Trước khi rời nhà Trắng, ông Trump “trút cơn thịnh nộ” lên Trung Quốc?

Ngày càng ít dấu hiệu cho thấy Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ chấp nhận rời Nhà Trắng trong yên bình và các chuyên gia cho rằng, ông Trump sẽ tận dụng khoảng thời gian còn lại để đẩy mạnh chính sách, đặc biệt trong vấn đề liên quan đến Trung Quốc.

Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ còn nắm quyền đến ngày 20.1.2021.

“Tôi nghĩ rằng có khả năng cao là ông Trump sẽ đẩy mạnh các chính sách của mình cho đến ngày Tổng thống thứ 46 tuyên thệ nhậm chức”, James Green, nhà nghiên cứu tại Đại học Georgetown, từng là nhà đàm phán thương mại tại Đại sứ quán Mỹ ở Bắc Kinh, nói.

Ông Trump có thể tập trung vào chính sách đối ngoại, sử dụng các công cụ mà ông có thể áp dụng một cách nhanh chóng và không bị cản trở, ông Green nói.

Đó là các sắc lệnh hành pháp, xây dựng các quy tắc, các thủ tục bổ nhiệm không cần Thượng viện phê duyệt và thuyên chuyển nhân sự.

Trung Quốc có thể là mục tiêu hàng đầu của ông Trump trong những tháng còn lại ở Nhà Trắng, các chuyên gia nhận định. Trong chiến dịch tranh cử, ông Trump luôn đổ lỗi cho Trung Quốc về vấn đề đại dịch Covid-19 và những ảnh hưởng đến nền kinh tế Mỹ.

Jeff Moon, chuyên gia am hiểu về Trung Quốc, cho rằng ông Trump đã hứa trừng phạt Trung Quốc vì Covid-19. Rất có khả năng ông Trump sẽ tận dụng khoảng thời gian còn lại để làm điều này.

Ông Trump cũng có thể mở rộng quan hệ với Đài Loan, đặc biệt trong lĩnh vực quốc phòng. Đây cũng là cách để ông Trump “trói tay” người kế nhiệm vì không phải bất cứ chính sách nào cũng có thể đảo ngược chỉ trong một sớm một chiều.

“Điều đó là đúng”, Bonnie Glaser, giám đốc dự án nghiên cứu về Trung Quốc, thuộc Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (CSIS), nói. “Ông Trump có thể cố gắng áp đặt các chính sách khó có thể bị đảo ngược, có thể là trong vấn đề Trung Quốc hoặc Iran”.

Ngoài ra, ông Trump càng cố gắng áp đặt chính sách, ông Biden một khi lên nắm quyền càng khó đảo ngược vì như vậy sẽ làm tổn hại đến hình ảnh của Mỹ.

Theo thống kê của Trung tâm Nghiên cứu Pew, 73% người Mỹ có quan điểm tiêu cực về Trung Quốc, tăng 13% so với năm ngoái và tăng 20% so với năm 2017, khi ông Trump lên nắm quyền.

“Tất cả những điều đó khiến đối phó với Trung Quốc là điều khó có thể tranh cãi”, Thomas Duesterberg, thành viên Viện Hudson và là cựu quan chức Bộ Thương mại Mỹ, nói.

Ông Trump có thể tăng cường trừng phạt công ty Trung Quốc, mở rộng hạn chế xuất khẩu các mặt hàng sử dụng trong quân sự-dân sự, cấm thêm nhiều ứng dụng Trung Quốc và chặn các hợp đồng làm ăn của Huawei.

Các chuyên gia dự đoán, chính quyền Mỹ sắp tới còn phải đối đầu với một Trung Quốc mạnh mẽ hơn. Quyền lực của Trung Quốc đã tăng lên đáng kể trong bốn năm qua”, Sarah Kreps, giáo sư Đại học luật Cornell, nói. “Do đó, tôi hy vọng nhiều chính sách của Biden sẽ có một số điểm tương đồng với chính quyền Trump.”

Những quyết định gấp rút vào giai đoạn cuối, thường xảy ra khi một tổng thống Mỹ đương nhiệm bị ứng viên ở đảng phái chính trị cạnh tranh đánh bại, William Howell, giáo sư Đại học Chicago và William Howell, giáo sư Đại học Wisconsin, nói. Ông Trump là Tổng thống Mỹ thứ 12 phải đối mặt với viễn cảnh này kể từ năm 1900.

“Nếu tổng thống đương nhiệm thất bại trong cuộc bầu cử, ông ấy có mọi lý do để nhanh chóng thông qua các chính sách vào phút cuối, làm tất cả những gì có thể để trói tay người kế nhiệm”, hai giáo sư nhận định.