Xung quanh những bất ổn tại ĐH Hoa Sen: Cần sự đồng hành nhà đầu tư và người làm giáo dục (07/02/2015)

Mâu thuẫn của trường ĐH Hoa Sen (TP.HCM) gây chú ý khá nhiều trong dư luận liên quan đến việc lợi nhuận hay phi lợi nhuận trong giáo dục. Để tìm hiểu kỹ hơn về vấn đề này, chúng tôi đã tham khảo ý kiến chuyên gia để có góc nhìn rõ nét hơn về bản chất sâu xa của giáo dục phi lợi nhuận.

Có thể khẳng định ngay rằng, với mô hình giáo dục phi lợi nhuận thì người được hưởng lợi nhất chính là sinh viên bởi mức học phí thấp, dành khoảng 10% tổng số học phí để trao học bổng lại cho chính sinh viên cùng những lợi nhuận khác sẽ dành để đầu tư cho nghiên cứu khoa học, cơ sở vật chất, mở rộng nhà trường, hoạt động của sinh viên… mà không chia có cho cổ đông – những người góp vốn cho nhà trường. Ở mô hình giáo dục này, những người cổ đông góp vốn chỉ được hưởng lợi là mức lương theo quy định và số tiền thặng dư không vượt quá mức lãi của trái phiếu Chính phủ đề ra. Và, đây chính là nguyên nhân mà nhiều cổ đông góp vốn và Ban giám hiệu của trường ĐH Hoa Sen nảy sinh bất đồng bởi khi số tiền lợi nhuận của trường này sau nhiều năm hoạt động đã tăng lên, các cổ đông góp vốn muốn được hưởng lợi bằng cách chia phần trăm hàng năm theo cổ phiếu còn Ban giám hiệu lại muốn dùng số tiền lợi nhuận đó tiếp tục tái thiết, đầu tư vào lĩnh vực giáo dục để phát triển trường thêm vững mạnh. Lời giải cho mâu thuẫn của người góp vốn và người điều hành mô hình giáo dục phi lợi nhuận này đã được cụ thể hóa bằng những điều khoản trong Luật giáo dục mà Chính phủ đã nêu ra. Đó là tất cả số tiền thặng dư thu được từ mô hình giáo dục phi lợi nhuận sẽ được dùng để tái đầu tư chứ không đem chia cho những cổ đông. Ngoài ĐH Hoa Sen ở nước ta đã có nhiều trường tư thục khác cũng lấy tiêu chí phi lợi nhuận để phát triển như ĐH Hùng Vương, ĐH Phan Châu Trinh… và đều đem lại những lợi ích nhất định. Theo ông Nguyễn Ngọc Điện, Phó Hiệu trưởng trường ĐH Kinh tế-Luật, thuộc ĐHQG TP. HCM thì: “Muốn có mô hình giáo dục phi lợi nhuận đúng nghĩa cần làm rạch ròi mối quan hệ giữa người góp vốn và người điều hành, thông qua một số quy định chặt chẽ của Nhà nước. Nghĩa là khi đầu tư vào giáo dục phi lợi nhuận, người ta sẽ chỉ được hưởng lợi ở mức độ nào đó, còn số tiền thặng dư chung của mô hình này sẽ được tái thiết sử dụng tiếp. Tuy nhiên, cái khó chính là sự tin tưởng lẫn nhau bởi thực tế, mô hình này cũng vẫn là một doanh nghiệp, người bỏ tiền ra vẫn có tâm lý muốn biết đồng tiền đó đang và sẽ được sử dụng ra sao, vào mục đích gì. Vì thế, nó dẫn tới mâu thuẫn giữa người làm giáo dục phi lợi nhuận và người bỏ vốn đầu tư vào giáo dục phi lợi nhuận”.

Những cổ đông đăng ký góp vốn ở ĐH Hoa Sen Vậy đâu là bài học cho những trường đại học muốn phát triển theo hướng phi lợi nhuận nhưng vẫn có thể thu hút được nguồn vốn đầu tư từ các cá nhân? Ông Điện cho rằng: “Thực tế thì lợi nhuận bền vững chính là ưu tiên hàng đầu của nhà đầu tư. Nghĩa là, các nhà đầu tư vẫn thu lợi từ mô hình giáo dục này nhưng ở mức thấp. Bù lại, cái mà họ được hưởng sẽ là lợi nhuận lâu dài chứ không ngắn hạn như những mô hình phát triển khác. Vì thế, đây sẽ là điểm tựa để nhiều người góp vốn xây dựng mô hình giáo dục phi lợi nhuận, kèm theo các chính sách hỗ trợ khác từ phía Nhà nước và xã hội. Mấu chốt vấn đề là các bên cần tôn trọng lợi ích của nhau giữa những người góp tiền vốn và những người điều hành và cả phía cơ quan chức năng”. Theo bà Bùi Trân Phượng, Hiệu trưởng ĐH Hoa Sen, trường được thành lập năm 2006 với vốn điều lệ là 15 tỷ đồng từ các cổ đông góp lại và đến năm 2014 vốn tăng lên là 92 tỷ đồng. Những giá trị góp phần làm tăng lợi nhuận của ĐH Hoa Sen không thuần túy chỉ là những người bỏ tiền góp vốn mà còn là công sức phấn đấu những cán bộ giảng viên, sinh viên, người điều hành cũng như hỗ trợ của Nhà nước về đất đai, mặt bằng xây dựng cùng nhiều chính sách thuế ưu đãi… Để ĐH Hoa Sen phát triển bền vững và mang lại lợi nhuận ổn định lâu dài thì không cách nào khác là mô hình hoạt động phi lợi nhuận với những đầu tư quay vòng cho tương lai.

Theo Daidoanket.vn