Vì sao phụ nữ trung niên dễ bị béo bụng?

Sau tuổi 35, có thể phụ nữ dễ dàng bị tích mỡ, đặc biệt là ở vùng bụng. Với người mắc chứng tỳ hư, tốc độ tích mỡ ở vùng bụng sẽ nhanh hơn, về lâu dài, sẽ tạo thành khối mỡ cứng .

Phụ nữ trung niên dễ bị tích mỡ ở vùng bụng, lâu dài sẽ tạo thành khối mỡ cứng, khó giảm. Ảnh minh họa: T.N.

Sự lão hóa của phụ nữ có quan hệ mật thiết tới tình trạng béo phì, thường thì phụ nữ béo phì từ tuổi 35 trở đi, thậm chí sớm hơn thế, và khi béo lên thì sẽ béo bụng trước tiên, sẽ có một lớp mỡ dần dần tích tụ và bao quanh eo. Nếu không chú ý kiểm soát thì đến tuổi 50, lớp mỡ này sẽ biến thành một cái bụng mỡ, như vậy trông họ sẽ già hơn hẳn người cùng tuổi.

Tại sao khi béo lên thì lại béo bụng trước tiên?

Theo Tây y, do các mô ở vùng bụng có liên kết lỏng nhất, nên mỡ dễ được tích tụ ở đây nhất. Vậy tại sao cơ bắp lại nhão lỏng? Nói một cách dễ hiểu thì do người đã già rồi. Song giải thích theo Đông y thì do tỳ làm chủ cơ bắp, nên hễ tỳ khí hư nhược thì cơ bắp mà nó quản lý sẽ trở nên nhão lỏng, không còn săn chắc.

Cơ bắp ở bụng không được sử dụng hàng ngày như cơ bắp ở chân và tay, rất ít người chịu khó rèn cơ bụng hàng ngày, bởi vậy bụng là nơi được rèn luyện ít nhất trên cơ thể, nên một khi tỳ khí hư thì bộ phận bị nhão lỏng đầu tiên là bụng.

Chúng ta cứ thử quan sát trẻ nhỏ mà xem, trẻ càng ít tuổi thì bụng càng lớn, phần bụng dưới của chúng thường phình to. Nhưng trẻ còn nhỏ như thế, trong bụng làm gì có mỡ mà phình lớn như vậy, thực ra thứ khiến bụng chúng phình to là nội tạng trong khoang bụng.

Đông y cho rằng tỳ là nền tảng tương lai, nếu đã là tương lai thì nghĩa là sau khi trẻ ra đời, tỳ cũng cần một quá trình để dần dần trở nên cường tráng hơn. Nội tạng của trẻ phình ra là bởi tỳ khí của trẻ chưa đủ mạnh, cơ bắp dưới sự quản lý của tỳ cũng yếu ớt, mới không có đủ lực để giữ nội tạng, khiến bụng phình to.

Nếu đứa trẻ này còn mắc chứng cam tích [1] thì bụng sẽ càng phình to, thậm chí có thể thấy được gân xanh trên bụng trẻ. Nhưng ngoài chiếc bụng to, trẻ sẽ rất gầy, tạo cảm giác cổ gầy, đầu to, đây là những vấn đề thường xuất hiện ở những đứa trẻ được nuôi nấng không hợp lý. Vậy tại sao trẻ lại mắc chứng cam tích? Điều này có quan hệ mật thiết tới tỳ khí của trẻ.

Trẻ mắc chứng cam tích thường có da dẻ vàng vọt xanh xao, tóc tai khô xơ, bụng to lộ gân , ăn uống không ngon miệng, phân không thành khuôn. Chứng cam tích thường gặp ở trẻ em độ 1-5 tuổi.

Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này là do bố mẹ chăm sóc sai cách, hoặc do bệnh viêm đường ruột chuyển thành tiêu chảy mạn tính, tóm lại làm tổn thương tỳ khí vốn đã yếu ớt của bụng trẻ càng phình to hơn. Mà cam tích chuyển nặng thì tỳ khí sẽ càng hư nhược. Cách duy nhất để cải thiện tình trạng cổ gầy đầu to là kiện tỳ.

Đông y có một phương thuốc rất tốt chuyên dùng để cải thiện tình trạng này cho trẻ, tên là Khải Tỳ hoàn . Trong Khải Tỳ hoàn , ngoài 3 vị thuốc kinh điển để kiện tỳ như nhân sâm, bạch truật, phục linh, còn lại đều là những vị thuốc đa tác dụng như trần bì, sơn dược, liên tử, sơn tra, mạch nha… nên trẻ rất thích uống, phù hợp cho trẻ uống lâu dài, để bồi bổ nâng cao cho tỳ khí non nớt của trẻ.

[1] Cam tích là một bệnh mạn tính ở trẻ em, do tỳ vị vận hóa kém, dinh dưỡng không điều hòa. Khi trẻ bị suy dinh dưỡng thì hoạt động của khí huyết, tân dịch trong các tạng phủ đều bị suy giảm. Người xưa cho rằng, người từ 15 tuổi trở lên mà bị suy nhược gọi là hư lao, dưới 15 tuổi trở xuống bị suy dinh dưỡng gọi là cam tích. Tùy theo chứng trạng của tạng phủ mà có tên gọi khác nhau: Tỳ cam, phế cam, tâm cam, thận cam…