Trọng tâm APEC dưới góc nhìn của chuyên gia

Các chuyên gia đã nhận định về khả năng liên kết giữa 21 nền kinh tế APEC để xây dựng một khu vực mở cửa, tự do về kinh tế và thương mại trong bối cảnh xu thế bảo hộ địa phương cũng như phản đối toàn cầu hóa đang ngày càng lan rộng.

Một phiên họp của đại diện 21 nền kinh tế thành viên APEC (Ảnh: AFP)

Theo Tân Hoa Xã, các quan chức thương mại, bộ trưởng và lãnh đạo của 21 nền kinh tế thành viên APEC đang bắt đầu hội tụ tại thành phố Đà Nẵng trong tuần này để chuẩn bị cho một loạt phiên họp và hội nghị cấp cao thường niên liên quan tới tiến trình hội nhập khu vực, phát triển toàn diện và tầm nhìn sau năm 2020.

Cam kết với cơ chế đa phương

Theo các chuyên gia và giới quan sát, trong bối cảnh xu thế bảo hộ và phản đối toàn cầu hóa đang ngày càng lan rộng, đặc biệt ở các nước công nghiệp, như việc Mỹ rút khỏi Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) hay Anh tách khỏi Liên minh châu Âu (EU), các nhà lãnh đạo APEC cần tái khẳng định cam kết về một hệ thống thương mại toàn cầu mở cửa và tự do.

Giáo sư kinh tế học Peter Drysdale thuộc Đại học Quốc gia Australia nhận định: “Phép thử cho kỳ họp APEC lần này là liệu có đưa ra tuyên bố mạnh mẽ về một khu vực mở cũng như thỏa thuận về thương mại đa phương, mà sự thịnh vượng của APEC sẽ phát triển dựa trên đó, hay không”.

Được thành lập từ năm 1989, APEC ra đời như một diễn đàn cho 21 nền kinh tế ven Thái Bình Dương nhằm thúc đẩy sự tăng trưởng cân bằng, toàn diện, ổn định và sáng tạo bằng cách thúc đẩy hội nhập kinh tế khu vực trên toàn bộ khu vực châu Á – Thái Bình Dương.

“Nếu chúng ta rút khỏi những nguyên tắc trên, nếu chúng ta cho phép mình rời xa những nguyên tắc đó, nếu chúng ta thể hiện sự yếu ớt trong việc bảo vệ những nguyên tắc này, thì chính chúng ta đang thách thức sự thịnh vượng cũng như mối liên kết hòa bình của chính mình. Đó là lý do APEC rất quan trọng”, Giáo sư Drysdale nhận định.

FTAAP – Con đường dẫn tới hội nhập khu vực

Trong những năm gần đây, tiến trình hội nhập khu vực đang chứng kiến nhiều sự thay đổi và phát triển, như việc Mỹ rút khỏi TPP, Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (gồm ASEAN và 6 đối tác Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia, New Zealand và Ấn Độ) đang được bàn thảo, Liên minh Thái Bình Dương Mỹ La tinh mở rộng để kết nạp thêm thành viên mới, hay việc thiết lập Cộng đồng Kinh tế ASEAN.

Các chuyên gia tin rằng Khu vực Thương mại Tự do châu Á – Thái Bình Dương (FTAAP) với sự tham gia của 21 nền kinh tế thành viên APEC sẽ là cách thức hiệu quả để tránh hiệu ứng chồng chéo của các thỏa thuận thương mại khu vực cũng như nguy cơ chia rẽ tại châu Á – Thái Bình Dương.

Giám đốc điều hành Ban thư ký APEC Alan Bollard cho biết “tại hội nghị cấp cao sắp tới, các nhà lãnh đạo APEC mong muốn làm việc để xác định những vấn đề còn tồn đọng xung quanh việc hiện thực hóa mục tiêu FTAAP”.

Tại hội nghị APEC 2014, Lộ trình Bắc Kinh đã được thực thi để thúc đẩy tiến trình xây dựng FTAAP và báo cáo chiến lược tổng thể về kế hoạch này cũng đã được thông qua tại hội nghị APEC 2016 ở Lima, Peru. Các bước đi và biện pháp tiếp theo liên quan tới FTAAP dự kiến cũng sẽ được đưa ra bàn thảo tại hội nghị APEC năm nay.

“FTAAP là đề xuất duy nhất tính đến thời điểm hiện tại có sự tham gia của cả Mỹ và Trung Quốc”, Jayant Menon, nhà kinh tế hàng đầu tại Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), cho biết.

Theo Giám đốc Trung tâm nghiên cứu APEC thuộc Đại học Nankai Trung Quốc Liu Chenyang, FTAPP, vốn được xem như một động lực quan trọng của tiến trình đầu tư và thương mại tự do đa phương, sẽ đưa các nền kinh tế tiến gần hơn tới Mục tiêu Bogor và cho thấy sự hợp tác về thương mại và kinh tế ở châu Á – Thái Bình Dương từ nay cho tới sau năm 2020.

Thành Đạt

Theo Tân Hoa Xã