Vì sao lợi nhuận cao nhưng nợ xấu vẫn có xu hướng tăng?
Đến thời điểm này thì hầu hết các ngân hàng đã công bố kết quả kinh doanh vố cùng ấn tượng và con số lãi nghìn tỷ đồng đã chiếm rất lớn. Tuy nhiên, song hành cùng với con số lợi nhuận “khủng” thì nợ xấu của các ngân hàng cũng đang tăng lên trong quý này dù tỷ lệ nợ vẫn ở mức khá thấp.
Ảnh minh họa. (Nguồn: TTXVN)
Nhiều ngân hàng lãi nghìn tỷ
Trong 9 tháng qua, các ngân hàng đều đạt lợi nhuận ở mức cao dù tăng trưởng tín dụng có giới hạn chật hẹp hơn, không được Ngân hàng Nhà nước xem xét nới như những năm trước (giới hạn toàn ngành 15 -17%). Để có được kết quả này, đa số các ngân hàng kể trên đều có sự dịch chuyển đáng kể về cơ cấu, gia tăng lợi nhuận từ đóng góp của dịch vụ, thu lãi bên ngoài (thẻ tín dụng, bảo hiểm, tư vấn…).
Hiện tại ngôi vị số 1 vẫn là Vietcombank với 11.683 tỷ đồng, tăng 47% so với cùng kỳ năm trước. Tiếp đến là Techcombank với 7.774 tỷ đồng, tăng tới 60,6% so với cùng kỳ 2017.
Theo sát cả hai ngân hàng trên là VietinBank, BIDV và VPBank với mức lợi nhuận lần lượt là 7.596 tỷ đồng, 7.254 tỷ đồng và 6.100 tỷ đồng.
Nếu như các “ông lớn” nổi bật với quy mô thì những ngân hàng tư nhân lại vượt trội về tốc độ tăng trưởng lợi nhuận. VIB lãi trước thuế hơn 1.720 tỷ đồng, gấp 2,7 lần cùng kỳ; TPBank đạt gần 1.614 tỷ đồng, tăng gấp 2 lần. Tương tự, Viet Capital Bank, VietBank, SeABank cũng có kết quả lãi trước thuế gấp 3 đến 4 lần cùng kỳ năm trước.
Trong các khoản thu ngoài lãi, thì hoạt động dịch vụ vẫn là mảng tăng ổn định và đóng góp đáng kể vào tổng thu nhập hoạt động ngân hàng.
Sự tăng trưởng của hoạt động dịch vụ phần lớn đến từ lợi nhuận của dịch vụ đại lý bảo hiểm và dịch vụ thanh toán, dịch vụ thẻ, ngân hàng điện tử. Điển hình như MBBank, trong 9 tháng, lợi nhuận thuần từ hoạt động gấp 1,5 lần cùng kỳ khi đạt hơn 1.688 tỷ đồng. Trong đó, lãi thuần từ hoạt động gần 860 tỷ đồng, chiếm 51% và gấp hơn 3,2 lần cùng kỳ.
Tương tự, lãi thuần từ hoạt động dịch vụ TPBank trong 9 tháng gần 440 tỷ đồng, gấp 3,5 lần cùng kỳ. Trong đó, lãi từ dịch vụ kinh doanh và dịch vụ bảo hiểm là gần 233 tỷ đồng, gấp 27 lần cùng kỳ…
Nhiều chuyên gia đánh giá, sự tăng nhanh các khoản thu hoạt động dịch vụ cho thấy thu nhập của các ngân hàng đang dịch chuyển theo hướng đa dạng và bền vững hơn. Bởi các khoản thu này ít bị biến động theo thay đổi nền kinh tế, rủi ro cũng thấp hơn nhiều so với tín dụng. Hơn nữa, sự tăng trưởng của mảng này cho thấy xu hướng tối ưu hóa các kênh bán hàng, giúp ngân hàng tăng khả năng sinh lời của tài sản.
Theo ông Nguyễn Lê Quốc Anh, Tổng Giám đốc Techcombank, chủ trương của ngân hàng là tăng tỷ trọng doanh thu từ hoạt động phi tín dụng, nhằm giảm thiểu rủi ro từ mảng tín dụng. Mục tiêu của Techcombank là giữ tỷ trọng này ở mức 50% và thực tế, tỷ trọng doanh thu từ hoạt động tín dụng tại ngân hàng đã giảm từ 53% xuống còn 48% ở thời điểm cuối quý 3/2018.
“Trong phần doanh thu phi tín dụng, chúng tôi tập trung nhiều vào hoạt động thanh toán của khách hàng (thẻ visa, debit…) phục vụ nhu cầu thường ngày trong đời sống. Ngoài ra, Techcombank cũng tập trung phát triển mảng bảo hiểm nhân thọ,” ông Nguyễn Lê Quốc Anh cho biết.
Video đang HOT
Giao dịch tại ngân hàng. (Ảnh: Trần Việt/TTXVN)
Nợ xấu bất ngờ tăng mạnh
Bên cạnh những điểm sáng, trong bức tranh lợi nhuận của ngành ngân hàng trong thời gian qua cũng nổi lên một “điểm tối,” đó là tại nhiều ngân hàng thương mại, nợ xấu có xu hướng tăng lên, trong đó nợ có khả năng mất vốn (nhóm 5) tăng nhanh.
Theo báo cáo tài chính của BIDV, hết quý 3, ngân hàng này có hơn 17.041 tỷ đồng nợ xấu, tăng 21% so với thời điểm đầu năm 2018, tức là tăng thêm gần 3.000 tỷ đồng, trong đó nợ nhóm 5 tăng 47%. Đối với VietinBank, nợ xấu ở mức 12.127 tỷ đồng, tăng hơn 3.100 tỷ đồng, tương đương 34,6% so với đầu năm. Tại Vietcombank, đến cuối quý 3, nợ xấu cũng lên tới hơn 4.000 tỷ đồng…
Đối với các ngân hàng thương mại cổ phần thì ACB hiện có hơn 1.264 tỷ đồng nợ xấu, tăng tới 60% so với cuối năm 2017; MBBank gần 1.319 tỷ đồng, tăng tới 62% so với cuối năm 2017; nợ xấu tại OCB tăng 65% trong 9 tháng lên mức 1.429 tỷ đồng, chiếm 2,66% dư nợ cho vay khách hàng tại nhà băng này.
Còn tại Saigonbank, đến cuối tháng Chín, tỷ lệ nợ xấu tại ngân hàng đã lên tới 6,4%, tăng mạnh so với mức 3% hồi đầu năm. Giải thích cho điều nay, lãnh đạo Saigonbank cho biết đây là kết quả tạm thời của việc ngân hàng cơ cấu lại gắn với xử lý nợ xấu theo phương án đã được Ngân hàng Nhà nước phê duyệt, chủ trương là tuyệt đối không che giấu nợ xấu.
Một chuyên gia tài chính ngân hàng cho rằng nguyên nhân chính khiến nợ xấu của một số ngân hàng gia tăng do nợ xấu cũ chưa được giải quyết triệt để. Bên cạnh đó, nợ xấu mới lại phát sinh do các ngân hàng mạnh tay cho vay. Điều này thể hiện qua việc mới trong hai quý đầu năm, nhiều ngân hàng đã dùng hết hạn mức tín dụng được giao.
Chuyên gia trên đánh giá, việc tăng trưởng tín dụng thường mang lại kết quả kinh doanh tốt vì 80% lợi nhuận của ngân hàng phụ thuộc vào tín dụng. Nhưng ở chiều ngược lại, đây lại là một trong những nguyên nhân dẫn đến nợ xấu gia tăng.
Còn theo lý giải của nhiều nhà băng, nguyên nhân nợ xấu tăng là do mua lại số nợ xấu đã bán cho Công ty Quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC) trước đó. Đây là điều bình thường trong hoạt động của ngành ngân hàng, chưa phải là vấn đề đáng lo ngại, dù nợ nhóm 5 có khả năng mất vốn tăng mạnh nhưng theo quy định các ngân hàng đã trích lập dự phòng rủi ro 100%. Việc hạch toán và trích lập này sẽ khiến ngân hàng chủ động hơn khi xét đưa ra ngoại bảng vào cuối năm.
Một lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước cho biết, phân tích nợ xấu phải nhìn vào việc trích lập dự phòng để biết bản chất nợ xấu thực và có thể lợi nhuận dự phòng. Nợ xấu gồm nợ xấu nội bảng, nợ xấu ngoại bảng và có nhóm 3, nhóm 4, nhóm 5. Ngân hàng Nhà nước đang yêu cầu các tổ chức tín dụng phải tính nợ xấu và yêu cầu phân loại nợ theo khách hàng chứ không phải phân theo khoản nợ. Chính vì vậy, nợ nhóm 5 có khả năng mất vốn mới có xu hướng tăng lên. Tuy nhiên, xu hướng nợ xấu tăng hiện nay chỉ mang tính thời điểm.
Mặc dù vậy, nhiều ý kiến lại cho rằng, xu hướng nợ xấu tăng cần được quan tâm. Tỷ lệ nợ xấu theo báo cáo chính thức hơn 2%, một phần là do được chuyển từ hệ thống ngân hàng sang VAMC. Nếu tính cả nợ xấu do VAMC và các ngân hàng nắm giữ, cộng với nợ xấu tiềm tàng, sẽ cao hơn, ở mức khoảng 7% tổng dư nợ./.
THU HƯƠNG (VIETNAM )
Nợ xấu tăng "song hành" với lợi nhuận ngân hàng
Các ngân hàng đang dồn dập báo cáo số lãi rất tích cực trong 9 tháng đầu năm, nhưng nhìn sâu vào các bản báo cáo tài chính, có thể thấy một thực tế nữa: Nợ xấu của các ngân hàng đang tăng lên, dù tỷ lệ nợ vẫn ở mức khá thấp.
Nhiều ngân hàng báo lãi tích cực
Thông tin từ VPBank cho biết, lợi nhuận hợp nhất trước thuế đã tăng từ mức 4.376 tỷ đồng thời điểm giữa năm lên 6.125 tỷ đồng vào thời điểm 30/9/2018, trên cơ sở kết quả tích cực từ sự chuyển đổi của Ngân hàng ở doanh thu mảng dịch vụ phí.
Cụ thể, tính tới cuối quý III, nguồn thu từ phí của VPBank đã tăng 38% so với kết quả của quý III. Nỗ lực và sự đầu tư của VPBank trong lĩnh vực ngân hàng số và tự động hóa hệ thống vận hành đã và đang giúp Ngân hàng tối ưu hóa chi phí hoạt động và duy trì tỷ lệ chi phí trên thu nhập (CIR) ở mức 35% và tỷ lệ lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (ROE) ở mức 21,2%.
VIB cũng vừa báo lãi trước thuế 1.720 tỷ đồng trong 9 tháng đầu năm, tăng 176% so với cùng kỳ năm trước và đạt 86% kế hoạch cả năm.
Được biết, 2 năm qua, VIB chuyển đổi mạnh chiến lược hoạt động theo hướng tập trung vào khối ngân hàng bán lẻ. Theo đó, dư nợ tín dụng bán lẻ của VIB đến cuối tháng 9/2018 đạt trên 67.400 tỷ đồng, tăng 58% so với cùng kỳ năm 2017, đưa VIB trở thành một trong những ngân hàng cho vay bán lẻ lớn nhất thị trường.
VIB tiếp tục giữ vững thị phần cho vay ô tô hàng đầu, với thị phần trên 25% trên toàn quốc. Mô hình tích hợp trong phát triển hoạt động phân phối bảo hiểm cũng đưa thị phần bảo hiểm của VIB lên Top 3 toàn thị trường, với doanh số bán mới bảo hiểm tăng 202% so với cùng kỳ năm 2017.
"Mô hình phát triển thẻ tín dụng đa kênh với sự kết hợp của ngân hàng số, kênh mạng lưới chi nhánh, kênh bán hàng trực tiếp và kênh telesales đã giúp VIB đạt được sự tăng trưởng mạnh mẽ về thẻ tín dụng, với số lượng thẻ tín dụng tăng 84% so với cùng kỳ và tổng chi tiêu thẻ tín dụng quý III/2018 tăng 214% so với cùng kỳ năm 2017. Sự tăng trưởng tích cực về quy mô và chất lượng đã đưa doanh thu bán lẻ của VIB trong 9 tháng đầu năm tăng trưởng 92% so với cùng kỳ năm ngoái", lãnh đạo VIB thông tin.
Thêm một ngân hàng báo lãi rất tích cực trong 9 tháng là Techcombank, với con số lợi nhuận trước thuế hơn 7.774 tỷ đồng, tăng 61% so với cùng kỳ 2017.
Theo lãnh đạo Techcombank, chủ trương của Ngân hàng là tăng tỷ trọng doanh thu từ hoạt động phi tín dụng, nhằm giảm thiểu rủi ro từ mảng tín dụng. Mục tiêu của Ngân hàng là giữ tỷ trọng này ở mức 50% và thực tế, tỷ trọng doanh thu từ hoạt động tín dụng tại Techcombank đã giảm từ 53% xuống còn 48% ở thời điểm cuối quý III/2018.
"Trong phần doanh thu phi tín dụng, chúng tôi tập trung nhiều vào hoạt động thanh toán của khách hàng (thẻ visa, debit...) phục vụ nhu cầu thường ngày trong đời sống. Ngoài ra, Techcombank cũng tập trung phát triển mảng bảo hiểm nhân thọ", lãnh đạo Techcombank cho biết.
9 tháng đầu năm, các chỉ tiêu kinh doanh của MBB cũng tăng trưởng mạnh. Thu nhập lãi thuần của MBB trong 9 tháng đạt hơn 10.429 tỷ đồng, tăng 31% so với cùng kỳ 2017 do thu nhập từ hoạt động dịch vụ tăng 33%, trong khi chi phí hoạt động dịch vụ chỉ tăng 12%.
Lãi thuần từ hoạt động dịch vụ của MBB trong 3 quý tăng 63% (đạt 1.688 tỷ đồng), lãi thuần từ kinh doanh ngoại hối tăng 1,2 lần (đạt 302 tỷ đồng), lãi thuần từ mua bán chứng khoán kinh doanh và đầu tư tăng 70% (đạt 281 tỷ đồng). Lãi thuần từ hoạt động khác tăng 68%, đạt hơn 1.079 tỷ đồng; đồng thời, chi phí hoạt động cũng tăng 35%, chiếm hơn 5.517 tỷ đồng. Kết quả, lợi nhuận trước thuế của Ngân hàng đạt hơn 6.014 tỷ đồng, tăng 50% so với cùng kỳ và thực hiện được 88% kế hoạch năm 2018.
Nợ xấu cũng tăng mạnh
Tuy vậy, báo cáo tài chính của MBB cũng cho thấy, chi phí dự phòng rủi ro tín dụng 9 tháng đầu năm của Ngân hàng tăng 18% so với cùng kỳ, lên tới hơn 2.290 tỷ đồng.
Nợ xấu của Ngân hàng 9 tháng đầu năm tăng đến 45% so với hồi đầu năm, trong đó nợ nghi ngờ tăng 67% và nợ có khả năng mất vốn tăng tới 62%. Tỷ lệ nợ xấu trên tổng dư nợ cho vay khách hàng của MBB đã tăng lên 1,57% so với mức 1,2% hồi đầu năm.
Còn tại VPBank, chi phí cho dự phòng rủi ro tín dụng 9 tháng đã tăng vọt 46% so với cùng 2017, lên 8.194 tỷ đồng (chiếm đến 57% lợi nhuận trước dự phòng). Nợ xấu tuyệt đối tại Ngân hàng (hợp nhất) đến cuối tháng 9 đã lên tới 9.401 tỷ đồng, tăng gấp rưỡi so với đầu năm.
Trong khi đó, dư nợ cho vay khách hàng của VPBank tăng chậm hơn với mức 9,5% so với đầu năm. Theo đó, tỷ lệ nợ xấu trên tổng dư nợ cho vay khách hàng tăng từ 3,39% lên 4,70%.
Trong đó, nợ nhóm 3 (nợ dưới tiêu chuẩn) tăng mạnh nhất với 61% lên 5.102 tỷ đồng. Nợ nhóm 3 cũng đang chiếm tỷ trọng lớn nhất (54%) trong cơ cấu nợ xấu của VPBank. Với ngân hàng mẹ, tỷ lệ nợ xấu trên tổng dư nợ cho vay khách hàng cũng tăng khá mạnh.
Tại Techcombank, mặc dù chi phí dự phòng trong quý III/2018 tăng lên gần 743 tỷ đồng, gấp 4,7 lần cùng kỳ năm 2017 là 157 tỷ đồng, nhưng chi phí dự phòng cả 3 quý lại giảm 29,6% so với cùng kỳ xuống 1.786,5 tỷ đồng.
Dẫu vậy, tỷ lệ nợ xấu tính đến hết quý III là 2,05%, tăng từ 1,61% vào cuối năm 2017, sau khi xử lý 2.226,4 tỷ đồng nợ xấu trong 9 tháng đầu năm, tương đương 1,33% dư nợ.
Dư nợ xấu còn lại là 3.428,2 tỷ đồng, tăng 32,7% so với đầu năm; trong đó, nợ nhóm 4 chiếm 0,57% tổng dư nợ, tăng 108,3% so với đầu năm lên 948,7 tỷ đồng; nợ nhóm 5 (có khả năng mất vốn) chiếm 1,21% tổng dư nợ, tăng 30,5% so với đầu năm lên 2.026,8 tỷ đồng.
Tại VietinBank, mặc dù các hoạt động kinh doanh trong kỳ đều có kết quả khả quan hơn, nhưng việc tăng mạnh chi phí dự phòng rủi ro tới 86% lên 3.378 tỷ đồng đã dẫn tới việc lợi nhuận giảm so với cùng kỳ. Cụ thể, chi phí dự phòng cả 9 tháng tăng 25% lên 8.330 tỷ đồng. Chi phí hoạt động tăng nhẹ 6,5% lên 10.699 tỷ đồng. Trong đó, chi lương và phụ cấp cho nhân viên tăng 10,9% đạt 5.394 tỷ đồng.
Tình hình tại VIB cũng tương tự. Nợ có khả năng mất vốn tính đến hết tháng 9/2018 của Ngân hàng là hơn 2.002 tỷ đồng, tăng hơn 7% so với cuối 2017.
Tương tự Bac A Bank, nợ xấu cũng tăng 23% so với đầu năm, lên 431 tỷ đồng. Trong đó, nợ nhóm 5 tăng 82%, chiếm 419 tỷ đồng. Tỷ lệ nợ xấu của ngân hàng này tính đến hết tháng 9/2018 ở mức 0,71% tổng dư nợ cho vay, tăng so với thời điểm đầu năm.
Nhuệ Mẫn
Theo tinnhanhchungkhoan.vn
Tín dụng chỉ tăng 2-3% thậm chí còn âm, vì sao các ngân hàng vẫn báo lãi kỷ lục? Tín dụng tăng mạnh giúp ngân hàng có lãi cao là điều tất yếu. Song trường hợp của các ngân hàng tín dụng tăng trưởng rất thấp mà lợi nhuận vẫn cao, thậm chí cao nhất từ trước tới nay là điều khá bất ngờ. Ảnh minh họa Theo báo cáo tài chính đã soát xét, trong nửa đầu năm nay, nhiều ngân...