Ung thư xương và dấu hiệu bạn cần nhớ
Ung thư xương là bệnh ung thư âm thầm phát triển với các dấu hiệu đau ở chân, nhiều người nhầm lẫn với các bệnh khác nên chủ quan khi phát hiện ra bệnh thì tình trạng này đã nặng.
Nhầm với đau chân thông thường
Chị Dương Thị Thanh Nga (sinh năm 1992 tại Gia Lai) chia sẻ chị mắc ung thư xương được hơn 1 năm và hiện tại đã phải tháo một khớp háng.
Chị Nga cho biết từ cuối năm 2019, chị phát hiện mình thường xuyên đau 1 bên chân nhưng chủ quan nghĩ rằng đó chỉ là đau chân thông thường do ngồi nhiều vì chị bán hàng online. Thời gian trôi đi tình trạng đau nặng hơn, thậm chí ngồi xuống đứng lên cũng rất đau.
Khi đến bệnh viện khám, chị Nga được bác sĩ chẩn đoán ung thư xương giai đoạn 2. Khối u đã ăn vào thân xương nên chị phải tháo bỏ một bên chân. Đang là một người khỏe mạnh, đi lại hoàn toàn bình thường, năng động giờ nghe tới ung thư chị Nga đã rất sốc.
Chị Thanh Nga khi mới tháo khớp xương.
Những ngày sau phẫu thuật khiến chị vô cùng mệt mỏi. Nhưng nghĩ tới gia đình, nghĩ tới con, chị Nga liên tục cố gắng. May mắn, sau khi tháo khớp háng, bác sĩ khám tổng thể lại chị Nga không phải truyền hóa chất.
Chị Nga trở về cuộc sống phải tập đứng, tập đi 1 chân. Những ngày nằm viện, chị Nga kể mình còn may mắn vì có nhiều người ung thư xương không biết dẫn tới ung thư di căn vào phổi lúc đó dù có tháo xương cũng không kịp nữa vì tế bào ung thư đã di căn ra toàn thân.
Trường hợp bà Nguyễn Thị Lạc (Hải Hậu, Nam Định) cũng tương tự. Bà Lạc kể công việc của bà là bán hàng xén ngoài chợ, khi thấy chân bên trái đau bà còn tưởng bị thoái hóa vì nghĩ ở tuổi của bà thì ai cũng bị như vậy.
Dần dần đầu gối sưng to, đi lại đau hơn, bà đến phòng khám gần nhà để tiêm giảm đau. Đến khi đau không chịu được bà mới đến bệnh viện khám.
Video đang HOT
Kết quả khám tại bệnh viện tỉnh là u xương ác tính. Bà hoang mang lo lắng nên chuyển lên bệnh viện K trung ương để kiểm tra lần nữa. Bác sĩ cho biết bà bị ung thư xương, không thể giữ lại bên chân của mình mà phải cắt bỏ chân. Sau ca phẫu thuật, bà Lạc vẫn phải truyền hóa chất tiếp theo.
Đừng bỏ qua dấu hiệu
TS.BS Dương Đình Toàn – Phó trưởng khoa Khám xương, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, cho biết ung thư xương có tỷ lệ tử vong cao, đặc biệt ở những người trẻ. Tại Mỹ, tỷ lệ ung thư xương nguyên phát được chẩn đoán hàng năm khoảng 3.300 ca, trong đó phần nửa số ca tử vong sau khi phát hiện bệnh.
Theo bác sĩ Toàn, ung thư xương có nhiều triệu chứng khác nhau, trong đó người bệnh hay gặp nhất đó là triệu chứng đau.
Đa số người bệnh ung thư xương đều thấy bị đau dai dẳng lâu khỏi nên mới đi khám và khi tiến hành các xét ngiệm cận lâm sàng phát hiện ra bệnh.
Bác sĩ Toàn cho biết triệu chứng đau này ban đầu đau không khằng định, có thể tăng, cũng có thể giảm hoặc mất đi theo thời gian. Nhưng càng về sau thì cơn đau âm ỉ liên tục, đau tăng nhiều về đêm và không đáp ứng với các thuốc giảm đau thông thường. Đau có thể liên quan hoặc không liên quan đến vận động.
Nhiều trường hợp bệnh nhân có thể tự sờ thấy khối u ở một vùng chi thể hoặc nhiều vị trí khác nhau. Khối u xương thường căng cứng, cố định vào xương, khối u có bề mặt ấm nhưng không viêm, da xung quanh khối u căng bóng, khối u xuất hiện ở vùng khớp gây hạn chế vận động của khớp.
Tuỳ vào đặc điểm, nguồn gốc, khả năng xâm lấn phần mềm của các khối u, người bệnh có thể tự sờ thấy một hoặc nhiều khối u trên một vùng chi thể hoặc tại nhiều vị trí khác nhau.
Ở nhiều trường hợp khác thêm các dấu hiệu toàn thân như người sốt, sụt cân không rõ nguyên nhân, màu sắc ở da thay đổi, nổi hạch bạch huyết.
Để điều trị ung thư xương tùy vào từng giai đoạn của bệnh. BS Toàn nhấn mạnh việc điều trị hiệu quả hay không giống hoàn toàn các bệnh ung thư khác đó là phải phát hiện sớm bệnh. Nếu có cơ hội điều trị bảo tồn hoặc phải phẫu thuật bác sĩ sẽ cân nhắc rất kỹ.
BS Toàn cho rằng khi có bất cứ dấu hiệu đau xương trên 1 tuần không khỏi thì nên đi kiểm tra không nên chậm trễ và nghĩ rằng do thoái hóa.
Các triệu chứng thường gặp của ung thư xương
Ung thư xương được xếp vào nhóm khó phát hiện sớm. Đến nay không có xét nghiệm đặc biệt nào giúp phát hiện sớm bệnh.
Ung thư xương là gì?
Ung thư xương là tổn thương ác tính (ung thư) xương, gây phá hủy mô xương bình thường. Không phải tất cả các khối u xương đều ác tính. Trong thực tế, u xương lành tính (không phải ung thư) phổ biến hơn so với những u xương ác tính. Cả hai khối u xương ác tính và lành tính có thể phát triển từ mô xương khỏe mạnh, nhưng khối u lành tính không lây lan, không phá hủy mô xương và hiếm khi trở thành mối đe dọa cho cuộc sống.
Các khối u ác tính bắt đầu trong mô xương được gọi là ung thư xương nguyên phát. Ung thư di căn (lan) đến xương từ các bộ phận khác của cơ thể, chẳng hạn như: vú, phối, hoặc tuyến tiền liệt được gọi là ung thư thứ phát và được đặt tên theo cơ quan hoặc mô.
Ung thư xương nguyên phát là ít phổ biến hơn so với ung thư xương thứ phát.
Nguyên nhân gây ung thư xương
Ung thư xương không có nguyên nhân rõ ràng, các nhà nghiên cứu đã xác định được một số yếu tố làm tăng khả năng phát triển các khối u.
- Bệnh lành tính của xương: có thể chuyển hóa thành ung thư - u tế bào khổng lồ, các chồi xương.
- Chấn thương mãn tính: tỷ lệ ung thư xương cao hơn ở những bệnh nhân có chấn thương tại đầu dưới xương đùi, đầu trên xương chày do tai nạn. Những chấn thương mãn tính có thể kích thích tạo nên ung thư.
U xương ác tính xảy ra thường xuyên hơn ở những người đã có liều bức xạ cao bên ngoài điều trị hoặc điều trị bằng thuốc chống ung thư nhất định; trẻ em rất nhạy cảm.
Một số ít bệnh ung thư xương là do di truyền. Ví dụ, trẻ bị retinoblastoma di truyền (bệnh ung thư phổ biến của mắt) có nguy cơ cao phát triển ung thư xương, đặc biệt nếu họ được điều trị bằng bức xạ.
Ngoài ra, người có khuyết tật di truyền của xương và những người có cấy ghép kim loại, mà các bác sĩ đôi khi sử dụng để sửa chữa gãy xương, có nhiều khả năng phát triển u xương ác tính.
Riêng Ewing sarcoma không liên quan chặt chẽ với các hội chứng ung thư di truyền nào, bệnh trẻ em bẩm sinh hoặc tiếp xúc với bức xạ trước đó.
Các triệu chứng thường gặp
- Những cơn đau hoặc mềm ở khu vực khối u : bắt đầu bằng những cơn đau kéo dài và đau nhiều vào ban đêm khí cơ bắp thư giãn.
Đối với trẻ em, triệu chứng này có thể bị nhầm thành bong gân hoặc sự phát triển của xương lúc dậy thì. Nếu trẻ có các triệu chứng đau xương nhiều vào đêm thì tốt nhất bạn nên đưa trẻ đi khám bác sĩ.
- Sưng vù xung quanh vùng xương bị ảnh hưởng : biểu hiện sẽ không rõ cho đến khi khối u phát triển tương đối to. Không phải lúc nào cũng nhìn thấy hoặc cảm nhận thấy khối u nếu phần xương bị ảnh hưởng nằm sâu trong các mô thịt.
- Giảm khả năng cử động : nếu ung thư nằm ở gần khớp khối u có thể làm khớp đó cử động khó khăn và do vậy ảnh hưởng đến sự di chuyển của toàn bộ chi này. Nếu ung thư nằm ở xương sống, nó sẽ tạo sức ép lên các dây chằng trong xương sống và làm các chi yếu đi, tê liệt hoặc đau nhói.
- Gãy xương: Trong một số trường hợp, ung thư xương đôi khi được phát hiện ra khi một xương nào đó bị yếu đi do ung thư và gãy khi bạn bị ngã nhẹ hoặc bị tai nạn.
- Các triệu chứng trên toàn cơ thể : mệt mỏi, sốt cao hoặc ra mồ hôi, giảm cân và triệu chứng của ổ tổn thương nguyên phát di căn tới xương như: phổi, vú, tuyến thượng thận.
Có những xét nghiệm có thể được sử dụng để phát hiện sớm một số bệnh ung thư (chẳng hạn như ung thư vú, cổ tử cung, đại trực tràng và da), trước khi chúng gây ra các triệu chứng. Tuy nhiên, đến nay không có xét nghiệm đặc biệt nào giúp phát hiện sớm ung thư xương. Cách tốt nhất để phát hiện sớm bệnh ung thư này là đi khám ngay nếu bạn có các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh này.
Có biểu hiện này bệnh ung thư đã ở giai đoạn muộn Mỗi loại ung thư lại gây ra những triệu chứng và biến chứng khác nhau, nhưng nhìn chung khi thấy đau là bệnh đa ở giai đoạn cuối. Lý do vì khối u lớn chèn ép vào các bộ phận. Theo GS.TS Nguyễn Bá Đức, nguyên Giám đốc Bệnh viện K Trung ương (Hà Nội), sàng lọc, phát hiện sớm ung thư là...