Vấn đề giáo dục nhìn từ giáo viên

Xây dựng được đội ngũ giáo viên có đủ phẩm chất và năng lực sẽ là yếu tố then chốt quyết định sự thành công của công cuộc cải cách và đổi mới giáo dục.

Vừa qua, tại Hà Nội, Bộ giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) phối hợp với Công đoàn Giáo dục Việt Nam tổ chức lễ tôn vinh “Nhà giáo của năm 2019″. 183 nhà giáo tiêu biểu đại diện cho gần 1,4 triệu nhà giáo từ cấp học mầm non đến đại học trong ngành Giáo dục đã được tôn vinh.

Lễ tôn vinh là dịp để động viên đội ngũ cán bộ, nhà giáo và người lao động tiếp tục rèn luyện, học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, nêu cao tinh thần trách nhiệm thực hiện tốt nhiệm vụ được giao. Qua đó, khẳng định vị thế, vai trò, hình ảnh của nhà giáo trong xã hội.

Thực tế, hiện nay năng lực của đội ngũ giáo viên các cấp ít nhiều vẫn để lại những lo ngại cả về lượng và chất trước yêu cầu đổi mới giáo dục. Tỉ lệ giáo viên chưa có các năng lực dạy học theo yêu cầu đổi mới cũng còn khá nhiều.

Một con số thống kê cho thấy có đến 60% xét về các năng lực dạy học tích hợp, lồng ghép, liên môn được cho là không vững chắc. Bên cạnh những hiện tượng như: Giáo viên không giải quyết được hết các bài toán trong sách giáo khoa, rời sách giáo khoa thì không biết lấy gì để dạy và dạy như thế nào đã không còn hiếm. Hay không ít giáo viên chỉ dạy ở trên lớp với quyển sách giáo khoa một cách vô cảm..v..v.

Do đó, vấn đề đổi mới trọng tâm của ngành giáo dục đó là cần xuất phát từ những vấn đề xung quanh của giáo viên. Sự thay đổi rất lớn, căn bản, chuyển từ việc truyền thụ kiến thức sang việc đào tạo những con người có phẩm chất, năng lực, tiếp cận với yêu cầu hiện hữu là nguồn nhân lực có chất lượng không chỉ phục vụ trong đổi mới trong nước mà còn cạnh tranh với nguồn nhân lực chất lượng cao các nước khác.

Chủ tịch Hồ Chí Minh từng dạy: “Vấn đề then chốt quyết định chất lượng giáo dục chính là đội ngũ những người thầy giáo và cán bộ quản lý giáo dục. Bởi vì các thầy giáo có nhiệm vụ nặng nề là đào tạo cán bộ cho nước nhà; là “người chiến sĩ trên mặt trận tư tưởng văn hóa”. Nếu không có thầy giáo thì không có giáo dục… không có giáo dục, không có cán bộ thì không nói gì đến kinh tế – văn hóa”.

Theo nghĩa đó, chúng ta luôn nói “không thầy đố mày làm nên”. Tuy nhiên, không ít chính sách liên quan đến người giáo viên còn những vướng mắc, bất cập đã đến lúc cần phải rà soát và có chính sách đột biến về đãi ngộ vật chất cho nhà giáo phù hợp thực tiễn.

Chẳng hạn như một số nước Anh, Mỹ, Đức… trước đây họ rất thành công trong chính sách với giáo viên. Nhưng, đến giai đoạn này còn nhận ra thất bại, đó là chất lượng giáo dục phổ thông thua một số nước. Và khi đó họ tìm ra nguyên nhân là thua về chính sách giáo viên. Và vì thua về chính sách giáo viên thì thua về chất lượng giáo dục so với nước nghèo hơn. Tất nhiên, xứ người ta nhìn thấy thất bại và sửa chữa ngay để từ đó học sinh nhìn ra được giá trị của người thầy, phụ huynh nhìn ra được giá trị của người thầy.

Nói thẳng ra, đối với đội ngũ giáo viên, dù cấp học nào cũng nhờ năng lực sáng tạo, giáo viên sẽ tự ý thức, chủ động và tích cực tạo nên sản phẩm mới, đáp ứng nhu cầu, lợi ích và mục đích đa dạng, ngày càng tăng của sự phát triển con người và xã hội.

Có năng lực sáng tạo, giáo viên dễ dàng tiếp cận và sử dụng các phương pháp dạy học thích hợp để phát triển trí tưởng tượng phong phú của học sinh. Giáo viên biết tạo môi trường lớp học thú vị, cung cấp cho học sinh không gian kích thích sự nảy sinh ý tưởng, khám phá và thực hiện việc học tập một cách tốt nhất.

Tức là, giáo viên là những người trực tiếp giảng dạy, giáo dục, hướng dẫn và truyền thụ kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm cho học sinh. Nên, xây dựng được đội ngũ giáo viên có đủ phẩm chất và năng lực sẽ là yếu tố then chốt quyết định sự thành công của công cuộc cải cách và đổi mới giáo dục.

Thế mới nói, sự kiện nói trên cũng là cơ hội để chúng ta nhìn nhận lại vấn đề giáo dục nhìn từ giáo viên. Bởi vì giáo viên là chìa khóa quyết định thành quả mọi nền giáo dục! Dù máy móc có tốt đến mấy mà thợ tồi thì rất khó có sản phẩm tốt! Triết lý hay mà không có người thực hành đúng thì cũng vô nghĩa!

Đối với lĩnh vực giáo dục, không phải chiến lược ngày hôm trước thì hôm sau có kết quả mà đòi hỏi cả một quá trình tích luỹ tịnh tiến. Không như kinh tế, tăng giá điện tác động xã hội ngay lập tức tác động giá cả thị trường còn giáo dục phải đi rất chậm, phải có một quá trình tích luỹ mới có hiệu ứng.

Nói như Người chỉ dạy thì “Giáo dục được người thầy giáo, được cả một thế hệ, thầy tốt thì ảnh hưởng tốt, thầy xấu thì ảnh hưởng xấu; một tấm gương sáng của người thầy sẽ có cả một thế hệ noi theo, ngược lại một hành vi xấu của người thầy có thể làm tổn thương, làm mất niềm tin cả một lớp người”.

Chính vì vậy, ngày 20/11 đã đến, xin trân trọng gửi đến những nhà giáo nói chung đang công tác ở khắp mọi miền tổ quốc một lời động viên của Bác rằng “nghề thầy giáo rất quan trọng, rất vẻ vang. Ai có ý kiến không đúng về nghề thầy giáo thì phải sửa chữa”.

Thanh Bình

Theo enternews