Ung thư tuyến giáp nên kiêng gì?
Ngoài việc tuân thủ điều trị, người bệnh ung thư tuyến giáp cần có chế độ ăn riêng biệt.
Một chế độ ăn uống lành mạnh cũng góp phần vào việc chữa trị và cải thiện sức khỏe cho người bệnh ung thư tuyến giáp.
Người bệnh ung thư tuyến giáp có thể cần kiêng ăn một số thực phẩm nhằm mục đích kiểm soát sự hấp thụ i-ốt. I-ốt chính là thành phần quan trọng để sản xuất hormon giáp. Tiêu thụ quá ít hoặc dư thừa i-ốt đều làm tăng nguy cơ tái phát ung thư tuyến giáp. Do đó, việc kiểm soát sự hấp thụ i-ốt từ chế độ ăn là đặc biệt quan trọng. Trong một số trường hợp, hạn chế tiêu thụ i-ốt có thể giúp nâng cao hiệu quả của quá trình điều trị bằng i-ốt phóng xạ sau phẫu thuật ung thư tuyến giáp.
Những người bị ung thư sau phẫu thuật thường được tiếp tục điều trị bằng thuố.c hoặc phóng xạ. Những phương pháp này có thể gây ra tác dụng phụ như buồn nôn, nhạt miệng, khó nuốt, khó tiêu. Việc ăn kiêng và chọn lọc thực phẩm khoa học có thể giúp giảm bớt những tác dụng phụ này và tăng cường sức khỏe cho người bệnh.
Người bệnh ung thư tuyến giáp có thể gặp rối loạn chức năng giáp, gây ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất của cơ thể và dẫn đến tăng hoặc giảm cân không mong muốn. Việc ăn kiêng giúp kiểm soát cân nặng; ngăn ngừa biến chứng tim mạch, tiểu đường và tăng cường sức khỏe tổng thể.
Người bệnh nên kiêng các loại rau họ cải như cải xoăn, củ cải, bông cải xanh… vì những loại rau này chứa nhiều Isothiocyanates.
Sau phẫu thuật ung thư tuyến giáp, việc hạn chế ăn thực phẩm kém lành mạnh giúp cơ thể kiểm soát viêm và hỗ trợ vết thương nhanh lành.
Người bệnh ung thư tuyến giáp cần chú ý đến chế độ dinh dưỡng như sau:
Hạn chế ăn nhiều chất xơ và đường
Tuy chất xơ rất có lợi cho đường tiêu hóa nhưng chỉ nên duy trì ở mức hợp lý khi mắc bệnh tuyến giáp. Vì khi tiêu thụ quá nhiều chất xơ sẽ khiến quá trình hấp thụ thuố.c của cơ thể không hiệu quả. Người bệnh không nên loại bỏ hoàn toàn thực phẩm chứa chất xơ mà cần ăn với mức độ vừa đủ. Ngay cả đường hay chất tạo ngọt cũng vậy.
Khi tuyến giáp bị suy giảm chức năng chuyển hóa đường thành năng lượng cũng sẽ ảnh hưởng, khiến người bệnh ung thư tuyến giáp dễ tăng cân, đồng thời cũng ảnh hưởng đến hoạt động của tuyến giáp.
Kiêng rượu bia
Video đang HOT
Hấp thụ cồn trong rượu bia có thể khiến gan bị viêm. Trong khi đó, gan là cơ quan chịu trách nhiệm chuyển hóa hormone giáp T4 (thyroxine) thành hormone T3 (triiodothyronine). Vì thế, tiêu thụ rượu bia gián tiếp gây rối loạn sự cân bằng hormone của tuyến giáp, ảnh hưởng đến cân nặng và quá trình trao đổi chất.
Đặc biệt, nếu người bệnh đang sử dụng thuố.c để điều trị ung thư tuyến giáp, tiêu thụ cồn có thể tương tác với thuố.c và làm giảm hiệu quả điều trị. Mặt khác, rượu bia cũng có thể gây kích ứng cho dạ dày và thực quản, gây khó khăn trong việc tiêu hóa – một vấn đề thường gặp ở người bệnh ung thư tuyến giáp sau phẫu thuật và xạ trị. Do đó, người bệnh ung thư tuyến giáp kiêng ăn thực phẩm chứa cồn và rượu bia sẽ hỗ trợ quá trình điều trị và hồi phục diễn ra hiệu quả hơn.
Tránh ăn các món cay và chua
Sau phẫu thuật loại bỏ khối u tuyến giáp tuyến giáp kiêng ăn món ăn có vị cay và chua. Bởi lẽ, nhóm thực phẩm này thường kích thích niêm mạc hệ tiêu hóa, làm tăng nguy cơ viêm loét dạ dày, trào ngược thực quản, ợ chua và tiêu chảy. Điều này là đặc biệt quan trọng khi người bệnh đang phải uống nhiều thuố.c hoặc xạ trị sau phẫu thuật. Việc tiêu thụ nhiều thực phẩm chua cay có thể tạo thêm áp lực lên hệ tiêu hóa, gây khó khăn cho việc phục hồi và cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Kiêng rau họ cải, sản phẩm đậu nành không lên men
Mặc dù các loại rau có màu xanh đậm rất tốt cho bệnh nhân mắc bệnh tuyến giáp. Tuy nhiên, người bệnh nên kiêng các loại rau họ cải như cải xoăn, củ cải, bông cải xanh… vì những loại rau này chứa nhiều Isothiocyanates.
Khi nạp quá nhiều Isothiocyanates (thường có tự nhiên trong thực vật được sản xuất bằng cách chuyển đổi enzym của các chất chuyển hóa được gọi là glucosinolate) vào cơ thể sẽ cản trở hoạt động của tuyến yên. Hạn chế hấp thụ i-ốt đặc biệt là khi ăn sống.
Đậu nành chưa lên men sẽ làm giảm sự hấp thụ i-ốt của cơ thể. Nếu người bệnh ung thư tuyến giáp sẽ bị mất cân bằng hormone hoặc rối loạn tuyến giáp thì cần hạn chế đậu nành, thậm chí là không nên ăn.
Các sản phẩm từ đậu nành như đậu phụ và sữa đậu nành có chứa một số hợp chất gây cản trở khả năng tái tạo hormone trong tuyến giáp. Nhưng trong trường hợp sử dụng đậu nành lên men sẽ rất tốt cho những người mắc bệnh tuyến giáp.
Một số lưu ý người bệnh chữa ung thư tuyến giáp đáng quan tâm như:
Không dùng thuố.c điều trị suy giáp cùng lúc với thực phẩm giàu canxi như sữa hoặc các sản phẩm từ sữa, thuố.c canxi. Như vậy sẽ làm giảm tác dụng của thuố.c, nên dùng tách biệt thuố.c điều trị và sữa.
Các chất kích thích, cà phê và một số đồ uống có chứa caffein cũng là một nguyên nhân làm giảm tác dụng của thuố.c điều trị tuyến giáp.
Chỉ có những tế bào ung thư tuyến giáp hấp thụ i-ốt thì chế độ ăn hạn chế i-ốt mới có tác dụng. Do đó, những bệnh nhân ung thư tuyến giáp thể biệt hóa gồm thể nhú và thể nang) và thể kém biệt hóa được chỉ định chế độ này. Còn chế độ ăn hạn chế i-ốt không hiệu quả với bệnh nhân ung thư tuyến giáp mất biệt hóa (giảm biệt hóa) và ung thư tuyến giáp thể tủy.
Chế độ ăn hạn chế i-ốt được chỉ định ở những bệnh nhân điều trị ung thư tuyến giáp và chẩn đoán bệnh tái phát. Phương pháp này được thực hiện tối đa 14 ngày trước khi điều trị và chụp xạ hình I-131 để chẩn đoán. Sau đó chế độ ăn hạn chế i-ốt tiếp tục kéo dài thêm từ 1-3 ngày. Như vậy, chế độ ăn hạn chế i-ốt không phải duy trì lâu dài ở bệnh nhân ung thư tuyến giáp.
Khi có thắc mắc người bệnh nên hỏi ý kiến bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn cụ thể nhất về chế độ dinh dưỡng, sử dụng thuố.c phù hợp khi mắc bệnh ung thư tuyến giáp.
Người dân cẩn trọng, không để bị rơi vào bẫy tẩy chay i-ốt
Thời gian qua, để phản đối quy định bắt buộc sử dụng muối i-ốt trong chế biến thực phẩm, một số cá nhân, doanh nghiệp cho rằng, dùng muối i-ốt trên diện rộng sẽ dẫn đến những người thừa i-ốt (đặc biệt người dân sống tại vùng biển) bị các bệnh về tuyến giáp và bệnh lý khác.
Lập luận thiếu cơ sở khoa học, bằng chứng đó đã gây hoang mang dư luận, dẫn đến hậu quả, nhiều người dân từ chối sử dụng muối i-ốt, gây lo ngại rất lớn về các bệnh rối loạn do thiếu i-ốt gây ra.
Liên quan đến vấn đề này, ngành y tế khẳng định, chưa có bất kỳ bằng chứng khoa học nào liên quan đến sử dụng muối tăng cường i-ốt ảnh hưởng sức khỏe. Trái lại, nếu thiếu i-ốt dẫn đến bướu cổ, suy giáp, có thể gây mệt mỏi, yếu cơ và tăng cân. Chuyên gia y tế khuyến cáo, người dân nên cẩn trọng không để bị rơi vào bẫy của doanh nghiệp "anti - i-ốt".
Việt Nam nằm trong top 26 nước bị thiếu i-ốt
Trước ý kiến cho rằng, quy định toàn dân sử dụng muối i-ốt tại Việt Nam sẽ dẫn đến nguy cơ cường giáp hoặc bệnh lý khác cho người thừa i-ốt, Bộ Y tế khẳng định đây là quan niệm sai lầm. Những lập luận đó thiếu cơ sở khoa học, bằng chứng của một số cá nhân, doanh nghiệp trong thời gian qua đưa ra gây hoang mang dư luận, ảnh hưởng không tốt đến nỗ lực của ngành y tế trong phòng, chống các rối loạn thiếu i-ốt.
Tình trạng thiếu hụt i-ốt đang quay trở lại ở Việt Nam.
Bộ Y tế khẳng định, không có bất kỳ lo ngại nào liên quan đến việc toàn dân sử dụng muối i-ốt, bao gồm muối i-ốt dùng trong hộ gia đình và trong chế biến thực phẩm. Tại Việt Nam chưa bao giờ có trường hợp người dân thừa i-ốt.
Theo báo cáo của Mạng lưới toàn cầu về Phòng Chống các rối loạn do thiếu i-ốt, Việt Nam đang nằm trong nhóm 26 nước còn lại trên thế giới bị thiếu i-ốt. Hộ gia đình sử dụng muối i-ốt đủ tiêu chuẩn chỉ chiếm 27%; thấp hơn 3 lần khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO). Trong khi khuyến cáo của WHO là phải trên 90%. Với kết quả này có thể khẳng định quần thể người dân Việt Nam chưa đạt đủ lượng i-ốt tiêu thụ hàng ngày so với khuyến nghị.
Đây là căn cứ để dự thảo sửa đổi Nghị định số 09/2016/NĐ-CP không thay đổi Khoản 1 Điều 6; cần tiếp tục thực hiện muối dùng để ăn trực tiếp và dùng trong chế biến thực phẩm cần phải được tăng cường i-ốt.
Chưa có bằng chứng khoa học khẳng định thừa i-ốt gây ung thư tuyến giáp
Báo cáo của Bệnh viện Nội tiết Trung ương và Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho thấy, hiện nay Việt Nam chưa ghi nhận bệnh nhân thừa i-ốt.
Theo PGS.TS Trương Tuyết Mai - Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng, kết quả tổng điều tra dinh dưỡng năm 2019-2020 cho thấy, ở các nhóm đối tượng, mức trung vị i-ốt niệu đều thấp hơn so với khuyến cáo. Tỷ lệ người có nồng độ i-ốt niệu vượt quá ngưỡng 300ppm là 0% (ngưỡng> 300ppm là ngưỡng có i-ốt niệu cao). Cho đến nay, chưa có một y văn nào đề cập chương trình sử dụng muối i-ốt toàn dân (từ năm 1994 đến nay) dẫn đến hệ quả về bệnh lý tuyến giáp.
Bệnh nhân điều trị tại Bệnh viện Nội tiết Trung ương.
Theo Bộ Y tế, bản thân thiếu i-ốt gây ra các bệnh về tuyến giáp cũng được xếp vào hậu quả của thiếu i-ốt, đây là đán.h giá xếp loại của WHO.
Theo WHO, tại những vùng thiếu i-ốt nặng sẽ gây ra tăng tỷ lệ cường giáp trên những nhân tuyến giáp tự miễn. Sau 5 - 10 năm bổ sung i-ốt thường xuyên, thì tỷ lệ mắc cường giáp sẽ suy giảm, tương ứng với những vùng không bị thiếu i-ốt.
Cường giáp là bệnh tự miễn, điều trị nội khoa bằng thuố.c kháng giáp trạng tổng hợp là chủ yếu. Nếu điều trị nội khoa thất bại hoặc yếu tố miễn dịch vẫn còn cao sau thời gian dài điều trị nội khoa thì nên lựa chọn phẫu thuật hoặc điều trị xạ.
Ung thư tuyến giáp là bệnh ác tính thường gặp nhất của hệ nội tiết, đang có xu hướng gia tăng trên toàn cầu. Theo số liệu GLOBOCAN (dữ liệu ung thư toàn cầu) năm 2020 của Cơ quan quốc tế nghiên cứu về ung thư (IARC), ung thư tuyến giáp đứng hàng 11 về số ca mắc mới ung thư, chiếm 3% trong tổng số ca mắc mới của tất cả các loại ung thư.
Tại Việt Nam, theo số liệu của GLOBOCAN năm 2020, tương tự tình hình trên thế giới, ung thư tuyến giáp đứng thứ 10 về số ca mắc mới, đứng thứ 6 ở nữ giới về tỷ lệ mắc mới trong tất các loại ung thư, gấp 4 lần so với nam giới.
Theo lý giải của Bộ Y tế, nguyên nhân ung thư này tăng do sự phát triển phát triển kỹ thuật và ý thức của người dân khám phát hiện sớm. Chưa có tài liệu khoa học nào khẳng định thừa i-ốt gây ra ung thư tuyến giáp.
Trước một số ý kiến cho rằng, thực phẩm bổ sung i-ốt ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm và gia tăng bệnh ung thư tuyến giáp, Bộ Y tế cho biết, 8 năm gần đây, cơ quan y tế chưa nhận được bằng chứng khoa học liên quan đến việc sử dụng muối tăng cường i-ốt bị biến đổi về màu sắc, mùi vị sản phẩm hoặc ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe người tiêu dùng.
Do đó, WHO, UNICEF, Mạng lưới i-ốt toàn cầu, HealthBridge Canada, Bộ Y tế và một số chuyên gia bảo vệ sức khỏe khuyến cáo mạnh mẽ, Chính phủ giữ nguyên các quy định bắt buộc tăng cường vi chất dinh dưỡng vào thực phẩm tại Nghị định số 09/2016/NĐ-CP.
Trước đó, lãnh đạo Bộ Y tế có ý kiến sẵn sàng phối hợp với các doanh nghiệp tiến hành nghiên cứu thực tế tại cơ sở sản xuất có sử dụng muối i-ốt trong chế biến thực phẩm để làm rõ về ảnh hưởng của muối i-ốt đối với sản phẩm của doanh nghiệp.
Trường hợp bằng chứng khoa học cho thấy, việc sử dụng muối i-ốt làm thực phẩm bị biến đổi về màu sắc, mùi vị hoặc ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe người tiêu dùng thì sẽ đề nghị Chính phủ loại trừ đối với các sản phẩm này trong Nghị định.
Người phụ nữ khiến bác sĩ ngạc nhiên vì 5 năm phát hiện mắc 3 loại ung thư Đi khám định kỳ sau 5 năm điều trị ung thư tuyến giáp, người phụ nữ 58 tuổ.i bất ngờ phát hiện mắc thêm 2 loại ung thư rất hay gặp ở người Việt là vú và đại tràng. Bệnh nhân nữ 58 tuổ.i (ở Tuyên Quang), có tiề.n sử bị tăng huyết áp đã điều trị nhiều năm. Bệnh nhân được chẩn...