Vĩnh Phúc đang định làm gì với thi cử thế nhỉ?

Phương thức thi tuyển mới đang gây ra nhiều bức xúc cho giáo viên, phụ huynh và học sinh Vĩnh Phúc. Đây có phải là một thí điểm thi của Giáo dục Vĩnh Phúc?

LTS: Trước quyết tâm thực hiện giảm áp lực thi cử và học tập của học sinh thì Vĩnh Phúc và một số tỉnh lại chọn phương thức thi tuyển 9 môn nặng nề, tốn kém đi ngược với mục tiêu giảm tải của Bộ Giáo dục và Đào tạo, trước thực trạng trên tác giả Lương Nguyễn đã có bài viết chia sẻ.

Tòa soạn trân trọng gửi đến độc giả bài viết này.

Theo Quyết định số 724/QĐ-UBND, ngày 29/3/2018 của Ủy ban nhân dân tỉnh do Phó Chủ tịch Vũ Việt Văn ký, có hiệu lực kể từ ngày kí, thì năm học 2018-2019, tỉnh Vĩnh Phúc sẽ thay đổi phương thức thi tuyển sinh vào lớp 10.

Chỉ còn hơn 50 ngày, trên 10 nghìn học sinh lớp 9 trung học cơ sở của tỉnh Vĩnh phúc sẽ thi tuyển vào lớp 10, từ ngày 5 đến 9/6/2018.

Cho đến nay, ngày 6/4/2018, trong lúc Sở Giáo dục và Đào tạo Vĩnh Phúc chưa ban hành văn bản Hướng dẫn thi tuyển sinh chính thức thì Quyết định 724 của Ủy ban nhân dân tỉnh Vĩnh Phúc đã lan truyền rộng rãi trên mạng xã hội.

Phương thức thi tuyển mới đang gây ra nhiều bức xúc và sự khó hiểu cho thầy cô giáo, phụ huynh và học sinh Vĩnh Phúc. Đây có phải là một thí điểm thi của Giáo dục Vĩnh Phúc?

Thí điểm thi vừa muộn vừa chệch mục tiêu

Theo Tờ trình số 37/ TTr-SGDĐT của Sở Giáo dục và đào tạo Vĩnh Phúc, phương thức thi vào 10 trung học phổ thông năm học 2018-2019 trình Ủy ban nhân dân Tỉnh Vĩnh Phúc, Sở Giáo dục và Đào tạo Vĩnh Phúc đã nêu mục đích nhằm “giúp học sinh phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất, chấn chỉnh tình trạng dạy và học lệch, theo tinh thần Nghị quyết 29-NQ/TW năm 2013 đề ra”.

Ủy ban nhân dân tỉnh Vĩnh Phúc ban hành Quyết định số 724/QĐ của Ủy ban nhân dân tỉnh Vĩnh Phúc, ngày 29/3/2018, phê duyệt Phương thức tuyển sinh các lớp đầu cấp năm học 2018-2019.

Trong đó, học sinh khối 9 thi vào lớp 10 không chuyên phải làm 3 bài thi với 9 môn (Toán – Văn và tổ hợp 7 môn). Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện phương án thi tuyển vào lớp 10, mục tiêu “chú trọng vào năng lực, phẩm chất học trò” đã chuyển sang đ.ánh giá về kiến thức.

Quyết định số 724/ QĐ-UBND tỉnh Vĩnh Phúc về phương thức thi mới. Ảnh VL.

Năm học 2017-2018, một số tỉnh thành nước ta đã đổi mới phương thức thi phù hợp với tình hình thực tế và mỗi tỉnh chọn môn thi, bài thi khác nhau.

Rất ít địa phương (Hải Phòng, Hưng Yên, Nghệ An, Ninh Bình) đã chọn thi 3 bài, Ngữ văn, Toán và bài thi tổ hợp của 7 môn còn lại.

Vĩnh Phúc năm 2018-2019 có thể lại mắc lỗi như Hải phòng, (Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Hải Phòng phải nhận khuyết điểm trước Hội đồng nhân dân trong phiên chất vấn ngày 12/7/2017) và buộc phải sửa sai trong năm học 2018-2019.

Bí thư Thành ủy Lê Văn Thành – Chủ tịch Hội đồng nhân dân thành phố Hải Phòng đã nhấn mạnh: “Việc tổ chức thi 7 môn đã gây áp lực cho học sinh, tốn kém t.iền ngân sách, thời gian tổ chức chậm hơn so với 2 môn như năm trước…, đề nghị cần làm rõ cho cử tri biết có thí điểm thi tiếp như vậy nữa không?”. [ 1]

Trong khi Bộ Giáo dục và Đào tạo quyết tâm thực hiện giảm áp lực thi cử và học tập của học sinh (Công văn 4612 ngày 1/10/2017) [ 2]; trong khi nhiều tỉnh thành nước ta chọn hình thức thi tuyển sinh đầu cấp linh hoạt và không thay đổi theo Thông tư 11/2014 của Bộ Giáo dục và Đào tạo từ năm 2014 [ 3] thì Vĩnh Phúc và một số tỉnh lại chọn phương thức thi tuyển 9 môn nặng nề và tốn kém đi ngược với mục tiêu giảm tải của Bộ Giáo dục và Đào tạo?

Với khoảng 70% học sinh lớp 9 Vĩnh Phúc được học tiếp chương trình trung học phổ thông, cuộc thi tuyển vào lớp 10 còn gay gắt và căng thẳng hơn cả thi tuyển vào các trường đại học.

Không ít phụ huynh phải bỏ t.iền cho con ôn luyện nhiều ngày, thậm chí còn bỏ hàng chục triệu đồng để chạy một suất vào trường.

Sự thật, kỳ thi tuyển lớp 10 có cần thay đổi đến mức hao tốn nhiều t.iền của và công sức như vậy?

Vì sao, các quan chức giáo dục làm trái chỉ đạo của Bộ Giáo dục và Đào tạo để đặt áp lực thi cử lên thầy và trò như thế?

Kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10, dù thi 2 hay 9 môn, dù bằng hình thức nào, thực chất là để phân luồng học sinh.

Gần 100% học sinh tốt nghiệp lớp 9 và đều đủ điều kiện dự thi nhưng cũng chỉ được phép tuyển không quá 70 % vào lớp 10. Số 30% còn hoặc học bổ túc (Giáo dục thường xuyên hoặc học trường nghề) hoặc không học tiếp.

Sự thật ai cũng hiểu và tin, dù thi bao nhiêu môn, bao nhiêu phút, hệ số điểm thế nào thì cuối cùng trường nào cũng chỉ chọn đủ chỉ tiêu phê chuẩn.

Cấp trên lo các trường trung học phổ thông tổ chức coi thi dễ dãi là đổ trách nhiệm cho cấp trường. Kỳ thi nào cũng đủ thành phần thanh tra, coi thi chéo và phòng nào cũng đủ máy ghi hình và đúng quy chế. Mặt khác, học sinh của họ chọn, chất lượng và sự sống còn của nhà trường đều do họ quyết định.

Chọn phương án thi nhiều môn để giải quyết việc dồn ép chương trình, bỏ môn hay học trò học lệch, chỉ học môn thi vào 10 thì chẳng khác gì, cấp trên thừa nhận sự vô dụng của bộ máy quản lý, và hệ thống chuyên viên thanh tra, giám sát.

Nếu muốn làm ra nhẽ, cấp trên chỉ cần thu vở của một số lớp, kiểm tra công khai, nghiêm túc sẽ biết ai cắt xén, ai bỏ môn, sẽ biết học sinh được học thế nào, giáo viên dạy thế nào?

Việc học sinh học lệch rõ ràng không phải lỗi của các em, không phải lỗi của thầy cô và gia đình học sinh.

Các nhà trường đã cắt xén, dồn ép chương trình, chạy đua thành tích trong sự ngầm chấp thuận của cấp trên.

Dựa vào chỉ số học sinh đỗ vào lớp 10, đỗ đại học để xếp hạng lãnh đạo và trường nên không hiệu trưởng nào làm đúng để bị nhắc nhở, phê bình.

Học thêm, học chuyên đề tại trường nếu thi 9 môn sẽ lại dữ dội hơn nhiều so với 3 môn. Có vị lãnh đạo an ủi đồng nghiệp: “ trắc nghiệm, có khó gì, thế học sinh mới phát triển toàn diện, mọi người yên tâm”. Nhân dân và học sinh 14 t.uổi và cả thầy cô không thể yên tâm được.

Thế là, những cố gắng xóa bỏ vấn nạn dạy thêm, học thêm vừa qua thành mây khói.

Phương thức thi tuyển vào lớp 10 của Sở Giáo dục và Đào tạo Vĩnh Phúc, năm học 2018-2019 đang đi ngược với xu hướng cải cách giáo dục, phát triển cũng như lộ trình giảm áp lực học và thi của Bộ Giáo dục và Đài tạo, đang góp phần làm phá sản những kết quả bước đầu của đổi mới giáo dục vừa qua.

Vấn đề thi 9 môn để nhắm đến giáo dục học sinh toàn diện, học toàn diện lại càng xa vời thực tế. Không ai mơ hồ để tin rằng, chất lượng học sinh phụ thuộc và tỉ lệ thuận với số lượng môn thi vào lớp 10.

Bộ Giáo dục và Đào tạo đã chỉ ra chất lượng học sinh có toàn diện hay không là do công tác quản lý, do đội ngũ lãnh đạo, do đội ngũ thầy cô và chương trình và sách giáo khoa rồi cuối cùng là người học.

Chất lượng ảo, bệnh thành tích, cùng với nhiều hạn chế của cán bộ giáo dục “sáng cắp ô đến, chiều cắp ô về” và nhiều sai lầm tiêu cực đã đẩy chất lượng học sinh đại trà đến mức thấp nhất.

Về phương án thi vào lớp 10 với 3 bài thi, Sở Giáo dục và Đào tạo Vĩnh Phúc đã có chủ trương từ năm học 2017-2018 nhưng chưa thực hiện và đến hôm nay 6/4/2018 cũng chưa có văn bản nào chính thức thông tin về bài thi tổ hợp 3 môn với 90 phút trong đó có môn Tiếng Anh, còn 1 môn chọn ngẫu nhiên rút thăm trong tổ hợp xã hội (Sử, Địa, Công dân) và 1 môn trong tổ hợp tự nhiên (Lý, Hóa, Sinh).

Các nhà trường, thầy cô và học sinh sẽ biết và thực hiện thế nào khi chỉ còn gần 60 ngày? Các tỉnh công bố bằng văn bản từ đầu năm học, môn thi ngẫu nhiên trước 2 tháng.

Vĩnh Phúc không làm thế, ngoài bản Quyết định 724 của Ủy ban nhân dân tỉnh trên mạng xã hội, không có bất cứ hướng dẫn nào từ phía Sở Giáo dục và Đào tạo! Đó là lỗi quá chậm về thời gian, lỗi điều hành!

Phương án thi này lẽ ra cần được Sở Giáo dục và Đào tạo Vĩnh Phúc thăm dò, khảo sát thận trọng rộng rãi rồi quyết định.

Dư luận có lí khi cho rằng có thể là một thí nghiệm nữa của giáo dục mà riêng con em nhân dân Vĩnh Phúc phải gánh chịu.

Đó là lỗi vội vàng, quan liêu, không nhìn ra tỉnh bạn, không cần biết Bộ Giáo dục có đồng tình hay không. Thành phố Hải Phòng đã bỏ thí điểm này, sao Vĩnh Phúc còn tiếp tục?

Phương án thi 3 bài của tỉnh Vĩnh Phúc đã làm ngược với nội dung Công văn số 4612, ngày 1/10/2017 của Bộ Giáo dục và Đào tạo, về giảm áp lực học và thi cho học sinh.

Đó là lỗi về chiến lược, khi chỉ còn 1 năm sau (2019-2020), bắt đầu một chương trình và sách giáo khoa mới, thi quốc gia mới. Phương thức thi 3 bài hao của tốn sức này sẽ tồn tại bao lâu?

Việc đưa 9 môn vào học để thi cho học sinh trung học cơ sở đã gây sức ép lớn về tinh thần, thời gian, tài chính cho nhiều người, đặc biệt là học sinh cuối cấp cần phải giảm áp lực thi cử.

Chiến dịch thần tốc 56 ngày đêm

Chỉ còn 56 ngày đêm thần tốc cho một phương án thi mới của Vĩnh Phúc.

Theo một số hiệu trưởng, cấp trên nghĩ ra và chọn cách bắt thí sinh học cả 9 môn văn hóa để cho “giống với kỳ thi trung học phổ thông quốc gia”; “để xóa bỏ học lệch, chỉ học những môn thi vào 10″; “để hướng đến giáo dục học sinh toàn diện và phát huy toàn diện năng lực và phẩm chất”…

Và không loại trừ cả lý do, các vị muốn làm cái gì khác người t.iền nhiệm, thật đột phá để lăng-xê mình và thăng tiến theo đúng phương châm “giáo dục là cần cải cách và đổi mới, từ thí nghiệm đến thực nghiệm để tìm ra chân lí”.

Có người còn ngụy biện rằng: “thi tuyển theo cụm và làm bài thi tổ hợp sẽ tránh được việc các trường tổ chức riêng thiếu nghiêm túc và không khách quan, công bằng; sẽ làm cho kỳ thi an toàn và đúng quy chế hơn…”.

Quyết định 724 của Ủy ban nhân dân tỉnh Vĩnh Phúc đã hiệu lực, chỉ còn một cách duy nhất: làm.

Ngày thi chính thức 5,6 và 8,9/6/2018 đến gần, không biết bao giờ nhân dân, thầy và trò mới được đọc hiểu và lên kế hoạch, chuẩn bị và làm theo Hướng dẫn thi chính thức của Sở Giáo dục và Đào tạo Vĩnh Phúc?

Nếu con em thi vào lớp 10 năm nay, các quan chức – chủ Đề án Phương án thi mới – sẽ an ủi vợ/chồng, con cháu thế nào?

Nếu là hiệu trưởng trung học cơ sở là giáo viên dạy lớp 9, nếu là phụ huynh và học sinh lớp 9, các quan chức – chủ Đề án Phương án thi mới – sẽ dạy và học, sẽ ôn tập 9 môn theo kiểu gì? Họ có hiểu được những bức xúc và lo lắng của thầy và trò, của nhân dân?

Họ có hiểu, chỉ 100 câu/môn sẽ có 700 câu hỏi trắc nghiệm của 7 môn Tiếng Anh, Hóa, Lý, Sinh, Sử, Địa, Công dân đang vẩn lên trong đầu óc thầy và trò?

Họ có biết, chỉ hai chục ngày trước khi đi thi cụm, học sinh và thầy làm sao ôn tập được 300 câu trắc nghiệm và kiến thức của cả môn Văn và Toán?

Nhân dân thành phố Hải Phòng năm 2017 đã quá bức xúc và bất bình. Năm học 2018-2019, thí sinh Hải Phòng thi vào lớp 10 chỉ thi 4 môn: Văn, Toán (tự luận 120 phút), tiếng Anh và môn ngẫu nhiên Vật Lí (trắc nghiệm mỗi môn 30 phút) vừa công bố ngày 30/3/2018, trước ngày thi 3 tháng. Đó là sự thật.

Tinh thần của học sinh, phụ huynh và của giáo viên Vĩnh Phúc khủng hoảng thật sự, bức xúc thật sự trước những thay đổi rất bất ngờ và quá chậm trễ của Sở Giáo dục và Đào tạo Vĩnh Phúc về thi và điều hành thi vào lớp 10 năm học 2018-2019.

Nhà trường nào cũng nháo nhào xếp lịch, làm đề cương và bố trí học liên tục, chạy đua với lượng kiến thức của 9 môn.

“Khó khăn lớn nhất là thiếu giáo viên, thiếu thời gian trầm trọng. Chỉ còn hơn 50 ngày để làm bao nhiêu việc như thi và xét tốt nghiệp, kiểm tra, lên điểm, tổng kết, hội họp bắt buộc…

Đành rằng phải làm rồi nhưng sao Sở không chọn môn thi ngẫu nhiên trước kỳ thi nhiều ngày để đỡ khổ cho thầy trò, sao cứ nhất nhất phải trước kết thúc năm học 15 ngày”, một hiệu trưởng trung học sơ sở, chia sẻ.

Nhiều câu hỏi vì sao đang chờ được quan chức giáo dục Vĩnh Phúc trả lời!

Tài liệu tham khảo:

[1] http://giadinh.net.vn/giao-duc/ky-thi-doi-moi-vao-10-thpt-o-hai-phong-se-xem-xet-nen-tiep-tuc-thi-diem-hay-khong-20170713004410095.htm

[21]ke-hoach-chuong-trinh-hd/cong-van-so-4612bgddt-gdtrh-ngay-03-thang-10-nam-2017-ve-viec-huong-dan-thuc-hi-c41302-58647.aspx

[3]thuvienphapluat.vn/van-ban/Giao-duc/Thong-tu-11-2014-TT-BGDDT-Quy-che-tuyen-sinh-trung-hoc-co-so-trung-hoc-pho-thong-227237.asp

Theo giaoduc.net.vn