Vụ trộm ngân hàng chấn động nước Pháp

Ngày 28-8-2020, tại Chi nhánh Lyon của Ngân hàng Pháp đã xảy ra vụ cướp tiền lớn nhất trong 10 năm qua. Những kẻ có vũ trang đã tấn công xe của Công ty an ninh chuyên vận chuyển tiền Loomis.

Bằng cách nào đó chúng đã biết được xe chở người thu tiền từ lâu đã không thay đổi mật mã nên mở cửa không khó và cướp đi 10 triệu euro. Vụ này khiến nhiều người nhớ đến vụ trộm ầm ĩ cũng xảy ra tại Lyon hồi 2009…

Vụ trộm chấn động

Ngày 5-11-2009, ở Lyon trời mưa. Khoảng 10 giờ sáng một chiếc xe chở tiền đỗ trước chi nhánh Ngân hàng Pháp, nhận các bao tải đựng 11,6 triệu euro tiền rồi đi gặp khách hàng tiếp theo. 1

0 phút sau xe chở tiền đỗ ở Rue-Paul – Duvivier để cho hai người thu tiền đi vào trụ sở, khi họ trở ra thì không thấy xe và người lái đâu. 3 tiếng đồng hồ sau người ta tìm thấy chiếc xe hòm ở phố bên cạnh trong tình trạng động cơ vẫn nổ, cửa mở. Kẻ nào đó đã cuỗm hết số tiền trong đó trước khi cảnh sát đến.

Nghi can số một là người thu tiền có tên Toni Musulin, 39 tuổi, người Pháp gốc Serbia, nhưng anh ta đã biến mất. Ngay chiều hôm đó, lệnh truy nã Musulin đã có trên các báo, đồn biên phòng và cơ quan bảo vệ pháp luật nước láng giềng.

Ra đầu thú tại đồn cảnh sát ở Monaco.

Những vụ trộm cướp lớn không mới đối với cảnh sát Lyon. Giới tội phạm địa phương từ lâu đã đặc biêt yêu thích trộm nhà băng và xe chở tiền. Từ những năm 1970, băng cướp Lyon nổi tiếng khắp nước, đến những năm 1990 trong thành phố này mỗi năm xảy ra 10-20 vụ lớn, các nhà băng chỉ thấy an lòng vào đầu những năm 2000, khi nhiều tên trộm cướp chuyển sang kinh doanh ma túy.

Ở Lyon và vùng Rhône-Alpes, “văn hóa trộm cướp” có vũ trang mạnh hơn bất cứ nơi nào, nhưng trường hợp này không thuộc những vụ theo truyền thống. Xét ra, người thu tiền mất tích đã hành động một mình, không liên quan với những băng cướp lớn và đã chiếm được số tiền khổng lồ mà không dùng đến vũ khí, bạo lực hay đe dọa.

Cuộc truy lùng thủ phạm

Toni Musulin không thích ba hoa nên hầu như không ai biết gì về thời tuổi trẻ của hắn. Bố mẹ đến Pháp từ Nam Tư nhưng hắn sinh ra và lớn lên ở Pháp. Cảnh sát cho biết trước đây Musulin làm nhân viên an ninh cho một casino, sau bảo vệ một cửa hàng thời trang cao cấp, từ năm 1999 đến nay làm người thu tiền cho Loomis.

Các công sự nghi không phải lúc nào hắn cũng chỉ đơn thuần làm người bảo vệ. Mặc dù lương rất thấp nhưng hắn có tới 14 tài khoản nhà băng, có cổ phần trong hãng buôn bất động sản và chiếc xe Ferrari. Musulin trần tình rằng ki cóp suốt đời để mua xe hơi vì rất thích tốc độ, hay tổ chức những cuộc đua ô tô ở Lyon.

Trong những chuyến về Nam Tư cũ, hắn không kể với ai rằng đã làm gì trong thời gian chiến tranh ở Bosnia và Croatia, nơi hắn có nhiều bạn bè và gặp họ thường xuyên hơn là thăm ông bố ở gần Lyon. Hắn bảo mình đóng thuế ở Pháp mà Pháp ném bom cố hương mình.

Năm 2008, Musulin bán chiếc Ferrari cũ và trả 112.000 euro để mua cái mới. Tháng 5-2009, dùng chiếc xe mới đi sang Serbia, từ đó trở về bằng xe bus và báo ngay cho cảnh sát rằng ở Đông Nam nước Pháp hắn bị những người lạ đeo mặt nạ tịch thu xe. Cảnh sát ngờ rằng Musulin đã tự bỏ xe và bịa ra chuyện cướp để nhận tiền bảo hiểm.

Vụ trộm 11,6 triệu euro đã làm Toni Musulin trở thành người hùng khá lâu, trên mạng xã hội có hàng ngàn nhóm ủng hộ hắn, thậm chí trên mạng còn rao bán áo phông ghi dòng chữ “Musulin ứng cử Tổng thống”, “Chạy đi, Toni, chạy đi!” và “Toni, tôi là của bạn”, không ai có chút thiện cảm nào đối với những ông chủ nhà băng bị mất nhiều triệu euro. Musulin có sức thu hút là vì cuộc khủng hoảng kinh tế xã hội thời đó và vì hắn không dùng bạo lực, mà nạn nhân là những chủ nhà băng.

Hai ngày xảy ra sau vụ trộm, chủ garage ô tô ở Rue de Vien trông thấy ảnh của thủ phạm và nhận ra đó là khách quen. Cảnh sát đến mở garage do hắn thuê và tìm thấy bên trong 49 bao tải tiền – đó là phần lớn số tiền bị mất, chỉ thiếu 2,5 triệu euro, nhưng Musulin không xuất hiện.

Interpol vào cuộc nhưng Musulin vẫn mất tăm, cho đến ngày 16-11 (11 ngày sau), Musulin mới ra đầu thú tại đồn cảnh sát ở Monaco với tấm bản đồ châu Âu, vài trăm tiền euro, dollars và bảng Anh. Hắn cam đoan là không biết gì về 2,5 triệu euro còn thiếu.

Toni Musulin.

Musulin kể rằng hắn phạm tội vì tự ái với cấp trên đã 10 năm không cho nghỉ hè và luôn kiếm cớ để không tăng lương. Hắn đã chuẩn bị 6 tháng cho vụ trộm: tháng 4 trước khi sang Serbia, hắn thuê garage và làm bức tường giả để che chỗ bí mật chứa tiền, sau đó thuê chiếc xe Renault Kangoo và mô tô BMW, lắp thêm vào đó những thùng chứa đồ cỡ lớn.

Mô tô thì bỏ lại garage, còn chiếc Kangoo thì để ở một góc nhỏ trong trung tâm thành phố. Musulin chờ đúng khoảnh khắc các đồng nghiệp rời đi thì rồ ga, vài phút sau dừng cạnh chiếc Kangoo của mình, chuyển các tải tiền sang và vội vàng phóng đến garage Rue de Vien, tất cả giai đoạn phiêu lưu nhất đã ở lại đằng sau.

Trong garage, Musulin cẩn thận kiểm tra từng tải rồi mới giấu vào chỗ bí mật và rời Lyon, dự tính dù sớm dù muộn thì cảnh sát cũng lục soát garage nhưng chẳng tìm thấy gì rồi cũng hết quan tâm đến nó, khi đó hắn sẽ không khó để lấy tiền từ chỗ bí mật. Bức tường giả quả là không bị cảnh sát phát hiện cho đến khi chính Musulin kể ra.

Chỗ bí mật có một khe khó phát hiện, để đút được tiền ăn trộm vào, phải mất hàng giờ. Musulin nghĩ mình còn thời gian nên đi ăn, hắn mua một chiếc bánh mì kẹp, đến một cái ghế ở công viên Bron-Parilly, xung quanh toàn là cảnh sát. Hắn quyết định không liều, bèn lên mô tô rời thành phố ngay lập tức, chỉ vài giờ đã đến đường hầm cạnh Mont Blanc sang Italy.

Điểm dừng đầu tiên là Turino cách không xa biên giới Pháp, hắn bỏ mô tô, lên tàu hỏa đến Roma thuê khách sạn, ăn kem, mua vali rồi đi thăm Napoli, sau đó mua máy nghe nhạc DVD và giết thời gian ở khách sạn, để chờ. Ở Italy ít lâu, hắn định trở về Lyon để lấy tiền, nhưng cảnh sát đã tìm ra chỗ giấu nhanh hơn hắn tưởng.

Biết cả nước Pháp đã thuộc khuôn mặt mình nên hắn trở lại Turino, lấy mô tô quay trở về nước Pháp. Đường đến Lyon phải qua miền Tây Bắc, nhưng hắn rẽ quặt về phía Nam. Sáng ngày 16-11, đến Monaco hắn đi thẳng vào nhà thờ. Căn cứ vào camera quan sát, hắn ngồi trong đó gần một giờ, sau đó quay ra đầu thú.

Vào tù vẫn có… người hâm mộ

Trong tù, mỗi ngày Musulin nhận được hàng chục bức thư người hâm mộ gửi lời động viên, có những cô gái đề nghị hắn cưới. Ông bố của hắn phân trần với các nhà báo: “Tôi không hiểu vì sao lại giữ hắn trong tù, ai cũng có ít nhất một lần trong đời làm điều dại dột. Con tôi không làm hại ai, không tấn công nhân viên nhà băng, không giết ai, nó chỉ giải trí. Tất cả chỉ có thế”.

Món tiền 2,5 triệu euro không thấy trong garage thì Musulin cãi là không hề có nhưng cả cảnh sát lẫn công chúng đều không tin: nhiều người hâm mộ hỏi xin tiền, còn bọn trộm cướp suýt nữa thì bắt cóc cô con gái 18 tuổi của hắn, mặc dù không bao giờ nhìn thấy mặt cha.

Cảnh sát cho là Musulin đã không khai ra một số chi tiết. Các nhà điều tra không tìm được dấu hiệu nào chứng tỏ hắn đã dừng chân ở Roma. Ở Napoli thì có, nhưng liệu có phải hắn đến đấy chỉ để ngồi không trong khách sạn ngắm biển, có lẽ là hắn định tìm đường thông sang cố hương Montenegro.

Theo điều tra, Musulin đến Italy mang theo một phần tiền đánh cắp. Ở Loomis xác nhận 2,5 triệu euro đủ xếp trong hộp đồ gắn vào mô tô. Có lẽ hắn đã mang tiền đi chia cho đồng lõa hoặc một mình cất giấu rồi mới ra đầu thú vì hiểu rất rõ chắc gì mình đã phải tù lâu? Ở Monaco, Musulin đã hủy SIM của mình và bỏ phần định vị GPS gắn trên mô tô, chỉ còn giữ đồng hồ tốc độ và đã chạy 672km – bằng cự ly từ Turino đến Croatia.

Tiền tìm thấy ở garage.

Một số chi tiết khác: Loomis xác nhận người thu tiền đã cuỗm 49 bao tải tiền gồm 11,6 triệu euro, số bao tải đúng là đã thấy ở garage, nhưng ở phòng vệ sinh ngay cạnh tìm thấy hai bao tải khác mà nguồn gốc thì Loomis không giải thích nổi. Đánh giá của hãng này về sức chứa của hộp đựng đồ gắn theo mô tô cũng gây nghi ngờ.

Trước tòa, Musulin vẫn không đổi lời khai, hắn nói nên tìm số tiền đã mất ở chủ garage ở phố Rue de Vien, gã hoàn toàn có thể lục trong garage và rút ra đôi triệu euro, sau đó mới đi báo cảnh sát. Nhưng luận cứ này không thuyết phục quan tòa.

Tháng 5-2010, Musulin bị kết án 3 năm tù giam, sau đó tòa cấp cao hơn tăng thêm 2 năm nữa. Phần lớn thời gian ở tù, Musulin ở phòng đơn, học thêm tiếng Anh, đọc sách, chơi thể thao. Được đề nghị trả tự do trước thời hạn, nhưng hắn từ chối, rồi ra tù vào tháng 9-2013.

Năm 2019 Musulin lại bị bắt giữ, lần này là tại London, nơi hắn định đổi 40 ngàn bảng không rõ nguồn gốc và cảnh sát Anh nghi đấy là cách rửa tiền của người đã đánh cắp hàng chục triệu. Musulin giải thích rằng đó là tiền bán chiếc Ferrari mới mua. Hắn bị giữ hai ngày đêm rồi thả, không quy tội, nhưng tiền thì bị tịch thu.

Được tự do, Musulin trả lời phỏng vấn báo chí vài lần và thú nhận mình đã bỏ lỡ thời cơ, còn tiếng đồn về số tiền cất giấu, hắn chẳng thèm nghĩ đến, nhưng nếu cô gái nào đó tưởng tượng đến khoản đó thì cũng là một dấu cộng.