Tuyển sinh kiểu “phá đáy”: Hệ lụy khôn lường
Được quyền tự chủ trong tuyển sinh, nhiều trường ĐH thực hiện nhiều phương thức tuyển sinh theo đề án đã công bố. Tuy nhiên, điều mà dư luận quan ngại là, một số trường ĐH thông báo ngưỡng “điểm sàn” quá thấp (gọi là “phá đáy”) để tuyển sinh đủ chỉ tiêu.
Các chuyên gia cảnh báo, tuyển sinh đầu vào thấp, không chỉ dẫn đến nhiều hệ lụy không tốt cho chính các trường ĐH, mà còn ảnh hưởng đến chất lượng nguồn nhân lực cho địa phương và xã hội.
Thí sinh tham dự Kỳ thi THPT quốc gia 2019. Ảnh: T.G
Có nên tuyển sinh bằng mọi giá?
Theo thông báo của Trường ĐH Cửu Long, ngoại trừ nhóm ngành Khoa học sức khỏe, mức “điểm sàn” xét tuyển hệ ĐH chính quy đối với phương thức tuyển sinh dựa trên điểm thi THPT quốc gia 2019 là 12,5 điểm. Mức điểm này bao gồm tổng điểm thi 3 môn xét tuyển, cộng với điểm ưu tiên khu vực và điểm ưu tiên đối tượng.
Trường ĐH Nông Lâm Thái Nguyên thông báo điểm trúng tuyển ĐH Khoa Quản lý tài nguyên với mức điểm thi THPT quốc gia là 13 điểm/tổ hợp 3 môn xét tuyển. Trường ĐH Tài nguyên và Môi trường cũng thông báo mức điểm nhận hồ sơ xét tuyển theo kết quả thi THPT quốc gia từ 13 – 13,5 điểm (đối với cơ sở Hà Nội, trừ ngành Kinh tế tài nguyên thiên nhiên – với 15 điểm). Riêng phân hiệu tại tỉnh Thanh Hóa mức “điểm sàn” là 13 điểm ở tất cả các ngành đào tạo.
Trên thực tế, một số trường ĐH hạ “điểm sàn” xuống thấp với mục đích tuyển đủ chỉ tiêu tuyển sinh. Bình luận về vấn đề này, PGS.TS Nguyễn Thị Tính – Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm Thái Nguyên cho rằng, đầu vào có tốt thì đầu ra mới tốt, bởi “có bột mới gột nên hồ”. Việc “chiêu sinh” bằng cách hạ “điểm sàn” xuống quá thấp “phá đáy” có thể gây ra những hệ lụy, trước hết là ảnh hưởng đến uy tín của nhà trường, sâu xa hơn là ảnh hưởng đến chất lượng nguồn nhân lực cho địa phương và đất nước.
Theo PGS Nguyễn Thị Tính, văn hóa chất lượng, kiểm định chất lượng vẫn chưa thực sự “thấm” vào một số trường ĐH. Nếu trường nào xác định rõ vấn đề này thì họ sẽ không hạ “điểm sàn” xuống quá thấp. Bởi “điểm sàn” cũng gắn liền với thương hiệu của nhà trường.
Theo đại biểu Quốc hội Lê Tuấn Tứ, chất lượng đầu vào quá thấp sẽ gây khó khăn trong quá trình đào tạo. Quan ngại hơn là sản phẩm của quá trình đào tạo sẽ không đạt chất lượng như mong muốn. Từ đó khó bảo đảm để đáp ứng nhu cầu thị trường lao động đối với nhân lực bậc ĐH.
“Chất lượng tuyển sinh cũng khẳng định vị thế của nhà trường. Việc một số trường lấy điểm thấp, chứng tỏ họ đang tự mình hạ thấp uy tín, thương hiệu. Và cũng tự nhận mình là trường “top dưới”. Sự tồn tại của nhà trường không phải vì số lượng tuyển sinh, mà là chất lượng nguồn tuyển, chất lượng đào tạo và tỷ lệ sinh viên ra trường có việc làm. Vì thế, các trường cần nâng cao vị thế, nâng cao uy tín của nhà trường và không nên vì lợi ích trước mắt” – PGS Nguyễn Thị Tính nhấn mạnh.
Cũng theo PGS Nguyễn Thị Tính, việc một số trường tuyển sinh bằng mọi cách là không ổn, là thiếu trách nhiệm với nhà trường và xã hội. Thay vì loay hoay tìm mọi cách để tuyển đủ chỉ tiêu, các trường có thể chấp nhận tuyển sinh khó khăn trong một vài năm. Trong thời gian này, tập trung phát triển nâng cao chất lượng đội ngũ và phát triển mạnh về nghiên cứu khoa học để xây dựng uy tín và thương hiệu. Thực tế, có nhiều con đường để các trường ĐH tồn tại và phát triển, không nhất thiết phải tuyển sinh bằng mọi giá và chạy theo số lượng mà bỏ qua chất lượng.
Không nên chạy theo số lượng
Là đại biểu Quốc hội tỉnh Kiên Giang, bà Châu Quỳnh Dao cho biết, trong những lần đi tiếp xúc cử tri, bà con rất quan tâm đến chất lượng đào tạo nguồn nhân lực; trong đó trường ĐH đóng vai trò quan trọng. Vì thế, chất lượng nguồn tuyển của các trường ĐH ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng nguồn nhân lực sau này.
Video đang HOT
Nêu ý kiến về một số trường hạ “điểm sàn” xuống thấp, đại biểu Châu Quỳnh Dao thẳng thắn nói: Điểm thấp thì chất lượng cũng không thể cao được. Bộ GD&ĐT đã từng lên tiếng và lưu ý về chất lượng đào tạo của các trường. Vì thế các trường ĐH cần xác định tầm nhìn xa cho mình. Các trường phải có trách nhiệm giải trình với người học và với xã hội. Nếu như vì sự tồn tại của trường mà lại tuyển sinh bất chấp thì không chỉ hao tốn tiề.n bạc của phụ huynh mà còn gây ra những hệ lụy về cơ hội việc làm của sinh viên sau khi ra trường.
Còn theo đại biểu Quốc hội Lê Tuấn Tứ – đoàn Khánh Hòa, việc một số trường sử dụng quá nhiều phương thức tuyển sinh và tuyển sinh ồ ạt, “phá đáy” khiến cử tri băn khoăn và đặt nhiều câu hỏi về chất lượng đào tạo cũng như chất lượng nguồn nhân lực sau này.
Cho rằng, đầu vào không tốt, thì đầu ra chất lượng nguồn nhân lực sẽ thấp; đại biểu Lê Tuấn Tứ nhấn mạnh: Một số trường đang cố tuyển sinh để lấp đầy chỉ tiêu, chạy theo số lượng, chạy theo nguồn thu tài chính. Giả sử nếu nhà trường có tuyển đủ chỉ tiêu thì cũng chỉ là lợi ích trước mắt, mà không tính đến lâu dài. Một số trường mới giải quyết được vấn đề nguồn thu. Sau này, sản phẩm đào tạo ra không tương ứng thì trách nhiệm giải trình của nhà trường với xã hội sẽ như thế nào, vì thế không nên đán.h đổi uy tín, chất lượng để lấy số lượng.
Minh Phong
Theo GDTĐ
'Bộ GD&ĐT sẽ giám sát chặt các trường lấy điểm sàn thấp'
Bà Nguyễn Thị Kim Phụng, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học, Bộ GD&ĐT, cho rằng trường đại học xác định mức điểm sàn thấp là tự xếp mình vào "đội hình" chất lượng thấp.
Sau khi Zing.vn đăng bài "Tăng điểm sàn sau 22/7, Bộ Giáo dục và trường nên xin lỗi thí sinh", câu chuyện nhiều trường đại học xác định ngưỡng đảm bảo chất lượng đầu vào ở mức 12 điểm (tính cả điểm ưu tiên) một lần nữa thu hút sự chú ý của dư luận. Điều đó có nghĩa chỉ cần hơn 3 điểm một môn, thí sinh có thể nộp hồ sơ đăng ký xét tuyển đại học.
Liên quan vấn đề tự chủ tuyển sinh và xác định điểm sàn, TS Nguyễn Thị Kim Phụng - Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học, Bộ GD&ĐT - cho hay Bộ GD&ĐT sẽ có biện pháp giám sát chặt chẽ hơn đối với những trường có ngưỡng đảm bảo chất lượng đầu vào quá thấp.
Không yêu cầu giải trình điểm sàn dưới 14
- Một số tờ báo thông tin trường đại học xác định điểm sàn xét tuyển dưới mức 14 phải làm giải trình gửi Bộ GD&ĐT. Bộ có yêu cầu các trường giải trình hay phải tăng mức điểm sàn hay không?
- Trong các quy định hiện hành và trên thực tế, không có nội dung nào yêu cầu các trường đại học xác định điểm sàn xét tuyển dưới mức 14 phải làm giải trình với Bộ GD&ĐT. Tuy nhiên, trong hội nghị khối giáo dục đại học ngày 17/7 vừa qua và trong suốt quá trình quản lý, Bộ GD&ĐT luôn chỉ đạo, khuyến nghị các trường cần đảm bảo chất lượng, bao gồm cả chất lượng đầu vào, chất lượng quá trình đào tạo và chất lượng đầu ra, theo khung trình độ quốc gia và đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động.
Theo quy định hiện hành, các trường có quyền xác định điểm sàn xét tuyển, song Bộ GD&ĐT vẫn giám sát chặt chẽ quá trình này.
Đối với những trường đặt mức điểm sàn quá thấp, chúng tôi không yêu cầu phải tăng điểm sàn cụ thể bao nhiêu, vì điều đó phụ thuộc yêu cầu của ngành học, điều kiện tuyển sinh và chính sách chất lượng của mỗi trường. Tuy nhiên, chúng tôi sẽ có biện pháp giám sát chặt chẽ hơn đối với những trường tuyển điểm sàn thấp.
TS Nguyễn Thị Kim Phụng khẳng định Bộ GD&ĐT sẽ tăng cường kiểm định chất lượng, thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm vi phạm (nếu có) và công khai thông tin để dư luận và người học đán.h giá, lựa chọn, đảm bảo chất lượng đào tạo trong toàn hệ thống. Ảnh: T.T.
- Cũng có ý kiến cho rằng điểm sàn thấp là mặt trái của tự chủ tuyển sinh, Bộ GD&ĐT nghĩ sao về điều này?
- Trong điều kiện tự chủ đại học, khi luật đã quy định thẩm quyền xác định điểm sàn cho các trường, không có việc Bộ GD&ĐT cho hay không cho trường tuyển ở mức sàn nào đó.
Như trên đã nêu, Bộ GD&ĐT luôn theo sát tình hình để định hướng cho các trường và có những biện pháp quản lý phù hợp. Nếu chỉ phản ánh một chiều về điểm sàn thấp như mặt trái của quyền tự chủ tuyển sinh thì có nghĩa chỉ nhìn vào số ít để đán.h giá cả hệ thống.
Bên cạnh việc không đồng tình với các trường xác định điểm sàn thấp cũng cần phải thấy được đa số trường trong hệ thống đang có xu hướng cạnh tranh, trong đó có nâng cao mức điểm sàn, để thu hút học sinh giỏi, khẳng định vị thế, uy tín của đơn vị mình với người học và xã hội. Vì vậy, năm nay, đa số trường đại học xác định điểm sàn từ 15 trở lên. Hơn 23% số lượt ngành được xác định điểm sàn từ 18-24.
- Như vậy, theo bà, trao quyền tự chủ cũng là góp phần tạo ra môi trường cạnh tranh giữa các trường và thí sinh hưởng lợi?
- Đúng vậy, việc trao quyền tự chủ xác định điểm sàn tuyển sinh đã tạo ra xu hướng cạnh tranh giữa các trường trong cả hệ thống để ngày càng nhiều trường đặt mức điểm sàn cao.
Không như trước đây, khi bộ quy định điểm sàn, phần lớn trường đại học đều theo đó mà không cần chú trọng nhiều chất lượng tuyển sinh của trường mình.
Hiện nay, trao quyền tự chủ cho các trường đi cùng cơ chế minh bạch thông tin rõ ràng để người học lựa chọn. Điều đó cũng sẽ tác động tốt đến sự cạnh tranh của người học để vào các trường tốt, có thương hiệu.
Có chất lượng, uy tín mới có người học
- Tại sao một số trường lấy điểm sàn quá thấp, chỉ hơn 3 điểm/môn, trong khi Bộ GD&ĐT và các chuyên gia nhiều lần khuyến cáo về yếu tố chất lượng?
- Một số trường khó tuyển sinh phải đưa ra mức điểm sàn thấp do chưa có bề dày uy tín để thu hút thí sinh. Trường đóng ở các địa bàn xa trung tâm, không hấp dẫn đối với người học. Mặt bằng điểm thi của thí sinh cũng thấp hơn mặt bằng chung của cả nước.
"Các trường đều biết chất lượng là yếu tố cần thiết để tồn tại và phát triển trong điều kiện tự chủ đại học. Có chất lượng sẽ có uy tín, thương hiệu, từ đó mới có nhiều người học, nguồn thu tài chính và điều kiện để phát triển bền vững."
TS Nguyễn Thị Kim Phụng
Đối với số ít trường xác định điểm sàn thấp, Bộ GD&ĐT sẽ tăng cường sử dụng các biện pháp quản lý chặt chẽ hơn.
Cụ thể, Bộ GD&ĐT sẽ định hướng, giám sát thực hiện các điều kiện đảm bảo chất lượng khi xác định điểm trúng tuyển, trong quá trình đào tạo và việc làm của sinh viên sau tốt nghiệp.
Đồng thời, bộ sẽ tăng cường kiểm định chất lượng, thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm vi phạm (nếu có) và công khai thông tin để dư luận và người học đán.h giá, lựa chọn, đảm bảo chất lượng đào tạo trong toàn hệ thống.
- Bà có lời khuyên như thế nào với các trường để đảm tuyển sinh bảo chất lượng?
- Từ khi mở rộng quyền tự chủ tuyển sinh để trường tự quyết định điểm sàn, các cơ sở đều ý thức rõ đây là một trong các yếu tố phản ánh chính sách chất lượng, để xây dựng thương hiệu, uy tín của mình.
Dư luận cũng nhiều lần thể hiện quan điểm nếu xác định mức điểm sàn thấp là tự xếp mình vào vị trí trường chất lượng thấp, bởi vì, sẽ rất khó khăn khi chất lượng đầu vào thấp nhưng vẫn đạt chất lượng đầu ra tốt.
Thực tế trong các năm qua, khi các trường phải công khai đề án tuyển sinh có đầy đủ thông tin cho người học theo quy định của quy chế tuyển sinh, phần lớn những trường lấy điểm sàn thấp đều có tỷ lệ tuyển sinh thấp. Có thể thấy hầu hết người học đã có thông tin để đán.h giá, lựa chọn và chỉ tiêu tốn thời gian, học phí cho những trường xứng đáng.
Các trường đều biết chất lượng là yếu tố cần thiết để tồn tại và phát triển trong điều kiện tự chủ đại học. Có chất lượng sẽ có uy tín, thương hiệu, từ đó mới có nhiều người học, nguồn thu tài chính và điều kiện để phát triển bền vững.
TS Hoàng Ngọc Vinh - nguyên Vụ trưởng Vụ Giáo dục chuyên nghiệp, Bộ GD&ĐT - khẳng định xác định điểm sàn là quyền tự chủ của các trường. Tuy nhiên, ông cho rằng hạ điểm sàn quá thấp, tức là chính các trường đang hạ thấp uy tín của mình, vì "của rẻ mấy khi là của ngon".
Theo ông, trong bối cảnh điểm thi THPT quốc gia 2019 cao hơn so với năm 2018, nhiều trường, thường là đại học ở tỉnh với nguồn tuyển hạn hẹp, vẫn duy trì mức sàn thấp với mục đích tận dụng nguồn tuyển.
"Đây cũng là dấu hỏi với chất lượng đào tạo của các trường này. Chất lượng đầu vào thấp đòi hỏi phải có nhiều biện pháp để nâng chất lượng đầu ra. Liệu các trường này có làm được không?", ông Vinh đặt câu hỏi.
Nguyên Thứ trưởng GD&ĐT Trần Xuân Nhĩ bày tỏ lãnh đạo trường cần có trách nhiệm với giáo dục, công tác đào tạo nguồn nhân lực. Nếu thực sự có trách nhiệm họ có nhiều biện pháp để đảm bảo chất lượng. Việc chỉ tuyển sinh, đào tạo vì đồng tiề.n là không tốt.
Theo Zing
Khi nào các trường đại học công bố điểm trúng tuyển 2019? "Từ ngày 6/8 đến ngày 8/8/2019, Bộ GD&ĐT sẽ hỗ trợ lọc ảo cho các trường đại học có sử dụng kết quả thi trung học phổ thông quốc gia 2019 để xét tuyển", bà Nguyễn Thị Kim Phụng - Vụ trưởng Vụ Giáo dục đại học (Bộ GD&ĐT) cho hay. Ảnh minh họa Sau 8/8 các trường sẽ lần lượt công bố...