Yếu tố khiến ‘chú lính chì’ Đan Mạch khống chế được COVID-19

Từ ngày 10/9, Đan Mạch đã nới lỏng mọi hạn chế phòng chống COVID-19 và tuyên bố dịch bệnh này không còn là “mối đe dọa nguy cấp”.

Có những điểm mấu chốt khiến chính phủ Đan Mạch đi đến quyết định này.

Hành khách đeo khẩu trang trong lúc đợi tàu điện ở Aarhus, Đan Mạch ngày 10/8. Ảnh: EPA

Tờ Washington Post (Mỹ) cho biết, trước hết, tỷ lệ tiêm vaccine COVID-19 tại Đan Mạch khá cao, 86% công dân đủ điều kiện tiêm trên 12 tuổi đã được tiêm tối thiểu 1 mũi trong khi 95% dân số trên 50 tuổi đã tiêm đủ 2 liều vaccine.

Tỷ lệ tử vong tại Đan Mạch trong dịch COVID-19 là 450 người/1 triệu dân. Trong khi tại Mỹ con số này là 1.982 người/1 triệu dân.

Washington Post đã đúc kết các yếu tố dẫn đến thành công trong chống dịch COVID-19 của Đan Mạch.

Người dân tin tưởng vào giới chức y tế quốc gia

Dựa trên khảo sát do tờ Washington Post thực hiện, hơn 90% người Đan Mạch tin tưởng vào giới chức y tế quốc gia. Vào mùa thu năm 2020, hơn 80% dân số đủ điều kiện sẵn sàng tiêm những vaccine COVID-19 được chính phủ phê duyệt, trong khi đó ở Mỹ con số này chỉ là dưới 50%.

Thông tin minh bạch về tất cả các đặc điểm của vaccine – bao gồm cả những điểm tiêu cực – là chìa khóa để duy trì sự tin tưởng, ngay cả khi điều này có thể làm giảm sự chấp nhận vaccine trong thời gian ngắn.

Các nhà chức trách Đan Mạch – sau khởi đầu chậm chạp – đã thẳng thắn về mức độ nghiêm trọng và những bất ổn của cuộc tình hình dịch COVID-19. Họ cũng thẳng thắn về tác dụng phụ tiềm ẩn của một số loại vaccine.

Xét nghiệm diện rộng

Phần lớn công dân trên 50 tuổi tại Đan Mạch đã tiêm đủ 2 liều vaccine COVID-19. Ảnh: Reuters

Một phần cốt lõi của giải pháp để kiểm soát virus SARS-CoV-2 tại quốc gia 5,8 triệu dân này là xét nghiệm diện rộng. Lúc đỉnh điểm, vào mùa xuân năm 2021, Đan Mạch thực hiện 4 triệu xét nghiệm mỗi tuần, tương đương cứ 100 người thì có 75 công dân xét nghiệm

Các nhà chức trách Đan Mạch thúc đẩy việc tuân thủ các hướng dẫn phòng chống COVID-19 và tham gia xét nghiệm như một nghĩa vụ đạo đức đối với người dân. Nói đơn giản đó là điều đúng đắn cần làm cho mọi người, xây dựng trên cách tiếp cận tập thể để đánh bại đại dịch.

Đan Mạch ở vị trí thuận lợi để đối phó với đại dịch khi các đảng chính trị của Đan Mạch có bề dày lịch sử hợp tác với nhau. Các cuộc khảo sát của Washington Post cho thấy ban đầu 80% người Đan Mạch cảm thấy các nhà lãnh đạo của họ đoàn kết chống lại COVID-19. Tuy nhiên, sự thống nhất này đã bị lung lay hai lần. Vào tháng 11/2020, chính phủ Đan Mạch quyết định tiêu hủy tất cả chồn ở nước này để phòng chống COVID-19 và sự việc đã vấp phải chỉ trích về giá trị pháp lý và y tế.

Vài tháng sau, vào tháng 2/2021, phe đối lập bất đồng với chính phủ về lộ trình tốt nhất để mở cửa trở lại. Nhưng sau các cuộc đàm phán sâu rộng trong cả hai trường hợp, các đảng phái tại Đan Mạch đã đi đến sự hiểu biết chung, cảm giác phân cực trong dân chúng cũng giảm. Phe đối lập Đan Mạch ưu tiên kiểm soát dịch bệnh hơn những lợi ích bầu cử tiềm năng mà sự phân cực có thể mang lại.

Sự hiểu biết chung này một phần được tạo ra bởi sự cam kết chung giữa giới chính trị tuân theo khoa học, bao gồm nghiên cứu y tế, mô hình dịch bệnh, kinh tế học và khoa học hành vi…

Ở Đan Mạch, sự tuân thủ và ủng hộ của người dân đã khiến các hạn chế trở nên “nhẹ nhàng hơn” và có ý nghĩa. Họ coi hộ chiếu vaccine, xét nghiệm COVID-19 diện rộng là công cụ để bảo vệ lẫn nhau.