Việt Nam đã có tàu ngầm từ lâu?

Chiều 31.12.2013, tàu ngầm Kilo đầu tiên của Việt Nam mang tên Hà Nội đã hiện diện ở quân cảng Cam Ranh. Trên thực tế, các chuyên gia quân sự nước ngoài nhận định Việt Nam đã có đội tàu ngầm cỡ nhỏ từ lâu…

Ảnh đồ họa tàu ngầm lớp Yugo – Ảnh: bric.postech.ac.kr

Từ năm 2009, trong một tài liệu nghiên cứu, giáo sư Thayer (người Úc) có nhắc đến các tàu ngầm đầu tiên của Việt Nam ở Cam Ranh. Đến năm 2012, giáo sư Thayer tiếp tục dẫn nguồn một tờ báo lớn tại Việt Nam để khẳng định sự tồn tại của các chiếc tàu ngầm cỡ nhỏ này.

Trong một “thương vụ” đổi vũ khí lấy gạo hồi năm 1997, Việt Nam đã nhận hai tàu ngầm cỡ nhỏ lớp Yugo của Triều Tiên, theo tài liệu nghiên cứu “Vietnam People’s Army: Development and Modernization” (tạm dịch Quân đội Nhân dân Việt Nam: Phát triển và Hiện đại hóa) của giáo sư Thayer xuất bản hồi năm 2009.

Tài liệu của ông Thayer nhận định hai tàu ngầm này được đưa về Cam Ranh để sửa chữa và đại tu.

Trong vòng 13 năm tiếp theo đó, các nhà phân tích không thể chắc chắn về tình trạng hoạt động của các tàu ngầm này, theo ông Thayer.

Nhưng trong một bài viết ngày 20.8.2012 trên website Học viện Hải quân Mỹ, ông Thayer cho dẫn thông tin từ báo Tuổi Trẻ(số ra ngày 16.1.2010) để khẳng định về đơn vị tàu ngầm bí mật của Việt Nam: Đoàn M96 hải quân, với hình ảnh một tàu ngầm lớp Yugo.

“Chính xác thì Đoàn M96 hải quân được thành lập vào ngày 2.8.1996, nhưng gần một năm sau mới tiếp nhận những chiếc tàu ngầm đầu tiên từ một nước bạn”, Tuổi Trẻ có viết, nhưng không nêu tàu ngầm đầu tiên này là của nước nào.

Chiếc tàu vận tải hạng nặng Rolldock Sea đưa tàu ngầm Kilo Hà Nội về cảng Cam Ranh hồi 31.12.2013 – Ảnh: Nguyễn Chung

Ông Thayer dẫn lời một quan chức quốc phòng Nga giấu tên cho rằng: “Kinh nghiệm vận hành tàu ngầm cỡ nhỏ cung cấp nền tảng cơ bản cho sự hiểu biết về vận hành và bảo trì tàu ngầm”.

Việc nhận tàu ngầm lớp Yugo cho thấy đây là giai đoạn đầu tiên trong chiến lược phát triển năng lực dưới biển lâu dài của Việt Nam, giáo sư Thayer nhận định.

Tàu ngầm lớp Yugo có độ choáng nước 90 tấn khi nổi và 110 tấn khi lặn, với chiều dài 20 m và rộng 3,1 m, được trang bị một động cơ diesel và một động cơ điện. Tàu ngầm này có hai ống phóng ngư lôi 406 mm, có thể chở bốn thủy thủ cùng sáu đến bảy lính đặc nhiệm, theo giáo sư Thayer.

Hôm qua 31.12, tàu vận tải hạng nặng Rolldock Sea chở theo tàu ngầm HQ182 Hà Nội lớp Kilo của Việt Nam đã về đến quân cảng Cam Ranh (Khánh Hòa). Đây là một trong số sáu tàu ngầm lớp Kilo mà Nga đóng cho Việt Nam.

Theo hãng tin RIA Novosti (Nga), dự kiến Nga sẽ giao cho Việt Nam chiếc tàu ngầm lớp Kilo thứ hai và thứ ba trong năm 2014.

Việt Nam đã đặt mua 6 chiếc tàu ngầm điện – diesel Kilo (Dự án 636 Varshavyanka) vào năm 2009, theo hãng tin Interfax (Nga). HQ182 Hà Nội là chiếc đầu tiên Nga giao cho Việt Nam. Hãng tin RIA Novosti (Nga) cho biết hợp đồng mua 6 tàu ngầm Kilo, bao gồm cả việc huấn huyện cho đội vận hành tàu ngầm Việt Nam, có thể trị giá đến 2 tỉ USD. Tàu ngầm lớp Kilo nhờ có các đặc tính ưu việt mà nhiều quốc gia trên thế giới rất ưa chuộng và đặt mua loại tàu này cho lực lượng hải quân của mình. Tàu ngầm Kilo 636 mà Nga đóng cho Việt Nam là tàu ngầm thuộc thế hệ thứ 3, có lượng giãn nước 3.100 tấn, tốc độ 20 hải lý/giờ, lặn sâu đến 300 m, thủy thủ đoàn gồm 52 người. Loại tàu này còn được trang bị sáu ống phóng ngư lôi 533 mm, ngư lôi, thủy lôi và tổ hợp tên lửa đa năng 3M-54 Klub (hay còn gọi là Kalibr 3M54). Theo RIA Novosti, Kilo 636 là một loại tàu ngầm đa năng có thể thực hiện các sứ mạng chống tàu và chống tàu ngầm trong những vùng nước nông. Trong thời bình, Kilo 636 có thể được sử dụng cho mục đích tuần tiễu, bảo vệ lãnh hải, cơ sở quân sự hay trinh sát trên biển.

Theo TNO