Tranh luận về bản dịch mới bài thơ ‘Sông núi nước Nam’
Bài thơ “ Sông núi nước Nam” được xem là bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của Việt Nam, đã được dịch khác và in trong SGK Ngữ văn lớp 7 tập 1, khiến nhiều phụ huynh sốc.
Dư luận bức xúc trước bản dịch bài thơ Sông núi nước Nam
Mới đây, trên các trang mạng xã hội đang bàn tán xôn xao về phần dịch trong bài thơ: “Sông Núi Nước Nam” của Lý Thương Kiệt, không chính xác và bị “cải biên”, khiến phụ huynh cũng như các học sinh đang khá bức xúc.
Cuốn sách Ngữ Văn lớp 7 do Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam phát hành. Ảnh: Infonet.
Nếu trước đây, bài thơ: “Sông Núi Nước Nam” được dịch là: “Sông núi nước Nam vua Nam ở/Rành rành định phận tại sách trời/ Cớ sao lũ giặc sang xâm phạm/ Chúng bay sẽ bị đ.ánh tơi bời”, thì nay ở trang 62 sách Ngữ văn lớp 7 tập I, Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam (NXBGDVN) phát hành lại dịch như sau: “Sông núi nước Nam vua Nam ở/ Vằng vặc sách trời chia xứ sở/ Giặc dữ cớ sao phạm đến đây/ Chúng mày nhất định phải tan vỡ”.
Như vậy, từ 4 câu thơ quen thuộc với hàng triệu học sinh, phụ huynh nay đã được “cải biên” 3 câu thơ sau so với bản dịch trước. Theo nhận định của nhiều phụ huynh, bản dịch sau trúc trắc, khó đọc và không hay như bản cũ.
Người có nickname Đinh Nho Anh thốt lên: Ôi trời. Tam sao thất bản! “Tuyên ngôn độc lập” mà bị “bôi nhọ” này sao! Trung tâm kiểm định chất lượng giáo dục ở đâu…
Video đang HOT
Trong khi đó, một bạn có nickname Pham Phuc Thinh viết: Cái này ông Darwin gọi là “Sự biến dị”… Xin lỗi dịch thơ kiểu này bảo sao trẻ không chán môn Ngữ văn?! Bản văn dịch như kiểu này làm mất đến 90% cái thần của bài thơ… Bạn nghĩ sao về 2 từ “vằng vặc” và ” tan vỡ” liệu nó có mạnh mẽ quyết liệt và khẳng định bằng 2 cụm từ “rành rành” và “đ.ánh tơi bời” không?
Còn Thuha Nguyen lại bàn luận: Cái sự “tan vỡ” hơi bị ép duyên, nhưng cách dịch này không làm sai lệch tinh thần bài thơ. Vấn đề là chúng ta đã quá quen với vần điệu cũ, nên thấy cái này hơi gợn, khó tiếp nhận.
Trong khi đó, người có nickname Thuy Bui lấy ví dụ của chính mình: “Hôm trước trên đường chở con đi học, tôi đọc cho con gái nghe bài dịch ngày xưa được học. Con phán một câu xanh rờn ‘mẹ dịch không đúng bài con học’. Nghe nó đọc xong tôi muốn rớt xuống đất và nghĩ bụng kiểu này thì không thể nào dạy con theo kiến thức mình học rồi”.
Phần dịch thơ trong sách Ngữ văn lớp 7 tập một mới đây. Ảnh: Infonet.
Nghĩa khác, nhưng ý thơ không thay đổi
PV đến Công ty Sách và Thiết bị Trường học, ở 45 Lý Thường Kiệt, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội mua cuốn sách Ngữ văn lớp 7 tập I và nhận thấy, bài thơ này dịch đúng như dư luận phản ánh.
Nhân viên bán sách tại đây khẳng định: “Ở đây không bao giờ bán sách lậu. Sách bán ở đây toàn bộ lấy từ nhà xuất bản, có dám tem kiểm định đầy đủ”.
Sách này được NXB GDVN phát hành vào tháng 8/2015. Nhóm tác giả chủ biên gồm: Nguyễn Khắc Phi (Tổng chủ biên) – Nguyễn Đình Chú (Chủ biên phần Văn)- Nguyễn Minh Thuyết (Chủ biên phần Tiếng Việt)- Trần Đình Sử (Chủ biên phần Tập làm văn). Các biên tập viên là Đỗ Kim Hồi – Nguyễn Văn Long – Bùi Mạnh Nhị – Lê Xuân Thại – Đỗ Ngọc Thống.
PGS.TS Đỗ Ngọc Thống – Phó vụ trưởng Vụ giáo dục Trung học – Bộ GD&ĐT, một trong những người biên tập cuốn sách Ngữ văn lớp 7 tập 1 này, cho biết: “Thời tôi đi học thì họ dịch: Sông núi nước Nam vua Nam ở/ Rành rành định phận tại sách trời/ Cớ sao lũ giặc sang xâm phạm/ Chúng bay sẽ bị đ.ánh tơi bời. Một bài thơ có thể dịch ra nhiều nghĩa khác nhau, nhưng ý của bài thơ thì không thay đổi”.
“Chính vì vây, đến thời điểm này, các nhà Hán nôm, cụ thể ở đây là ông Nguyễn Khắc Phi và Nguyễn Đình Chú dịch là: Sông núi nước Nam vua Nam ở/ Vằng vặc sách trời chia xứ sở/ Giặc dữ cớ sao phạm đến đây/ Chúng mày nhất định phải tan vỡ.
Từ ngữ của bài thơ không giống như trước, nhưng ý nghĩa của bài thơ không có gì thay đổi. Khi phát hành sách đã có các nhà thẩm định rồi, nên không sai được. Tôi cũng tham gia biên soạn sách Ngữ văn tập I lớp 7, nhưng chỉ biên soạn Tập làm văn”, ông Thống nói.
Theo Tiến Dũng/Infonet
Tại sao cùng lúc phải có nhiều bộ sách giáo khoa?
Thứ trưởng GD&ĐT Nguyễn Vinh Hiển cho rằng, trên thực tế, một bộ sách không thể đáp ứng được toàn bộ chương trình, đặc trưng vùng miền.
Hơn nữa, khi làm nhiều bộ SGK sẽ huy động được trí tuệ của toàn bộ xã hội.
Ngày 6/11, Bộ GD&ĐT tổ chức lấy ý kiến góp ý của các chuyên gia, nhà viết sách về bản dự thảo bộ tiêu chí đ.ánh giá sách giáo khoa (SGK) phổ thông mới nhằm hoàn thiện tiêu chí để các tổ chức, cá nhân cùng tham gia viết SGK.
PGS.TS Đỗ Ngọc Thống, Phó vụ trưởng Vụ giáo dục Trung học (Bộ GD&ĐT) trình bày bản dự thảo bộ tiêu chí đ.ánh giá SGK giáo dục phổ thông gồm 4 yêu cầu, 14 tiêu chí về nội dung.
Trong các tiêu chí liên quan đến phần nội dung, một số tiêu chí được đ.ánh giá khá mới, thể hiện sự đổi mới trong chương trình giáo dục phổ thông tổng thể. Cụ thể, trong tiêu chí 7, 8 và 9, Bộ GD&ĐT yêu cầu SGK mới phải đảm bảo tính hiện đại, tính tích hợp và yêu cầu phân hóa, hướng nghiệp.
Theo ông Thống, chương trình đổi mới từ hướng nặng kiến thức sang phát triển phẩm chất, năng lực nên khi viết sách tính tích hợp liên môn phải được coi trọng, có vấn đề phải được tích hợp xuyên chương trình như: giáo dục giới, an toàn giao thông. Một yếu tố phải đảm bảo là SGK phải đổi mới cách dạy, hình thành năng lực tự học cho học sinh.
Thứ trưởng Nguyễn Vinh Hiển nhấn mạnh: "Hiện nay, một số nhóm tác giả đã bắt tay vào biên soạn SGK. Sau khi thống nhất được tiêu chí, ngoài bộ SGK của Bộ GD&ĐT biên soạn, đơn vị khuyến khích các tổ chức, cá nhân tham gia viết nhiều bộ SGK khác.
Sau khi hoàn thiện, bộ sẽ có hội đồng thẩm định chất lượng. Đây là điều không hề mới, trên thế giới các nước có nhiều bộ SGK áp dụng dạy học là bình thường".
Lý giải việc tại sao cùng lúc phải có nhiều bộ SGK, thứ trưởng Hiển cho rằng, trên thực tế một bộ sách không thể đáp ứng được toàn bộ chương trình, đặc trưng vùng miền. Hơn nữa, khi làm nhiều bộ SGK sẽ huy động được trí tuệ của toàn bộ xã hội.
Nếu chỉ có một bộ SGK, giáo viên, học sinh buộc phải dạy học theo bộ sách đó, khi có nhiều bộ họ có thể tìm hiểu, nghiên cứu để lựa chọn bộ sách nào phù hợp với địa phương, phương pháp giảng dạy của mình nhất.
Theo Nguyễn Hà/Tiền Phong
Thủ khoa tranh luận bài toán 5 x 3 không bằng 5 + 5 + 5 Thủ khoa Đỗ Duy Hiếu đồng tình với giáo viên ơ My khi chấm phép tính 5 x 3 = 5 5 5 của học sinh là sai. Việc một giáo viên Mỹ chấm phép Toán 5 x 3 = 5 5 5 của học sinh sai và thay bằng phép tính 3 3 3 3 3 khiến nhiều người tranh cãi trên...
