Trí tuệ nhân tạo – Mối nguy hay lợi ích?

Các nhà khoa học đã phải đối mặt với thực tế là trí tuệ nhân tạo (Artificial Intelligence – AI) có khả năng tự học gần như tương đương với con người.

Trí tuệ nhân tạo có khả năng tự học gần như tương đương với con người

Hoạt động của bộ não nhân tạo, cũng giống như não người, dựa trên nhiều loại kết nối thần kinh được tích lũy từ kinh nghiệm của chính mình.

Vượt xa não người

Được biết, hiệu suất hoạt động của AI cao hơn nhiều so với não người, do đó quá trình học tập của robot sẽ diễn ra nhanh gấp nhiều lần.

Vào năm 2014, một siêu máy tính đã có thể giải một trong những bài toán của Paul Erds (người Hungary, theo đuổi toán học tổ hợp, lý thuyết đồ thị, lý thuyết số, giải tích toán học, lý thuyết xấp xỉ, lý thuyết tập hợp và lý thuyết xác suất, được coi là một trong những nhà toán học xuất sắc nhất thế kỷ XX). Lời giải khó đến nỗi con người không thể kiểm tra nó – một tệp có phương trình chiếm 13 gigabyte. Rõ ràng là nếu xét về mức độ lao động trí óc thì AI đã tiến xa hơn con người và theo các chuyên gia, sau năm 2030, trí tuệ nhân tạo sẽ vượt xa chúng ta về mức độ ý thức nói chung.

Blogger người Mỹ Tim Urban, người giải quyết các vấn đề về trí tuệ nhân tạo, lưu ý rằng khi AI trở nên thông minh hơn con người, chúng ta sẽ ngày càng có ít khả năng hiểu nó hơn. Để giải thích những gì mình đã nói, ông đưa ra một ví dụ: loài tinh tinh có thể hiểu được con người là gì và tòa nhà chọc trời là gì, nhưng không bao giờ có thể hiểu được rằng tòa nhà chọc trời được xây dựng bởi con người.

Tương tự như vậy, chúng ta không bao giờ có thể hiểu được khả năng của AI, ngay cả khi máy móc cố gắng giải thích điều đó cho chúng ta. Một chiếc máy tính có thể dành nhiều năm để cố gắng dạy chúng ta những khái niệm đơn giản nhất về những gì nó biết, nhưng điều đó sẽ là vô vọng, cũng giống như chúng ta không bao giờ có thể cắt nghĩa cho tinh tinh hiểu rằng tòa nhà là do con người xây dựng, Urban kết luận.

Các nhà tương lai học tin chắc rằng trong tương lai gần, chúng ta sẽ phải đối mặt với tình trạng thất nghiệp nghiêm trọng. Kể cả những người tự cho mình là toàn tài nhất cõi trần gian cũng có thể sẽ phải “ngồi chơi xơi nước” như thường. Điều này không chỉ phổ biến trong công việc lao động chân tay hoặc trí óc, mà cả trong các hoạt động sáng tạo. Trí tuệ nhân tạo (trong hình hài robot) có thể sáng tác nhạc, vẽ tranh, làm thơ… Giáo sư Moshe Vardi của Đại học Rice (Mỹ) tin rằng sau 30 năm nữa, phần lớn công việc trong mọi lĩnh vực sẽ do robot đảm trách.

Một số nhà khoa học cho rằng điều này không có gì đáng lo ngại, vì thất nghiệp công nghệ sẽ mở ra cánh cửa cho một tương lai sáng sủa: mọi người sẽ làm việc không phải vì nhu cầu mà vì niềm vui.

Với tốc độ phát triển của AI, các robot thông minh sẽ có thể hoạt động mà không cần đến con người. Ví dụ, một nhóm nghiên cứu người máy từ Đại học Pierre và Marie Curie của Pháp đã tạo ra một cỗ máy nhện công nghệ cao có thể thay đổi phương pháp di chuyển trong trường hợp bị gãy hoặc mất một trong các chi – chỉ mất khoảng 20 phút để nhận ra sự cố và thử nghiệm các chế độ chuyển động mới.

Trong tương lai rất gần, robot sẽ học cách thay thế độc lập các bộ phận bị hỏng hoặc mòn. Theo các nhà khoa học, triển vọng cho những cỗ máy như vậy là vô tận. Chúng có thể được sử dụng ở những nơi xảy ra thảm họa tự nhiên hoặc do con người gây ra, cũng như để khám phá đại dương sâu thẳm và không gian vũ trụ xa xôi.

Trí tuệ nhân tạo hứa hẹn mang đến nhiều ứng dụng đột phá

Hai khả năng có thể xảy ra

Theo các nhà khoa học, với sự phát triển mạnh mẽ của AI, nhân loại có hai lựa chọn cho tương lai: đến cuối thế kỷ XXI, chúng ta hoặc có thể biến mất khỏi mặt đất, hoặc trở thành bất tử. Những người bi quan lo ngại rằng một sai lầm nhỏ nhất trong hướng đi này sẽ nhanh chóng dẫn đến sự diệt vong của loài người. Ví dụ, một AI được lập trình để giải quyết các thách thức của biến đổi khí hậu sẽ xác định rằng con người là nguyên nhân chính gây nên tình trạng ấy, và sẽ sử dụng toàn bộ kho công cụ robot của nó để loại bỏ mối đe dọa này.

Hầu như không thể trốn tránh, tự bảo vệ hoặc ẩn nấp khỏi AI. Chẳng hạn, một trong những siêu máy tính mạnh nhất ở thời điểm hiện tại là Nautilus đã có thể đoán trước được nơi Bin Laden sẽ ẩn náu, cũng như dự đoán thời điểm bắt đầu của cuộc cách mạng “mùa xuân Ả Rập”.

Những người lạc quan tin tưởng rằng trí tuệ nhân tạo siêu việt sẽ có thể giải quyết mọi vấn đề cấp bách hằng ngày của con người. AI sẽ không chỉ đảm bảo sự thoải mái và an toàn cho cuộc sống của chúng ta, mà còn chuyên sâu hơn nhiều so với con người trong việc phát triển các lĩnh vực khoa học cơ bản và ứng dụng. Và điều đầu tiên người ta mong đợi ở AI là việc bào chế ra những loại thuốc giúp cơ thể con người trở nên bất tử!