đột quỵ là chìa khóa vàng trong việc ngăn ngừa tình trạng nguy hiểm này – Ảnh: womenworking
Các nhà nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng nhiệt độ trung bình hàng năm lạnh hơn có liên quan đến đột quỵ nhập viện và t.ử von.g. Các nhà nghiên cứu cho biết, sự thay đổi nhiệt độ trung bình hàng ngày là 5 độ F có liên quan đến việc tăng khoảng 6% nguy cơ đột quỵ.
Tác giả chính của nghiên cứu, Judith Lichtman – phó giáo sư dịch tễ học tại Trường Y tế Công cộng Yale (Mỹ), cho biết lý do đằng sau phát hiện này vẫn chưa rõ ràng. Và mặc dù nghiên cứu cho thấy mối liên hệ giữa thời tiết và nguy cơ đột quỵ, nhưng nó không chứng minh được mối quan hệ nguyên nhân và kết quả.
Giáo sư Lichtman cho biết: “Sự dao động hàng ngày về nhiệt độ và độ ẩm tăng thực sự có thể là những yếu tố gây căng thẳng. Những người có nguy cơ bị đột quỵ nên tránh tiếp xúc với những thay đổi nhiệt độ đáng kể và độ ẩm cao.”
Nhiệt độ thay đổi thực sự gây căng thẳng cho cơ thể như thế nào? Tiến sĩ Mark Stecker, chủ tịch khoa khoa học thần kinh tại Bệnh viện Đại học Winthrop ở Mineola, cho biết, khi nhiệt độ giảm xuống, các mạch má.u trong da co lại để cơ thể không thải nhiều nhiệt; các mạch mở ra làm tăng sự thoát nhiệt qua da.
Nghiên cứu về nguyên nhân gây đột quỵ do thời tiết – Ảnh: heart
Video đang HOT
Đối với nghiên cứu, giáo sư Lichtman và cộng sự của cô đã sử dụng số liệu thống kê từ năm 2009 – 2010 từ cơ sở dữ liệu quốc gia về bệnh nhân nội trú tại bệnh viện, ghi nhận các trường hợp đột quỵ do thiếu má.u cục bộ nhập viện ở những người từ 18 tuổ.i trở lên. Đột quỵ do thiếu má.u cục bộ xảy ra do tắc nghẽn mạch má.u cung cấp má.u cho não. Nghiên cứu mới bao gồm dữ liệu từ gần 135.000 bệnh nhân.
Nhiệt độ và điểm sương được lấy từ Trung tâm Dữ liệu Khí hậu Quốc gia Hoa Kỳ và có liên quan đến sự phóng điện đột quỵ. Các yếu tố như khu vực, mùa, tuổ.i, giới tính, chủng tộc và các vấn đề sức khỏe của bệnh nhân (như tiểu đường và huyết áp cao) đã được xem xét trong phân tích dữ liệu.
Giáo sư Lichtman chia sẻ, nghiên cứu này không phải là nghiên cứu đầu tiên về mối quan hệ giữa thời tiết và nguy cơ đột quỵ. Bà cho biết các nghiên cứu khác được thực hiện ở châu Âu và Nhật Bản đã chỉ ra các mối liên quan theo mùa đối với thời tiết và đột quỵ.
Nữ giáo sư gợi ý rằng, những người có nguy cơ đột quỵ đang sống trong khu vực có thời tiết biến động khắc nghiệt nên giảm thiểu tiếp xúc với các yếu tố khắc nghiệt. Điều đó có thể thực hiện đơn giản như ở trong nhà với điều hòa không khí vào một ngày nóng hoặc đảm bảo sưởi ấm đủ khi mà bên ngoài trời đặc biệt lạnh.
Giáo sư Lichtman chia sẻ thêm: “Khi điều kiện thời tiết biến động hoặc khắc nghiệt, mọi người nên nâng cao cảnh giác đối với các dấu hiệu và triệu chứng của đột quỵ”.
2. Chế độ dinh dưỡng không khoa học làm tăng nguy cơ đột quỵ
Có khá nhiều nguyên nhân gây đột quỵ, trong đó chế độ dinh dưỡng không lành mạnh là một trong những yếu tố nguy cơ.
Có khá nhiều nguyên nhân gây đột quỵ, trong đó chế độ dinh dưỡng không lành mạnh là một trong những yếu tố nguy cơ – Ảnh: strokeprevention
Một số loại thức ăn làm tăng nguy cơ đột quỵ phải kể đến như:
- Thịt đỏ và thịt đã qua chế biến – chứa nhiều chất béo bão hòa và natri
- Rượu có nồng độ cao liên quan đến nguy cơ đột quỵ
- Nước ngọt và thực phẩm có đường – tiêu thụ từ 2 khẩu phần nước ngọt mỗi ngày trở lên có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do thiếu má.u cục bộ
- Chất béo bổ sung – tránh chất béo chuyển hóa
- Sữa béo và các chế phẩm từ sữa nhiều chất béo
Những gì chúng ta ăn ảnh hưởng đến việc kiểm soát cân nặng, huyết áp và bệnh tiểu đường, tất cả đều có liên quan trực tiếp đến nguy cơ đột quỵ. Những người thừa cân hoặc béo phì có nguy cơ bị đột quỵ cao gấp 2-3 lần so với những người có cân nặng bình thường.
Huyết áp cao và bệnh tiểu đường có thể làm suy yếu các mạch má.u dẫn đến não, khiến chúng dễ bị vỡ hoặc tắc nghẽn hơn. Bên cạnh những lợi ích sức khỏe rõ ràng, có thể thấy rằng ăn một chế độ ăn uống cân bằng, bổ dưỡng cũng có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim và đột quỵ.
Ngoài việc lưu ý những thực phẩm tốt cho sức khỏe, người có nguy cơ bị đột quỵ cũng cần biết những thực phẩm cần tránh. Lời khuyên của chuyên gia y tế vẫn là tuân theo Chế độ ăn Địa Trung Hải, hạn chế ăn tất cả các loại thịt, đặc biệt là thịt đỏ và thịt chế biến sẵn; giảm lượng đồ uống ngọt và rượu; và cắt giảm chất béo chuyển hóa có trong bánh nướng.
3. Đối tượng có nguy cơ đột quỵ cao
3.1. Người huyết áp cao
Bác sĩ có thể gọi tình trạng này là tăng huyết áp, đây là nguyên nhân gây đột quỵ lớn nhất. Nếu huyết áp thường là 140/90 hoặc cao hơn, bác sĩ sẽ thảo luận về các phương pháp điều trị.
Đối tượng thuộc nhóm nguy cơ cao bị đột quỵ bao gồm huyết áp cao, bệnh tim mạch… – Ảnh: healthblog
3.2. Hút thuố.c l.á
Hút thuố.c làm tăng khả năng bị đột quỵ do thành phần nicotine làm cho huyết áp của bạn tăng lên. Khói thuố.c l.á gây tích tụ mỡ trong động mạch cổ, nó cũng làm má.u dễ đông hơn. Và không chỉ người hút thuố.c l.á mà người chịu tác động của hút thuố.c thụ động cũng có thể gây ảnh hưởng đến huyết áp.
3.3. Mắc bệnh tim
Người mắc bệnh tim được xếp vào nhóm đối tượng có nguy cơ đột quỵ cao. Bệnh tim bao gồm tình trạng hở van tim; rung tâm nhĩ; nhịp tim không đều. Ngoài ra, tắc động mạch do tích tụ chất béo cũng là tình trạng nguy hiểm.
3.4. Tiề.n sử bệnh tiểu đường
Những người mắc bệnh tiểu đường thường bị huyết áp cao và dễ thừa cân và cả hai đều làm tăng nguy cơ đột quỵ. Bệnh tiểu đường làm hỏng các mạch má.u trong cơ thể, từ đó dễ gây đột quỵ hơn. Nếu bạn bị đột quỵ khi lượng đường trong má.u cao, thì tổn thương não của bạn càng lớn.
3.5. Người sử dụng một số loại thuố.c làm tăng nguy cơ đột quỵ
Một số loại thuố.c có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ. Ví dụ như các loại thuố.c làm loãng má.u thường được bác sĩ chỉ định dùng ngăn ngừa má.u đông cục. Ngoài ra, estrogen liều thấp trong thuố.c tránh thai cũng có thể làm cho tỷ lệ đột quỵ của bạn tăng cao hơn.
3.6. Người lớn tuổ.i
Bất cứ ai cũng có thể bị đột quỵ, ngay cả những em bé còn trong bụng mẹ. Tuy nhiên, nguy cơ đột quỵ sẽ tăng lên khi bạn già đi. Nguy cơ này tăng gấp đôi sau mỗi 10 năm kể từ 55 tuổ.i trở đi.
3.7. Gia đình có tiề.n sử đột quỵ
Tiề.n sử gia đình có người bị đột quỵ cũng là một trong những yếu tố nguy cơ đối với tình trạng này. Bạn và người thân trong gia đình có thể có chung xu hướng mắc bệnh cao huyết áp hoặc tiểu đường. Và một số cơn đột quỵ có thể do rối loạn di truyền làm tắc nghẽn lưu lượng má.u đến não.
3.8. Phụ nữ
Phụ nữ có nguy cơ bị đột quỵ thấp hơn một chút so với nam giới cùng tuổ.i. Tuy nhiên phụ nữ thường bị đột quỵ ở độ tuổ.i muộn hơn, khiến họ ít có khả năng phục hồi và dễ t.ử von.g hơn.
3.9. Chủng tộc
Người da trắng, người Mỹ gốc Á và người gốc Tây Ban Nha ít có nguy cơ bị đột quỵ hơn người Mỹ gốc Phi, người Alaska bản địa và người Mỹ da đỏ.
Chất chuyển hóa có liên quan đến nguy cơ đột quỵ
Đột quỵ là nguyên nhân hàng đầu gây t.ử von.g và tàn tật lâu dài trên toàn thế giới. Nhưng ít ai để ý rằng các chất chuyển hóa trong cơ thể từ thực phẩm có thể làm tăng hoặc giảm nguy cơ đột quỵ.
Các nhà nghiên cứu đang tìm kiếm những phương pháp mới để xác định những người có nguy cơ cao, xác định nguyên nhân của đột quỵ và phát triển các chiến lược phòng ngừa. Một nghiên cứu mới của Tiến sĩ Dina Vojinovic, Trường Đại học Erasmus Rotterdam (Hà Lan) và cộng sự cho thấy, chất chuyển hóa (đến từ thức ăn) trong cơ thể có thể ảnh hưởng đến nguy cơ đột quỵ.
Các nhà khoa học đã xem xét bảy nghiên cứu, bao gồm gần 39.000 người. Tổng cộng, gần 1.800 người bị đột quỵ trong thời gian từ 2 đến 10 năm theo dõi. 10 chất chuyển hóa được tìm thấy có liên quan đến nguy cơ đột quỵ. Trong đó, axit amin histidine là axit amin có liên quan nhất đến việc giảm nguy cơ đột quỵ.
Histidine có từ thịt, trứng, sữa và ngũ cốc. Nó là một axit amin thiết yếu giúp duy trì sự sống và có liên quan đến việc giảm nguy cơ đột quỵ. Histidine có thể được chuyển đổi thành histamine, đã được chứng minh là có tác động mạnh đến sự giãn nở của các mạch má.u. Nó cũng có chức năng như một chất dẫn truyền thần kinh trong não và đã được chứng minh trong một số nghiên cứu là làm giảm huyết áp và viêm. Cholesterol lipoprotein mật độ cao, HDL và HDL2 là những cholesterol "tốt", có liên quan đến việc giảm nguy cơ đột quỵ.
Tuy nhiên, cholesterol lipoprotein mật độ thấp (hay cholesterol "xấu") và chất béo trung tính làm tăng nguy cơ đột quỵ. Chất chuyển hóa pyruvate, được tạo ra khi tế bào phân giải đường, cũng làm tăng nguy cơ đột quỵ. Các nhà nghiên cứu nhận thấy, với mỗi một lần tăng độ lệch chuẩn pyruvate, nguy cơ đột quỵ tăng 13%.
Pyruvate rất quan trọng trong việc cung cấp năng lượng cho tế bào và đã được chứng minh trong các nghiên cứu trước đây để giảm viêm, nhưng ngược lại, nó cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
Người trẻ nên siêu âm mạch cảnh phòng đột quỵ Chụp mạch má.u não ít nhất một lần, hoặc siêu âm mạch cảnh hằng năm với chi phí 200.000 đồng là điều người trẻ nên làm để phòng đột quỵ. Bác sĩ Nguyễn Văn Tuyến, Trung tâm Đột quỵ, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, cho biết để dự phòng nguy cơ đột quỵ ở cả người trẻ lẫn người già, điều...