Trẻ mắc bệnh “chứng khó đọc” và chia sẻ thú vị của chuyên gia ngôn ngữ
Nghe có vẻ đơn giản và kỳ lạ, nhưng theo nghiên cứu, có đến 3-7% dân số thế giới mắc phải hội chứng khó đọc (Dyslexia) và khoảng 20% bị có những triệu chứng này.
Hạnh phúc là thứ quan trọng nhất trên đời này. Nhiều người nghĩ tiền bạc, thành công sẽ mang lại hạnh phúc. Tôi thì lại nghĩ khi bạn hạnh phúc thì sự thành công cũng như tiền bạc sẽ đến (nếu điều đó là thực sự quan trọng với bạn).
Hôm nay tôi sẽ chia sẻ với các bạn một câu truyện chứng minh điều này.
Vào khoảng những năm 1990, tại Úc có một người đàn ông tên là Tony có cậu con trai bị mắc một hội chứng kỳ lạ: Chứng khó đọc (Dyslexia: đặc trưng cho vấn đề gặp rắc rối về đọc hiểu và đánh vần dù trí tuệ bình thường. Các vấn đề có thể bao gồm khó khăn trong việc đánh vần các từ, đọc nhanh, viết chữ, “ phát âm” các từ trong đầu, phát âm từ khi đọc to và nghe hiểu người khác đọc).
Nghe có vẻ đơn giản và kỳ lạ, nhưng theo nghiên cứu, có đến 3-7% dân số thế giới mắc phải hội chứng này và khoảng 20% có những triệu chứng của Dyslexia.
Có đến 3-7% dân số mắc phải Dyslexia và 20% dân số có những triệu chứng Dyslexia.
Những triệu chứng của Dyslexia thường là chậm nói, khó khăn khi phân biệt bên trái bên phải, khó khăn trong việc đọc bản đồ và xác định phương hướng, gặp khó khăn khi nhận biết âm (khi tập đọc) và hay viết ngược thứ tự của các chữ cái trong từ.
Ở Việt Nam chúng ta chưa có nhiều ý thức về Dyslexia và sự ảnh hưởng của nó đến việc học tập của trẻ em. Tuy vậy ở các nước phát triển, Dyslexia là một vấn đề được rất nhiều các nhà giáo dục học chú ý. Ảnh hưởng của hội chứng này tới trẻ em là sự khó khăn trong việc học đánh vần và tìm đúng từ để diễn đạt ý của mình. Khi trưởng thành, người có hội chứng dyslexia thường gặp khó khăn trong việc tóm tắt nội dung câu truyện, đọc chậm hơn và thường khó khăn hơn trong việc học ngoại ngữ.
Con trai của Tony bị chứng Dyslexia ở thể rất nặng. Điều này khiến cho cậu bé không thể đọc và vì thế không theo được việc học hành ở trường, không có tương lai. Là một nhà tâm lý học, ông đã tận dụng mọi mối quan hệ của mình để tìm cách chạy chữa cho cậu bé trong nhiều năm trời mà không có kết quả. Sau nhiều nỗ lực bất thành, Tony quyết tâm bỏ hết công việc lúc đó của mình, dành thời gian nghiên cứu cách một đứa trẻ học một ngôn ngữ từ đó tìm ra cách dạy đọc cho con mình.
Video đang HOT
Tiến sỹ Tony Earnshaw, nhà sáng lập hệ thống I Can Read.
Ròng rã trong nhiều năm trời, trải qua rất nhiều thất bại, cuối cùng ông cũng dạy cho con mình biết đọc. Sau đó, ông đã hệ thống hóa cũng như tìm ra phương pháp để dạy đọc cho trẻ bị mắc hội chứng Dyslexia. Tony vô cùng mừng rỡ và mở ra một phòng khám (Clinic) chuyên hỗ trợ trẻ em mắc hội chứng này.
Phương pháp của Tony vô cùng hiệu quả cùng với câu truyện cảm động về sự ra đời của nó khiến phòng khám vô cùng đông khách. Danh tiếng của Tony đã vượt qua khỏi biên giới Úc sang Singapore, nơi các lãnh đạo ngành giáo dục đang tìm một phương pháp tốt hơn để dạy đọc cho trẻ em lớp 1. Họ tin rằng nếu phương pháp này có tác dụng với những trẻ mắc hội chứng Dyslexia, nó cũng có thể khiến những đứa trẻ bình thường học đọc nhanh hơn, dễ dàng hơn (nên nhớ, việc đánh vần và học đọc trong tiếng Anh phức tạp hơn tiếng Việt rất nhiều). Tony được bộ giáo dục Singapore mời sang thử nghiệm phương pháp của mình tại một số trường tiểu học công lập. Đúng như dự đoán, phương pháp này đem lại kết quả thành công rực rỡ.
Không dừng lại ở đó, Tony cùng với các cộng sự của mình mở ra một hệ thống dạy đọc và đánh vần cho trẻ em tại Singapore đặt tên là I Can Read! (tiếng kêu sung sướng của chính con trai Tony khi nhận ra rằng, mình đã có thể đọc). Kỳ lạ thay, phương pháp I Can Read! Cũng rất hiệu quả khi áp dụng để dạy cho trẻ em ở những nước không nói tiếng Anh học tiếng Anh một cách bài bản. Hệ thống I Can Read! vì vậy phát triển rất nhanh tại các nước như Singapore, Malaysia, Indonesia, Thái Lan… và cả Việt Nam nữa.
Sự thành công của I Can Read không dừng ở Úc mà đã lan sang nhiều nước châu Á.
Tony đã có được hạnh phúc khi đánh cược cả sự nghiệp của mình để giúp con trai. Chính sự hạnh phúc này đã mang lại cho ông thành công và danh tiếng khi sở hữu một trong những chuỗi trung tâm giáo dục thành lớn và thành công nhất Châu Á, dạy cho hàng trăm ngàn trẻ em châu Á biết đọc và hơn thế nữa là sự yêu thích đọc.
Còn bạn, bạn đang ưu tiên tìm kiếm hạnh phúc trước hay vẫn đang mải mê theo đuổi tiền bạc và sự thành công và đánh cược rằng nó sẽ mang lại hạnh phúc?
Owen Goymer
Giám đốc điều hành I Can Read! System tại Hà Nội
Theo Dân trí
Hà Nội 10 năm sửa ngọng 'l, n' chưa thành công
Một cô giáo huyện Phú Xuyên hát "Hà Lội mến yêu của ta/ Thủ đô mến yêu của ta". Khán giả cười khúc khích, cô giáo không hay biết.
8h sáng cuối tháng 10, tiết tập đọc của lớp 5B trường Tiểu học thị trấn Phú Xuyên (Hà Nội) là bài Đất Cà Mau của nhà văn Mai Văn Tạo. Học sinh đọc ba đoạn, cô giáo Bích Ngọc nheo mắt, căng tai nghe từng từ, đến câu cuối: "Tinh thần thượng võ của cha ông được lung đúc và lưu truyền để khai phá giữ gìn mũi đất tận cùng lày của Tổ quốc", một học sinh đọc sai "n" thành "l".
Cô Ngọc kẻ đường phấn chia đôi tấm bảng, viết lên hai từ "nung đúc", "này" rồi quay xuống lớp yêu cầu học sinh vừa đọc sai đứng lên: "Em chú ý, khi phát âm phụ âm n đầu lưỡi hạ xuống hàm dưới. Nung đúc, này, em đọc lại theo cô". Sau hai lần đọc lại, học sinh đã phát âm đúng.
Tiết học tập đọc của học sinh lớp 5B Trường Tiểu học thị trấn Phú Xuyên, Hà Nội. Ảnh: Tất Định
Giờ tập đọc sửa ngọng của cô giáo Bích Ngọc nằm trong chương trình Luyện phát âm, viết đúng chính tả hai phụ âm đầu l, n của Hà Nội. Sau khi Hà Tây sáp nhập vào Hà Nội vào cuối năm 2008, theo khảo sát của Sở Giáo dục và Đào tạo, huyện Phú Xuyên có tỷ lệ giáo viên, học sinh nói ngọng "l, n" nhiều nhất thành phố. 30% trong tổng số 890 giáo viên được khảo sát phát âm ngọng, 48% trong hơn 13.560 học sinh ngọng, viết sai "l, n".
Tiểu học thị trấn Phú Xuyên có 43 giáo viên thì 42 người phát âm sai "l, n"; 86% học sinh ngọng. Một cô giáo khi giao lưu văn nghệ giáo viên thành phố đã hát "Hà Lội mến yêu của ta/ Thủ đô mến yêu của ta". Phía dưới khán giả cười khúc khích, cô giáo không biết, say sưa hát hết bài Hà Nội niềm tin và hy vọng.
"Kết thúc buổi giao lưu, giám khảo gọi riêng tôi ra nói nhỏ: Các chị xem thế nào sửa ngọng đi, chứ giáo viên Thủ đô nói ngọng, hát cũng ngọng thì buồn cười lắm", Hiệu trưởng Nguyễn Thị Tuyết Mai nhắc lại. Giống như hầu hết giáo viên trong trường, cô Mai cũng đọc phụ âm n thành l. Phải mất gần một năm cô mới phát âm chuẩn, nói nhanh không bị sai.
Vì tỷ lệ ngọng quá cao, Tiểu học thị trấn Phú Xuyên được chọn là nơi đầu tiên thí điểm chương trình dạy phát âm chuẩn của thành phố, bắt đầu từ tháng 4/2009. Hàng tháng chuyên viên của Sở Giáo dục được mời về trường nói chuyện với giáo viên, học sinh. Bắt đầu mỗi tiết tập đọc, giáo viên đều nhắc lại cách đặt lưỡi phát âm chuẩn "l, n", sửa cho những học sinh nói ngọng.
Trưởng phòng Giáo dục huyện chật vật sửa ngọng
Trực tiếp tham gia tổ chức lớp tập huấn sửa ngọng, đưa tài liệu về trường tiểu học từ những ngày đầu tiên, ông Lưu Luyến, Trưởng phòng giáo dục Phú Xuyên, khi đó đang là phó phòng, chia sẻ mình cũng ngọng và bắt đầu ý thức phải tự sửa, nhưng chuyển biến khá chậm. "Mình đứng trước giáo viên, học sinh trong huyện nói thì khó phát hiện vì hầu như ai cũng như mình. Kể cả phát hiện ra, mọi người vẫn ngại nhắc lãnh đạo phòng", ông Luyến kể.
Đầu năm 2012, ông Luyến được luân chuyển về làm Chánh văn phòng UBND huyện Phú Xuyên, người phát ngôn của UBND huyện. Công việc đòi hỏi thường xuyên phát biểu trong các cuộc họp, cung cấp thông tin cho báo chí.
"Tôi đã cố dùng câu diễn đạt khác đi, tránh những từ, câu có phụ âm n mà mình phát âm chưa chuẩn. Nhưng từ Hà Nội vẫn xuất hiện thường xuyên trong báo cáo, bài phát biểu. Tôi đọc Hà Lội, nhiều vị trong phòng họp cười, tiếng cười nhỏ, vẫn đủ để mình nghe thấy. Từ đó tôi quyết tâm phải sửa bằng được, người phát ngôn của huyện không thể nói ngọng", ông Luyến nhớ lại.
Ông Luyến về nhờ vợ là giáo viên ngữ văn chỉ lại cách uốn lưỡi khi đọc "l, n". Hàng ngày ông luyện đọc "Nên nói hay nên làm", "Hà Nội", sau đó nhờ vợ kiểm tra lại. Kiên trì, ông đã sửa thành công. "Bây giờ, tôi nói Hà Nội, l, n nuột luôn", ông Luyến cười lớn, nói nhanh để chứng minh.
Năm 2015, ông Luyến trở lại ngành giáo dục huyện với vị trí Trưởng phòng Giáo dục. Sở Giáo dục thành phố đã không còn đưa ra kế hoạch chương trình sửa ngọng, thay vào đó để các phòng giáo dục tự thực hiện. Riêng Phú Xuyên là một trong số ít huyện ngoại thành còn quan tâm tới chương trình luyện phát âm chuẩn, đưa vào tiêu chí thi đua của các trường, giáo viên.
12 huyện ngoại thành khác của Hà Nội áp dụng chương trình sửa ngọng từ năm 2011, nhưng đến năm 2015 thì dừng. Những huyện tỷ lệ giáo viên, học sinh ngọng cao như Mê Linh, Ứng Hòa, Sóc Sơn, Thường Tín..., việc luyện âm chuẩn "l, n" hầu như không còn được nhắc đến.
10 năm tỷ lệ ngọng của giáo viên Tiểu học Phú Xuyên vẫn là 25%
Theo khảo sát mới nhất của Trường Tiểu học thị trấn Phú Xuyên vào tháng 4/2018, có 12 giáo viên (chiếm 25%), 338 học sinh (chiếm 30%) phát âm ngọng. Lý giải sau 10 năm tỷ lệ ngọng vẫn còn cao, Hiệu trưởng Nguyễn Thị Tuyết Mai nói: "Trường còn nhiều giáo viên cao tuổi, thói quen từ lâu năm nên sửa phát âm chậm. Sửa nói ngọng cho học sinh gặp khó khăn vì ông bà, bố mẹ, người xung quanh đều ngọng. Ở trường các em nói chuẩn, nghỉ hè xong lại tái ngọng".
Ông Bùi Thanh Sơn, Trưởng phòng Giáo dục huyện Ứng Hòa, đánh giá tình trạng giáo viên, học sinh phát âm lệch chuẩn l, n ở huyện còn phổ biến. Trước đây huyện từng áp dụng chương trình sửa ngọng, nay các trường tổ chức dưới dạng chuyên đề, nếu nhiều trường đề xuất thì mở lớp tập huấn. "Nói ngọng do thói quen địa phương, giáo viên học sinh tự ý thức sửa mới được", ông Sơn nói.
Là một trong những người đóng góp ý tưởng xây dựng chương trình Luyện phát âm, viết đúng chính tả hai phụ âm đầu l, n, ông Phạm Xuân Tiến, Phó giám đốc Sở Giáo dục Hà Nội, đánh giá chương trình đã đạt được hiệu quả tích cực. "Kết quả có thể nhìn thấy ngay là trong cuộc họp giao ban, các hiệu trưởng đã phát âm chuẩn l, n. Học sinh cũng bớt nói ngọng hơn trước rất nhiều", ông nói.
Đánh giá tỷ lệ ngọng hiện vẫn còn cao, ông Tiến cho biết khi làm kế hoạch, Sở bỏ ngỏ thời gian dự kiến hoàn thành, "bởi luyện viết đúng chính tả thì dễ, xóa nói ngọng thì 10 năm, 20 năm thậm chí cả một thế hệ chưa chắc đã thành công". Vì một số lý do khác, Sở tạm thời không triển khai chương trình như trước, nhưng vẫn nhắc nhở các trường thực hiện.
Tất Định
Theo VNE
Mừng ngày nhà giáo VN 20.11: Cô giáo với mẹo dạy tiếng Anh độc, lạ Bục giảng có thể trở thành sân khấu đóng kịch, học sinh là những nhà diễn thuyết, nhà phản biện với những chủ đề mới lạ. Cô Thùy Trang và những học sinh Trường Trần Đại Nghĩa - ẢNH: THÚY HẰNG Đó chỉ là một vài cách mà cô Nguyễn Phạm Thùy Trang, giáo viên tiếng Anh, Trường THPT chuyên Trần Đại Nghĩa,...