Trung Quốc phạt nặng Alibaba vì hành vi độc quyền

PV05:31 11/04/2021

Alibaba bị phạt 18,23 tỷ NDT (khoảng 2,8 tỷ USD) do có các hành vi “lạm dụng vị thế chi phối thị trường”.

Sau hơn 4 tháng điều tra, Cơ quan Quản lý Thị trường Trung Quốc hôm nay (10/4) đã ra quyết định phạt Alibaba – Tập đoàn thương mại điện tử số 1 nước này vì các vi phạm liên quan đến chống độc quyền. Quyết định trên vừa được đăng tải trên trang thông tin chính thức của Tổng cục Giám sát Quản lý Thị trường Quốc gia Trung Quốc (SAMR).

Theo đó, Alibaba bị phạt 18,23 tỷ NDT (khoảng 2,8 tỷ USD) do có các hành vi “lạm dụng vị thế chi phối thị trường” trong một cuộc điều tra chống độc quyền do cơ quan này tiến hành từ tháng 12/2020.

Cuộc điều tra tập trung vào phương thức với tên gọi “chọn 1 trong 2″, tức yêu cầu người bán hàng trên nền tảng Alibaba phải ký thỏa thuận hợp tác độc quyền, ngăn họ cung cấp sản phẩm trên nền tảng của đối thủ. Cơ quan chức năng Trung Quốc cho rằng, cách làm này cùng nhiều động thái khác đã giúp Alibaba củng cố vị thế trên thị trường và giành lợi thế không công bằng trước các đối thủ.

Mức phạt của Alibaba tương đương 4% doanh thu của tập đoàn này năm 2019. Ảnh minh họa: Reuters

SAMR đã yêu cầu Alibaba “chỉnh đốn cải cách toàn diện” để tăng cường quản lý kiểm soát nội bộ, đảm bảo cạnh tranh công bằng và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Trong một thông báo đưa ra ngay sau đó, Alibaba đã khẳng định “thành khẩn chấp nhận” và “kiên quyết phục tùng” quyết định.

Trong bài bình luận đưa ra cùng thời điểm, tờ Nhân dân Nhật báo của Trung Quốc cho biết, mức phạt của Alibaba tương đương 4% doanh thu của tập đoàn này năm 2019. Tuy nhiên khẳng định đây không phải là việc làm phủ nhận vai trò quan trọng hay thay đổi quan điểm ủng hộ kinh tế nền tảng (Platform Economy), tức nền kinh tế mà một phần các hoạt động diễn ra trên nền tảng số, mà nhằm quy phạm hành vi của các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực này, thiết lập và kiện toàn hệ thống quản trị kinh tế nền tảng, thúc đẩy loại hình kinh tế này phát triển lành mạnh và bền vững.

Được biết, quy định chống độc quyền đã có từ lâu ở Trung Quốc nhưng đây là lần đầu tiên chính quyền nước này chính thức tiến hành điều tra. Đây được đánh giá là khoản phạt lớn nhất về độc quyền đến nay tại Trung Quốc.

Video đang HOT

Doanh nghiệp quốc tế 'trên đe dưới búa' ở Trung Quốc

Sau nhiều năm cố gắng tuân thủ quy tắc khắt khe của thị trường Trung Quốc, các tập đoàn quốc tế tiếp tục gặp sóng gió vì vấn đề Tân Cương.

Sức hấp dẫn của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới khó có thể cưỡng lại. Tầng lớp trung lưu tại đây ngày càng tăng giúp tạo nên thị trường tiêu dùng phong phú cho nhiều công ty nước ngoài, từ ô tô, thời trang đến xa xỉ phẩm và phim ảnh.

"Việc xâm nhập được thị trường nội địa Trung Quốc luôn hấp dẫn. Nhiều năm trước, khi các công ty lần đầu tiên tới đây, dù không kiếm được lợi nhuận trong vài năm, họ vẫn bám trụ bởi niềm tin rằng người dân Trung Quốc sẽ khá giả hơn và chịu chi hơn", Bonnie Glaser, cố vấn cấp cao tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), cho biết.

Tuy nhiên, để tiến được vào thị trường Trung Quốc, các tập đoàn quốc tế phải thuyết phục được những cơ quan quản lý nổi tiếng nghiêm ngặt của nước này. Trước hết, họ thường bị yêu cầu nhượng bộ một số khía cạnh nhất định, như thành lập doanh nghiệp liên doanh với các đối tác Trung Quốc.

Bên trong trung tâm mua sắm Xintiandi ở Thượng Hải, Trung Quốc. Ảnh: JingDaily .

Mặc dù một số quy tắc đã được nới lỏng trong những năm gần đây, chúng vẫn là nguồn cơn gây căng thẳng, khi các doanh nghiệp quốc tế phàn nàn rằng họ phải chuyển giao công nghệ để đổi lấy quyền tiếp cận thị trường Trung Quốc. Có những công ty bị "cấm cửa" hoàn toàn vì từ chối tuân thủ như Google, ứng dụng tìm kiếm từng hoạt động tại Trung Quốc từ năm 2006 đến 2010.

Ngay cả các công ty được phép tiếp cận thị trường Trung Quốc vẫn tiếp tục chịu những áp lực "trên đe dưới búa" có thể gây thiệt hại cho hoạt động kinh doanh. Năm 2017, một số cửa hàng do Lotte sở hữu phải đóng cửa trên khắp Trung Quốc, sau khi tập đoàn này bị cuốn vào tranh cãi giữa các bên về việc Mỹ triển khai hệ thống phòng thủ tên lửa tầm cao giai đoạn cuối (THAAD) tại Hàn Quốc. Bắc Kinh phản đối Seoul gay gắt vì quyết định "bật đèn xanh" cho THAAD, bởi họ coi tổ hợp tên lửa này là mối đe dọa an ninh.

Một năm sau, chính phủ Trung Quốc yêu cầu các hãng hàng không American Airlines (AAL), Delta (DAL) và United (UAL) thay đổi cách gọi đảo Đài Loan là "quốc gia", nếu không muốn nhận lệnh trừng phạt từ một trong những thị trường hàng không lớn nhất thế giới. Theo chính sách "Một Trung Quốc", Bắc Kinh coi Đài Loan là một phần lãnh thổ chờ thống nhất, kể cả bằng vũ lực nếu cần thiết.

Tới năm 2019, Hiệp hội Bóng rổ Quốc gia Mỹ (NBA) cũng vướng vào rắc rối với Trung Quốc, sau khi giám đốc thể thao Daryl Morey đăng bài lên Twitter ủng hộ phong trào biểu tình ở Hong Kong. Đài truyền hình Trung ương Trung Quốc (CCTV) đã cắt sóng các trận đấu của NBA. Tất cả đối tác Trung Quốc của giải đấu cũng đình chỉ quan hệ với NBA.

Ngay cả những doanh nghiệp quốc tế có quan hệ khá chặt chẽ với Trung Quốc cũng không phải ngoại lệ. Tesla, tập đoàn vốn được hưởng nhiều biệt đãi từ Bắc Kinh, gần đây vướng rắc rối sau khi đặt nghi vấn về chất lượng của dòng xe điện Model 3 sản xuất ở Thượng Hải, cũng như hoài nghi về việc camera trên xe có thể được dùng cho mục đích do thám. Vài ngày sau, CEO Elon Musk hết lời tán dương Trung Quốc trong một cuộc phỏng vấn với truyền thông nhà nước.

"Các doanh nghiệp vốn đã bị buộc phải chọn bên và họ đã rất nỗ lực để không phải thể hiện điều đó một cách công khai", Isaac Stone Fish, nhà sáng lập kiêm CEO của Strategy Risks, công ty nghiên cứu tập trung vào rủi ro doanh nghiệp tại Trung Quốc, nhận định. Fish đánh giá NBA là "ví dụ điển hình nhất" cho hiện tượng này.

Theo giới phân tích, các doanh nghiệp nước ngoài hầu như luôn gặp bất lợi khi làm ăn với Trung Quốc. Chuyên gia Glaser chỉ ra rằng nước này có đòn bẩy kinh tế rất lớn và thường tận dụng nó để gây sức ép với một lĩnh vực, ngành công nghiệp hoặc doanh nghiệp nhất định, trong khi Trung Quốc ít bị ảnh hưởng nhất.

Glaser lấy ví dụ về căng thẳng gần đây giữa Trung Quốc với Australia. Nhiều mặt hàng xuất khẩu của Australia sang Trung Quốc như rượu vang, thịt bò, gỗ đã bị Bắc Kinh áp thuế cao hoặc tăng cường rào cản, sau khi Canberra thúc đẩy cuộc điều tra quốc tế về nguồn gốc Covid-19. Trong khi đó, những mặt hàng xuất khẩu của Australia có vai trò quan trọng với sự phục hồi kinh tế của Trung Quốc, như quặng sắt, lại "thoát nạn".

Vấn đề Tân Cương gần đây nổi lên, khiến các doanh nghiệp càng khó làm hài lòng tất cả, khi các nhà đầu tư trên toàn thế giới cũng bắt đầu gây áp lực lên những công ty mà họ cho rằng không hành động đủ để giải quyết các cáo buộc vi phạm nhân quyền và "cưỡng bức lao động" ở khu vực này.

Mỹ cùng phương Tây tăng sức ép với Trung Quốc khi cáo buộc nước này đàn áp người Hồi giáo thiểu số Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương bằng "lao động cưỡng bức", bắt giam hàng loạt, dù Bắc Kinh kiên quyết bác bỏ. Hai bên công kích lẫn nhau và đưa ra những lệnh trừng phạt "ăn miếng trả miếng".

Vài ngày sau các lệnh trừng phạt, H&M, Nike, Adidas và nhiều hãng bán lẻ phương Tây khác bị đe dọa tẩy chay tại Trung Quốc, vì đưa ra lập trường chống lại hành vi bị cáo buộc là sử dụng lao động cưỡng bức để sản xuất bông ở Tân Cương.

Ngay từ mùa hè năm ngoái, nhiều thương hiệu toàn cầu, bao gồm Nike và Adidas, đã đối mặt áp lực to lớn từ các nhà hoạt động nhân quyền trong việc đảm bảo rằng chuỗi cung ứng của họ không liên quan gì đến Tân Cương. Trung Quốc giờ đây lại sử dụng chính những tuyên bố của các công ty tại thời điểm đó để chống lại họ.

Các sản phẩm của H&M bị gỡ khỏi những trang web thương mại điện tử do Alibaba và JD vận hành sau cơn thịnh nộ của người dân Trung Quốc, trong khi Nike và Adidas dường như không chịu ảnh hưởng nặng nề đến vậy. James McGregor, chuyên gia tại công ty tư vấn APCO Worldwide, cho rằng quan hệ sâu sắc giữa Trung Quốc với hai thương hiệu này có thể đã cứu họ.

"Tiền quảng cáo của Nike và Adidas vô cùng quan trọng đối với thể thao Trung Quốc. Có những tổ chức Trung Quốc phụ thuộc rất nhiều vào tiền từ hai hãng này và các thương hiệu thể thao khác. Trong khi đó, H&M chỉ là một nhà bán lẻ trên thị trường", McGregor giải thích.

Căng thẳng thậm chí được đánh giá có thể trầm trọng hơn vào những tháng tới, khi Bắc Kinh dự kiến tổ chức Thế vận hội Mùa đông 2022. Hàng chục nhóm vận động quốc tế đã bắt đầu kêu gọi tẩy chay sự kiện thể thao này.

McGregor cho rằng xét đến cùng, uy tín của Trung Quốc có nguy cơ bị ảnh hưởng trên trường quốc tế nếu căng thẳng bị đẩy lên cao trào. Tuy nhiên, nhiều công ty vẫn bị rơi vào thế khó. "Hầu hết họ chỉ đang cố gắng né tránh để vượt qua sóng gió ngay bây giờ", ông nói.

Sau làn sóng tẩy chay của người tiêu dùng Trung Quốc, H&M hôm 31/3 đưa ra phản hồi với những câu từ cẩn trọng và mơ hồ, dường như phản ánh rõ áp lực mà tập đoàn này đang phải hứng chịu.

"Chúng tôi đang làm việc cùng các đồng nghiệp Trung Quốc để làm mọi điều có thể, nhằm xử lý những thách thức hiện tại và tìm ra con đường phía trước", H&M cho hay.

Thương vụ sáp nhập 2 "ông lớn" trong ngành hàng không Canada bị đổ bể Giá trị của thương vụ Air Canada-Transat đã "rơi tự do," từ 720 triệu CAD xuống chỉ còn khoảng 180 triệu CAD, do nhu cầu đi lại bằng đường không giảm mạnh trong đại dịch COVID-19. (Nguồn: ledevoir.com) Air Canada - hãng hàng không lớn nhất Canada, ngày 2/4 thông báo hủy bỏ việc tiếp quản đối thủ Transat AT Inc., do vấp...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Thực hư tin Campuchia điều binh sĩ tới biên giới với Thái Lan sau vụ đối đầu08:43

Đòn giáng của ông Trump vào Ukraine trước ngưỡng cửa đàm phán với Nga09:07

Xung đột Nga - Ukraine trước bước ngoặt08:59

Vụ trộm bồn cầu làm bằng 98 kg vàng: nghi phạm ra tay trong 5 phút09:08

Báo Mỹ: Ông Trump "khó chịu" vì trang phục của ông Zelensky01:28

Lãnh đạo Mỹ - Ukraine khẩu chiến kịch liệt08:41

'Ông Trump rất thất vọng về ông Zelensky, muốn Ukraine thỏa thuận khoáng sản 500 tỉ USD'09:08

Ông Trump sẽ đích thân kiểm kê kho vàng trị giá 425 tỉ USD của Mỹ09:43

Ông Trump khen ông Zelensky dũng cảm, không cam kết hỗ trợ lực lượng châu Âu tại Ukraine08:00

Phát sốt đoạn phim ông Trump, ông Netanyahu nhâm nhi cocktail ở bãi biển Gaza08:01

Không chỉ Mỹ, Pháp cũng đàm phán về khoáng sản quan trọng với Ukraine09:14

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Cách thế giới Ả Rập ứng phó chính quyền Trump 2.0

21:41:15 04/03/2025

Tất cả sẽ được quyết định tại cuộc gặp cấp cao bất thường của tổ chức này vào ngày 4.3 tới ở thủ đô Cairo của Ai Cập.

Căng thẳng mới ở Syria

21:31:48 04/03/2025

Lực lượng thuộc chính quyền mới của Syria ngày 2.3 đã triển khai tại vùng ngoại ô Jaramana thuộc thủ đô Damascus sau cuộc đụng độ chết người với các tay súng người Druze.

Anh, Pháp đề xuất ngừng bắn một tháng ở Ukraine, không bao gồm trên bộ

21:26:11 04/03/2025

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho hay nước này và Anh đề xuất ngừng bắn một tháng ở Ukraine nhưng không bao gồm trên bộ, đồng thời thừa nhận lệnh ngừng bắn như vậy sẽ khó kiểm tra.

Sức khỏe Giáo hoàng Francis có chuyển biến tốt

21:22:29 04/03/2025

Vatican ngày 2.3 cho biết sức khỏe Giáo hoàng Francis ổn định, không cần dùng máy trợ thở sau khi ông trải qua đêm thứ 17 trong bệnh viện để điều trị viêm phổi. Tình trạng lâm sàng của ngài ổn định suốt cả ngày.

Biểu tình rung chuyển thủ đô Hàn Quốc

21:08:29 04/03/2025

Cuối tuần qua, thủ đô Seoul của Hàn Quốc chứng kiến làn sóng biểu tình rầm rộ liên quan Tổng thống bị luận tội Yoon Suk Yeol, theo Yonhap.

'Lái buôn vũ khí' đang nổi ở Indo - Pacific

21:04:45 04/03/2025

Song song việc tăng cường hợp tác an ninh và quốc phòng với nhiều bên, Nhật Bản hiện trở thành nhà cung cấp vũ khí đang nổi lên ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.

Tranh cãi về kế hoạch giảm thuế lâu dài tại Mỹ

21:00:00 04/03/2025

Kế hoạch của đảng Cộng hòa tại Thượng viện Mỹ nhằm duy trì chính sách cắt giảm thuế của Tổng thống Donald Trump trong thời gian lâu dài đang gây lo ngại về vòng xoáy nợ nần có thể làm suy yếu tăng trưởng kinh tế.

EU điều chỉnh mục tiêu phát thải ô tô, giảm áp lực cho ngành công nghiệp

20:09:45 04/03/2025

Theo đề xuất sửa đổi, các nhà sản xuất sẽ có thời gian từ năm 2025 đến 2027 để đạt được mục tiêu giảm phát thải, thay vì chỉ xét riêng năm 2025 như quy định hiện tại.

Nhật Bản 'điền tên' vào Kỷ lục Guiness với công trình gỗ

20:04:37 04/03/2025

Với chủ đề Thiết lập tương lai cho cuộc sống bền vững , Expo 2025 Osaka dự kiến sẽ thu hút hàng triệu lượt khách quốc tế và là cơ hội để Nhật Bản giới thiệu các giải pháp công nghệ xanh và kiến trúc thân thiện với môi trường.

Châu Âu có thể đảm bảo an ninh cho Ukraine mà không có sự hỗ trợ từ Mỹ?

19:35:45 04/03/2025

Cuộc họp diễn ra sau chuyến thăm Nhà Trắng của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, nơi ông đã có cuộc tranh luận căng thẳng với Tổng thống Mỹ Donald Trump và Phó Tổng thống JD Vance.

Liệu có thể 'nhổ tận gốc' các trung tâm lừa đảo ở Myanmar?

19:35:13 04/03/2025

Nhưng bất chấp các hoạt động giải cứu và trục xuất này, bà Miller cho biết các nhóm tội phạm đang điều chỉnh lại, và 7.000 người đang chờ hồi hương chỉ là một phần nhỏ trong số các nạn nhân vẫn còn mắc kẹt bên trong các khu phức hợp lừa...

Phương pháp mới điều trị tắc nghẽn động mạch an toàn, hiệu quả

16:49:27 04/03/2025

Các giải pháp hiện có để thông tắc mạch máu như phẫu thuật mở động mạch và làm sạch mảng bám, hoặc đặt stent... có thời gian phục hồi lâu, đôi khi lại dẫn đến các biến chứng.