Vì sao Facebook đang gặp rắc rối lớn?
Người dùng ngừng tăng trưởng là một “chuyện lớn” đối với Facebook, mạng xã hội đông dân nhất hành tinh.
Mark Zuckerberg trong sự kiện Facebook Connect năm 2021. (Ảnh: Bloomberg)
Điều quan trọng nhất trong mô hình kinh doanh mạng xã hội chính là hiệu ứng mạng lưới: Càng nhiều người tham gia một mạng lưới nào đó, càng nhiều người muốn gia nhập hơn. Đây là hiện tượng “kẻ thắng có tất cả” và là lý do Facebook luôn vững vàng 18 năm qua. Công ty không ngừng đón nhận người dùng mới và dùng họ cho quảng cáo mục tiêu.
Tuy nhiên, lần đầu tiên trong gần 2 thập kỷ, nền tảng người dùng của Facebook dừng tăng trưởng, thậm chí sụt giảm tại một số thị trường. Thông tin này, kết hợp với dự báo tăng trưởng doanh thu quý I thấp hơn dự báo, đã làm rung chuyển và đẩy giá cổ phiếu giảm 24% trong phiên giao dịch ngoài giờ ngày 2/2.
CEO Meta ( công ty mẹ Facebook) Mark Zuckerberg đã cảnh báo về khoảnh khắc ấy từ lâu. Ông giải thích, các nền tảng và xu hướng Internet có thể phai nhạt nhanh như cách chúng phát triển. Theo một nguồn tin, ông lo sợ hiệu ứng mạng lưới sẽ đi theo hướng ngược lại.
Video đang HOT
Người dùng có những lý do cụ thể để đến với Facebook. Có thể là một nhóm họ muốn truy cập, hay một người họ muốn gửi lời chúc mừng sinh nhật. Mỗi người rời đi là một lần giảm động lực ở lại của người khác.
Nguồn tin tiết lộ, Facebook trước đây từng chứng kiến hiệu ứng mạng lưới tiêu cực xảy ra trên nền tảng khi các lỗi trong sản phẩm mất thời gian quá lâu để khắc phục. Nhóm phụ trách tăng trưởng luôn theo sát hành vi của người dùng để nắm bắt vấn đề trước khi chúng lan rộng và ảnh hưởng đến Facebook. Ngoài ra, Facebook cũng dựa vào các thương vụ thâu tóm, chẳng hạn Instagram và WhatsApp, để mang hơi thở mới đến mạng lưới của mình.
Hầu hết người dùng Internet trên thế giới đã sử dụng Facebook. Meta còn phải cạnh tranh về thời gian của người dùng trước các đối thủ như TikTok. Nếu Facebook không còn ai gia nhập mạng lưới, sự tăng trưởng sẽ xuất phát từ lượng nội dung mà người dùng hiện tại tạo ra và tiêu thụ.
Facebook đã áp dụng một số đòn bẩy để “bơm” những loại nội dung mới vào bảng tin, ngay cả khi người dùng không theo dõi hay kết bạn với người mới. Ví dụ, Instagram nay hiển thị bài viết từ các tài khoản mà người dùng không theo dõi, còn Facebook thúc đẩy mọi người tham gia hội nhóm.
Trong cuộc họp từ xa với các nhà đầu tư, Zuckerberg cho biết tính năng Reel của Instagram là cơ hội tốt nhất để lôi kéo thêm người dùng trẻ đến với nền tảng. Công ty sẽ đầu tư vào phát triển nó nhanh nhất có thể, bất chấp thực tế nó mang về ít doanh thu quảng cáo hơn các sản phẩm tiêu biểu khác của Meta.
Meta không có nhiều lựa chọn, chủ yếu vì đối mặt với sự giám sát ngày một tăng của nhà chức trách, đồng nghĩa với những thương vụ mua bán lớn khó lòng thực hiện.
Những yếu tố kể trên giải thích phần nào vì sao Facebook lại dồn mọi tâm huyết vào vũ trụ ảo. Để thành công, nỗ lực sẽ mất hàng năm trời. Trong quý IV/2021, bộ phận chịu trách nhiệm Reality Labs báo lỗ hoạt động 3,3 tỷ USD.
Cựu nhân viên Facebook Nikita Bier viết trên Twitter: “Facebook đã bị t.rói t.ay. Hãy yên nghỉ”.
Meta bị kiện đòi 100 tỷ USD vì “Hồ sơ Facebook”
Tổng chưởng lý bang Ohio (Mỹ), Dave Yost, cho biết vừa đệ đơn kiện Meta, công ty mẹ Facebook, dựa trên các tiết lộ của cựu nhân viên Frances Haugen và tài liệu nội bộ.
Thay mặt Hệ thống Hưu trí công chức Ohio và các nhà đầu tư khác, ông Yost cáo buộc Meta đ.ánh lừa công chúng về thuật toán của họ và nghiên cứu riêng của Meta cũng cho thấy tác hại đối với người dùng. Đơn kiện khẳng định các lãnh đạo Meta vi phạm luật chứng khoán khi đưa ra các tuyên bố sai sự thật về "an toàn, bảo mật và quyền riêng tư của các nền tảng" để tăng giá cổ phiếu. Kể từ khi cựu nhân viên Haugen tiết lộ thông tin và tài liệu nội bộ về Meta hai tháng trước, cổ phiếu Facebook đã giảm khoảng 7%, gây thiệt hại hơn 100 tỷ USD.
Đơn kiện có đoạn: "Meta liên tục xuyên tạc trước các nhà đầu tư và công chúng về việc sử dụng sản phẩm Facebook không gây hại cho t.rẻ e.m, rằng công ty thực hiện các biện pháp tích cực và hiệu quả nhằm ngăn chặn nội dung độc hại và rằng Facebook áp dụng các tiêu chuẩn hành vi một cách bình đẳng với tất cả người dùng". "Các nhà đầu tư Facebook gần đây biết được sự thật khi cựu nhân viên Facebook trở thành người tố giác, đưa ra tài liệu nội bộ cho thấy bị đơn nhận thức được rằng các nền tảng của Facebook tạo điều kiện thuận lợi cho xung đột ý kiến, hoạt động phi pháp và chủ nghĩa bạo lực cực đoan, gây thiệt hại lớn cho người dùng". Đơn kiện liệt kê CEO Mark Zuckerberg, Giám đốc Tài chính David Wehner và Phó Chủ tịch Các vấn đề toàn cầu Nick Clegg làm bị đơn.
Đáp lại, người phát ngôn Meta cho rằng vụ kiện không có giá trị và sẽ bảo vệ bản thân.
Từ tháng 9, tờ Wall Street Journal bắt đầu công khai loạt bài có tên "Hồ sơ Facebook", dựa trên tài liệu nội bộ của bà Haugen, làm dấy lên lo ngại về ảnh hưởng của Instagram lên các cô gái v.ị t.hành n.iên. Thượng viện Mỹ đã tổ chức phiên điều trần với sự tham gia của Giám đốc An toàn toàn cầu Antigone Davis. Sau đó, bà Haugen cũng ra làm chứng và chỉ trích "các sản phẩm của Facebook gây hại cho t.rẻ e.m, gây chia rẽ và làm suy yếu nền dân chủ".
Bà Haugen cung cấp tài liệu cho báo chí, Ủy ban Hối đoái và Chứng khoán Mỹ cùng các nhà lập pháp. Một liên minh các hãng tin lớn đã xem xét các tài liệu và đăng tải nhiều bài báo dựa vào chúng. Tài liệu chỉ ra những góc khuất sâu nhất trong các vấn đề lớn của Meta, bao gồm cách tiếp cận nội dung thù địch, tin giả, quản trị tăng trưởng và bảo vệ người dùng trẻ trên nền tảng.
Meta liên tục phủ nhận cáo buộc của bà Haugen và lập luận các tài liệu gây hiểu nhầm về nghiên cứu và hành động của công ty. Không lâu sau "Hồ sơ Facebook", Facebook đổi tên thành Meta và công bố tham vọng xây dựng vũ trụ ảo (metaverse). Hãng cũng thay đổi hoạt động quảng cáo mục tiêu và cách dùng phần mềm nhận diện gương mặt.
Văn phòng ông Yost cho biết đơn kiện của ông "không chỉ đòi bồi thường số t.iền đã mất (hơn 100 tỷ USD) mà còn yêu cầu Facebook cải cách triệt để nhằm đảm bảo không đ.ánh lừa công chúng về các hoạt động nội bộ nữa".
Trước khi đổi tên, Facebook từng tự mãn giống Google trong quá khứ Google đã chi hàng tỷ USD cho nhiều dự án mạo hiểm sau khi đổi tên công ty thành Alphabet, và Facebook có thể theo hướng đi tương tự trong tương lai. Với tên gọi Meta, công ty do Mark Zuckerberg đồng sáng lập sẽ tập trung xây dựng metaverse, thế giới ảo có thể trải nghiệm qua màn hình máy tính hoặc...