Vì sự bình đẳng, hòa nhập của trẻ khiếm thị
Đối với trẻ em khuyết tật nói chung, trẻ khiếm thị nói riêng, việc được học tập cùng các bạn bình thường đem lại rất nhiều lợi ích, đặc biệt là giúp trẻ hiểu đúng và phát triển được năng lực của bản thân, từ đó vượt lên khó khăn, tự tin nuôi dưỡng những ước mơ tươi đẹp.
Ở lớp 8C3, Trường THCS Hồng Thái Tây, TX Đông Triều, có một nữ sinh rất đặc biệt: Từ lúc chào đời đến nay, em Hoàng Thị Thư chưa bao giờ nhìn thấy ánh sáng. Mặc dù vậy, em luôn là một cô bé lạc quan, sáng dạ và rất ham học.
Sau khi học hết cấp 1 tại một ngôi trường chuyên biệt dành cho trẻ em khiếm thị tại TP Hải Phòng, Thư trở về địa phương. Nhà Thư có 3 anh chị em, hoàn cảnh gia đình cũng không khá giả gì nhưng trước nguyện vọng tha thiết của con gái, bố mẹ Thư quyết định xin cho em vào học lớp 6 tại Trường THCS Hồng Thái Tây để hòa nhập với các bạn. Lúc này, nhà trường đứng trước lựa chọn khó khăn vì việc dạy học cho trẻ em khiếm thị chưa bao giờ có tiền lệ. Sau khi xem xét hoàn cảnh của học sinh, cân nhắc và bàn bạc kỹ lưỡng, Trường THCS Hồng Thái Tây đã quyết định nhận Hoàng Thị Thư vào học.
Thư chia sẻ :“Em rất vui và hạnh phúc khi được học ở ngôi trường này. Thầy cô và các bạn ai cũng yêu thương, giúp đỡ khiến em không còn tự ti, mặc cảm nữa. Em sẽ cố gắng học tập thật tốt để không phụ lòng mong mỏi của bố mẹ và thầy cô giáo. Ước mơ của em là sau này lớn lên sẽ trở thành một cán bộ của Hội Người mù tỉnh Quảng Ninh và giúp đỡ cho những người có hoàn cảnh giống em”.
Hoàng Thị Thư trong một tiết học Văn cùng các bạn trong lớp.
Là giáo viên chủ nhiệm và trực tiếp dạy môn Văn của lớp 8C3, cô giáo Nguyễn Thị Lan cho biết: “Tôi không được đào tạo để dạy học cho trẻ khiếm thị, trang thiết bị dạy học không có nên thời gian đầu, cả cô và trò đều gặp rất nhiều khó khăn. Do bị khiếm thị nên em Thư cũng rất hạn chế trong việc đi lại, tham gia các hoạt động tập thể. Tuy nhiên, sự thiệt thòi cũng như sự thông minh và nỗ lực của em khiến tôi rất cảm động. Tôi đã xây dựng một kế hoạch giáo dục hòa nhập riêng và thường xuyên trao đổi với các thầy cô bộ môn để áp dụng với em Thư. Mục tiêu chính là tạo điều kiện cho em được học tập tối đa các môn cơ bản, đồng thời cũng hướng dẫn, giúp đỡ em rèn luyện các kỹ năng, để từng bước thu hẹp khoảng cách với các bạn bình thường”.
Mỗi ngày lên lớp, Thư dùng sách giáo khoa chữ nổi Braille để học, kết hợp với việc nghe giảng và ghi chép. Khi cần kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của em, các thầy cô giáo thường áp dụng hình thức vấn đáp. Cũng có lúc, các bạn trong lớp giúp em viết bài kiểm tra ra giấy. Nhờ sự tập trung, chăm chỉ và khả năng tiếp thu tốt, hết năm lớp 6, Thư đạt danh hiệu Học sinh tiên tiến. Năm học lớp 7 vừa qua, em đã vươn lên đạt học lực giỏi.
Thầy cô giáo và các bạn luôn đồng hành, chia sẻ khó khăn với Thư.
Video đang HOT
Em Mạc Đặng Phương Nhi, học sinh lớp 8C3, Trường THCS Hồng Thái Tây, cho biết: “Khi mới đến lớp Thư rất rụt rè nhưng chúng em luôn quan tâm, giúp đỡ để bạn làm quen với mái trường, thầy cô và các bạn. Mặc dù bị khiếm thị nhưng Thư tiếp thu bài rất nhanh và hăng hái phát biểu. Những chỗ nào bạn chưa rõ chúng em sẵn sàng giải thích để bạn hiểu bài hơn. Thư thực sự là một tấm gương sáng để chúng em noi theo”.
Không chỉ học tập tốt, Thư còn rất tự tin, hoạt bát, hòa đồng với các bạn. Đặc biệt, cô bé có giọng hát hay, nên đã được các thầy cô động viên tham gia biểu diễn trong một số chương trình văn nghệ của nhà trường. Qua đó, giúp em rèn luyện thêm kỹ năng sống và vui hơn sau mỗi ngày đến lớp.
Cô giáo Nguyễn Thị Thu Thủy, Hiệu trưởng Trường THCS Hồng Thái Tây, TX Đông Triều, chia sẻ: “Việc nhận trẻ em khiếm thị vào học hòa nhập với các bạn bình thường là một thử thách thực sự đối với nhà trường và các thầy cô giáo. Song đó cũng là tình cảm, là trách nhiệm của chúng ta trong việc giúp đỡ các em vơi bớt thiệt thòi trong cuộc sống. Qua thực tế triển khai 2 năm học vừa qua, hình thức giáo dục này đã hỗ trợ em Thư nâng cao tri thức, phát triển các kỹ năng, tự tin hòa nhập với các bạn. Mặt khác, sự có mặt của Thư cũng giúp các em học sinh khác biết cảm thông, giúp đỡ những bạn có hoàn cảnh kém may mắn hơn mình. Trường THCS Hồng Thái Tây sẽ luôn mở rộng cửa đón nhận những em học sinh kém may mắn như vậy!”
Các học sinh lớp 8C3 vui vẻ, tự giác giúp đỡ người bạn đặc biệt của mình.
Tuy nhiên, Hoàng Thị Thư không phải là trường hợp phổ biến. Hiện nay, theo thống kê của Hội Người mù Quảng Ninh, trên địa bàn toàn tỉnh có 16 trẻ em khiếm thị ở các mức độ khác nhau. Trong đó, đa số các em bị thêm các dạng khuyết tật khác về cơ thể và trí tuệ nên không thể đi học. Số còn lại không phải em nào cũng được học chữ nổi và có thể học hòa nhập với các bạn học sinh bình thường. Vì vậy, cả xã hội, đặc biệt là gia đình và các nhà trường cần quan tâm, chung tay và nỗ lực hơn nữa để các em bớt thiệt thòi, đồng thời có cơ hội hòa nhập với cộng đồng và vươn lên trong cuộc sống.
Bạo lực tinh thần học đường: Nghĩ đến trường là buồn nôn
Tình trạng bị bạo lực tinh thần học đường không chỉ đến từ bạn học đồng trang lứa mà còn từ chính thầy cô giáo.
Buổi tọa đàm "Bắt nạt và bạo lực học đường" diễn ra tại TP.HCM vào cuối tuần qua với những câu chuyện thực tế và chia sẻ của các chuyên gia thực hành giáo dục.
Nơm nớp lo sợ cô phạt và phê bình trước lớp
Chị Thanh Vy (tên nhân vật đã được thay đổi) chia sẻ con mình đang học bậc tiểu học bị chính giáo viên chủ nhiệm gây khó dễ khi không tham gia lớp học thêm luyện chữ đẹp của cô.
"Con tôi có thói quen viết tay trái do đó khi lên lớp con luôn bị cô đánh. Về nhà, con hay giật mình đổi sang viết tay phải khi tôi vào phòng. Nhìn những vết bầm tím trên tay con chưa lặn tôi xót xa lắm, chưa bao giờ tôi thấy con có tâm lý chực chờ lo sợ như thế.
Thường xuyên bị phê bình trước lớp, bạn bè trêu chọc vì học không tốt khiến con rất buồn và không muốn đi học. Trong lớp có hoạt động mang tính tự nguyện, nếu con không hứng thú thì tôi cũng không ép tham gia, thế nhưng vẫn bị cô phê bình", chị Vy kể tiếp.
Ngoài ra, theo chị Vy cô giáo còn ra bài quá nhiều, tối nào làm không xong bé cũng khóc vì sợ ngày mai bị cô phạt và phê bình trước lớp. "Đỉnh điểm mình thấy vô lý là con mình bị phạt và kiểm điểm khi tiết học có giáo viên dự giờ mà con không giơ tay phát biểu. Con kể chưa thấy cô giáo chủ nhiệm nở nụ cười bao giờ và họp phụ huynh tôi cũng thấy vậy. Tôi nghĩ đó cũng chính là lý do khiến con không thể gần gũi với giáo viên, tâm lý nặng nề khi đến lớp. Sau một học kỳ, thấy con trầm tính, ít nói hẳn, cảm thấy môi trường không thích hợp cho con phát triển nên tôi đã chuyển trường cho con" - chị Vy chia sẻ.
Nhà trường đưa nội dung phòng chống bạo lực học đường phổ biến cho học sinh. Ảnh: ĐHBD
Nghĩ đến trường là đau bụng, buồn nôn
Chia sẻ với phóng viên PLO, Ngọc Thúy (tên nhân vật đã thay đổi), hiện đang học lớp 10 một trường THPT ở TP.HCM vẫn còn ám ảnh khi bị bạn học bắt nạt, cô lập trong suốt năm học lớp 9. Thúy kể năm học này, em được phân công làm sao đỏ của trường. Một lần em phát hiện một nhóm 5-7 bạn trang điểm khi đến lớp vi phạm nội quy nên nhắc nhở và ghi sổ đỏ do các bạn tái phạm. Sau đó, các bạn này đã gây khó dễ cho Thúy.
"Những buổi em trực nhật, nhóm bạn này sẽ cố tình mua hạt dưa, hướng dương đến chia cho các bạn ăn và xả vỏ đầy phòng để cho em dọn. Bạn nào có ý tốt muốn giúp em thì sẽ bị cảnh cáo. Mấy bạn đó còn giấu sách vở, xé bài tập của em vứt ở trước lớp, nhiều lần em phải làm bài lại từ đầu nhưng có hôm thì bị thầy cô phạt hoặc không có điểm" - Thúy nhớ lại.
Ngoài ra, Thúy còn phát hiện một bạn nữ trong nhóm này chuyên cung cấp, rủ rê các bạn trong trường hút thuốc lá điện tử ở nhà vệ sinh. Thúy đã bí mật báo cáo cho giáo viên để ngăn chặn. Tuy nhiên, Thúy vẫn bị nghi ngờ và hẹn ra nhà vệ sinh nhưng Thúy không ra. Sau đó, bạn hay đi chung với Thúy vô cớ bị chặn đường đánh ở hành lang để cảnh cáo Thúy.
"Mấy bạn đó nhắc lại sự việc trường em đã từng xảy ra vụ ẩu đả khiến một nam sinh tử vong, nếu em không ra gặp thì cái kết cũng như vậy. Lúc đó em cũng sợ lắm nên đã báo với gia đình lên làm việc với nhà trường. Tuy nhiên, nhóm này lại quay sang tìm đối tượng mới và bắt nạt." - Thúy buồn rầu kể do bị ảnh hưởng tâm lý nên đã không thi vào được lớp chọn dù là học sinh giỏi thứ 2 của lớp.
Theo Thúy, suốt cả năm học, em cảm thấy lúc nào cũng trong trạng thái bất an lo lắng, tủi thân vì không ai chơi với mình. "Có những buổi sáng mở mắt dậy em cảm thấy rất nặng nề, đau bụng và buồn nôn khi nghĩ đến việc đi học và đối diện với những người bắt nạt em." -Thúy chia sẻ.
Nhận biết sớm để hóa giải xung đột
Nhà giáo dục Nguyễn Thúy Uyên Phương, có nhiều năm nghiên cứu phương pháp giáo dục tiến bộ chỉ ra một số dấu hiệu nhận biết có thể các bé đang là nạn nhân của bạo lực học đường.
"Một vài biểu hiện ở con, phụ huynh có thể quan sát thấy như con trở nên trầm tính, ít nói, thiếu tự tin. Khi nhắc về bạn bè, trường lớp con sẽ làm ngơ. Con thường xuyên cảm thấy nhức đầu, đau bụng, khó ngủ. Sợ đi học, chán học và kết quả học tập sa sút..." - chuyên gia Uyên Phương chia sẻ.
Chuyên gia Uyên Phương khuyên các phụ huynh nên lắng nghe, quan sát và tương tác cùng con mỗi ngày. Đồng thời trang bị kiến thức thông qua các khóa học về tâm lý, giáo dục... liên quan đến bạo lực học đường để hiểu con hơn.
Về phía nhà trường, theo chuyên gia Uyên Phương, cần thực hiện các dự án chống bắt nạt và bạo lực học đường thông qua các buổi diễn tập, giải quyết tình huống.
Đôi lúc chính những giáo viên cũng không biết những việc muốn tốt cho các em như ép trẻ viết tay phải hay làm bài tập nhiều nhưng vô hình chung lại gây áp lực. Phụ huynh và giáo viên cần ngồi lại nói chuyện để có thể hiểu và hóa giải vấn đề.
Chuyên gia Phí Mai Chi, nhà thực hành quyền trẻ em và giáo dục gia đình cho rằng nếu bạo lực xảy ra ở ngoài trường học hay trên mạng xã hội thì cần sự phối hợp của cả 3 phía trường học, gia đình hoặc địa phương. Gia đình với nhà trường cùng nhau xây dựng quy trình xử lý khi phát hiện bạo lực học đường. Cần đặc biệt chú ý đến những em đặc biệt, chậm phát triển, tự kỷ vì những em này biểu hiện thường khó đoán và khó hòa nhập.
Nên đặt sự thấu cảm lên hàng đầu
Phần lớn xung đột đến từ sự không thấu hiểu nhau. Nên chú trọng xây dựng tinh thần thấu cảm trong văn hóa học đường, dùng góc nhìn của trẻ và lợi ích của trẻ lên hàng đầu. Hình dung các con gặp khó khăn gì để đưa ra hướng giải quyết kịp thời. Đôi khi thủ phạm cũng là nạn nhân, những đứa trẻ lớn lên trong bạo lực thường có xu hướng gây bạo lực cho người khác.Với những đối tượng này, chúng ta cũng nên tìm hiểu xem liệu các em có nổi khổ gì không để có thể kéo các em ra và hướng chúng đi trên con đường đúng đắn.
Nhà thực hành giáo dục NGUYỄN THÚY UYÊN PHƯƠNG
Lan tỏa giá trị hạnh phúc trong trường học ở Hà Tĩnh Những tuần đầu tiên của năm học mới, chủ đề xây dựng 'Trường học hạnh phúc' ở Hà Tĩnh như một thông điệp truyền đi tín hiệu tích cực, thể hiện sự nỗ lực không ngừng đổi mới của ngành GD&ĐT. Mỗi ngày đến trường là một ngày vui Đã đi hết tuần thứ 2 của năm học mới, nhưng dư âm của...