Vì sao Tiếng Việt 1 dùng truyện ngắn nước ngoài thay ca dao tục ngữ Việt Nam?

HÀ CƯỜNG21:49 12/10/2020

“Thời điểm này mới chỉ bắt đầu năm học mới, học sinh đang tập làm quen với mặt chữ, nếu đưa ca dao, tục ngữ sẽ không phù hợp với mức độ tiếp nhận”.

Đây là khẳng định của GS.TS Nguyễn Minh Thuyết, Tổng chủ biên chương trình giáo dục phổ thông mới kiêm chủ biên sách Tiếng Việt 1, bộ Cánh Diều tại chương trình Chào buổi tối của kênh VTC1- Đài truyền hình kỹ thuật số VTC tối 12/10.

Những ngày qua, dư luận liên tục chỉ trích việc Tiếng Việt 1 lạm dụng đưa chuyện ngắn có yếu tố nước ngoài và nội dung chưa phù hợp. Trong khi kho tàng văn học Việt Nam còn có rất nhiều câu ca dao, chuyện ngụ ngôn rất hay, có ý nghĩa giáo dục sâu sắc, nhưng không được đưa vào sách giảng dạy.

Về vấn đề này, theo GS Nguyễn Minh Thuyết, nhiều người chưa từng cầm cuốn sách vẫn buông lời chê bai, chỉ trích, đu theo dư luận đám đông. Trong Tiếng Việt 1 – bộ Cánh diều có khoảng 100 văn bản của các tác giả Việt Nam.

Các văn bản này gồm đồng dao, câu đố, truyện dân gian Việt Nam và sáng tác của các tác giả có tên tuổi như Vũ Tú Nam, Phạm Hổ, Võ Quảng, Nguyễn Kiên, Quang Huy, Phong Thu, Phan Thị Thanh Nhàn, Trần Đăng Khoa, Mai Văn Hai…

“Thời điểm này mới bắt đầu năm học mới, học sinh làm quen với mặt chữ, nếu đưa ca dao, tục ngữ vào lúc này thì không phù hợp với mức độ tiếp nhận thông tin của các em lớp 1. Do vậy, chúng tôi sắp xếp dạy ca dao tục ngữ từ lớp 2, 3 trở lên, khi đó học sinh có đủ kiến thức để nhận biết ý nghĩa của ca dao, tục ngữ“, GS Thuyết cho biết thêm.

Trong quá trình viết và thử nghiệm sách Tiếng Việt 1, nhóm biên soạn xác định mục đích môn học là hình thành, phát triển những phẩm chất tốt đẹp cho học sinh. Do đó việc nói những bài tập đọc trên sách thiếu tính giáo dục là không chính xác.

GS.TS Nguyễn Minh Thuyết (Ảnh minh hoạ: N.N)

Video đang HOT

GS Thuyết từng chia sẻ với báo chí rằng, năm 2002, khi Chương trình tiểu học mới được đưa vào cũng vướng rất nhiều ồn ào đánh giá không hiệu quả. Tuy nhiên sau 18 năm, nhiều giáo viên lại nhận xét sách dễ dạy, nhẹ nhàng với học sinh.

Ông hy vọng dư luận nên đọc kỹ, hiểu công việc dạy học sinh lớp 1 trước khi vội vàng chỉ trích. Đồng thời, trong quá trình các trường triển khai dạy học, ban biên soạn sẽ tiếp tục lắng nghe để xử lý những vấn đề do giáo viên đặt ra cho phù hợp với thực tế giảng dạy học sinh.

“Tôi tin phụ huynh sẽ thấy hiệu quả của sách. Việc xem xét điều chỉnh là cần thiết nhưng cần lộ trình cụ thể không thể đẽo cày giữa đường, ai nói gì cũng nghe”, GS Thuyết nhấn mạnh.

Không chỉ dạy chữ, quan trọng là dạy người

Sau khi cha mẹ học sinh lớp 1 nêu lên những vấn đề bất cập trong sách giáo khoa Tiếng Việt lớp 1 bộ Cánh diều, cả GS Nguyễn Minh Thuyết - Tổng chủ biên và GS Trần Đình Sử - Chủ tịch Hội đồng thẩm định đã có phát ngôn trên báo chí. Nhưng, đó là những lời biện minh chưa có tính thuyết phục.

GS Nguyễn Minh Thuyết thuyết minh rằng "khi dạy chữ, vần, người viết sách phải tạo ra bài đọc để các chữ, vần mới học được lặp lại nhiều lần, giúp học sinh không quên chữ, đọc, viết tốt. Các sách giáo khoa mới, không chỉ riêng Cánh diều, đều sớm đưa việc đọc câu, bài vào để học sinh đọc tốt hơn".

Việc đó không ai phản bác ông. Người ta nói về các bài tập đọc mải chạy theo những từ ngữ ngô nghê, những đoạn văn trúc trắc mà các ông nặn ra để chứa các chữ mới, vần mới với tần suất lặp lại đến khó chịu.

Phần Tập đọc Sẻ, quạ ở bài 25, trang 49 là một ví dụ. Đúng là chim thì phải hót, nhưng khi nghĩ đến loài chim này, đa phần tuyệt nhiên không có ấn tượng về điều đó. Vậy mà các ông nhân cách hóa thành sẻ "ca" (?!)

Đối với thế giới tự nhiên, trẻ em chưa trải nghiệm được hết, nên những bài học đầu đời phải chính xác, các chi tiết phải mang tính phổ biến. Loài sẻ liệu có ca "ri ri" không? Và quạ, tiếng la của nó có phải là "quà quà" như sách viết?

Thế nên mới có những từ ngữ "quái dị" như chú thỏ "nhá cỏ, nhá dưa" mà GS Thuyết thừa nhận là phải dùng vì "nhá" có nghĩa giống "nhai cỏ, nhai dưa" nhưng học sinh chưa học vần "ai" nên phải dùng "nhá". Đáng tiếc, những từ ngữ quái dị này không chỉ chỉ xuất hiện một vài lần.

Thiết nghĩ, nếu nhóm tác giả không mô tả được thế giới tự nhiên gần gũi với các em một cách chính xác thì các em chỉ được tiếp cận với vỏ chữ kiểu máy móc và với những thông điệp sai lạc.

Cả một bài Tập đọc do các ông sáng (chứ không phải tối!) tác ra đọc lên thấy khiên cưỡng, trục trặc, nặng về kỹ thuật ghép vần chứ không hề cuốn hút, dễ nhớ như những câu ca dao, tục ngữ, đồng dao hay những câu thơ hay của các nhà thơ mà phần chữ, phần vần vừa dễ hiểu vừa ngân nga trong tâm thức.

Tiếng Việt hay và đẹp do được chứa đựng các báu vật đó. Qua những câu ca dao, tục ngữ, câu thơ hay mà học sinh nhớ cách ghép vần. Và cao hơn nữa, những bài học đầu đời đó trở thành hành trang nhân ái đi theo họ suốt cuộc đời sau này.

Còn ở đây, việc thiết kế bài học chỉ nhằm vào việc dạy chữ mà xem nhẹ những thông điệp mang tính giáo dục. Xin dẫn phần Tập đọc Bé Hà, bé Lê ở bài 12, trang 27.

Một em bé bị ho chạy lại bảo bà: "Hà ho, bà ạ" để cầu mong sự sẻ chia thì bà đáp lại: "Để bà bế bé Lê đã". Thế nhưng, "Ba bế cả Hà, cả bé Lê". Như vậy phải chăng bà vô cảm, còn ba yêu cả hai bé? Câu chuyện, buồn thay, có thể được hiểu theo cách đó.

Để đáp ứng cho kỹ thuật dạy chữ, yếu tố dạy người đã không được chú ý. Điều này được lặp lại nhiều lần trong sách. Thậm chí, để đáp ứng cho việc dạy chữ đơn thuần các ông đã bịa tạc, cắt khúc những câu chuyện nổi tiếng của các nhà văn vĩ đại thành những đoạn văn, câu chuyện chẳng giống ai; thậm chí, trái ngược với nguyên tác.

Ở đây xin tạm bỏ qua việc phỏng theo mà không giữ đúng tinh thần nguyên tác bằng cách đổi tên nhân vật trong truyện, phỏng theo truyện của người đã chết để tránh tranh cãi về sự chính xác của văn bản, ý nghĩa và cả vấn đề tác quyền.

Chỉ xin nói đây là câu chuyện được các tác giả cắt ra làm đôi để phục vụ việc dạy chữ khiến phần 1 câu chuyện thiếu hẳn tính giáo dục, cứ như dạy các em cách trốn việc, chống chủ, lười lao động.

Là những giáo sư bụng chứa cả bồ chữ, chắc các ông không thể không biết giai thoại: "Đau bụng uống nhân sâm, tất chết!". Một câu chuyện hoàn chỉnh bỗng bị cắt đôi, dạy vào hai tiết học khác ngày nhau chứa những thông điệp khác nhau là việc không thể chấp nhận được.

Bởi vì, ấn tượng ban đầu của các em đối với những gì được dạy, nhất là với những tâm hồn trong trẻo, chắc chắn không thể dễ quên. Cách xử lý như vậy, theo các ông có đảm bảo tính sư phạm, tính giáo dục?

Mong các ông xem cách xây dựng một bài Tập đọc ngày xưa. Nhóm tác giả đã không biến Chó - con vật trung thành, tử tế, gắn bỏ với con người, không hề dính tì vết gian tham - thành nhân vật phản diện, đáng khinh ghét như Cáo.

Và như các ông thấy đấy, nội dung thông điệp không chỉ toát ra từ văn bản mà nó còn thể hiện ra từ phần Nhận xét và khiến học sinh nhắc đi, nhắc lại ở phần Tập viết. Một bài học thật tường minh, đầy tính giáo dục mà từ con trẻ tới cha mẹ các em, giáo viên đều thấy thông điệp giáo dục bật ra rờ rỡ.

Thưa hai giáo sư, hẳn các ông không vừa lòng vì bị xã hội phản ứng. Ông Sử khẳng định "không có chuyện tác giả đưa các câu chuyện vào sách để dạy trẻ thói gian lận, khôn lỏi. Người đánh giá cần đọc kỹ hơn".

Tôi hiểu, các tác giả chẳng dại gì rắp tâm làm thế. Nhưng tâm họ không trong trẻo, tầm họ chẳng vút cao nên mới xảy chuyện "lẩy bẩy như Cao Biền dậy non" mà thôi.

Ông Thuyết khuyên: "Tôi tin nếu phụ huynh chờ đợi, không lâu đâu, mọi người sẽ thấy hiệu quả của sách. Việc xem xét điều chỉnh là cần thiết nhưng không thể đẽo cày giữa đường, ai nói gì cũng nghe được", còn ông Sử thì bảo "phải chờ đến hết năm mới đánh giá được việc học sách giáo khoa mới".

Xin lỗi các ông, có lẽ chẳng phải chờ lâu đến thế đâu. Điều các ông cần làm lúc này là lắng nghe, suy nghĩ và bàn bạc để trả lời cho thấu tình đạt lý trước dư luận xã hội và tìm ra các phương án sửa sai cho sách giáo khoa kỳ tới và năm sau.

Dân có thể không đúng hết từng li từng tí vì họ là dân chứ không họ đã ngồi thay nhiều vị ở chỗ đang ngồi. Nhưng không thể nào nói rằng chỉ là dân hiểu lầm, chỉ là dân nông cạn, chỉ là dân không biết gì bị dắt mũi, chỉ là cạnh tranh không lành mạnh được. Hãy tổ chức hội thảo hay thậm chí tranh luận trực tiếp trên các phương tiện truyền thông đi.

Trích từ FB nhà nghiên cứu Nguyễn Quốc Vương

*Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả!

Bộ Giáo dục và Đào tạo báo cáo Chính phủ về sách Tiếng Việt lớp 1 Tinh thần của Bộ Giáo dục và Đào tạo đó là nội dung nào chưa hoàn thiện thì phải chỉnh sửa để sách hoàn thiện hơn. Chiều nay (12/10), Bộ Giáo dục và Đào tạo báo cáo với Thường trực Chính phủ về các vấn đề của sách giáo khoa Tiếng Việt lớp 1 mà báo chí phản ánh trong thời gian qua....

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Vụ ngoại tình có 1-0-2 ở Cà Mau: Chồng bắt quả tang vợ, kiểm tra điện thoại mới ngã ngửa với số "tiểu tam"05:41

1 triệu người Việt sững người xem clip bố lạnh lùng với con gái ở tòa: "Nếu chọn mẹ thì bố con mình cắt luôn từ đây", đau lòng với phản ứng của bé gái00:31

Clip sốc: Nhóm trẻ con vô tư dùng con trăn dài 2,5m chơi nhảy dây, nhận cái kết đắng tức thì00:18

Xôn xao câu chuyện "lòng tham" của người đàn ông đi xe con và 2 con cá bị rơi01:12

Kinh hoàng clip bình gas mini trên bàn lẩu bất ngờ phát nổ, cảnh tượng sau đó khiến nhiều người bủn rủn chân tay00:12

Clip gây phẫn nộ ở Quảng Trị: Hai người phụ nữ cãi nhau rồi ném cốc thủy tinh khiến một em bé vô tội đổ máu00:43

Vụ clip người mặc đồ giống "vua cà phê" Đặng Lê Nguyên Vũ đánh nhau: Trung Nguyên lên tiếng00:17

Người phụ nữ phóng xe bỏ chạy sau tai nạn ở TP.HCM, kéo lê cả ân nhân vừa giúp mình: Đoạn clip gây phẫn nộ!01:26

Hàng chục thanh niên nhà trai bị giữ lại tại đám cưới vì chiếc iPhone 16 "không cánh mà bay" và câu nói của cô gái bị mất điện thoại gây tranh cãi00:35

Được đón dâu lúc nửa đêm, cô gái Trà Vinh có trải nghiệm nhớ đời00:56

Câu trách móc "chết thì phải bảo người ta chứ" khiến ai nghe xong cũng chực trào nước mắt00:35

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Còn nhiều băn khoăn về chứng nhận giỏi cấp tỉnh với học sinh điểm IELTS cao

13:01:46 21/12/2022

Việc Hà Tĩnh công nhận học sinh (HS) giỏi cấp tỉnh với HS có điểm IELTS cao đang được dư luận quan tâm. Nhiều giáo viên phổ thông và giảng viên dạy Ngoại ngữ thể hiện băn khoăn trước việc này

Việc thực hiện chương trình, SGK mới còn nhiều khó khăn

12:01:38 21/12/2022

Tiếp tục chương trình giám sát chuyên đề Việc thực hiện Nghị quyết số 88/2014/QH13 và Nghị quyết số 51/2017/QH14 của Quốc hội về đổi mới chương trình, SGK giáo dục phổ thông trên địa bàn tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu , sáng 20/12, Đoàn Đại biểu ...

Cấp phép tổ chức thi chứng chỉ HSK trở lại

11:01:38 21/12/2022

Theo thông báo mới của Bộ GD&ĐT chứng chỉ tiếng Trung (HSK) đã được cấp phép tổ chức duy nhất tại ĐH Thành Đông (Hải Dương)

Banner tìm hiểu ngày 22/12 của Trường ĐH Tôn Đức Thắng in hình lính Mỹ

10:45:40 21/12/2022

Trường ĐH Tôn Đức Thắng (TP.HCM) đang làm rõ trách nhiệm việc cơ sở ở Bảo Lộc đăng trên fanpage banner tìm hiểu truyền thống ngày 22/12 nhưng in hình lính Mỹ

Nhiều tỉnh cho học sinh nghỉ Tết hơn 10 ngày, Hà Nội lý giải nghỉ 8 ngày

10:36:43 21/12/2022

Lịch nghỉ tết của học sinh Hà Nội thiết kế theo quy định của Nhà nước. Nếu cho nghỉ thêm, hàng nghìn học sinh mầm non, tiểu học không ai trông nom vì bố mẹ vẫn phải đi làm

Trường ĐH Kiên Giang dự kiến tuyển hơn 1.600 chỉ tiêu năm 2023

10:01:37 21/12/2022

Năm 2023 Trường ĐH Kiên Giang tuyển sinh 22 ngành, trong đó có 2 ngành mới, dự kiến 1.675 chỉ tiêu. Trường ĐH Kiên Giang vừa tổ chức Hội nghị Tổng kết công tác tuyển sinh năm 2022 và đề ra các giải pháp, phương hướng để nâng cao hiệu qu...

Trường Đại học Hồng Đức nâng cao chất lượng đào tạo sinh viên ngành giáo dục mầm non

08:06:29 21/12/2022

Cùng với các ngành đào tạo khác, trong những năm qua, Trường Đại học (ĐH) Hồng Đức không ngừng đổi mới công tác quản lý, xây dựng và hoàn thiện nội dung chương trình đào tạo ngành giáo dục mầm non (GDMN) với mục tiêu đào tạo những giáo ...

Học sinh Hà Giang nghỉ Tết Quý Mão 12 ngày, từ 27 tháng Chạp

07:59:41 21/12/2022

UBND tỉnh Hà Giang quyết định cho học sinh trên toàn tỉnh bắt đầu nghỉ học từ ngày 18/1 đến hết ngày 29/1/2023. Ngày 19/12, Chủ tịch UBND tỉnh ban hành Quyết định số 2341/QĐ-UBND về việc cho trẻ mầm non, học sinh, sinh viên các cơ sở gi...

Nhiều tiết dạy sáng tạo tại hội thi giáo viên dạy giỏi Hà Nội

07:59:05 21/12/2022

Ngày 20/12, Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội tổ chức tổng kết hội thi giáo viên dạy giỏi thành phố cấp Trung học cơ sở năm học 2022-2023

Trường Đại học Kinh tế Quốc dân công bố Đề án tuyển sinh đại học năm 2023

07:58:36 21/12/2022

Chiều ngày 20.12, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân đã công bố Đề án tuyển sinh đại học năm 2023. Theo đó, nhà trường tuyển sinh 60 mã ngành/chương trình với 6200 chỉ tiêu đại học chính quy

Tuyển sinh 2023: Đại học Kinh tế Quốc dân công bố đề án tuyển sinh

07:57:38 21/12/2022

Năm 2023, Trường đại học Kinh tế Quốc dân giữ nguyên 4 phương thức tuyển sinh và có sự thay đổi về chỉ tiêu mỗi phương thức để phù hợp tình hình thực tế

Cần cẩn trọng lựa chọn nhân sự, ra đề thi

07:56:12 21/12/2022

Một kỳ thi học sinh giỏi được tổ chức tốn rất nhiều công sức, tâm huyết của nhiều nhà giáo, học sinh và tốn kém tiền bạc nhưng cũng là một hoạt động khuyến tài quan trọng của giáo dục địa phương. Vậy nên cấp tổ chức cần cẩn trọng trong ...