Vì sao sách ‘Cánh diều’ hấp dẫn?

Trong năm bộ sách giáo khoa lớp 1 được Bộ GD-ĐT phê duyệt để các trường lựa chọn, bộ sách ‘Cánh diều’ không thuộc Nhà xuất bản Giáo Dục Việt Nam được chọn nhiều nhất, vì sao?

GS Nguyễn Minh Thuyết

GS Nguyễn Minh Thuyết – tổng chủ biên môn tiếng Việt của bộ sách “Cánh diều” – cho biết với kinh nghiệm viết sách lâu năm, các tác giả đã kế thừa những ưu điểm của bộ sách giáo khoa (SGK) hiện hành, đồng thời có nhiều đổi mới.

Vì thế, nhiều giáo viên thấy bộ sách này vừa quen thuộc, dễ dạy, dễ triển khai, vừa có triển vọng nâng cao chất lượng giáo dục của môn học. Đó là một ưu điểm để “Cánh diều” được chọn nhiều.

Tuy nhiên, có một lợi thế rõ ràng nhất để bộ SGK “Cánh diều” thành công trong đợt cạnh tranh đầu tiên chọn SGK lớp 1 lại nằm ở “sự hấp dẫn” của đội ngũ tác giả, chủ biên, tổng chủ biên. Có 40/56 người là tác giả, chủ biên, tổng chủ biên của bộ SGK “Cánh diều” là chủ biên hoặc thành viên xây dựng các chương trình môn học.

Về điều này, theo tìm hiểu của Tuổi Trẻ, trong Sổ tay thực hiện dự án hỗ trợ đổi mới giáo dục phổ thông đã thống nhất giữa Bộ GD-ĐT và Ngân hàng Thế giới có quy định sẽ chuyển toàn bộ đội ngũ làm chương trình sang viết bộ SGK do Bộ GD-ĐT tổ chức (sử dụng ngân sách) nếu các thành viên này tình nguyện và đáp ứng được yêu cầu biên soạn SGK.

Bộ sách giáo khoa “Cánh diều” trong buổi ra mắt tại Hà Nội – Ảnh: V.Hà

Sổ tay thực hiện dự án quy định bộ SGK do Bộ GD-ĐT tổ chức biên soạn phải khởi động chậm nhất sáu tháng trước khi công bố chương trình giáo dục phổ thông. Việc bắt tay vào soạn SGK và đem SGK đi dạy thực nghiệm sẽ rất hữu ích đối với việc hoàn thiện dự thảo chương trình. Đáng tiếc là Bộ GD-ĐT đã không thể triển khai được công việc này đúng tiến độ.

Với những thông tin này, liệu các tác giả vừa tham gia chương trình, vừa viết SGK có rơi vào tình huống “vừa là trọng tài, vừa là cầu thủ”? Điểm mạnh của “Cánh diều” để thành công trong cuộc chọn sách liệu có phải yếu tố thiếu công bằng với các bộ SGK khác?

Trao đổi với Tuổi Trẻ về băn khoăn này, GS Nguyễn Minh Thuyết cho biết các văn bản quy phạm pháp luật chỉ không cho phép vừa viết SGK vừa tham gia thẩm định SGK và như vậy mới gọi là “vừa đá bóng, vừa thổi còi”. Sổ tay thực hiện dự án còn khuyến khích người làm chương trình viết SGK. Việc người hiểu rõ chương trình biên soạn SGK chỉ có lợi cho người học, người dạy.

Như vậy, có một khoảng giao nhau giữa công việc xây dựng chương trình và biên soạn SGK. Nhưng theo GS Thuyết, nếu không chuẩn bị trước thì không thể có SGK kịp thẩm định và chọn SGK như bây giờ.