Triệt tiêu chi phí không chính thức cho doanh nghiệp

Thủ tục hành chính cần phải được giảm thiểu tối đa hướng đến mục tiêu tạo thuận lợi cho doanh nghiệp.

Sáng 17/3, Hội đồng tư vấn cải cách thủ tục hành chính của Thủ tướng Chính phủ ( Hội đồng tư vấn cải cách TTHC) tổ chức Họp báo công bố Báo cáo Chỉ số đánh giá chi phí tuân thủ thủ tục hành chính năm 2020 (APCI 2020).

Mai Tiến Dũng chủ trì họp báo công bố Báo cáo Chỉ số đánh giá chi phí tuân thủ thủ tục hành chính năm 2020 (APCI 2020). Ảnh: VGP

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ, Chủ tịch Hội đồng tư vấn cải cách thủ tục hành chính của Thủ tướng Chính phủ Mai Tiến Dũng nhấn mạnh, Báo cáo APCI thường niên đã được coi là chỉ dấu quan trọng, phản ánh khách quan mức độ cải cách quy định, thủ tục hành chính, cải thiện môi trường kinh doanh cũng như quá trình thực thi chính sách, pháp luật thông qua việc phân tích bức tranh chân thực và sinh động về chi phí mà doanh nghiệp phải chi trả để thực hiện TTHC theo quy định của pháp luật hiện hành.
Cải thiện môi trường kinh doanh, cắt giảm chi phí và tạo thuận lợi cho doanh nghiệp là một trong những trọng tâm ưu tiên của Chính phủ nhiệm kỳ 2016-2021.

Ông Mai Tiến Dũng thừa nhận rằng, báo cáo APCI cho thấy vẫn còn các khoản chi phí không chính thức. Chi phí không chính thức không những làm gia tăng chi phí tuân thủ mà còn làm môi trường kinh doanh thiếu lành mạnh, kém cạnh tranh và gây e ngại cho doanh nghiệp nước ngoài đang tìm kiếm cơ hội kinh doanh tại Việt Nam.

“Nếu để chi phí này tồn tại, bao trùm trên diện rộng là cản trở cho xã hội, gây bức xúc cho người dân, doanh nghiệp. Phải triệt để tiêu diệt chi phí không chính thức” – ông Dũng nhận xét.

Báo cáo tại cuộc họp báo, ông Trương Gia Bình, Phó Chủ tịch Hội đồng tư vấn cải cách TTHC của Thủ tướng Chính phủ, Trưởng Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân của Hội đồng cho biết, nỗ lực cải cách TTHC, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, theo dõi sự tiến bộ về thực thi công tác hành chính của nhà nước là để giảm chi phí thời gian, tiền bạc cho doanh nghiệp trong các thủ tục họ cần phải làm.

Báo cáo APCI tập trung vào 9 thủ tục quan trọng nhất đối với doanh nghiệp, là cơ sở cho các bộ, ban ngành, địa phương thấy được những cơ hội để tiếp tục cải cách, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp phát triển.

Điểm APCI 2020 của các nhóm TTHC so với APCI 2019. Nguồn: Khảo sát APCI 2019 và 2020

Báo cáo được thực hiện với sự hỗ trợ của Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ (USAID) thông qua Dự án Thúc đẩy cải cách và nâng cao năng lực kết nối của doanh nghiệp nhỏ và vừa (LinkSME), được kỳ vọng sẽ giúp cho Chính phủ có được kênh thông tin tham khảo hiệu quả nhằm tiếp tục đưa ra các quyết sách phù hợp để tiếp tục thúc đẩy mục tiêu cắt giảm, đơn giản hóa TTHC và cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh.

Đây là xu hướng rất được cộng đồng doanh nghiệp hoan nghênh, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp tham gia cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 và quá trình chuyển đổi số quốc gia, đồng thời hạn chế được tiêu cực, nhũng nhiễu và rủi ro về tình huống bất khả kháng do thiên tai, dịch bệnh thường phát sinh ở phương thức truyền thống.

Bài học lớn từ xu hướng cải cách thủ tục hành chính

Tại cuộc họp báo, Chủ tịch Hội đồng tư vấn cải cách thủ tục hành chính của Thủ tướng Chính phủ nêu ra 4 bài học cải cách từ APCI 2020:

Thứ nhất, thực hiện và giải quyết thủ tục hành chính trên môi trường điện tử để cải thiện và tiết kiệm chi phí thực hiện thủ tục hành chính cho doanh nghiệp không còn là một ưu tiên, mà đã làm một nhiệm vụ cấp bách được đặt lên hàng đầu.

Mức độ cải thiện theo từng chỉ số thành phần của các nhóm TTHC.

Thứ hai, tiếp tục đẩy mạnh việc cắt giảm chi phí thủ tục hành chính, bao gồm chi phí chính thức và không chính thức để tạo môi trường kinh doanh minh bạch và bộ máy công cụ liêm chính, tạo cơ hội cho doanh nghiệp tham gia liên kết chuỗi giá trị khu vực và chuỗi giá trị toàn cầu.

Thứ ba, việc thực hiện các giải pháp để chuyển đổi từ tiền kiểm sang hậu kiểm là cách thức phù hợp để giảm chi phí tuân thủ thủ tục hành chính. Qua 3 năm, APCI cho thấy một phương thức dẫn đến thành công về cải cách của một số nhóm thủ tục như thuế, giao dịch thương mại qua biên giới, đầu tư, khởi sự doanh nghiệp, môi trường chuyển sang phương thức quản lý từ tiền kiểm sang hậu kiểm.

Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP Mai Tiến Dũng nhấn mạnh triệt tiêu chi phí không chính thức của doanh nghiệp. Ảnh: VGP

Cuối cùng, chỉ số APCI 2020 phản ánh việc lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm sẽ đem lại hiệu quả về tiết kiệm chi phí cho toàn xã hội. Công tác cắt giảm chi phí tuân thủ thủ tục hành chính phụ thuộc không chỉ vào các yếu tố về thể chế và hạ tầng, mà còn vào chính những người thực hiện.

“Vấn đề quan trọng nhất vẫn là thay đổi tư duy và cách tiếp cận của cán bộ thi hành công vụ, đặc biệt các cơ quan quản lý nhà nước. Nếu làm không tốt, không thay đổi được tư duy thì dù có ứng dụng công nghệ giỏi thế nào cũng không cải cách được”, Bộ trưởng kết luận.