Trường cao đẳng sư phạm ’sống dở chết dở’ xin dạy tiểu học: Nên không?

Theo dõi VGT trên

Chuyện thật mà như đùa, năm nay, nhiều trường cao đẳng sư phạm địa phương rơi vào cảnh khó tuyển sinh dẫn đến tình trạng “sống dở chết dở”, nhiều trường nghĩ cách xin được dạy học sinh tiểu học.

Trường cao đẳng sư phạm sống dở chết dở xin dạy tiểu học: Nên không? - Hình 1

Nhiều trường cao đẳng sư phạm không tuyển được sinh viên. Ảnh minh họa.

Đỏ mắt tìm sinh viên

Lãnh đạo trường Cao đẳng Sư phạm Quảng Trị cho hay, năm học 2019-2020 này, trong đợt 1 nhà trường chỉ tuyển được 34 sinh viên. Trong đó, 30 sinh viên học ngành sư phạm mầm non, 4 sinh viên còn lại chia cho 4 ngành gồm sư phạm âm nhạc, tiếng Anh, giáo dục công dân, giáo dục tiểu học.

Đặc biệt, các ngành còn lại như sư phạm tin học, mỹ thuật, kế toán, quản trị văn phòng, lịch sử, vật lý, sinh học, … đều không tuyển được sinh viên.

Bà Lê Thị Ngoãn, trường Cao đẳng sư phạm Nam Định cho biết các trường CĐSP ngày càng khó tuyển sinh. Tại Trường CĐSP Nam Định, Khoa Tự nhiên năm học 2018 – 2019 hiện nay có 16 giáo viên, nhưng chỉ có 30 sinh viên.

Giữa tháng 8, trường Cao đẳng Sư phạm Gia Lai thông báo tuyển bổ sung 65 chỉ tiêu ngành Giáo dục Mầm non và 47 chỉ tiêu ngành Giáo dục Tiểu học. Ở bậc trung cấp Sư phạm mầm non, trường tuyển thêm 23 chỉ tiêu.

TS Nguyễn Thị Thu Hà, Phó hiệu trưởng cho biết, trường phải “đóng” 3 lớp ngành Sư phạm Toán học, Sư phạm Ngữ văn và Sư phạm Tiếng Anh do số lượng thí sinh đăng ký xét tuyển quá ít.

Tại trường Cao đẳng Đà Lạt (Lâm Đồng), với 240 chỉ tiêu các ngành sư phạm ở 10 ngành, 178 thí sinh trúng tuyển đợt 1. Trong đó, 5 ngành không có thí sinh trúng tuyển gồm: Sư phạm Toán học, Sư phạm Tin học, Sư phạm Vật lý, Sư phạm Hoá học, Giáo dục thể chất.

Video đang HOT

Nhiều trường khác như Cao đẳng Sư phạm Ninh Thuận, Cao đẳng Sư phạm Trung ương TP HCM, Cao đẳng Sư phạm Bà Rịa – Vũng Tàu, hệ cao đẳng sư phạm trường Đại học An Giang từ giữa tháng 8 phải tuyển sinh bổ sung với 10-50 chỉ tiêu ở nhiều ngành.

Theo thống kê của Bộ GD&ĐT, cả nước có 30 trường cao đẳng sư phạm địa phương đang sống trong tình trạng “sống dở chết dở”.

Thực tế cho thấy, các trường cao đẳng sư phạm thiếu giảng viên đầu ngành có trình độ cao. Cụ thể, tính đến cuối năm 2018, tỷ lệ giảng viên có trình độ tiến sĩ ở các trường cao đẳng sư phạm chiếm từ 2% đến 5%, trường có tỷ lệ cao là Cao đẳng sư phạm Quảng Trị đạt 14,6%. Quy mô tuyển sinh của các trường cao đẳng sư phạm giảm sụt kinh khủng.

Giảng viên của các trường cao đẳng sư phạm gặp nhiều khó khăn do quy mô đào tạo giảm, giảng viên thiếu giờ dạy, việc liên kết đào tạo (đại học hệ vừa làm vừa học) với các trường đại học cũng giảm, nhiều giảng viên được điều chuyển xuống các trường phổ thông giảng dạy.

Một số trường cao đẳng sư phạm mở thêm các trường phổ thông, trường mầm non thực hành, trung tâm trải nghiệm giáo dục cho học sinh phổ thông, dịch vụ giáo dục khác,… để tạo việc làm cho giảng viên. Tuy nhiên, số giảng viên không có giờ dạy còn nhiều. Trước tình trạng này, nhiều giảng viên của các trường cao đẳng sư phạm có trình độ cao đã chuyển công tác khiến đội ngũ giáo viên đã thiếu lại càng thiếu hơn.

Chuyển thành trường liên cấp, nên không?

TS Hoàng Ngọc Vinh, thành viên tổ tư vấn của Ủy ban quốc gia Đổi mới giáo dục và đào tạo cho rằng, quá trình đổi mới diễn ra đã bộc lộ yếu kém của quản trị giáo dục đại học. Theo TS Hoàng Ngọc Vinh, cần phải tìm hiểu nguyên nhân tại sao không tuyển đủ người học. Mỗi trường cần xem tình hình cụ thể để xử lý.

“Nếu không tuyển được là do lãnh đạo yếu kém thì xử lý thay người khác. Nếu do không có đầu tư thì phải tính toán có nên đầu tư không? Nếu trên cùng địa bàn có quá nhiều trường công thì nên sáp nhập lại, bỏ đi các ngành nghề chồng chéo nhau, xây dựng chiến lược phát triển hậu sáp nhập… Hoặc cũng có thể sáp nhập vào một trường đại học địa phương trở thành một khoa để dạy cao đẳng”- TS Vinh nhấn mạnh.

Trước đề xuất của trường CĐ Sư phạm Quảng Trị được trình đề án xin thành lập trường liên cấp, cụ thể ngoài đào tạo hệ cao đẳng, trường còn có thể dạy từ cấp tiểu học đến phổ thông để đội ngũ giảng viên có cơ hội đóng góp cho sự nghiệp giáo dục, đồng thời tránh lãng phí cơ sở vật chất hiện có,

TS Vinh cho rằng, việc chuyển trường cao đẳng thành trường liên cấp thì phải phù hợp với qui hoạch các trường phổ thông trên địa bàn cũng như các điều kiện đảm bảo chất lượng khác.

Tuy nhiên, theo TS Vinh, cần tránh phá vỡ qui hoạch mạng lưới các trường phổ thông hiện thời trên địa bàn và tránh đầu tư thêm cơ sở vật chất nhưng nguồn tuyển cạnh tranh với các trường phổ thông khác kể cả trường tư.

TS Hoàng Ngọc Vinh cho rằng, sắp tới đây Bộ GD&ĐT sẽ công bố qui hoạch các trường sư phạm trong cả nước vì thế khi đó có cơ sở tốt hơn sắp xếp lại các trường sư phạm.

Cụ thể, trong dự thảo Đề án sắp xếp tổ chức lại các trường Sư phạm, Bộ GD&ĐT đặt ra mục tiêu giai đoạn 2020-2025:

Hình thành được 2 trường sư phạm trọng điểm quốc gia ở Hà Nội và TP.HCM trên cơ sở sắp xếp, tổ chức lại trường ĐH Sư phạm Hà Nội, Trường ĐH Sư phạm TP.HCM và một số trường ĐH sư phạm khác.

Xây dựng được mạng lưới vệ tinh là các cơ sở đào tạo, bồi dưỡng giáo viên ở các địa phương trên cơ sở sắp xếp, tổ chức lại các trường CĐSP, TCSP, các khoa/trường sư phạm trực thuộc các cơ sở giáo dục đại học đa ngành…

Một chuyên gia tuyển sinh tại TP HCM nhận định, các trường cao đẳng sư phạm đang rơi vào tình trạng khủng hoảng tuyển sinh khi tình trạng thừa giáo viên đang diễn ra ở nhiều tỉnh thành.

“Cơ hội việc làm ngành này không nhiều, lương thấp. Với số điểm trên 16 mới đậu, thí sinh có nhiều lựa chọn các đại học tầm trung nên sẽ ít người chọn vào sư phạm hệ cao đẳng”… Vì vậy, ngành giáo dục cần nhanh chóng quy hoạch lại các trường sư phạm.

Theo Tiền phong

Không tuyển được sinh viên, Trường CĐ Sư phạm xin dạy học sinh tiểu học

Chật vật mãi, đợt 1 trường Cao đẳng Sư phạm Quảng Trị cũng chỉ tuyển được 34 sinh viên. Các ngành như sư phạm tin học, mỹ thuật, lịch sử, vật lý, sinh học, kế toán, quản trị văn phòng... đều không tuyển được sinh viên.

Lãnh đạo trường Cao đẳng Sư phạm (CĐSP) Quảng Trị cho hay, năm học 2019-2020 này, đợt 1 nhà trường chỉ tuyển được 34 sinh viên. Trong đó, 30 sinh viên học ngành sư phạm mầm non, 4 sinh viên còn lại chia cho 4 ngành gồm sư phạm âm nhạc, tiếng Anh, giáo dục công dân, giáo dục tiểu học. Các ngành còn lại như sư phạm tin học, mỹ thuật, lịch sử, vật lý, sinh học, kế toán, quản trị văn phòng ... đều không tuyển được sinh viên.

Không tuyển được sinh viên, Trường CĐ Sư phạm xin dạy học sinh tiểu học - Hình 1

Trường Cao đẳng Sư phạm Quảng Trị

"Năm học 2019-2020 này khoa sư phạm tiếng Anh chỉ tuyển được 1 sinh viên, song ít nhất phải được 3 sinh viên nhà trường mới có thể phân công giảng viên dạy. Mấy năm qua, nếu khoa nào chỉ tuyển được 1 hoặc 2 sinh viên thì trường phải gửi sinh viên đó đến các trường cao đẳng khác để học", lãnh đạo nhà trường cho hay.

Không tuyển được sinh viên, Trường CĐ Sư phạm xin dạy học sinh tiểu học - Hình 2

Trường CĐSP Quảng Trị được đầu tư cơ sơ vật chất đầy đủ nhưng mấy năm nay... hiếm sinh viên nhập học.

Không tuyển được sinh viên, Trường CĐ Sư phạm xin dạy học sinh tiểu học - Hình 3

Khu giảng đường đa năng của trường CĐSP Quảng Trị được xây dựng khang trang.

Trường CĐSP Quảng Trị đã được đầu tư rất nhiều khu nhà, cơ sở vật chất khang trang; có đội ngũ giảng viên với 10 tiến sĩ, 72 thạc sĩ.

Hiện trường đang trình đề án xin thành lập trường liên cấp, cụ thể ngoài đào tạo hệ cao đẳng, trường còn có thể dạy từ cấp tiểu học đến phổ thông để đội ngũ giảng viên có cơ hội đóng góp cho sự nghiệp giáo dục, đồng thời tránh lãng phí cơ sở vật chất hiện có.

Theo Tiền phong

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tin đang nóng

Ngân hàng lớn thứ 3 tại Mỹ chuyển khoản nhầm 81.000 tỷ USD vào tài khoản khách hàngNgân hàng lớn thứ 3 tại Mỹ chuyển khoản nhầm 81.000 tỷ USD vào tài khoản khách hàng
11:34:34 03/03/2025
Tình tiết bí ẩn nhất vụ ly hôn che giấu suốt 2 năm của Huy Khánh và Mạc Anh ThưTình tiết bí ẩn nhất vụ ly hôn che giấu suốt 2 năm của Huy Khánh và Mạc Anh Thư
14:36:31 03/03/2025
Bị dọa xóa tên khỏi di chúc, học sinh lớp 10 ăn trộm 2,9 tỷ đồng của gia đìnhBị dọa xóa tên khỏi di chúc, học sinh lớp 10 ăn trộm 2,9 tỷ đồng của gia đình
14:12:24 03/03/2025
Đến nhà chồng cũ, tôi bật khóc khi thấy mẹ kế làm điều này với con gái mìnhĐến nhà chồng cũ, tôi bật khóc khi thấy mẹ kế làm điều này với con gái mình
13:02:55 03/03/2025
Phát hiện mẹ bật điều hòa, giữ thi thể con 6 năm trong chung cưPhát hiện mẹ bật điều hòa, giữ thi thể con 6 năm trong chung cư
12:52:15 03/03/2025
Đỗ Mỹ Linh hiếm khi khoe độ giàu, nhưng chỉ một chi tiết trong bức ảnh này đã lộ rõ mức "chịu chơi" của nàng dâu hào mônĐỗ Mỹ Linh hiếm khi khoe độ giàu, nhưng chỉ một chi tiết trong bức ảnh này đã lộ rõ mức "chịu chơi" của nàng dâu hào môn
14:39:17 03/03/2025
Trúc Anh (Mắt Biếc) thừa nhận bị trầm cảm, công khai những hình ảnh gây xót xa khi tăng cânTrúc Anh (Mắt Biếc) thừa nhận bị trầm cảm, công khai những hình ảnh gây xót xa khi tăng cân
15:26:15 03/03/2025
Chủ quán trà sữa cốm lên tiếng sau clip liếm cốc khi đóng hàng cho kháchChủ quán trà sữa cốm lên tiếng sau clip liếm cốc khi đóng hàng cho khách
15:21:31 03/03/2025

Tin mới nhất

Còn nhiều băn khoăn về chứng nhận giỏi cấp tỉnh với học sinh điểm IELTS cao

Còn nhiều băn khoăn về chứng nhận giỏi cấp tỉnh với học sinh điểm IELTS cao

13:01:46 21/12/2022
Việc Hà Tĩnh công nhận học sinh (HS) giỏi cấp tỉnh với HS có điểm IELTS cao đang được dư luận quan tâm. Nhiều giáo viên phổ thông và giảng viên dạy Ngoại ngữ thể hiện băn khoăn trước việc này
Việc thực hiện chương trình, SGK mới còn nhiều khó khăn

Việc thực hiện chương trình, SGK mới còn nhiều khó khăn

12:01:38 21/12/2022
Tiếp tục chương trình giám sát chuyên đề Việc thực hiện Nghị quyết số 88/2014/QH13 và Nghị quyết số 51/2017/QH14 của Quốc hội về đổi mới chương trình, SGK giáo dục phổ thông trên địa bàn tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu , sáng 20/12, Đoàn Đại biểu ...
Cấp phép tổ chức thi chứng chỉ HSK trở lại

Cấp phép tổ chức thi chứng chỉ HSK trở lại

11:01:38 21/12/2022
Theo thông báo mới của Bộ GD&ĐT chứng chỉ tiếng Trung (HSK) đã được cấp phép tổ chức duy nhất tại ĐH Thành Đông (Hải Dương)
Banner tìm hiểu ngày 22/12 của Trường ĐH Tôn Đức Thắng in hình lính Mỹ

Banner tìm hiểu ngày 22/12 của Trường ĐH Tôn Đức Thắng in hình lính Mỹ

10:45:40 21/12/2022
Trường ĐH Tôn Đức Thắng (TP.HCM) đang làm rõ trách nhiệm việc cơ sở ở Bảo Lộc đăng trên fanpage banner tìm hiểu truyền thống ngày 22/12 nhưng in hình lính Mỹ
Nhiều tỉnh cho học sinh nghỉ Tết hơn 10 ngày, Hà Nội lý giải nghỉ 8 ngày

Nhiều tỉnh cho học sinh nghỉ Tết hơn 10 ngày, Hà Nội lý giải nghỉ 8 ngày

10:36:43 21/12/2022
Lịch nghỉ tết của học sinh Hà Nội thiết kế theo quy định của Nhà nước. Nếu cho nghỉ thêm, hàng nghìn học sinh mầm non, tiểu học không ai trông nom vì bố mẹ vẫn phải đi làm
Trường ĐH Kiên Giang dự kiến tuyển hơn 1.600 chỉ tiêu năm 2023

Trường ĐH Kiên Giang dự kiến tuyển hơn 1.600 chỉ tiêu năm 2023

10:01:37 21/12/2022
Năm 2023 Trường ĐH Kiên Giang tuyển sinh 22 ngành, trong đó có 2 ngành mới, dự kiến 1.675 chỉ tiêu. Trường ĐH Kiên Giang vừa tổ chức Hội nghị Tổng kết công tác tuyển sinh năm 2022 và đề ra các giải pháp, phương hướng để nâng cao hiệu qu...
Trường Đại học Hồng Đức nâng cao chất lượng đào tạo sinh viên ngành giáo dục mầm non

Trường Đại học Hồng Đức nâng cao chất lượng đào tạo sinh viên ngành giáo dục mầm non

08:06:29 21/12/2022
Cùng với các ngành đào tạo khác, trong những năm qua, Trường Đại học (ĐH) Hồng Đức không ngừng đổi mới công tác quản lý, xây dựng và hoàn thiện nội dung chương trình đào tạo ngành giáo dục mầm non (GDMN) với mục tiêu đào tạo những giáo ...
Học sinh Hà Giang nghỉ Tết Quý Mão 12 ngày, từ 27 tháng Chạp

Học sinh Hà Giang nghỉ Tết Quý Mão 12 ngày, từ 27 tháng Chạp

07:59:41 21/12/2022
UBND tỉnh Hà Giang quyết định cho học sinh trên toàn tỉnh bắt đầu nghỉ học từ ngày 18/1 đến hết ngày 29/1/2023. Ngày 19/12, Chủ tịch UBND tỉnh ban hành Quyết định số 2341/QĐ-UBND về việc cho trẻ mầm non, học sinh, sinh viên các cơ sở gi...
Nhiều tiết dạy sáng tạo tại hội thi giáo viên dạy giỏi Hà Nội

Nhiều tiết dạy sáng tạo tại hội thi giáo viên dạy giỏi Hà Nội

07:59:05 21/12/2022
Ngày 20/12, Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội tổ chức tổng kết hội thi giáo viên dạy giỏi thành phố cấp Trung học cơ sở năm học 2022-2023
Trường Đại học Kinh tế Quốc dân công bố Đề án tuyển sinh đại học năm 2023

Trường Đại học Kinh tế Quốc dân công bố Đề án tuyển sinh đại học năm 2023

07:58:36 21/12/2022
Chiều ngày 20.12, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân đã công bố Đề án tuyển sinh đại học năm 2023. Theo đó, nhà trường tuyển sinh 60 mã ngành/chương trình với 6200 chỉ tiêu đại học chính quy
Tuyển sinh 2023: Đại học Kinh tế Quốc dân công bố đề án tuyển sinh

Tuyển sinh 2023: Đại học Kinh tế Quốc dân công bố đề án tuyển sinh

07:57:38 21/12/2022
Năm 2023, Trường đại học Kinh tế Quốc dân giữ nguyên 4 phương thức tuyển sinh và có sự thay đổi về chỉ tiêu mỗi phương thức để phù hợp tình hình thực tế
Cần cẩn trọng lựa chọn nhân sự, ra đề thi

Cần cẩn trọng lựa chọn nhân sự, ra đề thi

07:56:12 21/12/2022
Một kỳ thi học sinh giỏi được tổ chức tốn rất nhiều công sức, tâm huyết của nhiều nhà giáo, học sinh và tốn kém tiền bạc nhưng cũng là một hoạt động khuyến tài quan trọng của giáo dục địa phương. Vậy nên cấp tổ chức cần cẩn trọng trong ...

Có thể bạn quan tâm

Nguyễn Thị Quỳnh Vân: Bà ngoại bán hết tài sản ở Mỹ đưa pickleball về VN

Nguyễn Thị Quỳnh Vân: Bà ngoại bán hết tài sản ở Mỹ đưa pickleball về VN

Netizen

17:28:43 03/03/2025
Trước khi nghỉ hưu, bà Vân và chồng làm giáo viên tiếng Anh tại bang California. Nhờ đó, họ dành dụm được một số tiền để có thể sống dư dả những ngày cuối đời ở Mỹ. Tuy nhiên, pickleball dường như góp phần níu chân bà ở lại Việt Nam.
Nhan sắc gây sốc của "hoàng tử Vpop" U50

Nhan sắc gây sốc của "hoàng tử Vpop" U50

Nhạc việt

17:25:33 03/03/2025
Dù ở tuổi 48 nhưng so với 20 năm về trước, khó ai có thể nhìn ra sự khác biệt về nhan sắc trẻ trung như đôi mươi của anh Bo .
Cô gái mất liên lạc 1 tuần sau tin nhắn 'vào Đà Nẵng đi khảo sát'

Cô gái mất liên lạc 1 tuần sau tin nhắn 'vào Đà Nẵng đi khảo sát'

Pháp luật

17:17:39 03/03/2025
Cô gái 24 tuổi nhắn tin cho bố về việc bay vào Đà Nẵng đi khảo sát nhưng 1 tuần nay gia đình mất liên lạc nên rất lo lắng.
Nam thanh niên đánh tới tấp người đàn ông sau va chạm giao thông

Nam thanh niên đánh tới tấp người đàn ông sau va chạm giao thông

Tin nổi bật

17:15:32 03/03/2025
Ngày 3/3, mạng xã hội lan truyền đoạn clip ghi lại cảnh nam thanh niên liên tục đánh tới tấp một người đàn ông sau va chạm giao thông trên đường Nguyễn Ái Quốc (thuộc phường Hố Nai, TP Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai).
Hôm nay nấu gì: Bữa tối toàn món tốn cơm, nhìn là thèm

Hôm nay nấu gì: Bữa tối toàn món tốn cơm, nhìn là thèm

Ẩm thực

16:49:34 03/03/2025
Thỉnh thoảng chị em hãy chế biến những món vừa ngon, dễ làm lại trôi cơm như thế này cho gia đình thưởng thức nhé!
Người phá hỏng sân khấu Oscars tri ân tượng đài Hollywood, "hoạ mi nước Anh" bất ngờ bị réo tên

Người phá hỏng sân khấu Oscars tri ân tượng đài Hollywood, "hoạ mi nước Anh" bất ngờ bị réo tên

Nhạc quốc tế

16:40:08 03/03/2025
Doja Cat - nhân vật tưởng chừng sẽ bị lép vế trước sức nóng của Lisa, nay lại chiếm trọn spotlight vì... hát còn dở hơn cả Lisa.
Toàn cảnh vụ fan 'Anh trai say hi' mắng nghệ sĩ tới tấp ở rạp chiếu phim

Toàn cảnh vụ fan 'Anh trai say hi' mắng nghệ sĩ tới tấp ở rạp chiếu phim

Sao việt

16:34:03 03/03/2025
Mạng xã hội xôn xao đoạn clip ghi lại cảnh nam ca sĩ Jsol bất ngờ bị một khán giả trút giận ngay tại rạp chiếu phim.
Vợ Bùi Tiến Dũng bụng bầu vượt mặt nhan sắc vẫn đỉnh của chóp, gia đình sóng gió nhất làng bóng "gương vỡ lại lành"

Vợ Bùi Tiến Dũng bụng bầu vượt mặt nhan sắc vẫn đỉnh của chóp, gia đình sóng gió nhất làng bóng "gương vỡ lại lành"

Sao thể thao

16:16:57 03/03/2025
Trên trang cá nhân vợ chồng trung vệ Bùi Tiến Dũng vừa tung bộ ảnh kỷ niệm nàng WAG Nguyễn Khánh Linh mang bầu bé thứ 3. Bộ ảnh được thực hiện tại studio với tông màu đen xám cực ngầu.
Chiêm ngưỡng những loài lan độc đáo có hình dáng mặt khỉ

Chiêm ngưỡng những loài lan độc đáo có hình dáng mặt khỉ

Lạ vui

15:55:11 03/03/2025
Có nhiều loại hoa lan đẹp, độc đáo giống với hình dáng động vật. Trong đó, phải kể đến 10 loại hoa lan mặt khỉ vô cùng quý hiếm.
Ông Zelensky vẫn muốn làm bạn với ông Trump sau cuộc "đấu khẩu"

Ông Zelensky vẫn muốn làm bạn với ông Trump sau cuộc "đấu khẩu"

Thế giới

15:36:16 03/03/2025
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho rằng điều quan trọng là Ukraine được lắng nghe và không bị lãng quên sau cuộc gặp căng thẳng tại Nhà Trắng.
1 sao hạng A bị đuổi khéo khỏi sân khấu Oscar, có phản ứng khiến khán giả rần rần!

1 sao hạng A bị đuổi khéo khỏi sân khấu Oscar, có phản ứng khiến khán giả rần rần!

Sao âu mỹ

15:29:27 03/03/2025
Bài phát biểu của Adrien Brody quá dài tới mức ban tổ chức thậm chí đã phát nhạc đuổi khéo nam tài tử khỏi sân khấu.